Nạn hối lộ mà mọi người thường gọi "phong b́, phong bao" đă làm nền kinh tế tŕ trệ, phát triển chậm chạp. Nhiều doanh nghiệp than văn về sự nhũng nhiễu của cán bộ. Cần phải thay đổi cách làm việc, cải cách thế nào để không c̣n hiện tượng này nữa?
Tại diễn đàn khoa học đánh giá kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016, nhiều đại biểu cho rằng công tác cải cách hành chính (CCHC) chưa đột phá, c̣n t́nh trạng công chức nhũng nhiễu, tiêu cực, lợi dụng địa vị để trục lợi
Ngày 24-7, Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Văn pḥng Chính phủ tổ chức diễn đàn khoa học "Đánh giá kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016: Đo lường từ sự hài ḷng của người dân".
Cần lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm
Cục trưởng Cục Kiểm soát thủ tục hành chính (Văn pḥng Chính phủ), TS Ngô Hải Phan, đánh giá việc cải cách thủ tục hành chính hiện c̣n vấn đề do thiếu trách nhiệm, cứ bắt người dân phải chứng minh đủ các loại giấy tờ, chưa kể đến việc công chức nhũng nhiễu, tiêu cực, lợi dụng địa vị của ḿnh để trục lợi. V́ vậy cần tăng cường dân chủ, xây dựng Chính phủ điện tử. "Thông qua cơ chế một cửa phải tăng cường sự quản lư, phải lấy người dân và doanh nghiệp (DN) làm trung tâm. Nếu chưa làm tốt được việc này th́ tiếng kêu của người dân sẽ vẫn c̣n" - ông Phan nói.
PGS-TS Phạm Bích San, Viện Nghiên cứu Tư vấn và Phát triển, cho rằng bộ máy hành chính có rất nhiều vấn đề, thủ tục ngày càng nhiều hơn dẫn đến rối hơn. "Phong b́ cũng cứu được rất nhiều việc. Có nhiều việc tưởng rất khó nhưng hóa ra lại rất đơn giản, chỉ cần có phong b́ là xong" - ông San nhận định.
Thủ tục hành chính đă được Chính phủ giảm dần theo hướng phục vụ nhưng thực tế vẫn c̣n gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp Ảnh: TẤN THẠNH
Mổ xẻ thêm, ông San nêu thực tế 15 năm trước, hàng loạt lănh đạo sở ngành ở TP HCM bỏ cơ quan nhà nước chuyển ra tư nhân làm, bây giờ nhiều người quay lại với nhà nước. Sức ép của thị trường lên bộ máy hành chính không c̣n nữa mà bộ máy "tự tung tự tác", nhất là quyền chọn người, nên mới có việc Sở Tài chính Hà Nội tuyển 100 suất nhưng có đến 2.000 người chen nhau vào. Do đó, cần có sự tham gia giám sát của xă hội với bộ máy hành chính. "Chúng ta cải cách thủ tục hành chính để cho nhà nước hài ḷng, nói nôm na là tự sướng, chứ hỏi người dân, DN có hài ḷng hay không, tôi nghĩ không có đâu. DN đang kêu trời, người dân cũng vậy" - ông San bức xúc.
Cải cách hành chính quá chậm
Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc đánh giá cải cách sẽ động chạm tới toàn bộ quan hệ của nhà nước với dân và DN. Cứ nói đột phá vào CCHC nhưng không biết bao giờ mới phá nổi. CCHC quá chậm so với các lĩnh vực khác như hội nhập kinh tế. Đă đến lúc phải lấy thực tiễn làm trọng tâm. Chứ căn cứ vào văn bản mà văn bản th́ nhiều lắm, hàng ngàn văn bản sẽ khiến rơi vào ma trận, tự làm khó, trói buộc nhau. Do đó, nhà nước chỉ cần giữ lại những lĩnh vực chỉ nhà nước có thể làm, c̣n lại chuyển hết cho người dân và DN, lại cắt giảm được bộ máy. "Chứ như hiện nay, mỗi anh "một mảnh t́nh riêng" th́ sẽ không huy động được cả xă hội để phát triển" - ông Phúc nói.
Ông Thang Văn Phúc cũng chỉ ra một thứ bệnh của Việt Nam hiện nay là tâm lư bao biện, "làm đẹp" báo cáo, như quá nhiều vấn đề bất cập được nêu ra nhưng sau đó, các bộ ngành xử lư đến đâu th́ không kiểm soát được, hiệu quả quản lư không đánh giá được.
"Tất cả cùng kêu chậm chạp, kết quả không như mong muốn nhưng rồi lại vui vẻ cùng nhận khuyết điểm tập thể. Chúng ta c̣n nợ dân, nợ DN nhiều lắm. Không công phá được thành tŕ tŕ trệ, lạc hậu, vô trách nhiệm th́ rất khó hội nhập" - ông Phúc bức xúc.
TS Nguyễn Đăng Dung nh́n nhận thủ tục hành chính càng đơn giản càng tốt cho xă hội, người dân và DN. "Việc ǵ không cần thiết nhà nước phải ôm th́ xă hội hóa tối đa mới mong tạo ra chuyển biến" - TS Dung đề xuất.