Một người đàn ông đă đứng tuổi nh́n thấy người thầy thời tiểu học của ḿnh tại một đám cưới. Anh ta đến chào người thầy với tất cả sự kính trọng :
- Thưa thày, thầy có nhớ em không ạ ?
Thầy giáo nói:
- Thầy không nhớ lắm, hăy nói về em xem nào.
- Em đă học lớp 3 của thầy. Hồi đó, em đă ăn cắp chiếc đồng hồ của một bạn trong lớp. Em chắc là thầy nhớ chuyện đó mà. Một bạn trong lớp có một chiếc đồng hồ rất đẹp. Em đă ŕnh và lấy trộm nó. Bạn ấy khóc và mách với thầy là có bạn nào đă lấy cắp chiếc đồng hồ.
Thầy đă bắt chúng em đứng quay mặt vào tường và nhắm mắt lại. Thầy soát từng chiếc túi, và sau khi khi lấy chiếc đồng hồ từ túi của em, thầy tiếp tục soát đến túi của bạn cuối cùng. Xong xuôi, thầy bảo chúng em mở mắt ra và thầy ngồi xuống ghế. Giây phút đó em thật sự lo sợ, chỉ lo thầy sẽ bêu tên em ra trước các bạn.
Thầy giơ cái đồng hồ cho cả lớp thấy và đưa trả lại cho bạn ấy. Thầy đă không nêu tên người ăn cắp chiếc đồng hồ. Thầy không nói với em một lời nào và cũng không bao giờ đề cập chuyện đó với bất cứ ai. Suốt những năm tiểu học, không một giáo viên hay học sinh nào nói với em về chuyện ăn cắp đồng hồ. Đúng là thầy đă cứu vớt cho danh dự của em ngày đó. Sao thầy lại không nhớ em được, thưa thầy ? Em chắc là thầy phải nhớ câu chuyện em đă ăn cắp cái đồng hồ và thầy không muốn làm em xấu hổ. Đó là một câu chuyện không thể nào quên.
Người thầy đáp :
-Thầy nhớ chuyện đó nhưng không thể nào biết được ai đă lấy cắp cái đồng hồ ngày đó, bởi v́ khi thầy soát túi các em, thầy cũng nhắm mắt mà.
Thầy nghĩ rằng việc lấy chiếc đồng hồ đó là một hành động nhất thời bồng bột của các em, thầy không muốn hành vi đó lưu lại trong trí nhớ của các em như một vết nhơ mà muốn đó như là một bài học để rút kinh nghiệm. Cho nên tốt nhất thầy không nên biết người đó là ai, và cũng không nên nhắc lại việc đó v́ thầy tin rằng em nào đă lấy sẽ tự biết sửa đổi để trở thành người tốt hơn.
Giáo dục là làm cho con người biết hướng thiện, giáo dục không phải là sự trừng phạt. Một người thầy đúng nghĩa phải là người biết vun xới, chứ không phải triệt hạ.
VietBF@sưu tập