Phát hiện 'siêu hố đen' vũ trụ lớn gấp 30 tỷ lần khối lượng mặt trời

[TinNhanh247]

Nhờ kỹ thuật thấu kính hấp dẫn, các nhà thiên văn học vừa tìm ra một hố đen siêu khủng, một trong những hố đen lớn nhất trong vũ trụ từng được phát hiện.

Phát hiện được Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia Anh công bố cho thấy hố đen có khối lượng gấp hơn 30 tỷ lần khối lượng mặt trời. Đây là hố đen lớn tới mức hiếm khi các nhà thiên văn học gặp.

Nhóm nghiên cứu do Đại học Durham, Vương quốc Anh dẫn đầu đã sử dụng kỹ thuật thấu kính hấp dẫn. Theo kỹ thuật này, ngân hà gần đó được sử dụng như một kính lúp khổng lồ để bẻ cong ánh sáng từ một vật thể ở xa hơn.

Nhờ đó, các nhà khoa học có thể kiểm soát cách thức ánh sáng bị bẻ cong do một hố đen bên trong thiên hà cách Trái đất hàng trăm triệu năm ánh sáng.

Mô phỏng siêu máy tính và hình ảnh do Kính viễn vọng không gian Hubble cũng được sử dụng để xác định kích thước hố đen.

Lần đầu tiên, hố đen siêu khủng được các nhà thiên văn học Đại học Durham phát hiện nhờ kỹ thuật thấu kính hấp dẫn.

Đây là hố đen đầu tiên được tìm thấy nhờ kỹ thuật thấu kính hấp dẫn, mô phỏng ánh sáng truyền qua vũ trụ gấp hàng trăm nghìn lần.

Hố đen đặc biệt này có khối lượng gấp 30 tỷ lần Mặt trời, là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện và nằm ở giới hạn về độ lớn, nhà vũ trụ học James Nightingale - tác giả nghiên cứu chính tại Đại học Durham cho biết.

"Hầu hết các hố đen lớn nhất mà chúng ta biết đều đang hoạt động, nơi vật chất bị kéo đến gần hố đen nóng lên và giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng, tia X và các bức xạ khác", nhà khoa học James Nightingale lý giải.

"Tuy nhiên, thấu kính hấp dẫn cho phép chúng ta theo dõi các hố đen không hoạt động, điều mà trước đó không làm được ở các thiên hà xa xôi. Kỹ thuật này cho phép chúng ta phát hiện thêm nhiều hố đen bên ngoài dải ngân hà của chúng ta và tiết lộ cách thức những vật thể lạ này tiến hóa xa hơn trong vũ trụ.

Câu chuyện đằng sau sự ra đời của kỹ thuật này cũng rất thú vị và tình cờ. Bắt đầu từ năm 2004, nhà thiên văn học Alastair Edge tại Đại học Durham nhận thấy vòng cung khổng lồ của thấu kính hấp dẫn khi xem xét các hình ảnh khảo sát thiên hà. Từ đó mà Đại học Durham bắt đầu phát triển nên kỹ thuật thấu kính hấp dẫn.

Nhóm nghiên cứu đã xem xét và khám phá thêm nhờ sự hỗ trợ của kính viễn vọng Hubble (của NASA- Cơ quan Vũ trụ Mỹ) và siêu máy tính DiRAC COSMA8.

Các hố đen siêu khối lượng là những vật thể có khối lượng lớn nhất trong vũ trụ và là phát hiện hiếm đối với các nhà thiên văn học. Nguồn gốc của các hố đen này không rõ ràng, một số nhà khoa học cho rằng những hố đen này được hình thành từ sự hợp nhất của các thiên hà hàng tỷ năm trước.

Mỗi khi một thiên hà hợp nhất với một thiên hà khác, các ngôi sao sẽ bị mất đi và một hố đen tăng khối lượng, đôi khi tới mức siêu khủng mà chỉ vài thiên hà đạt được.