Việt Nam giảm nhập cảng vũ khí giữa lúc Trung Quốc lấn lướt trong khu vực

[florida80]

3/14

HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Việt Nam thay đổi đáng chú ý khi nhập cảng vũ khí chậm lại đến mức “nhỏ giọt” bất chấp tình hình căng thẳng leo thang trong khu vực, đặc biệt tại eo biển Đài Loan và hành động lấn lướt của Trung Quốc tại Biển Đông, theo Reuters hôm Thứ Tư, 13 Tháng Ba.

Dữ liệu do Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm (SIPRI) công bố hôm Thứ Hai cho thấy sự sụt giảm đáng kể trong việc nhập cảng vũ khí của Việt Nam, vốn là nỗ lực chiến lược của quốc gia nhằm đa dạng hóa nguồn cung nhằm thoát khỏi sự phụ thuộc truyền thống vào Nga.


Khung cảnh Hội Chợ Quốc Phòng Việt Nam 2022 ở Hà Nội. (Hình: Nhạc Nguyễn/AFP via Getty Images)
Theo dữ liệu của SIPRI, vào năm 2023, Việt Nam, quốc gia thường phân bổ ngân sách đáng kể hơn $1 tỷ hằng năm cho việc mua vũ khí, đã hạn chế đặt bất kỳ đơn đặt hàng lớn nào.

Đợt giao hàng đáng kể duy nhất diễn ra dưới hình thức một tàu hộ tống Hải Quân do Ấn Độ tài trợ.

Điều này đánh dấu sự khác biệt đáng kể so với những năm trước, khiến năm 2023 trở thành năm có lượng nhập cảng vũ khí thấp nhất kể từ năm 2007, ngoại trừ năm 2020 bị ảnh hưởng đại dịch COVID-19.

Sự sụt giảm nhập cảng vũ khí này diễn ra vào thời điểm căng thẳng khu vực gia tăng, đặc biệt rõ ràng ở Biển Đông và trong bối cảnh mối quan hệ căng thẳng của Trung Quốc với Đài Loan.

Các chuyên gia cảnh báo rằng việc Việt Nam không có đủ vũ khí tân tiến sẽ dễ bị tổn thương đáng kể trong trường hợp xảy ra xung đột quy mô lớn.

Giáo Sư Carl Thayer, chuyên gia cấp cao về an ninh Việt Nam tại Học Viện Quốc Phòng Úc, nhấn mạnh khoảng cách sức mạnh quân sự ngày càng gia tăng nghiêng về phía có lợi cho Trung Quốc.

Bất chấp nhu cầu chiến lược rõ ràng, chính phủ Việt Nam vẫn kín tiếng về lý do đằng sau sự suy thoái rõ ràng này. Mặc dù có thông tin cho rằng một số thỏa thuận đã đạt được tại hội chợ quân sự vào Tháng Mười Hai, 2022, nhưng Hà Nội đã từ chối cung cấp thông tin chi tiết cụ thể.

Ông Siemon Wezeman, nhà nghiên cứu cấp cao tại SIPRI, cho rằng việc thiếu các thỏa thuận được công khai có thể xuất phát từ các cuộc đàm phán đang diễn ra, vì Việt Nam đang cân nhắc kỹ lưỡng về giá cả trước các đề nghị chào hàng đầy cạnh tranh.

Trong việc hiện đại hóa năng lực quân sự, Việt Nam cần thiết có thêm tàu chiến, máy bay chiến đấu và máy bay không người lái.

Hiện tại Hà Nội đang sở hữu các hệ thống phòng không có nguồn gốc từ Nga và Israel, trong đó nhiều vũ khí cũ kỹ từ nhiều thập niên trước.

Tuy nhiên, viện hiện đại hóa các thiết bị mới với các số vũ khí hiện có từ thời Liên Xô đặt ra một thách thức phức tạp cho Việt Nam.

Trước những diễn biến này, Hà Nội tăng cường thảo luận với nhiều nhà cung cấp tiềm năng, bao gồm Ấn Độ, Mỹ, Nam Hàn, Nhật và Czech. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực này, không có thỏa thuận lớn nào, ngoài việc Ấn Độ tặng một hộ tống hạm.

Những lo ngại về chi phí và vấn đề tương thích với vũ khí hiện có là một trong những yếu tố chính cản trở tiến trình đàm phán mua sắm.

Trong lúc Việt Nam điều hướng chiến lược mua sắm quốc phòng, tình trạng phòng thủ dễ bị tổn thương của quốc gia vẫn là mối lo ngại cấp bách.

Ông Nguyễn Thế Phương, chuyên gia quốc phòng tại trường đại học University of New South Wales, nhấn mạnh tình thế bấp bênh của Việt Nam khi không mua sắm vũ khí đáng kể.

Với hội chợ vũ khí lần thứ hai dự kiến diễn ra vào Tháng Mười Hai, Việt Nam phải đối mặt với những quyết định quan trọng trong việc cân bằng quan hệ ngoại giao với các cường quốc, đồng thời giải quyết các yêu cầu quốc phòng trong bối cảnh căng thẳng khu vực leo thang. Bối cảnh đang phát triển này nhấn mạnh sự tương tác phức tạp giữa hoạt động ngoại giao và sự chuẩn bị quân sự ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. (MPL) [qd]