Thấy gì từ sự trắng tay của ‘Đất rừng phương Nam’

[Romano]

Tại LHP Việt Nam lần thứ 23, "Tro tàn rực rỡ" xuất sắc giành giải Bông sen Vàng. Trong khi đó, dự án được đầu tư lớn là "Đất rừng phương Nam" không thắng bất kỳ hạng mục nào.
Tối 25/11, LHP Việt Nam lần thứ 23 khép lại với chiến thắng cao nhất thuộc về phim Tro tàn rực rỡ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên. Dự án gây chú ý khi giành đến 5 giải quan trọng, lấn át hoàn toàn 15 đối thủ còn lại.

Ở thái cực đối lập, Đất rừng phương Nam ra về trắng tay. Một số ý kiến bày tỏ sự tiếc nuối cho một tác phẩm được đầu tư lớn nhưng lại chưa tạo được hiệu ứng mạnh ở các giải thưởng.

Giải thưởng thiếu gay cấn, kết quả không bất ngờ
Kết quả LHP Việt Nam năm nay thực sự không bất ngờ, bởi lẽ khán giả hoàn toàn có thể đoán được những cái tên chiến thắng thông qua các giải thưởng trước đó, đặc biệt là Cánh diều 2023.

Trong số 16 tác phẩm dự thi năm nay, các phim Em và Trịnh, Tro tàn rực rỡ, Nhà bà Nữ, Con Nhót mót chồng... đều là những dự án được đánh giá cao, từng thu về một số giải thưởng lớn nhỏ.

Duy chỉ có một vài dự án vừa mới ra mắt là như Đất rừng phương Nam, Người vợ cuối cùng thì được kỳ vọng cạnh tranh những hạng mục phụ như âm nhạc, kỹ xảo… Điều này khiến các giải thưởng của LHP Việt Nam đều không thực sự gay cấn.Trước đó, Tro tàn rực rỡ từng thắng giải cao nhất tại LHP ba lục địa ở Pháp, cũng như Cánh diều vàng 2023. Thế nên việc phim tiếp tục được gọi tên tại hạng mục cao nhất của LHP Việt Nam là điều dễ hiểu.

Không chỉ thắng Bông sen Vàng, dự án của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên còn giành về các hạng mục đạo diễn, quay phim, âm nhạc. Đồng thời, diễn viên Lê Công Hoàng cũng giành về giải thưởng Nam phụ xuất sắc.

Việc tổng hợp các phim trong 2 năm gần đây vào bảng đề cử cũng khiến các hạng mục không giữ được sự hấp dẫn. Đơn cử như việc Em và Trịnh thắng Bông sen Bạc hay Bùi Lan Hương thắng Nữ phụ xuất sắc đều không còn nằm trong sự quan tâm của khán giả.

Giải thưởng gây bất ngờ nhất có lẽ là hạng mục phim được yêu thích nhất (do khán giả bình chọn). Kết quả thuộc về Siêu lừa gặp siêu lầy trong khi đây vốn không phải là bộ phim được đánh giá cao về nội dung, doanh thu cũng thua thiệt so với một số đối thủ khác.

Trắng tay vì những tranh cãi
Những yếu tố nêu trên khiến kết quả của LHP Việt Nam khá an toàn. Song, một số ý kiến vẫn bày tỏ sự tiếc nuối dành cho một số tác phẩm không đoạt giải, điển hình là sự trắng tay của Đất rừng phương Nam.Phải nói rằng đây là dự án gây ồn ào từ lúc công bố đến tận khi tranh giải LHP Việt Nam lần thứ 23. Ê-kíp liên tục vấp phải những tranh cãi xoay quanh vấn đề nội dung, trang phục, yếu tố lịch sử…

Thậm chí Cục Điện ảnh phải tiến hành thẩm định lại bộ phim, nhà sản xuất phải chỉnh sửa lại một số chi tiết, lời thoại trong phim để khắc phục sai sót.

Dự án vốn được đầu tư lớn với kinh phí tiền tỷ, quy tụ dàn diễn viên toàn sao như Hồng Ánh, Trấn Thành, Tuấn Trần, Mai Tài Phến… và có thể xếp vào hàng bom tấn của Việt Nam. Trung bình mỗi năm, khán giả chỉ có thể được xem khoảng 1-2 tác phẩm như vậy.Xét ở mặt bằng chung, tác phẩm của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng vượt trội hơn nhiều phim Việt về mặt hình ảnh, âm thanh và kỹ xảo. Trước khi phim phát hành, hàng loạt ý kiến từ giới chuyên môn đánh giá cao phim, cho rằng đây là một dự án “thổi làn gió mới” cho điện ảnh Việt.

Thậm chí khi tác phẩm đối diện làn sóng tẩy chay từ phía khán giả, nhiều người vẫn đứng ra ủng hộ phim, cho rằng dự án không đáng bị đối xử thậm tệ như vậy. Đất rừng phương Nam còn trở thành đề tài được nhắc đến tại phiên thảo luận quốc hội với những góc nhìn rất tích cực, đầy cảm thông.

Phim nghệ thuật vẫn “có cửa”
Chiến thắng của Tro tàn rực rỡ và thất bại của Đất rừng phương Nam cho thấy 2 thái cực đối lập của dòng phim thương mại và nghệ thuật.

Việc tác phẩm của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên được gọi tên cho thấy dòng phim nghệ thuật vẫn luôn được chào đón ở nước ta.Khi phát hành, Tro tàn rực rỡ không đạt được doanh thu ấn tượng nhưng phản hồi từ phía khán giả lẫn giới chuyên môn đều rất tốt. Phần lớn đánh giá đây là một trong những phim Việt hay nhất trong khoảng 3 năm trở lại đây.

Trái lại, từ một dự án được giới chuyên môn đánh giá cao, giành nhiều quan tâm của khán giả, Đất rừng phương Nam gần như bị “hắt hủi” trong các liên hoan phim.

Lẽ ra số phận của tác phẩm sẽ khởi sắc hơn nếu bản thân nó không vấp phải những tình tiết tranh cãi không đáng có. Thậm chí doanh thu hơn 139 tỷ đồng tại phòng vé vẫn thấp hơn dự đoán ban đầu của nhiều người.

Có lẽ, LHP Việt Nam “phớt lờ” dự án của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng cũng nằm trong sự tính toán an toàn của ban tổ chức. Bởi nếu phim được gọi tên chắc chắn sẽ lại là đề tài gây xôn xao dư luận.

Rốt cuộc, Đất rừng phương Nam vẫn chỉ dừng lại ở một bộ phim thị trường, sinh ra để hút khách và tạo doanh thu cho nhà sản xuất. Những tác phẩm như vậy rồi cũng sẽ đi vào quên lãng khi có đến hàng loạt bộ phim thị trường xuất hiện mỗi năm.