Sự thực về những tàu cá Trung Quốc đang hoành hành ở Biển Đông

[Romano]

CNN trích các nhà phân tích nói lực lượng này có thể có hàng trăm tàu thuyền cùng hàng nghìn thủy thủ hùng hậu đang dàn trải trên khắp Biển Đông, từ từ “gặm nhấm” những vùng biển tranh chấp.

Trung Quốc không thừa nhận sự tồn tại của lực lượng này trong khi các chuyên gia nói đây là chiến lược giúp Bắc Kinh thúc đẩy các yêu sách lãnh thổ phi pháp của họ trên Biển Đông mà không gây ra chiến tranh quân sự.

"Ở lì" phi pháp
Tháng trước, lực lượng này đã gây xôn xao khi hơn 200 tàu đánh cá Trung Quốc tập trung xung quanh bãi đá ngầm đá Ba Đầu, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Có thời điểm số lượng tàu lên tới 220 chiếc.

Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định hoạt động của các tàu Trung Quốc đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam.

Các nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) ở Singapore nói rằng họ chưa từng thấy một hoạt động nào của Trung Quốc ở quy mô lớn như vậy trước đây.

"Sự việc ở đá Ba Đầu có quy mô chưa từng có và đáng chú ý: số lượng lớn nhất các tàu cá Trung Quốc tập trung tại một rạn san hô ở Trường Sa và ở đó trong vài tuần", Samir Puri và Greg Austin, hai nghiên cứu viên cấp cao tại IISS, viết vào tuần trước trên trang blog của tổ chức.

Philippines gọi sự hiện diện của các tàu này là “tràn lan và đe dọa”.

"Tàu cá" không có cá
Bất chấp những phủ nhận của Trung Quốc, các nước phương Tây, bao gồm Mỹ, khẳng định các tàu đó là dân quân hàng hải thuộc Lực lượng Vũ trang Dân quân Hàng hải Nhân dân Trung Quốc (PAFMM).

Ông Carl Schuster, cựu Giám đốc Trung tâm Tình báo Liên hợp thuộc Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, nói với CNN: "Lực lượng này không đánh cá. Họ có vũ khí tự động trên tàu và thân tàu được gia cố, và họ rất nguy hiểm ở cự ly gần. Ngoài ra, các tàu này có tốc độ tối đa khoảng 18-22 hải lý/h, nhanh hơn 90% tàu đánh cá trên thế giới”.

Một số chuyên gia đã gọi lực lượng dân quân là “Little Blue Men”, ám chỉ màu sắc thuyền của họ.

Theo báo cáo tháng 12 từ những người đứng đầu hải quân, thủy quân lục chiến và tuần duyên Mỹ, dân quân hàng hải được Bắc Kinh sử dụng để thực thi các yêu sách trái pháp luật.

Conor Kennedy và Andrew Erickson, hai chuyên gia hàng đầu của Mỹ, đánh giá đây là “lực lượng được nhà nước (Trung Quốc) tổ chức, phát triển và kiểm soát, hoạt động theo một chuỗi chỉ huy quân sự trực tiếp, tiến hành các hoạt động do nhà nước Trung Quốc bảo trợ”.

Ông Erickson nói lực lượng dân quân đã được tích hợp với đội tàu đánh cá của Trung Quốc và đây là đội tàu lớn nhất thế giới với hơn 187.000 tàu thuyền. Số lượng tàu vũ trang thực tế hiện vẫn chưa được xác định.

Các tàu vũ trang này có thể chỉ huy đội tàu đánh cá lớn thực hiện các hoạt động nhằm hiện thực hóa chính sách và yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc, bao gồm tuyên bố chủ quyền phi pháp ở Biển Đông.

“Trung Quốc thường giấu về lực lượng biển thứ 3 của họ, (ngoài) hai lực lượng công khai là Hải quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (Hải quân PLA) và hải cảnh. Lực lượng thứ 3 này có thể có hàng nghìn tàu và hàng chục nghìn thủy thủ, thậm chí nhiều hơn”, ông Erickson nói.

Báo cáo năm 2020 của Bộ Quốc phòng Mỹ về quân đội Trung Quốc chỉ đề cập đến 84 tàu dân quân biển thực tế, hoạt động theo lệnh của một đơn vị đóng ở phía bắc Biển Đông. Báo cáo cho biết đơn vị được thành lập vào năm 2016, thường xuyên được trợ cấp để hoạt động ở khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

“Đơn vị PAFMM đặc biệt này cũng là đơn vị chuyên nghiệp nhất của Trung Quốc. Lực lượng này được trả lương độc lập với các hoạt động đánh bắt thương mại, và do các cựu chiến binh tuyển dụng", báo cáo cho biết.


Tuy nhiên, ông Erickson nói những chiếc thuyền tại khu vực đá Ba Đầu trong những tuần gần đây trông khác với thuyền ở đơn vị gần đảo Hải Nam, phía bắc Biển Đông. Điều này cho thấy số lượng thuyền dân quân của Trung Quốc nhiều hơn so với suy đoán trước đây.

Ông Erickson và đồng nghiệp Ryan Martinson cho biết trên tạp chí Foreign Policy vào cuối tháng trước rằng theo tình báo, đội tàu này đến từ Đài Sơn, Quảng Đông, miền Nam Trung Quốc.

Ít nhất bảy tàu đánh cá khổng lồ ở đá Ba Đầu có thể là một phần của “đơn vị PAFMM tiên tiến nhất từng được xây dựng và triển khai”, ông Erickson và Martinson viết.

Dựa vào dữ liệu từ hệ thống nhận dạng tự động, họ cho biết thêm các tàu tại đá Ba Đầu đã tuần tra cả cụm Sinh Tồn, cũng như đá Subi và đá Vành Khăn (đều thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam). Những địa điểm này có công trình quân sự phi pháp của Trung Quốc.

“Không có bằng chứng nào cho thấy các tàu này đánh cá, nhưng bằng chứng cho thấy hành vi nhằm tuyên bố chủ quyền thì rõ ràng”, hai chuyên gia viết.

Tính đến ngày 29/3, chỉ có 44 tàu thuyền còn lại ở khu vực đá Ba Đầu, CNN dẫn tuyên bố từ Lực lượng Đặc nhiệm Quốc gia Philippines. Phần còn lại phân tán đến các rạn san hô và đảo gần đó.

"Mũi tên" trúng nhiều đích
Derek Grossman, nhà phân tích quốc phòng của của tập đoàn RAND, cho biết vào năm ngoái: “Các hoạt động ‘vùng xám’ cổ điển này là nhằm giúp Trung Quốc áp đảo đối thủ bằng hàng loạt tàu cá”.

“Mục tiêu của chiến lược của Trung Quốc là thiết lập quyền kiểm soát và thống trị thực tế đối với toàn bộ Biển Đông thông qua các động thái gia tăng này”, Jay Batongbacal, Giám đốc của Viện Hàng hải tại Đại học Philippines, tóm tắt các hoạt động của Bắc Kinh trong những tuần gần đây tại đá Ba Đầu.Từ quan điểm chiến thuật, các tàu đánh cá đại diện cho hàng trăm chướng ngại vật mà Hải quân Mỹ cần phải giải quyết. Trong khi đó, Hải quân Mỹ dường như chỉ có thể triển khai một vài tàu khu trục cùng lúc để thách thức đội tàu kia.

Với số lượng chênh lệch như vậy, Trung Quốc có lợi thế hơn.

“Tàu cá rẻ, nên chúng luôn đông hơn tàu chiến”, nhà nghiên cứu Shuxian Luo và Jonathan Panter của Đại học Johns Hopkins viết trên tạp chí Military Review của Quân đội Mỹ vào đầu năm nay.

Với số lượng lớn, ngay cả khi đó là những tàu cá thuần túy không vũ trang, cũng có thể trở thành một lực lượng quân sự hiệu quả nếu hoạt động dưới sự chỉ huy của các tàu dân quân hàng hải.

"Dù chỉ được triển khai với số lượng hạn chế, các tàu đánh cá vẫn có thể kiềm chế, hoặc thậm chí là ngăn chặn hoàn toàn khả năng các tàu chiến chỉ đạo chiến tranh chống tàu ngầm và triển khai máy bay trực thăng”, ông Luo và Panter viết.

Từ quan điểm chiến lược, việc thách thức các tàu này sẽ gây nguy hiểm, đặc biệt là đối với các quốc gia Đông Nam Á, hai chuyên gia nhận định.

Theo các chuyên gia, các quốc gia yếu hơn có thể ngần ngại thách thức Trung Quốc, bởi Bắc Kinh luôn khẳng định rằng các tàu đó không phải tàu quân sự. Bất kỳ hành động nào chống lại các tàu này cũng có thể bị Trung Quốc gán cho là tấn công vào dân thường.

Sự phủ nhận của Trung Quốc đối với lực lượng dân quân hàng hải này cho phép các tàu của họ quấy rối và đe dọa các tàu dân sự và tàu chiến nước khác, nhưng không có chiều ngược lại xảy ra, theo ông Luo và Panter.



CNN quoted analysts saying that this force could have hundreds of ships and thousands of mighty sailors spreading across the South China Sea, slowly "gnawing" the disputed waters.

China does not acknowledge the force's existence, while experts say it is a strategy to help Beijing advance its illegal territorial claims in the South China Sea without provoking a military war.

"Stay" illegal
Last month, this force caused a stir when more than 200 Chinese fishing boats gathered around Ba Dau rocky reef in Vietnam's Spratly Islands. At one point, the number of ships was up to 220.

The Vietnamese Ministry of Foreign Affairs affirmed that the activities of Chinese ships had violated Vietnam's sovereignty.

Analysts at the International Institute for Strategic Studies (IISS) in Singapore say they have never seen such a large-scale Chinese activity before.

"The Ba Dau Rock incident was of unprecedented and remarkable scale: the largest number of Chinese fishing vessels gathered on a reef in Trường Sa and stayed there for several weeks," Samir Puri and Greg Austin , two senior researchers at IISS, wrote last week on the organization's blog.

The Philippines calls the presence of these ships "rampant and threatening".

"Fishing vessel" has no fish
Despite China's denials, Western countries, including the United States, insist that those ships are maritime militia under the People's Maritime Armed Forces of China (PAFMM).

"This force doesn't fish. They have automatic weapons on board and the hull is reinforced," Carl Schuster, former director of the Joint Intelligence Center of the US Pacific Command, told CNN: and they are very dangerous at close range. In addition, these ships have a top speed of about 18-22 knots, which is 90% faster than the world's fishing boats.

Some experts have referred to the militia as "Little Blue Men", in reference to the color of their boat.

According to a December report from the heads of the US navy, marines and coast guard, the maritime militia was used by Beijing to enforce illegal claims.

Conor Kennedy and Andrew Erickson, two leading US experts, rated this as "a force organized, developed and controlled by the state (China), operating under a chain of direct, forward military command." activities sponsored by the Chinese state ”.

Erickson said the militia was integrated with China's fishing fleet and it is the largest in the world with more than 187,000 boats. The actual number of armed ships has yet to be determined.

These armed vessels can command a large fleet of fishing vessels to carry out activities aimed at realizing China's territorial policies and claims, including illegal claims in the South China Sea.

“China often hides its third maritime force, (apart from) the two overt forces that are the People's Liberation Army Navy (PLA Navy) and the coast. This third force can have thousands of ships and tens of thousands of sailors, even more ", Mr. Erickson said.

The US Department of Defense's 2020 report on the Chinese military mentions only 84 actual marine militia ships, operating on the orders of a unit located in the north of the South China Sea. The report said the unit was established in 2016, and is regularly subsidized to operate in the Spratlys region of Vietnam.

“This special PAFMM unit is also the most professional of China. The force is paid independent of its commercial fishing operations, and is recruited by veterans, the report said.


However, Mr. Erickson said the boats in the Ba Dau rock area in recent weeks have looked different from the ones located near Hainan Island, north of the South China Sea. This shows that the number of Chinese militia boats is more than previously speculated.

Erickson and his colleague Ryan Martinson said in Foreign Policy magazine late last month that according to intelligence, the fleet came from Taichung, Guangdong, southern China.

At least seven of the giant fishing vessels in Ba Dau Rock could be part of "the most advanced PAFMM unit ever built and deployed," wrote Erickson and Martinson.

Based on data from the automatic identification system, they added that ships at Ba Dau rock patrol both the Sinh Ton cluster, as well as the Subi and Vanh Vai rocks (both belonging to the Spratlys of Vietnam). These sites contain illegal Chinese military structures.

"There is no evidence that these ships fishing, but the evidence that the act to claim sovereignty is clear," the two experts wrote.

As of March 29, there are only 44 boats left in the Ba Dau rock area, CNN quoted a statement from the Philippine National Special Forces. The remainder is dispersed to nearby coral reefs and islands.

"Arrow" hits many targets
"These classic 'gray zones' activities are meant to help China overwhelm its opponent with a series of fishing vessels," said Derek Grossman, defense analyst at RAND Group, last year.

"The goal of China's strategy is to establish real control and domination over the entire South China Sea through these incremental moves," said Jay Batongbacal, director of the Institute of Maritime Affairs at the University of the Philippines. summarizes Beijing's activities in recent weeks at Ba Dau Rock. From a tactical standpoint, the fishing vessels represent hundreds of obstacles that the US Navy needs to address. Meanwhile, the USN seemed to be able to deploy only a few destroyers at a time to challenge the other flotilla.

With such a difference, China has an advantage.

"Fishing ships are cheap, so they always outnumber battleships," Johns Hopkins University researchers Shuxian Luo and Jonathan Panter wrote in the US Army Journal of Military Review earlier this year.

In large numbers, even pure unarmed fishing vessels, can become an effective military force if operated under the command of marine militia ships.

"Although only deployed in limited numbers, fishing boats can still restrain, or even completely prevent warships from directing anti-submarine warfare and deploying helicopters." Mr. Luo and Panter wrote.

From a strategic point of view, challenging these ships would be dangerous, especially for Southeast Asian countries, the two experts said.

According to experts, weaker countries may hesitate to challenge China, because Beijing has always insisted that those ships are not military ships. Any action against these ships could be labeled by China as an attack on civilians.

China's denial of this maritime militia allows its ships to harass and intimidate civilian ships and other warships, but not the opposite, according to Luo and Panter. .