Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Sống Chết Trong Tay Cộng sản - Trần Nhật Kim (Danlambao)
Tôi đọc tác phẩm “Human Destiny” của tác giả Pierre Lecomte du Nouy (1883-1947) khi c̣n nhỏ, ở tuổi mà các cụ thường nói: “ăn chưa no, lo chưa tới”, chưa có một chút ư thức, kinh nghiệm nào về cuộc đời, nên hai chữ “Số Mệnh” cứ ám ảnh tôi măi.
Nhiều người không tin là có số mệnh, cho rằng đó chỉ là sự may rủi xảy ra từng giai đoạn trong cuộc sống ch́m nổi của con người. Trong thế kỷ vừa qua, nhờ khoa học tiến bộ, ở nhiều điểm, đă thay đổi quyền năng của tạo hóa. Các quan niệm về số mệnh bị cho là huyền hoặc, đă lui vào quên lăng.
Tôi đă tự hỏi: liệu con người có “số mệnh” không. Lấy ǵ minh xác cho sự hiện hữu của định luật này, khi mà con người bị ràng buộc, dập vùi bởi vận nước nổi trôi. Nhất là dưới chế độ cộng sản, v́ theo thuyết duy vật biện chứng, chỉ chú trọng về phần vật chất, đă gạt bỏ phần duy tâm.
Mặc dù bán tin bán nghi vào hai chữ số mệnh, nhưng lời đoán của bác Đạt lại đúng vào trường hợp của tôi sau ngày 30-4-1975. Tôi đă phải ra khỏi “nhà ở” để bước vào “nhà tù”.
*
T́nh h́nh mỗi lúc thêm căng thẳng. Tôi có cảm tưởng ṿng vây ngày một xiết chặt hơn, nên chỉ tới chỗ hẹn vào khi thật cần thiết. Nỗi lo âu thoáng hiện trên nét mặt vợ tôi, như linh cảm một điều ǵ bất thường sẽ xảy ra. Nàng khóc mỗi lần tôi ra khỏi nhà và đợi cửa khi tôi về trễ. Tôi nhớ măi gương mặt nàng đầm đ́a nước mắt, lời nói nghẹn ngào: “Anh nỡ bỏ mẹ con em. Nếu anh không trở về th́ mẹ con em biết làm sao đây!” Những giây phút này ḷng tôi chùng xuống. Tôi thương xót vợ con nhưng không thể dừng lại, tôi đă nợ những người yêu thương của tôi, mà bổn phận phải có trong lúc dầu sôi lửa bỏng. Chúng tôi bị lôi cuốn vào một cuộc chiến mới, với mong mỏi giành lại đời sống tự do dân chủ vừa bị chiếm đoạt.
Cha tôi thấy rơ sự ưu tư của tôi nên rủ tôi đến thăm bác Đạt, một người bạn thân của ông nghiên cứu về khoa tướng số. Nhà bác trong con hẻm đường Trần Quang Diệu, gần ngă tư Trương Minh Giảng, để xem số tử vi.
Sau khi xem lá số tử vi, bác suy nghĩ lung lắm. Bác bấm đốt ngón tay nhiều lần. Đầu bác hơi cúi xuống. Mái tóc và hàm râu dài trước ngực bạc trắng, phất phơ theo hơi gió của chiếc quạt trần. Cha con tôi im lặng. Bác không nói một lời hay có một cử chỉ nào có thể khuấy động sự tĩnh lặng của căn pḥng. Tôi có cảm tưởng một cánh ruồi bay ngang cũng dễ bị phát hiện.
Bác chợt ngẩng đầu quan sát nét mặt tôi, nhíu mày như điều vừa phát hiện rất quan trọng, có thể làm thay đổi hoàn cảnh một cuộc đời, nhất là ở vào thời điểm hiện tại, khi sinh mạng con người đă kém phần giá trị.
Bác tính tới tính lui. Ngón tay trỏ của bác kéo theo đường chéo các giây cung, rồi dừng lại ở cung “Mệnh”, nhẩm tính về đại hạn. Tôi nghe bác nói thầm: “Thiên tướng gặp phục binh…” Đến đây tôi thấy bác gơ đầu ngón tay trỏ xuống lá số ở vị trí cung “Mệnh”, mắt nh́n về phía trước như không thấy cha con tôi, mà dường như bác nh́n sâu vào suy tư của bác. Bác tính lại một lần nữa để đảm bảo lời sắp nói không lầm lẫn. Bác nh́n cha tôi rồi quay qua tôi nói:
- “Cháu không thể tránh được nữa. Cháu bị bắt trong tháng này.”
Dù không mấy tin tưởng ở khoa tướng số, nhưng vào thời của tôi, trang lứa của tôi, ít nhiều cũng bị ám ảnh bởi hai chữ “số mệnh”, nhất là khi con người bị xô đẩy, dập vùi trong một cuộc chiến huynh đệ tương tàn suốt 30 năm tang tóc. Chiến tranh ngày càng khốc liệt, khiến mệnh số cũng theo đà trở lên khó giải thích.
Nhiều khi tôi tự hỏi có phải con người bị ràng buộc bởi số mệnh không. “Sinh Bắc Tử Nam” là mệnh số hay chỉ là một sự lường gạt, một lời nguyền cho một mục đích hoang tưởng, để phải hy sinh oan uổng mà kết quả đă đưa dân tộc tới chỗ phí phạm máu xương. Vận nước xui xẻo, miền Nam đổi đời, đất nước lại thêm một lần ch́m đắm trong đau thương, tan nát. Có phải đă tới lúc ứng vào lời Sấm của Trạng Tŕnh, để đất nước này phải rơi vào kiếp nạn “chết bẩy c̣n ba…”
Cha tôi chợt hỏi bác Đạt:
- “Anh xem mệnh cháu thế nào?”
Tôi chia xẻ với nỗi ưu tư của cha tôi. Ở vào lớp tuổi “Cỡi hạc về trời”, với vận nước nổi trôi, ông đă chịu nhiều cay đắng trong cuộc đời. Đối với ông, c̣n người th́ c̣n của. Một người cha luôn mong muốn con cháu ḿnh được hưởng hạnh phúc trọn vẹn.
Nét mặt bác Đạt trở lên b́nh thản như biết trước câu sẽ hỏi. Bác chậm răi trả lời:
- “Anh yên tâm. Mệnh nó vững. Không thể chết được. Nó sẽ trở về…”
Tôi chợt suy nghĩ, lấy ǵ bảo đảm cho mạng sống khi mà có nhiều cái chết oan khiên đang xảy ra trên mảnh đất này. Chỉ cần gán cho một tội danh “Phản động chống cách mạng” là một kiếp người dễ dàng bị xóa bỏ, mặc dù các nạn nhân chỉ đ̣i lại quyền tự do, quyền sống của con người vừa bị chiếm đoạt. Hay chỉ cần khoác vào cổ nạn nhân một tấm b́a với hàng chữ “Trộm cướp” viết vội vàng, là có thể bắn bỏ. Nạn nhân không thể biện minh. Mặc dù người đại diện của chế độ mới, được luật pháp của guồng máy mang danh “cách mạng” này, biến đổi thành kẻ có quyền, có lẽ phải, mà không lâu trước đây trước khi chiếm miền Nam, họ là những tên khủng bố, cướp của giết người, phá hoại đời sống an lành của người miền Nam.
Sau tuần trà, cha con tôi cáo từ bác Đạt. Tôi suy nghĩ về điều bác nói. Bây giờ công việc mới ở giai đoạn đầu, thời gian c̣n lại đối với tôi quá ngắn ngủi. Sài G̣n đang lên cơn sốt. Người dân miền Nam nóng ḷng chờ đợi một cơ may thay đổi để trở về nếp sống cũ, sống lại khung cảnh xưa. Nhân dân miền Nam đang một ḷng chống cộng. Nhiều cán bộ cao cấp CS bị thanh toán ngay giữa thành phố. Chính quyền CS gia tăng khủng bố, đàn áp, tù đầy những người chống cộng. Vụ nhà thờ Vinh Sơn vừa kết thúc lại tới vụ Song Vĩnh, Phước Tuy. V́ “bắt lầm chứ không tha lầm” nên mặc dù nhà tù mọc lên như nấm, nhưng trại giam vẫn không c̣n chỗ trống.
Tôi tự hỏi, tại sao có nghĩa cử này, nhất là ở vào giai đoạn đầy nguy hiểm, mạng sống treo đầu sợi tóc. Bất kể nam nữ, già trẻ, kẻ trước người sau vẫn một ḷng hy sinh. Có phải v́ ḷng yêu mảnh đất tự do miền Nam, nơi họ đă đổ mồ hôi và nước mắt, đă hy sinh máu xương để được sống những ngày hạnh phúc. Con đường trước mắt thật chông gai nhưng họ vẫn dấn thân. Không phải v́ chút hào quang bên ngoài, cũng không phải để tô son điểm phấn cho khuôn mặt hay đánh bóng một cái tên, mà chỉ muốn bảo vệ khát vọng tự do, duy tŕ nếp sống dân chủ trong ḷng người miền Nam, mà chế độ cộng sản không thể nào lay chuyển, thay thế.
Thấm thoát hơn 30 năm trôi qua, tôi đă qua tuổi “lập thân”, có vợ và 5 đứa con nhỏ. Trên đường về sau khi rời nhà bác Đạt, tôi nói với cha tôi:
- “Nếu con gặp chuyện không may, xin bố mẹ giúp đỡ nhà con và coi chừng các cháu.”
Cha tôi không nói. Ông nắm chặt bàn tay tôi. Bàn tay ông xương xẩu, nhưng tôi vẫn có cảm giác như hồi c̣n nhỏ, khi bàn tay của tôi nằm gọn trong ḷng bàn tay ấm áp của ông. Tôi đă được bàn tay này ôm ấp vỗ về. Cũng chính từ ḷng yêu thương phụ tử, tôi đă có những bài học làm hành trang cho cuộc đời. Vào lúc này, tôi hiểu ḷng ông đang chua xót. Ông đoán biết tôi sẽ bước vào con đường gian truân mà ông đă đi qua khi c̣n trẻ.
H́nh ảnh “đổi chỗ” như lời đoán luôn theo đuổi, ám ảnh tôi. Rồi cái phải đến đă đến, chưa qua hết những ngày cuối cùng của tháng giêng. Đối với tôi nó đến quá sớm, tôi không kịp trở tay. Chỉ có điều họ làm tôi hơi dật ḿnh khi tôi bước tới trước cổng nhà. Hai người đàn ông nhảy ra từ trong bóng tối sau chiếc cột đèn, mà v́ tiết kiệm săng dầu nên con ngơ không được thắp sáng như trước đây. Họ kê súng vào hai bên sườn bắt tôi dơ tay, đứng im. Biết tôi không phản ứng như đă từng gặp, một người đứng xa hai tay hờm súng như sẵn sàng nhả đạn, c̣n người thứ hai khám người tôi không bỏ sót chỗ nào.
Họ đẩy tôi vào nhà. Trong nhà đông nghẹt người, gồm những bộ mặt tôi chưa từng gặp. Họ đến nhà tôi với đầy đủ súng ngắn súng dài, thêm vẻ uy nghi của đám người với sắc mặt đằng đằng sát khí như muốn ăn tươi nuốt sống người đối diện. Một người cầm súng đứng chắn nơi cửa ngăn pḥng khách với pḥng trong để không cho ai ra ngoài pḥng khách.
Cha tôi ngồi im lặng sau bàn viết nơi pḥng khách. Mẹ tôi đang thấm khô những ḍng nước mắt. Vợ tôi bật khóc lớn khi thấy tôi vào nhà, như không cầm giữ được nỗi thống khổ tuyệt vọng trong tâm nàng trong thời gia qua, đă có dịp bộc lộ trong giờ phút này. Tiếng khóc pha trộn tiếng nấc uất nghẹn như tất cả đều sụp đổ. Tôi nh́n nét mặt thất vọng, đau thương của nàng, gợi nhớ gương mặt nhạt nḥa nước mắt mỗi lần tôi về trễ. Tôi thông cảm sự lo âu của nàng, có thể tôi không trở về sau mỗi lần hẹn. Nhưng đành vậy. Chúng tôi đă chọn con đường này, đang bị cuốn lôi trong cơn lốc lịch sử, mà sự sống và cái chết thật mong manh.
Tôi chợt nhận ra lá cờ vàng ba xọc đỏ c̣n mới, gấp gọn để trên bàn kính trước mắt cha tôi. Ḷng tôi thật chua xót. Một biểu tượng của đời sống tự do dân chủ mà nhân dân miền Nam đă hết ḷng bảo vệ. Hàng triệu người miền Nam đă nằm xuống, máu và nước mắt đă nhuộm thắm mầu cờ, đă thấm ướt giải giang sơn gấm vóc này. Nhưng vào giờ phút này lại là bằng cớ minh xác hành động chống chế độ cộng sản của tôi. Cũng từ giờ phút này tôi thực sự đối mặt với kẻ thù.
Tôi đứng dậy nghe đọc lệnh bắt giam với danh xưng “Đầu năo tổ chức phản động”. Tôi nh́n mọi người thân yêu trong gia đ́nh mà sự phân ly đă cận kề. Họ dục tôi đi. Vợ tôi bật khóc lớn, các con tôi khóc theo. Mẹ tôi luôn tay lau nước mắt như ḍng lệ tuôn chẩy không ngừng. Tôi nh́n bà ḷng đầy thương xót, cả đời bà hy sinh cho chồng con, không kể tới thân ḿnh. Mà bây giờ vào hoàn cảnh này, đă gợi nhớ h́nh ảnh chua xót nơi tâm tư bà. Các em tôi ngơ ngác. Tôi quay nh́n người thân lần chót. Có thể tôi không c̣n cơ hội trở lại nơi chốn thân yêu này.
Thật trớ trêu. Cũng chỉ một chữ “Nhà”. Tôi vừa rời “Nhà ở” để chuyển tới đến chỗ ở mới: “Nhà tù”. Mội nơi không xa “nhà ở” của tôi bao nhiêu. Tôi được gán cho danh xưng “đầu năo”, là người quan trọng, nên cách đón tiếp cũng đặc biệt bằng một xe hơi hiệu Peugoet 404 c̣n mới. Ngồi cạnh tài xế là một người trung niên, vẫn giữ im lặng khi tới nhà tôi, mà sau này tôi mới biết là đại diện công an Thành phố. Hai bên tôi là cán bộ an ninh quận B́nh Ḥa và Phú Nhuận. Phía trước là xe Jeep có vơ trang không kể hai xe Honda có vơ trang kèm bên xe. Quả là một cuộc đón tiếp trang trọng với “tiền hô hậu ủng”.
Trái với h́nh thức đưa đón trang trọng vừa qua, khi tới trại giam Băng Ky, B́nh Ḥa, tôi bị đẩy vào căn pḥng tối đen, mùi cống hôi nồng nặc đến ngộp thở với chiếc c̣ng số 8 xiết chặt, kéo hai tay ra sau lưng. Tiếng cửa sắt đóng mạnh phía sau với âm thanh chát chúa của chiếc bản lề cũ đă rỉ sét. Trời cuối năm quá tối, tôi không biết phía trong kia có những ai. Bất chợt một giọng nói của người đàn ông từ phía trong, giọng nói hơi khó nghe v́ âm vang của căn pḥng kín:
- “Bác vừa bị bắt?”
Tôi trả lời”
- “Vâng. Vừa từ nhà tôi tới đây.”
- “Tôi vừa bấm quẻ. Bác tới giờ này hên lắm. Mọi thứ sẽ xuông xẻ…”
Qua giọng nói, tôi không biết là ai, già hay trẻ. Ngày hôm sau gặp mặt, tôi mới biết đó là bác Nam Kinh, người bấm quẻ hôm qua, có Nguyễn Tiến Đạt mà sau này cùng với tôi dắt díu nhau ra Bắc.
Lời đoán tử vi của bác Đạt c̣n đang nóng hổi, bây giờ lại thêm một lần bấm quẻ. Bác Đạt cho hay mệnh tôi vững dù gặp nhiều thăng trầm. C̣n lời bấm quẻ cho biết tôi sẽ gặp hên vào những ngày sắp tới. Chưa có ǵ để chứng tỏ về “vận hên” khi những nguy cơ đang dồn dập tới.
Sau nhiều ngày tháng bị đầy ải trong pḥng kỷ luật, một căn pḥng mỗi chiều vài bước chân với chân cùm tay xích. Sờ đâu cũng chỉ thấy bóng tối, một thứ bóng tối bồng bềnh sương khói, gây ảo giác mơ hồ, một thứ ảo giác dễ làm tinh thần suy sụp. Mọi vật ch́m trong bóng đêm, ngăn cách với sự sống bên ngoài. Nếu không có đàn muỗi đói xúm quanh hay cảm giác xon xót nơi vết thương đang rỉ máu, tù nhân có cảm tưởng ḿnh đang sống cách biệt với xă hội.
Ra khỏi pḥng kỷ luật, tôi nhận ra một cảm giác lạ khi gặp lại thứ ánh sáng đă xa vắng lâu ngày. Những tia nắng vàng hâm nóng làn da đă đổi màu xanh lợt, như tôi vừa trở về từ một thế giới xa lạ. Một cảm giác lâng lâng dâng lên một niềm hạnh phúc, thứ hạnh phúc thật quư báu, hiếm muộn.
Khi bị chuyển tới chỗ ở mới, trại Phan Đăng Lưu, đối diện với Lăng Ông, Bà Chiểu, một khu trại giam xây dựng đă lâu. Tôi vào pḥng 6 khu A, một pḥng giam tập thể nhỏ chứa tới 70 người, gồm nhiều thành phần như một số tỷ phú người Việt và Hoa, đông nhất là chống cộng sản. Tôi gặp nhà báo Lư Đại Nguyên và một số chức sắc Ḥa Hảo.
Sau mấy tuần ở chung, tỷ phú người Hoa tên Lưu Thiệu Khanh, nguyên là giám đốc công ty cán sắt Vicasa, mời tôi ngồi nói chuyện, ông nói:
- “Tôi quan sát tướng của ông mấy ngày nay nên có mấy điều nhận xét. Ông bị bắt năm bao nhiêu tuổi?”
- “Tôi bị bắt năm nay, 38 tuổi.”
- “Ông may mắn lắm. Nếu không bị bắt năm 38 tuổi th́ ông sẽ chết vào tuổi 39.”
Lại thêm một lời đoán theo tướng mệnh. Nhưng lấy ǵ bảo đảm cho sự sống của tù nhân dưới chế độ cộng sản, khi mà có nhiều cơ hội đưa đến cái chết tức tưởi. Ông Khanh tiếp lời:
- “Sau này ông sẽ có tên tuổi trên văn đàn…”
Tôi khá nghi ngờ về lời đoán này, nó quá xa với nếp sống của tôi. Mặc dù là người thích đọc sách, nhưng tôi chưa có lấy một ḍng chữ nào trên báo chí, lấy đâu mà có tên tuổi trên văn đàn.
Sau vài tuần ở pḥng 6 khu A, tôi bị đưa vào pḥng 3 khu kỷ luật C2, cùng dẫy với quư vị trong vụ nhà thờ Vinh Sơn, v́ cho là “chưa thành thật khai báo về hoạt động chống cộng sản”. Sau mấy tháng cùm xích cung khai, tôi được chuyển tới pḥng giam tập thể, pḥng 6 khu C1, để lấy lại sức sau thời gian tinh thần bị căng thẳng. Một pḥng mái tôn quá thấp nên không khí trở lên ngột ngạt. 30 người chia nhau một nền xi măng nhỏ, vừa đủ chỗ đặt lưng. Cũng may, người ḿnh vốn nhỏ con và sau năm tháng tu luyện trong “ḷ cải tạo”, mà theo ư đảng để thành con người mới XHCN, thân h́nh không c̣n dềnh dàng như trước, nên nằm vừa khít phần đất đo được hai gang rưỡi. Sức nóng của mùa hè Sài G̣n tăng gấp bội, căn pḥng nóng như một ḷ nướng, hừng hực hơi người. Cái cảm giác hạnh phúc hiếm muộn qua đi thật nhanh, vừa chợt đến đă mất hút giữa đám người ḿnh trần, mồ hôi nhễ nhại mà sự đầy ải làm mất dần phong thái con người.
Nhiều khi tôi tự hỏi, như thế “hạnh phúc” cũng có lằn ranh, một lằn ranh biến đổi giữa tâm lư và thực tế. Khi hoàn cảnh xă hội thay đổi, cũng với lằn ranh này, thực tế đă đổi thay. Tuy thật rộng mà cũng thật hẹp, mà người đời đă “hoa mỹ” hóa thành lằn ranh của “hai thế giới trong một cuộc đời”, một thứ lằn ranh mờ mờ ảo ảo. Nói nôm na, đó là lằn ranh giữa “nhà ở” và “nhà tù”, nh́n thật xa mà cũng thật gần, nhất là sau ngày 30-4-1975. Cá nhân tôi cũng như mọi người đều ngán cái lằn ranh hắc ám này. Vậy mà, tôi vẫn phải chấp nhận hoàn cảnh cay nghiệt trước mắt như hàng triệu người miền Nam khác. Cái quy luật bất thường này đă thay đổi hoàn toàn nếp sống cá nhân, bất kể tới địa vị khác nhau với nếp sống vàng son thuở trước.
Vào lần lấy cung sau cùng với Trung tá Hai Tiến, một công an thuộc Bộ công an Hà Nội, nói:
- “Tôi đă đọc báo cáo của các cán bộ lấy cung trong thời gian vừa qua, hôm nay gặp anh, tôi biết anh vẫn ngoan cố, không thành thật khai báo về hoạt động của tổ chức chống cách mạng của anh. Anh can hai tội:
- Xử dụng chiến tranh nhân dân để chống lại cách mạng
- Là một CIA nằm vùng để cài người trong thế chiến đấu trường kỳ.”
Một câu kết luận thật nguy hiểm chết người. Nhưng c̣n ǵ để ngán để sợ. Tôi trả lời hắn:
- “Tôi nói những ǵ tôi biết, tôi làm. C̣n tin hay không tùy ư các anh...”
Một câu trả lời khiến người đối diện, một cán bộ có uy quyền, phải nổi giận. Nhưng không, mặt hắn vẫn lạnh tanh, mỉm cười. Tôi biết ḿnh đă gặp một tay tổ trong ngành t́nh báo của cộng sản.
Tôi lại bị chuyển tới pḥng kỷ luật số 24 khu C1, gần pḥng của nhà văn Doăn Quốc Sĩ. Ở được vài tháng tôi được chuyển tới pḥng tập thể C1, đối diện với dẫy sà-lim tôi vừa ở. Tôi gặp nhà văn Duyên Anh đang làm trật tự của pḥng. Ít ngày sau tôi xuống tầu Sông Hương ra miền Bắc.
Tôi tới trại Nam Hà gần Phủ Lư vào tháng 4-1977. Sau nhiều tháng chống đối, “đả đảo cộng sản” của tập thể cải tạo khu B, những anh em đă cùng tôi trên chuyến tầu Sông Hương ra Bắc. Vào một đêm không trăng sao cuối năm, đêm Giáng Sinh, ngày 24-12-1977, 20 anh em chúng tôi lên xe chuyển trại, trong số đó có Linh Mục Nguyễn Hữu Lễ, Nguyễn Tiến Đạt, Nguyễn Đức Khuân, Tô Tứ Hướng…
Tôi không ngạc nhiên khi nghe lệnh chuyển trại vào lúc đêm khuya như thế này, chúng tôi là những “cánh vạc ăn đêm”, nên thường ra đi khi trời vừa tối. Tôi chợt nhớ tới lời Phó trại nhắn nhủ cách đây vài ngày, sẽ đưa chúng tôi tới nơi quanh năm sương phủ, một nơi không có ánh sáng mặt trời. Chúng tôi không biết nơi nào sẽ tới, xa hay gần. Nhưng có điều sẽ gặp nhiều gian khổ hơn những ǵ đă trải qua. Khi đó, một người bạn nói:
- “Kỳ này chết là cái chắc…”
Tôi đồng ư với nhận định của anh. Hai chữ gia đ́nh trở thành xa xôi. Thật trớ trêu, câu hát, “càng đi xa anh càng nhớ em…” đă khích động tâm tư của tôi trong hoàn cảnh này. Thôi! Đành vậy! Nhớ th́ vẫn nhớ, mà xa vẫn phải xa. Tôi cảm thấy ḿnh khó có con đường trở về.
Chúng tôi tới trại Quyết Tiến - Cổng Trời tỉnh Hà Giang, chỉ cách biên giới Việt - Trung mấy cây số đường chim bay. Một vùng núi cao quanh năm sương phủ. Tôi vẫn bán tin bán nghi về hai chữ “số mệnh”, những rủi may trong cuộc đời. Liệu lời đoán “mệnh tôi vững, không thể chết được” và “số tôi gặp hên” v́ không chết vào tuổi 39, có thể tin được không?
Chúng tôi lao động quần quật trong mùa Đông giá rét dưới 10 độ C. Thực phẩm duy nhất là ngô xay cũng không được ăn no, phong phanh với manh áo mỏng bà ba . Thân h́nh chỉ c̣n da bọc xương, bị bệnh vẫn phải đi lao động.
V́ lao động trong hoàn cảnh khắc nghiệt, tôi bị cảm lạnh, trong người nóng như lửa đốt c̣n ngoài da lạnh ngắt. Tôi gặp anh Lượng, một tù nhân miền Bắc được trại cho làm y tá, để xin thuốc. Lượng bảo tôi:
- “Chúng ta thiếu dinh dưỡng nên dễ bị bệnh, nhất là khí hậu vùng này quá khắc nghiệt. Nhiều người ở trại này đă chết v́ bệnh sốt rét rừng, mà thuốc duy nhất của trại là Xuyên Tâm Liên không thể trị được bệnh này.”
Thấy Lượng khác với các tù h́nh sự khác, nói chuyện về gia đ́nh tôi được anh cho hay nguyên là công nhân tại Hà Nội trước ngày di cư. Tôi buột miệng hỏi:
- “Anh có biết anh Bùi Lượng không?”
- “Tôi dưới quyền anh Bùi Lượng. Tôi chỉ biết anh đă di cư vào Nam. Anh có quen anh Bùi Lương?”
- “Tôi thường gặp anh Lượng v́ là chỗ quen thân gia đ́nh.”
Lượng chợt bảo tôi:
- “Bây giờ anh uống đỡ thuốc Xuyên Tâm Liên, ngày mai sẽ tính.”
Thuốc “Xuyên Tâm Liên” được mệnh danh là thần dược được xử dụng tại các trại tù miền Bắc, một loại thuốc mà tù nhân thường nhắc nhở "uống vào biết liền". Dù không chết ngay nhưng tác hại tới “tim, gan, phèo, phổi”, trở thành những căn bệnh bất trị, để lại hậu quả khó lường.
Ngày hôm sau Lượng cho tôi 2 viên thuốc Asperin của Liên Xô, một thứ thuốc rất quư tại miền Bắc. Nhờ 2 viên thuốc này tôi dứt được bệnh sốt rét rừng.
Tiếng súng nơi vùng biên giới Hoa – Việt ngày một gần. Chúng tôi được chuyển về trại Thanh Cẩm, tỉnh Thanh Hóa vào cuối tháng 8-1978, trước khi quân đội Trung quốc đánh phá trại Quyết Tiến. Chúng tôi gặp cơ may do Tầu đánh chiếm vùng biên giới, đă thoát được con đường thứ hai mà cán bộ Tố, Trưởng ban Ban Giáo dục, dằn mặt vào ngày đầu tới trại:
- “Các anh có hai con đường, đường thứ nhất là đường đưa các anh vào trại, c̣n đường thứ hai là đường đưa lên đồi Bà Then (một nghĩa trang trên đồi Bà Then, nằm phía sau trại.)
Liệu đây có phải là điều “hên” như bác Nam Kinh bấm quẻ vào ngày đầu tôi bị bắt vào trại Băng Ky – B́nh Ḥa, Gia Định và cũng là sự may mắn tôi đă thoát khỏi lưỡi hái của tử thần, gửi xác trên đồi Bà Then.
48 anh em chúng tôi từ trại Cổng Trời về Thanh Cẩm, gồm 12 vị Linh Mục và 36 người miền Nam bị bắt sau ngày 30-4-1975, vào pḥng 5 thành lập đội 16. Một đội được các bạn đặt tên “Đại đội trừng giới”, luôn luôn bị canh chừng. Mấy ngày sau khi về trại Thanh Cẩm, quư vị Linh Mục cũng như một số anh em lên khu kỷ luật. Để đủ nhân số cho một đội lao động, một số anh từ khu kỷ luật và các đội khác chuyển tới trong đó có anh Nguyễn Cao Quyền, Nguyễn Văn Thành…
Khi gặp Nguyễn Tiến Đạt từ khu kỷ luật xuống pḥng tập thể, em bảo tôi:
- “Nằm trên kỷ luật đợi măi mà không thấy anh lên…”
Tôi không biết trả lời Đạt thế nào, v́ chính tôi luôn sửa soạn tinh thần đến lượt theo các bạn lên khu kỷ luật. Hay những cay đắng trong cuộc đời đến với tôi đă quá đủ, nên tôi đă qua hết đoạn đường gian truân “10 năm đại hạn” như trong số tử vi đă định.
*
Tôi nhận được “giấy ra trại” tại trại Thanh Cẩm vào cuối năm 1981. Tôi đă trả xong “món nợ máu” cho đảng cộng sản như họ thường rêu rao, bằng thời gian bóc trọn 6 cuốn lịch treo tường.
Tôi gặp lại Linh Mục Cao Đức Thuận, người đă sống và chịu đựng gian khổ với tôi từ trại Cổng Trời đến Thanh Cẩm, nhân chuyến công tác mục vụ tại Hoa kỳ. Khi tôi tới cửa pḥng khách của nhà thờ Cha Long tiểu bang Maryland, ông đứng dậy tiến tới, dang rộng đôi tay ôm tôi xúc động:
- “Tôi tưởng chúng ḿnh bỏ xác trên đồi Bà Then, không ngờ được về và bây giờ lại gặp nhau trên đất Mỹ,”
Tôi không biết nói ǵ hơn, chỉ biết trả lời ông:
- “Đó là nhờ ơn trên.”
Trong thâm tâm, tôi luôn suy nghĩ về sự bí ẩn của số mệnh, những sự việc xảy ra cho con người không phải do ngẫu nhiên, mà tuân theo theo một chu kỳ tất nhiên. Số mệnh con người bị ảnh hưởng bởi vận số của đất nước, nên vận số thăng trầm của một quốc gia do đó cũng theo một chu kỳ hưng thịnh và suy vong. Số mệnh con người do tâm ư mà ra, nên sự thịnh suy của một đất nước do ḷng người mà thành. Nh́n vào Việt Nam, dưới chế độ XHCN, ḷng dân bất măn, căm hờn. Nội bộ giới lănh đạo đang chia rẽ, thanh toán nhau v́ quyền lợi. Cán bộ đảng không c̣n tin tưởng vào chế độ nên t́m cách đào thoát khỏi nước. Đó là dấu hiệu về sự sụp đổ của CSVN đă gần kề.
CÓ NHỮNG "GIÚP ĐỠ" KHÔNG BAO GIỜ CHỜ BẠN NÓI "CẢM ƠN"
Biết ơn là phẩm chất cao quư của một tâm hồn đẹp. Chính v́ vậy mà có rất nhiều truyện kể được lưu truyền để nhắc nhở chúng ta rằng:
LÀM NGƯỜI, CẦN CÓ L̉NG BIẾT ƠN!
Có một câu chuyện kể rằng:
Xưa có một hành khách bước đơn độc trên chặng đường xa. Khi đă quá mỏi mệt và kiệt quệ, anh nằm xuống và ngủ một giấc ngon lành trên thảm cỏ ven đường. Không lâu sau, một con rắn độc từ trong bụi cỏ chui ra và ḅ về phía người độc hành này.
Khi con rắn chuẩn bị cắn người khách đang ngủ, bỗng một người đi ngang qua đó, kịp thời đánh chết con rắn độc rồi đi tiếp. Người độc hành vẫn ngủ say sưa mà không hề biết chuyện ǵ đang diễn ra. Cho đến cuối cuộc đời, anh vẫn không hay biết rằng ḿnh đang sống trong ân huệ của người qua đường vô danh thuở nọ ...
Có thể vị khách độc hành không hề biết đến ơn cứu mạng ấy, và người qua đường cũng đă quên từ lâu, nhưng sự t́nh này đều ghi dấu trong Trời Đất.
Lại cũng có chuyện như thế này:
Một hôm, người chồng trở về nhà. Lúc đó trời đă khuya lắm rồi, nhưng chiếc đèn bên hiên nhà vẫn sáng rực, chiếu rọi một đoạn đường phía ngoài ngôi nhà. Anh cho rằng vợ ḿnh ngủ quên, định bụng vào trong nhà tắt đèn, nhưng không ngờ lại bị vợ cản lại. Anh chưa kịp hỏi nguyên do th́ chị vợ đă chỉ tay ra ngoài cửa sổ cho chồng nh́n.
Ven đường bên ngoài cửa sổ là một chiếc xe ba bánh chở đầy rác. Ngay cạnh đó, một cặp vợ chồng đang ngồi nghỉ dưới ánh đèn ấm áp bên hiên nhà. Họ vừa nói vừa cười, và cùng nhau ăn chút ǵ đó để lót dạ đêm khuya.
Nh́n thấy cặp vợ chồng ấy đang chuyện tṛ vui vẻ dưới ánh đèn, cả anh và vợ đưa mắt nh́n nhau rồi nhẹ nhàng rút lui. Có lẽ hai vợ chồng người thu gom rác ấy sẽ vĩnh viễn không biết rằng, ở đâu đó trong thành phố này, có một ngọn đèn vẫn hàng đêm v́ họ mà thắp sáng.
Và bạn thấy đấy, có những sự giúp đỡ diễn ra trong âm thầm và lặng lẽ. Vậy cớ sao cứ phải đợi đến khi mắt thấy, tai nghe rồi chúng ta mới biết ơn trong ḷng?
Bởi v́, có những “cho đi” không bao giờ mong chờ bạn đền đáp. Có những “giúp đỡ” không bao giờ chờ bạn nói “Cảm ơn!”
V́ vậy, hăy cứ biết ơn cuộc đời này và hăy dùng ḷng cảm ơn để đối đăi với tất cả mọi người xung quanh bạn.
Và đừng quên rằng:
Không biết trân quư, có núi tiền cũng chẳng thể vui tươi.
Không biết khoan dung, có bạn bè rồi cũng rời ra.
Không biết cảm ơn, có tài giỏi cũng chẳng thể thành công.
Không biết hành động, có thông minh cũng chẳng thể viên dung.
Không biết hợp tác, có làm việc chăm chỉ cũng không thành đại sự.
Không biết tiết kiệm, có kiếm nhiều tiền cũng không thể phú quư.
Không biết thỏa măn, có nhiều tiền cũng không thể hạnh phúc.
Không biết dưỡng thân, có trị liệu cũng chẳng thể trường thọ.
Hăy nhớ:
Có một thứ không thể lợi dụng: Đó chính là thiện lương.
Có một thứ không thể lừa gạt: Đó chính là sự chân thành.
Có một thứ không thể thiếu: Đó chính là bạn bè.
Có một thứ không thể cứu được: Đó chính là tuyệt vọng.
Có một thứ không thể bội quên: Đó chính là cảm ơn.
Mới đây, một ông bạn có gởi cho tôi một bài viết của tác giả Từ Thức, bên Pháp. Bài viết khiến tôi phải giật ḿnh và nh́n lại bản thân để tự vấn lương tâm.
Với tựa đề “Cái Tôi của người Việt”, tác giả xem ra khẳng định một cách chắc nịch rằng người Việt là một dân tộc kiêu căng. Tác giả mở đầu bài viết với nhận xét: “Tôi gặp không biết bao nhiêu người (Việt) vỗ ngực, tự cho ḿnh là vĩ nhân. Không phải chỉ vỗ ngực, c̣n trèo lên nóc nhà gào khàn cổ: tôi giỏi quá, tôi phục tôi quá, tại sao tôi tài ba đến thế? Một lần ngồi nhậu với 5 ông, có cảm tưởng ngồi với 5 giải Nobel văn chương. Những ông như vậy, nhan nhản”.
Tác giả nêu một câu hỏi đáng suy nghĩ: “Phải chăng đó là nét đặc thù của một dân tộc đầy tự ti mặc cảm?” Tôi nghĩ nếu xem đó là nét đặc thù của mấy ông cộng sản Việt Nam th́ chẳng sai chút nào. Rước voi về dày mả tổ, chém giết đồng bào ruột thịt của ḿnh không chút xót thương, vậy mà sau đó vẫn có thể ưỡn ngực tự xưng là “lương tâm nhân loại”, “đỉnh cao trí tuệ loài người”. Kiêu căng như thế th́ c̣n ǵ lố bịch bằng. Nay từ hố sâu của nghèo nàn, lạc hậu mới ngoi lên được một chút, làm ǵ cũng muốn được đưa vào các kỷ lục thế giới của sách “Guinness Book of World Records”, tiến sĩ th́ chạy đầy đường. Nhưng chắc chắn 3 triệu đảng viên cộng sản Việt Nam không hề là đại diện của cả dân tộc Việt Nam.
Trong quan hệ với người đồng hương, ở trong nước cũng như tại hải ngoại, tôi cũng có gặp một số người “nổ” như mấy ông việt cộng . Nhiều người khoe khoang một cách lố bịch, ngây ngô và ấu trĩ. Nghe họ “nổ” chỉ biết cười và chửi thầm trong bụng!
Nhưng dĩ nhiên, không phải tất cả mọi người Việt tôi quen biết hay tiếp xúc đều như vậy cả. Từ một vài trường hợp hoặc rất nhiều trường hợp đi nữa để quơ đũa cả nắm là một lư luận không nghiêm chỉnh.
Thời Pháp thuộc, trên báo Đông Dương Tạp Chí, trong một số ra năm 1914, cụ Nguyễn Văn Vĩnh cũng đă từng đưa ra một nhận xét về người Việt: “An Nam ta có một thói lạ là thế nào cũng cười. Người ta khen cũng cười, người ta chê cũng cười. Hay cũng cười, mà dở cũng h́, phải cũng h́ mà quấy cũng h́. Nhăn răng h́ một tiếng mọi việc hết nghiêm trang”. Xem ra “cái ǵ cũng cười” có thể là một nét chung của người Việt hơn là thói kiêu căng.
Theo tôi, ở đâu và thời nào cũng có người khiêm cung và kẻ kiêu căng cả. Chỉ nh́n vào một ḿnh ông Donald Trump và gần một nửa dân số Mỹ bầu ông lên làm tổng thống hoặc chỉ dựa một số khẩu hiệu như “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” mà bảo rằng người Mỹ là một dân tộc kiêu căng…là một kết luận vội vàng, không chín chắn.
Nhưng bảo rằng ông Trump là một con người kiêu căng, thích khoe mẽ là điều chẳng sai chút nào. Kiêu căng và kiêu căng một cách lộ liễu là một yếu điểm. Ứng cử viên Trump đă thu hút được nhiều cử tri Mỹ nhờ tính bạo mồm bạo miệng và tật “nổ” văng miểng của ông. Nhưng đó cũng là một thứ gậy ông đập lưng ông đối với ông.
Tuần qua, Ủy ban điều tra về việc “thông đồng” giữa ban vận động của ứng cử viên Donald Trump và Nga do công tố viên đặc biệt Robert Mueller lănh đạo, đă cho công bố danh sách của một số cố vấn của ông Trump có dính líu đến vụ này. Trong 3 nhân vật được nêu dích danh và bị truy tố, đáng chú ư hơn cả là ông George Papadopoulos, cố vấn về chính sách ngoại giao của ứng cử viên Trump. Hồi tháng trước, ông này đă nhận tội man khai với Cơ quan Điều tra Liên bang FBI và hiện đang tích cực hợp tác với Ủy ban điều tra của ông Mueller. Một bức h́nh được công bố cho thấy trong một cuộc họp hồi năm 2016 do ông Trump chủ tọa, ông Papadoulos có mặt trong hàng ngũ “bộ sậu” của ông Trump.
Theo tài liệu vừa được cho công bố, ngày 5 tháng Mười 2017 vừa qua, ông Papadoulos đă nhận tội khai man với cơ quan FBI về việc ông có tiếp xúc với người Nga để lấy hồ sơ mật về bà Hillary Clinton mà Nga đă đánh cắp được.
Tổng thống Trump là người thích khoe về đủ thứ thành tích của ḿnh. Nào ông là một người rất thông minh. Nào ông đă từng là một sinh viên xuất sắc. Nào ông là một tổng thống trong năm đầu của nhiệm kỳ đă lập được nhiều thành tích hơn bất cứ tổng thống nào. Nhứt là mới đây, ông đă “nổ” rằng ông là “một trong những người có trí nhớ vĩ đại nhứt từ trước tới nay”.
Vậy mà sáng thứ Sáu vừa qua, trong lúc chuẩn bị lên đường thực hiện chuyến công du kéo dài 12 ngày tại Á Châu, khi được các phóng viên hỏi ông có nhớ về cuộc họp với ông Papadoulos không và ông này là ai, tổng thống Trump tỉnh bơ trả lời: “Tôi không nhớ nhiều về cuộc họp đó. Đó là một cuộc họp rất không quan trọng. Cuộc họp đó diễn ra lâu lắm rồi. Tôi không nhớ nhiều về cuộc họp”.
Thật tội nghiệp cho ông Papadoulos. Dạo tháng Ba vừa qua, nghĩa là chỉ cách đây không đầy 8 tháng, trong một cuộc gặp gỡ với ban chủ bút của báo The Washington Post, Tổng thống Trump nh́n nhận rằng ông Papadoulos đă từng là một cố vấn về chính sách ngoại giao trong cuộc vận động bầu cử. Vậy mà khi nội vụ đổ bể ra, phát ngôn viên Ṭa Bạch Ốc, bà Sarah Huckabee Sanders nói rằng ông Papadoulos là người chỉ đóng một vai tṛ không đáng kể trong cuộc vận động tranh cử của ông Trump. Một cố vấn thân cận khác của tổng thống Trump c̣n mỉa mai rằng ông Papadoulos chỉ là một tên lon ton(planton) chỉ để sai vặt và pha cà phê.
Riêng Tổng thống Trump, trong một “tuưt” được bắn đi sáng thứ Ba tuần qua, đă viết: “Rất ít người biết thiện nguyện viên trẻ, ít quan trọng tên là George”(tức Papadoulos).
Tôi vẫn cố gắng làm “trạng sư của quỷ” để biện hộ cho việc Tổng thống Trump không c̣n nhớ rơ cuộc họp của “bộ sậu” của ông chỉ mới diễn ra cách đây hơn một năm. Làm tổng thống Mỹ và lănh đạo cả thế giới, đa đoan với không biết bao nhiêu chuyện, nếu không có người bên cạnh để nhắc nhở, th́ làm sao nhớ hết mọi chuyện, mọi người và mọi chi tiết được. Vả lại, quên sót là giới hạn thường t́nh của con người thôi. Nhưng khổ nỗi, làm trạng sư không công như tôi khó mà thắng nổi trong trường hợp ông Trump, bởi v́ ông đă lỡ tuyên bố ḿnh là “một trong những người có trí nhớ vĩ đại nhứt từ trước tới nay”. Tự nhiên, cứ nghĩ tới thái độ huênh hoang, tự đắc của ông, tôi lại nhớ đến nhận xét của vợ một người bạn của tôi. Ông bạn tôi là người thích bông đùa. Cứ sau một lần diễu cợt của ông, bà vợ lại kê tủ đứng vào miệng ông: “Thùng bể kêu to!”
Tôi nhớ có đọc được ở đâu đó một bài học về thái độ từ tốn khiêm cung mà một người cha muốn dạy cho cậu con trai của ḿnh. Một hôm hai cha con đang đi trên một đoạn đường vắng lặng. Người cha hỏi cậu con: “Ngoài tiếng chim đang hót ra, con c̣n nghe được tiếng ǵ khác không?” Người con dừng lại, lắng tai một lúc rồi trả lời: “Thưa cha, con nghe có tiếng xe ngựa nữa”. Người cha liền nói: “Đúng vậy. Đó là tiếng động của một chiếc xe ngựa trống không, nghĩa là không có chuyên chở ǵ cả”. Người con ngạc nhiên hỏi lại: “Nhưng ḿnh chưa nh́n thấy chiếc xe ngựa mà. Sao cha biết đó là một chiếc xe ngựa trống rỗng?”
Người cha mới ôn tồn giải thích: “Từ âm thanh dội lại, con có thể biết đó là một chiếc xe ngựa trống không. Xe ngựa càng trống rỗng th́ tiếng động càng to”. Về sau, khi ra đời, mỗi khi nh́n và đánh giá về người khác, người con trai thường nhớ lại nhận xét và bài học của người cha.
Thiên nhiên cũng cho tôi nhiều bài học như thế. Ai đó cũng đă đưa ra một nhận xét: sông càng sâu th́ càng tĩnh lặng, nhánh lúa càng trĩu nặng th́ càng cúi đầu. Người càng học cao hiểu rộng và giàu những giá trị tinh thần th́ càng từ tốn, khiêm cung; trái lại, kẻ càng nông cạn th́ càng khoe khoang. Tác giả Từ Thức có ghi lại cuộc sống âm thầm của một cặp vợ chồng già sống bên cạnh nhà ông ở Paris. Theo nhận xét của tác giả, hai ông bà sống trong một ngôi nhà b́nh dân, ăn uống đạm bạc như một cặp vợ chồng nghèo. Nếu không được mách bảo th́ chẳng có ai biết đó là một cặp vợ chồng nổi tiếng trong thế giới âm nhạc. Bà vợ tùng là một nhạc sĩ dương cầm nổi tiếng, đă từng đoạt 7 giải nhứt khi c̣n học ở nhạc viện Paris và về sau trở thành một giáo sư âm nhạc được nhiều người biết đến. C̣n ông là một trong những nhạc sư và nhà soạn nhạc cổ điển lớn nhứt của hậu bán thế kỷ 20. Cả hai đều là những nhân vật đă từng chiếm một địa vị quan trọng trong bất cứ một tài liệu âm nhạc cổ điển nào. Vậy mà họ vẫn có thể sống một cách âm thầm như một cặp vợ chồng già ít được ai chú ư tới.
Albert Einstein thường được gán cho những câu hỏi có hàm ư nói đến cái ngu dốt vô tận của con người và đề cao sự khiêm tốn. Có người bảo ông đă từng nói: “Cái tôi và sự hiểu biết tỷ lệ nghịch với nhau. Hiểu biết càng nhiều, cái tôi càng bé. Hiểu biết càng ít, cái tôi càng to.”
Hiểu cho rộng ra, hiểu biết đích thực không chỉ có nghĩa là thu thập hay nhét vào đầu một số kiến thức, mà trước tiên chính là biết ḿnh. Với nhà hiền triết Socrates, ông tổ của triết học Tây phương, biết đích thực là biết ḿnh và biết ḿnh ngu. Đông Tây đă gặp nhau, bởi v́ minh triết Đông phương cũng nói rằng càng học càng thấy ḿnh ngu. Thật ra ngu như thế là ngu khôn. Ngu như thế, theo Phật Giáo, chính là giác ngộ.
Một hôm có một giáo sĩ Bà La Môn bắt gặp Đức Phật đang ngồi thiền dưới một gốc cây. Ông rất đỗi ngạc nhiên về sự thanh thản và b́nh tâm của Đức Phật. H́nh ảnh này khiến vị giáo sĩ Bà La Môn nhớ lại một thần voi có chiếc ngà lớn. Ông liền hỏi Đức Phật: “Ngài có phải là một vị thần, một thiên thần hay một thần linh không?” Đức Phật trả lời không, rồi giải thích rằng Ngài chỉ là một người chứng tỏ được một sức mạnh mới trong con người. Theo Đức Phật, con người vẫn có thể sống trong thế giới đầy xung đột và khổ đau này mà vẫn có thể đi vào quan hệ hài ḥa với người khác nếu biết dẹp bỏ cái tôi của ḿnh. Rồi Ngài nói với vị giáo sĩ Bà La Môn, “xin hăy nhớ đến tôi như một người đă tỉnh ngộ” (x. Karen Armstrong, The Case for God, The Bodley Head, London 2009, trg 316).
Tôi vẫn tự nhận ḿnh là một phật tử. Dĩ nhiên theo cách thế riêng của tôi, bởi v́ tôi chưa từng xuống tóc, quy y, mặc áo cà sa, đi lễ chùa, ăn chay hoặc cúng dường…Tôi chỉ biết rằng ḿnh phải luôn cố gắng sống lời Đức Phật dậy: dẹp bỏ cái tôi kiêu căng, khoác lác để có được quan hệ hài ḥa với mọi người và nhờ vậy thân tâm mới an lạc.
Tuổi Trẻ Xinh Đẹp Không Phải Là Vốn Liếng Lớn Nhất Của Người Phụ Nữ
Thanh xuân là hữu hạn, trí tuệ là vô hạn, bất luận là bao nhiêu tuổi, trí tuệ đều khiến người phụ nữ thể hiện tối đa được bản thân. (Ảnh: Pinterest)
Người phụ nữ nào cũng đều có tuổi trẻ, nhưng nếu phụ nữ cả đời chỉ muốn lưu giữ thanh xuân, cự tuyệt tuổi già, th́ đó không phải là cách làm hay. Một người phụ nữ khôn ngoan sẽ không sợ tuổi già, mà biết cách từ từ bồi dưỡng sáu điều này khi c̣n trẻ, v́ đó mới chính là ưu thế tốt nhất trong cuộc đời người phụ nữ.
Thanh xuân là hữu hạn, trí tuệ là vô hạn, bất luận là bao nhiêu tuổi, trí tuệ đều khiến người phụ nữ thể hiện tối đa được bản thân, sống cuộc sống của chính ḿnh, lưu giữ được ư nghĩa của cuộc sống và những điều quan trọng có giá trị.
1. Sự giáo dưỡng của phụ nữ
Phụ nữ có thể ngoại h́nh không xuất chúng, có thể b́nh thường không có ǵ đặc biệt, có thể tư chất kém cỏi, nhưng không thể không có giáo dưỡng.
Người phụ nữ có giáo dưỡng, làm việc ǵ cũng tự nhiên thoải mái, thỏa đáng đúng đắn, không khoa trương, không khoe mẽ, như một cây hoa lan, tự nhiên tỏa hương thơm ngào ngạt.
Người phụ nữ có giáo dưỡng thấu hiểu ḷng người, thấu t́nh đạt lư, không ngây thơ, không cực đoan, trước bất kỳ thay đổi đột ngột nào cũng giữ tâm thế “gặp khó mà không nao núng”.
2. Sự sạch sẽ của phụ nữ
Sạch sẽ là ăn mặc tươm tất, dáng vẻ đoan trang, với một trái tim thuần khiết, một tầm nh́n rộng mở. Sạch sẽ là biết chú trọng vào bản thân, tự tin và tràn đầy sức sống.
Có rất nhiều người phụ nữ trong cuộc sống này, xinh đẹp mê người, hài hước cuốn hút, hoạt bát dễ thương, nhưng chỉ có cô gái sáng sủa sạch sẽ là luôn lưu lại ấn tượng măi măi không quên.
Phụ nữ có thể ngoại h́nh không xuất chúng, có thể b́nh thường không có ǵ đặc biệt, có thể tư chất kém cỏi, nhưng không thể không có giáo dưỡng. (Ảnh: Onet Kobieta)
3. Sức mạnh của phụ nữ
Cảm giác an toàn nhất của phụ nữ, chính là xuất phát từ nội tâm. Sức mạnh của người phụ nữ không phải là lấy một người giàu có, mà là sự quyết tâm, là sức ảnh hưởng, là năng lực đem lại hạnh phúc cho chính ḿnh. Dáng vẻ tràn đầy sức mạnh của bạn, chính là diện mạo cho cuộc sống tương lai.
4. Sự dày công tu dưỡng của phụ nữ
Người phụ nữ có tu dưỡng sẽ không dần phai mờ theo thời gian, mà ngày càng rực rỡ chói lọi. Sự tu dưỡng nh́n có vẻ b́nh thường, nhưng lại bao hàm vẻ đẹp của trí tuệ, phẩm đức, sự cuốn hút và xinh đẹp măi không úa tàn.
5. Khí chất của phụ nữ
Khí chất của phụ nữ có được từ sự tu dưỡng nội tâm bên trong và một tâm thái ôn ḥa. Giống như nhà văn nổi tiếng Trung Quốc Dương Giáng từng nói: “Tôi không tranh giành với ai, cũng không ai đáng để tôi tranh giành”.
Khí chất chân chính của phụ nữ đến từ sự điềm đạm và biết thế nào là đủ. Đời này kiếp này quá ngắn ngủi, biết đủ là hạnh phúc, chính là ch́a khóa cho sự an yên.
Sự khắc họa về nhà văn Dương Giáng cũng như vậy, bà sinh ra đă là một người phụ nữ tài năng, nhưng trên đường đời, bà và người bạn đời sớm đă quyết tâm tập trung vào học thuật, cự tuyết những mê hoặc ở thế giới bên ngoài, từ lâu đă can tâm t́nh nguyên ḥa ḿnh vào thế giới b́nh thường, đây chính là ch́a khóa để nuôi dưỡng thể xác và tâm hồn cũng như tạo phúc cho người khác.
6. Phẩm chất của người phụ nữ
Thiện lương luôn là con át chủ bài của người phụ nữ. Có nhiều người từng nói với rằng, tại sao càng lương thiện, th́ lại càng bị kẻ xấu hăm hại. Về bản chất mà nói, lương thiện không phải là sai, mà là do người phụ nữ đôi lúc thiếu kỹ năng bảo vệ bản thân. Bởi v́, lương thiện là thứ dễ rung động ḷng người nhất nên hay bị lợi dụng.
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn, hi vọng mỗi người phụ nữ đều đẹp cả nội tâm bên trong lẫn h́nh thức bên ngoài.
TBT Nguyễn Phú Trọng làm việc ở Kiên Giang. Ảnh Thanhnien
Dân tộc Việt Nam thời gian gần đây trở thành một dân tộc “vô ơn” nhất trên thế giới. Tại sao?
Rất dễ để trả lời. Chỉ cần quan sát một vài “sự cố” xẩy ra trong ṿng ít năm qua, người ta thấy rơ sự vô ơn của người Việt. Đó là khi biểu lộ cảm giác, cách hành xử, lời nói…vào những lúc đất nước có một lănh đạo cao cấp phải ra đi, đang sống chuyển sang từ trần hoặc đang khỏe mạnh phải “nhập viện” v́ lư do nào đó.
“Sự cố” mới nhất là chuyện “hào kiệt” hay “ngài” Tổng (bí thư) kiêm Chủ (tịch) gọi ngắn, gọn là Tổng Chủ Nguyễn Phú Trọng trong lúc đi làm việc ở Kiên Giang ngày 14.04.2019 đang khỏe mạnh đột nhiên phải “nhập viện” khẩn cấp vào bệnh viện tỉnh Kiên Giang v́ (nghe nói) bị xuất huyết mạch máu năo hay c̣n gọi là đột quỵ.
Có lẽ lo sợ máy móc, phương tiện chữa trị, ở Kiên Giang không đủ tối tân, hay lầm lẫn cho uống, chích nhằm thuốc dỏm, thuốc giả của chị Kim Tiêm hoặc sợ bác sĩ, nhân viên y tế của bệnh viện ăn tiền hối lộ của “người tử tế 3X” đầu độc hào kiệt nên ngay sau khi cấp cứu, Tổng Chủ đă được được về bệnh viện Chợ Rẫy cấp kỳ bằng trực thăng. Chuyện này không bàn đến.
Chuyện muốn nói là phản ứng của người dân Việt Nam – Dân tộc vô ơn nhất trên trái đất – với chuyện nhập viện của “hào kiệt” Tổng Chủ Trọng.
Dân tộc quái đản ǵ đâu, khi nghe tin lănh đạo đảng và nhà nước tối cao vào bệnh viện, chúng nó lại hớn hở, hân hoan, cười cợt, chế nhạo vui như Tết mới lạ.
Không tin ư? Thử đi dạo một ṿng trên các mạng xă hội như facebook hay báo lề dân. Ôi thôi! Tràn ngập những lời cười cợt, châm biếm, chế diễu với những lời b́nh ấn tượng như : “ Báo nào viết ông Trọng bị tai biến mạch máu năo? Tầm bậy! Ông Trọng không có năo th́ làm sao tai biến mạch máu năo? – Lại ế một ống cống rồi – Tiêu một ngoe, c̣n 2 ngoe, vẫn đốt ḷ được.
hay các vần thơ đại loại như:
Tin nghe ngoài ngơ xôn xao
Tổng, Chủ đang khỏe phải vào nhà thương
Loa vừa loan báo khắp phường
Tổng Chủ chuẩn bị…lên đường ra đi…
hoặc:
Tin nghe như sét đánh ngang
Bác Tổng đang khỏe chuyển sang cứng đờ
Tin đang cập nhật từng giờ
Bác Tổng c̣n thở là nhờ ô-xy …
Lại có kẻ c̣n độc miệng hơn, cho rằng Tổng Chủ về Kiên Giang làm việc mà quên mất Kiên Giang là nơi có long mạch, căn cứ địa của Ba Ếch, đă được thầy phong thủy trấn, yểm bùa phép tá lả khắp nơi. Tổng Chủ khi viếng đám tang Trần Đại Quang, đến gần quan tài phải bắt ấn Kim Cang v́ sợ oan hồn Trần Đại Quang vật ngă, giờ thấy Ba Ếch thất thế nên khinh thường, không đề pḥng bị vật là phải.
Đọc những lời b́nh này, nhớ đến lời của bác Tổng Chủ phán:- “Nh́n chung, đất nước ta chưa bao giờ được như thế này” hay bài viết nâng bi Tổng Chủ là hào kiệt của luật sư Trần Đ́nh Triển lại thấy rơ ràng hơn, người Việt Nam là dân tộc “vô ơn” nhất trên trái đất.
Không “vô ơn” sao được, khi chỉ sau có gần 44 năm thống nhất đất nước bằng bạo lực, đảng và chế độ CSVN đă tạo cho người dân một cuộc sống b́nh yên, no ấm, hạnh phúc, đưa thu nhập b́nh quân của người dân lên tới 2.300$/ năm, bằng 1/10 của Thái Lan, 1/30 của Singapore, 1/5 của Malaysia, 2/3 của Philippines…Sao không chịu nh́n qua “nước bạn” Bắc Hàn xem, cho dù người dân có bị thiếu ăn, thiếu mặc, năm nào cũng có người chết đói đi chăng nữa, mỗi khi lănh đạo đất nước như Kim Jong-Il, Kim Il-sung, bệnh hoạn phải nhập viện hay phải ra đi, toàn thể người dân lo lắng, buồn rầu, than khóc bỏ cả ăn uống rúng động đất nước.
Có đâu như dân Việt Nam vô ơn, không chịu Ghi Nhận công đức ĐCS như “nhà giáo” kiêm lều thơ Thái Bá Tân nổi tiếng với những bài thơ 5 chữ xuống gịng, sớm đầu, tối đánh, hoặc không chịu nhận ḿnh là con cái của chế độ CSVN như Tôn Nữ Thị Ninh từng phát biểu: “Trong gia đ́nh chúng tôi có những đứa con, cháu hỗn láo, bướng bỉnh th́ để chúng tôi đóng cửa lại trừng trị chúng nó, dĩ nhiên là trừng trị theo cách của chúng tôi. Các anh hàng xóm đừng có mà gơ cửa đ̣i xen vào chuyện riêng của gia đ́nh chúng tôi.”.
Tương tự như những lần trước, khi nghe tin Nguyễn Bá Thanh, Trần Đại Quang bị đầu độc chết, dân Việt Nam đă cười hả hê, nguyền rủa, châm chọc, nay nghe Nguyễn Phú Trọng phải vào bệnh viện…chúng lại hớn hở, hân hoan loan tin trên mạng xă hội với những lời b́nh chất ngất niềm vui, những nụ cười chế nhạo toác cả miệng không thèm che dấu…
Kể cũng tội cho Tổng Chủ, đă quá tuổi cổ lai hy, lại thêm phận mỏng cánh chuồn, phải mang trọng trách vĩ đại là đốt ḷ theo phương châm đập chuột nhưng không để vỡ b́nh nên bị đột quỵ.
Nếu không may, Tổng Chủ phải ra đi, ai sẽ là người kế vị, thay thế “hào kiệt” đảm nhận công việc đốt ḷ tiếp tục? Chưa thể biết được nhưng chắc chắn nghe tin Tổng Chủ có thể sẽ phải đi đoàn tụ với Nguyễn Bá Thanh, Trần Đại Quang…Ba Ếch cùng đống củi đang nằm trong kho hay đang chuẩn bị vào ḷ chắc chắn cũng mừng rỡ không kém ǵ các thế lực thù địch.
Đám dân gian đă không cầu nguyện cho “ngài” sớm b́nh phục, lại c̣n châm chọc, mỉa mai, cuời cợt…không gọi là “vô ơn” th́ quả thật không biết gọi là ǵ?
Chuyện này chỉ có trong truyện của Kim Dung, truyện của Thi Nại Am bên Tàu và một vài truyện lẻ trong thời phong kiến Việt Nam, khi mà triều đ́nh lụn bại, sa đọa, các thế lực nổi lên cát cứ, dân t́nh oán thán… Trong thời đại rực rỡ “Đất nước có bao giờ được như hôm nay” – lời của Chủ tịch nước kiêm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – sao lại có chuyện giang hồ thế thiên hành đạo? Có đấy, và chuyện này nghe ra không chỉ khôi hài mà đáng sợ!
Mới nh́n thấy đơn giản, Dương Minh Tuyền, một đại ca (lẻ) giang hồ, cũng không mấy khét tiếng bỗng dưng đứng ra thế thiên hành đạo trong vụ cô bé học sinh lớp 9, trường THCS Phù Ủng, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên bị bạn đánh đập, lột áo quần và hành hạ đến mức phải nhập viện tâm thần. Điểm khác biệt ở đây là khi cô bé bị hành hạ, bị bạn cùng lớp đánh đập và nhục mạ, video clip ghi được từ camera an ninh của trường đă bị “ai đó” xóa mất và giáo viên chủ nhiệm, hiệu trưởng thay v́ lên tiếng, lên kế hoạch bảo vệ cho cô bé học sinh cũng như giáo dục các học sinh đă bạo lực th́ lại giấu nhẹm câu chuyện.
Điều này cho thấy ngay từ trứng nước của sự giáo dục đă có vấn đề, một kiểu lách trách nhiệm để giữ thành tích nhà trường và hơn hết là sự dối trá tự thân của những người làm công tác giáo dục. Tuy vậy, đáng bàn hơn là hệ thống an ninh, cơ quan công quyền địa phương cũng không có động thái đúng mực, và họ đă vô trách nhiệm. Một học sinh nữ bị rơi vào trạng thái nạn nhân bạo lực học đường triền miên đến mức phải nhập viện tâm thần mà cơ quan có trách nhiệm của địa phương vẫn không hay biết. Trong khi đó, theo luật hiện hành, các trường phổ thông cơ sở, phổ thông trung học được quản lư và giám sát trực tiếp từ chính quyền địa phương. Đó chỉ mới một vế! Vấn đề thứ hai là tại sao khi đă biết ban giám hiệu nhà trường cố t́nh xóa đi video clip bạo lực học đường mà cơ quan hữu trách không vào cuộc điều tra, không có động thái chăm sóc với nạn nhân và không có biện pháp răn đe kịp thời đối với những học sinh đă gây bạo lực?
Chuyện răn đe học sinh bạo lực và thăm hỏi, chia sẻ với nạn nhân, dường như giáo viên chủ nhiệm và ban giám hiệu nhà trường không hề có động thái nào, nó chỉ diễn ra với một đại ca giang hồ. Rơ ràng, ở đây có một sự bất lực không thể chối bỏ của cơ quan công lực, họ không thể hoặc có t́nh không thể làm ǵ trước một hiện tượng xă hội có tên gọi là bạo lực học đường một cách dă man, máu lạnh (năm đứa học tṛ là con gái xúm vào đánh, hành hạ, lột quần áo một đứa bởi đứa bị đánh là con nhà nghèo, cô thế và hơi khờ khạo!).
Sự thờ ơ có tính hệ thống từ giáo viên chủ nhiệm cho đến ban giám hiệu, rồi cơ quan công quyền, thờ ơ đến mức độ chuyện này xảy ra nhiều lần, diễn đi diễn lại, đến mức nạn nhân trở nên trầm cảm và sang chấn tâm lư… Lẽ nào camera an ninh của nà trường chỉ sắm ra để cho có? Lẽ nào ban giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm không một lần thử nh́n vào màn h́nh camera an ninh mà chỉ sắm để gọi là? Và nếu có nh́n th́ biết bao nhiêu lần diễn đi diễn lại, rồi đến khi sự việc tồi tệ xảy ra th́ nhà trường lại tổ chức họp kín với phụ huynh của năm đứa gây bạo lực trước, sau đó mời phụ huynh của nạn nhân và trước khi mời đă xóa sạch bằng chứng?
Như vậy phải chăng có sự đồng lơa, toa rập giữa nhà trường và các gia đ́nh của những đứa gây bạo lực? Và khi Dương Minh Tuyền đến thăm hỏi, tặng tiền cho gia đ́nh nạn nhân, lên Youtube tuyên bố sẽ hỏi thăm gia đ́nh những đứa gây bạo lực… Th́, xóm làng của gia đ́nh nạn nhân đón Tuyền như một ngôi sao chính trị, thậm chí mức độ nồng hậu c̣n cao hơn cả việc đón Thủ tướng hay Chủ tịch nước về thăm làng. Liền sau sự việc thăm hỏi của Tuyền là việc ông Bộ trưởng Giáo dục Phùng Xuân Nhạ đến bệnh viện thăm nạn nhân! Chuyện khôi hài và lố bịch ở chỗ, một người đầu ngành chỉ lên tiếng sau khi giang hồ (mà báo chí trong nước gọi là “người xă hội”) lên tiếng!
Và chuyện càng khôi hài hơn khi ông Bộ trưởng Nhạ đến thăm, gần như chẳng có ma nào đón ngoài những người trong ngành giáo dục, nó khác xa với cuộc đón tiếp hết sức nồng hậu và rầm rộ của người dân khi Tuyền đến thăm. Mặc dù số tiền của Tuyền mang đến tặng cũng không phải là lớn, chưa đầy 30 triệu đồng (đương nhiên không phải là nhỏ) nhưng không ít người cho rằng đó là số tiền “cải cách giáo dục”, số tiền làm thay đổi tư duy giáo dục, số tiền nhân đạo và sạch sẽ nhất…
Ơ Hay! Tiền của giới giang hồ được xem là tiền sạch sẽ, tiền làm thay đổi tư duy giáo dục nghĩa là sao? Trong khi tiền của ngành giáo dục là tiền mồ hôi, xương máu của nhân dân góp trong từng đồng thuế, vậy mà khi qua tay ông Nhạ, nó trở thành một thứ ǵ đó vô nghĩa, không ai nhắc đến, vậy nghĩa là sao? Và, cả một hế thống công quyền, hệ thống pháp luật, hệ thống giáo dục đang đứng ở đâu mà để cho một kẻ giang hồ với đúng bộ dạng xăm trỗ đầy ḿnh, vận quần đùi, đi dép lê, tóc húi cua dài tó, mặt mày bặm trợn lại lên tiếng giáo huấn đạo đức cho những đứa học tṛ hư hỏng?
Và hơn nữa, lẽ nào đất nước này không c̣n có người nào đủ tư cách, đủ đạo đức và đủ sức hút quần chúng, nhân dân hơn một kẻ giang hồ (mà trong giới xă hội đen th́ Tuyền cũng chả có tên tuổi ǵ)? Lẽ nào mọi thứ cơ quan hay quan chức chỉ là loại bù nh́n, việc thu xếp, củng cố trật tự, đạo đức xă hội lại là trách vụ của giới giang hồ?! Liệu đây có phải là dấu hiệu cho thấy xă hội Việt Nam đang chạm đáy?! Và giới giang hồ đă chính thức bước vào “thế thiên hành đạo”?!
100 – 1 = 0: Đạo lư ai cũng nên biết để tránh có ngày rước họa vào thân
100-1 = 0, phép tính này thật lạ lùng, nhưng nó là h́nh ảnh minh họa chuẩn xác cho cái gọi là thói vô ơn của một bộ phận người trong xă hội này.
Ví dụ của vị ḥa thượng
Vị ḥa thượng già viết lên giấy 4 phép tính:
2+2=4；4+4=8；8+8=16；9+9=19
Ngay lập tức, các đệ tử nhao nhao lên:
"Thầy ơi, thầy tính sai một phép tính rồi."
Vị ḥa thượng già ngẩng đầu lên, chậm răi nói: "Đúng thế, mọi người đều nh́n thấy rất rơ, phép tính này ta đă tính sai rồi. Nhưng 3 phép tính trước tính đúng, tại sao không có một ai khen ta mà chỉ nh́n thấy và lập tức chỉ ra phép tính sai của ta?"
Đạo lư 100 - 1 = 0
Làm người cũng vậy, khi bạn đối xử tử tế với người khác 10 lần, họ có thể cũng chẳng nhớ, nhưng chỉ 1 lần bạn làm họ phật ư, họ sẽ nhớ rất lâu và có thể phủ nhận hoàn toàn những điều tốt đẹp mà bạn dành cho họ.
Đó chính là đạo lư 100 – 1 = 0. Người xưa có câu: Cho một bát gạo thành ân nhân, cho một bao gạo thành kẻ thù. Có những người đă quen với việc được cho mà dễ dàng quên ơn huệ.
Không phải ai ai cũng hiểu được hai chữ "lương tâm"!
Cho dù bạn sở hữu cả chục cái tốt cái hay nhưng chỉ cần có một cái không tốt, nó sẽ là cái cớ để xóa sạch sẽ mọi cố gắng nỗ lực của bạn. Cho dù bạn dốc hết tâm huyết ra v́ người khác, nhưng chỉ một việc không đúng, bạn sẽ trở thành tội đồ trong mắt họ.
Trong cuộc sống này có một số người, bạn giúp họ cả trăm lần họ không có được một lời cảm ơn. Nhưng chỉ một lần không giúp, họ quay ra hận bạn. Bao nhiêu cố gắng nỗ lực bỏ ra v́ người khác, thứ bạn nhận lại được không phải là sự chân thành mà chỉ là nỗi cay đắng.
V́ thế cần nhớ:
Làm người, rộng răi cũng được nhưng cần rộng răi với đúng người – những người biết tri ân báo đáp, nếu không, tấm ḷng của bạn sẽ trở nên lăng phí.
Làm người, lương thiện cũng được, nhưng cần lương thiện với những người thấu t́nh đạt lư, nếu không bạn sẽ phí hoài tấm thịnh t́nh.
Làm người, bao dung cũng được, nhưng cần bao dung với người có tâm có đức, nếu không sự nhẫn nhịn chịu đựng sẽ trở nên vô nghĩa.
Nếu không, khi chúng ta vô tư bỏ công sức ra giúp đỡ người khác, chúng ta sẽ chỉ nhận lại tổn thương, thậm chí là tai họa.
Làm người, ngốc nghếch không phải là tật xấu, không giả dối là được; không thông minh cũng chẳng sao, không xấu xa là được; giàu hay nghèo không thành vấn đề, miễn sao biết cách cho đi là được.
Đời người cũng như một cuộc làm ăn vậy, bỏ ra công sức nhưng chưa chắc đă thu lại được kết quả tốt đẹp như mong muốn.
Làm người, quá lương thiện sẽ bị người khác bắt nạt, đối xử quá tốt với người khác rồi sẽ có ngày họ cho rằng đó là điều nghiễm nhiên; quá ngô nghê sẽ bị người khác cho là ngu ngốc, quá rộng răi sẽ bị người khác lợi dụng.
Xưa nay, đă có quá nhiều câu chuyện thực tế đă chứng minh cho điều này. Trên đời, vẫn luôn tồn tại những kẻ không có ḷng biết ơn, vong ân bội nghĩa.
Thế nên, trong các mối quan hệ giữa người với người, chúng ta cần tỉnh táo để nhận diện đối phương.
Kết bạn với một người quân tử sẽ có lợi cả đời, ngược lại, giao du với kẻ tiểu nhân, chúng ta sẽ bị kéo xuống hố sâu.
Và một khi đă là bạn, hăy đối xử tử tế, tôn trọng lẫn nhau, chỉ đơn giản vậy thôi cũng đă có thể xây dựng nên một tấm chân t́nh bền vững!
Nuôi con trai của có ‘3 điều kiêng kỵ’. Cha mẹ càng biết sớm càng tốt
Trên thực tế, giữa con trai và con gái có sự khác nhau về cơ thể, c̣n có những khác biệt về tâm lư. Vậy nên, phương pháp giáo dục cho bé trai và bé gái không thể giống nhau.
Làm thế nào để nuôi dạy một cậu bé thành một người tốt, biết cách cảm ân? Đây là một câu hỏi mà các bậc cha mẹ đều lo lắng. Cha mẹ muốn con trai trở nên tốt, muốn ít đi đường ṿng trong giáo dục con trai, th́ có ba điểm này là điều cấm kỵ, cha mẹ càng sớm biết càng tốt.
Tránh chỉ trích con trai ở nơi công cộng
Con trẻ tuy nhỏ nhưng cũng có ḷng tự trọng, vậy nên phê b́nh, mắng mỏ trẻ ở nơi công cộng có thể dễ dàng làm tổn thương ḷng tự trọng của con. Nó không chỉ không có tác dụng giáo dục trẻ mà c̣n phản tác dụng và gây hại nghiêm trọng hơn.
Rất nhiều lúc, khi cha mẹ gọi con, cô con gái có thể nhanh chóng nghe theo “chỉ dẫn” của cha mẹ, nhưng cậu con trai th́ vẫn cứ bất động như “người điếc”. Điều này khiến cha mẹ cảm thấy rằng đứa trẻ đang cố t́nh chống lại ḿnh, do đó quở trách cậu bé.
Đó là bởi v́ sự khác biệt trong cấu trúc thể chất giữa con trai và con gái. Con trai ít “nhạy bén” đối với âm thanh hơn so với con gái.
V́ vậy, cha mẹ có thể làm như thế này: Thay v́ hét lên từ xa, cha mẹ hăy ngồi xổm xuống, bằng giọng nhỏ nhẹ nói với đứa trẻ, nói cho trẻ biết phải làm ǵ, để cậu bé hiểu ư định của bạn.
Làm như vậy, cậu bé sẽ cảm thấy ḿnh được tôn trọng, cảm thấy như được tâm sự, cảm nhận được t́nh yêu của cha mẹ, cậu cũng biết những ǵ có thể làm và không thể làm được. Khi lớn lên, cậu cũng sẽ sử dụng cách giáo dục này cho chính con của ḿnh. Cậu cũng sẽ biết cách tôn trọng người khác và biết ơn cha mẹ.
Tránh cấm con trai khóc
Trong cuộc sống, nhiều cha mẹ dạy con trai tính cách mạnh mẽ và không được khóc. Nếu cậu bé khóc, một số cha mẹ sẽ nói: “Con là con trai, phải mạnh mẽ, dũng cảm. Chỉ có con gái mới khóc, con có phải là con gái không?”
V́ vậy “khóc” nghiễm nhiên đă trở thành nhăn mác của một ‘cậu bé không mạnh mẽ và dũng cảm’.
Khác biệt về thể chất, cơ thể của bé trai nhiều chất dopamine hơn các bé gái, đặc biệt là trong năo, ảnh hưởng đến tốc độ phát triển năo của cậu bé. Nó tạo thành tính cách hiếu động của các bé trai. Trong việc thể hiện cảm xúc, các cậu bé cũng không bằng các cô bé, khi chịu uất ức, tủi thân th́ khóc cũng chính là một phương thức biểu đạt nỗi buồn của các chàng trai.
* Dopamine là một hợp chất hóa học quan trọng trong năo có nhiều tác dụng tốt cho cả tinh thần lẫn thể chất. Người ta c̣n gọi dopamine như một hormone hạnh phúc. Bởi chúng tạo ra động lực phát triển trí năo, sự chú ư và thậm chí điều chỉnh chuyển động của cơ thể. Hơn thế nữa, khi dopamine được giải phóng với số lượng lớn th́ sẽ tạo ra cảm giác vui vẻ và lạc quan, thúc đẩy hành vi của bạn.
Mặc dù con trai là một h́nh tượng mạnh mẽ và dũng cảm, nhưng cậu ấy cũng không cần phải ra sức che đậy một mặt yếu đuối của ḿnh, cũng cần phải trút ra những nỗi niềm của ḿnh.
Nếu những cảm xúc tiêu cực của bé trai bị ḱm nén trong một thời gian dài, rất dễ khiến cậu trở nên tự ti, thậm chí là tự kỷ. Những cảm xúc tiêu cực không được loại bỏ kịp thời, ‘bóng đen’ trong ḷng sẽ tích lũy ngày càng nhiều, dẫn đến ảnh hưởng cả một đời.
Vậy nên khi con trai khóc, cha mẹ nên hỏi cậu bé, tại sao lại khóc, có điều ǵ cần giúp đỡ? Hăy ôm con và nói với con rằng có mẹ và bố ở đây rồi, mọi chuyện sẽ ổn.
(Ảnh minh họa: femina.cz)
Tránh ôm đồm làm hết cho trẻ
Trong việc nuôi dạy con cái ngày nay, đặc biệt là đối với con trai, nhiều cha mẹ làm thay hết thảy những việc mà trẻ có thể làm, chẳng hạn như quét nhà, đổ rác, cất quần áo… Một số là những đứa trẻ sẵn sàng làm các việc đó, trong khi cha mẹ không cho phép trẻ làm; một số không muốn làm và cha mẹ nuông chiều con.
Có nhất nhiều phụ huynh có tư tưởng rằng: miễn là bọn trẻ chăm chỉ học hành, chúng không cần phải làm ǵ khác, mọi việc nhà đă có cha mẹ làm thay.
Có một trường hợp đáng buồn như vậy. Ngay cả khi con đi học đại học, người mẹ vẫn đi cùng con để chăm sóc và làm các việc cho con. Đến thời điểm đứa trẻ tốt nghiệp đại học th́ người mẹ không may gặp tai nạn và ra đi măi măi. Tuy nhiên, cậu con trai không biết ǵ về cuộc sống, không có kỹ năng nào, không biết làm ǵ, kể cả nấu cơm. Cuối cùng, quá căng thẳng về tâm lư, cậu bị trầm cảm và buồn bă kết thúc cuộc đời.
Từ nhỏ, cha mẹ không nỡ để con trẻ chịu khổ, khi trẻ lớn lên, chúng sẽ gặp nhiều cay đắng hơn. Tựa như người xưa nói: con người khi c̣n sống đều có điều “tốt” và “xấu”. Nếu dùng “xấu” trước, th́ phần c̣n lại là thời gian hạnh phúc. Nếu dùng “tốt” trước, phần c̣n lại là đau khổ.
Khi một đứa trẻ từ nhỏ đă ‘chịu khổ’, khi này có cha mẹ ở bên cạnh chăm sóc bảo ban th́ cũng không phải là khổ cực ǵ nhiều. Nhưng để đứa trẻ lớn lên mới chịu khổ, th́ lúc này cha mẹ đă không c̣n khả năng để bảo vệ con nữa.
Cha mẹ có thể cho con rất nhiều thứ, nhưng kinh nghiệm sống, từng trải xă hội, niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống, cha mẹ không thể nào kiểm soát được.
Nếu muốn con trai lớn lên khỏe mạnh và xuất sắc, cha mẹ nên biết cách buông tay, để trẻ tự lập và biết cách can đảm chịu trách nhiệm. Cha mẹ không muốn cho con ḿnh tự lập, điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ, cũng sẽ ảnh hưởng đến tương lai của con.
Cuộc đời ngắn lắm, hăy ở cạnh người lương thiện, sống cùng người tài ba
Người xưa có câu: “Gần son th́ đỏ, gần mực th́ đen”. Trong hành tŕnh cuộc đời, có biết bao người đến rồi đi, với mỗi loại người chúng ta giao kết sẽ trực tiếp tác động đến chất lượng cuộc sống của chính ḿnh.
Sống với người lương thiện như vào pḥng có cỏ chi lan, lâu rồi sẽ không ngửi thấy mùi hương của nó. (Ảnh: Pinterest)
Cuộc sống quư giá, chúng ta nên đi cùng với người ưu tú, lương thiện
Khổng Tử có nói: “Sống với người lương thiện như vào pḥng có cỏ chi lan, lâu rồi sẽ không ngửi thấy mùi hương của nó, chính là đă đổi theo nó. Sống với người không lương thiện như vào cửa hàng bào ngư, ở lâu rồi cũng không ngửi thấy mùi tanh của nó, cũng là đă thay đổi theo nó vậy!”.
Thường chung sống với người tốt, như sống trong một căn nhà hoa ấm áp, một thời gian dài sẽ không phát hiện mùi thơm của nó nữa, đó là v́ đă quen với những hành vi tốt. Thường sống với những người không lương thiện, như sống trong chợ hải sản đầy đủ các loại cá thối, tôm nát, một thời gian dài sẽ không nhận biết được mùi tanh hôi, cũng là đă quen rồi với hành vi xấu.
Lời ấy của Thánh nhân là một sự cảnh báo cho chúng ta, ở chung với người khác, đầu tiên phải nh́n vào nhân phẩm.
Thông thường, sống cùng người có năng lượng tích cực, sẽ được nghe quen tai, nh́n quen mắt, làm theo những hành vi tốt đẹp của họ, nói lời tốt, lâu ngày ḷng dạ sẽ trở nên rộng lớn.
Cũng vậy, sống cùng người có năng lượng tiêu cực, sẽ vô t́nh làm theo những sai lầm, bao che, lâu ngày khó tránh khỏi làm hao tổn phẩm hạnh của ḿnh.
Trong “Thái thượng cảm ứng thiên” có một câu nói: “Sở vị thiện nhân, nhân giai kính chi, thiên đạo hữu chi, phúc lộc tùy chi”, ư rằng người tích đức hành thiện th́ mọi người đều kính nể, trời phù hộ cho họ, phúc lộc không phải lo lắng. Hết thảy phúc điền đều không rời khỏi tâm địa.
Tâm địa một người lương thiện, th́ không chỉ phẩm hạnh cao thượng, mà mỗi tiếng nói, cử động càng đáng được tôn kính, noi theo. Ở cùng với người như vậy có ai lại không muốn chứ?
Làm việc với người tài ba sẽ giúp tôi luyện bản lĩnh của chính ḿnh
Đọc vạn cuốn sách không bằng đi vạn dặm đường, đi vạn dặm đường không bằng được cao nhân giúp đỡ. (Ảnh: Cafef)
Tuần Tử nói: “Bồng sinh ma trung, bất phù tắc trực; Bạch sa tại niết, dữ chi câu hắc”, ư rằng cỏ bồng mọc trong bụi gai, không nâng mà thẳng; cát trắng ở chỗ thuốc nhuộm, tất sẽ bị thuốc nhuộm đen.
Câu chuyện “Mạnh Mẫu tam thiên” (Mẹ Mạnh Tử 3 lần chuyển nhà) mọi người đều biết, hoàn cảnh có vai tṛ quan trọng đối với sự trưởng thành và tu dưỡng thân, tâm của con người. Con người trong giao tiếp xă giao cũng là môi trường quan trọng, đối với hoàn cảnh xung quanh chúng ta, cần thận trọng lựa chọn, không nên hùa theo các hoàn cảnh không tốt mà sa ngă.
Hiện tượng như vậy cũng thường thấy trong cuộc sống: Với người hạ đẳng, ṿng đàm luận chính là nói về chuyện nhà; điều truy cầu là kiếm được là tiền lương tiền mặt; suy nghĩ là ăn, mặc, đi, ở.
Với người trung đẳng, ṿng đàm luận là về các vấn đề thời sự; truy cầu chính là tài chính, kinh tế, kiếm được cổ tức cổ phần; suy nghĩ là sự tăng trưởng của tài sản.
Với những người thượng đẳng, ṿng đàm luận là chuyện từ cổ chí kim; truy cầu là nhân phẩm và học thức; suy nghĩ là làm sao để phụng sự xă hội.
Vật họp theo loài, người phân theo nhóm, ở cùng với người tại cấp độ nào thực sự rất quan trọng. Cấp độ cao thấp của người cộng sự không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả công việc và phát triển sự nghiệp, thậm chí c̣n ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn.
Tục ngữ có câu: “Đọc vạn cuốn sách không bằng đi vạn dặm đường, đi vạn dặm đường không bằng được cao nhân giúp đỡ”. Bay cùng với phượng hoàng, nhất định không thể là chim tầm thường; đồng hành cùng với tuấn mă, ắt cũng phải là một con ngựa tốt.
Khi bạn ở với những người chăm chỉ, rất khó trở nên lười biếng; ở cùng với những người tích cực, rất khó để bị tiêu trầm. Sát cánh cùng trí giả, nhất định không phải người tầm thường, lấy người tài ba làm chuẩn, sẽ có dũng khí leo lên đỉnh cao.
Mức độ mà người tài ba suy nghĩ về các vấn đề luôn là vượt quá những người b́nh thường. Đó là bởi v́ điểm khởi đầu là khác nhau, chiều cao tự nhiên khác nhau, chiều cao khác nhau, tầm nh́n sẽ khác nhau.
Thường xuyên đi với người có năng lực, bạn sẽ thấy rằng: năng lực và tầm nh́n sẽ nhanh chóng được cải thiện. V́ vậy, làm việc với người có năng lực, chắc chắn là cách thực hành tốt nhất.
Dành trọn đời với những người thân yêu, tự t́m chốn quay về
Dành ra nhiều thời gian hơn để ở cùng với người thân, những việc làm như vậy của bạn sẽ hóa thành những hồi ức tốt đẹp. (Ảnh: Cell Code)
Hồng trần cuồn cuộn như nước trôi, có bao nhiêu người bên bạn có thể làm bạn đến hết cuộc đời? Chỉ trong một vài chục năm của cuộc đời, người thân là những người sống gần chúng ta nhất, nhưng hiện nay, mọi người lại dễ xem nhẹ người thân. Có bao nhiêu cha mẹ đang bận rộn với công việc của họ, không thể đi cùng con cái của họ, có bao nhiêu con cái đang mệt mỏi tha phương cầu thực, chưa thể để cha mẹ của họ được tận hưởng niềm vui bên gia đ́nh.
Tiền không bao giờ kiếm hết, việc sẽ không bao làm hết. Nhưng thời gian để đi cùng với gia đ́nh, sự trưởng thành của con trẻ và sự già đi của cha mẹ, thời gian sẽ không bao giờ v́ chúng ta mà dừng lại.
Trẻ em sẽ nhanh khôn lớn, thiếu t́nh thương thời thơ ấu, khi lớn lên khó có khả năng để bù đắp trở lại. Người già cũng sẽ ra đi bất cứ lúc nào, phải biết tranh thủ chăm sóc cho họ, đừng đợi tới khi con cái muốn nuôi dưỡng mà cha mẹ th́ không c̣n nữa.
Dành ra nhiều thời gian hơn để ở cùng với người thân, những việc làm như vậy của bạn sẽ hóa thành những hồi ức tốt đẹp, trở thành tài nguyên quư báu của gia đ́nh.
Kết bạn với người lương thiện, làm bạn với người có năng lực, yêu thương người thân, làm người tốt, sống b́nh thường mà vui vẻ.
3 câu nói làm kim chỉ nam giúp bạn vững tay chèo trên con thuyền cuộc đời
Cuộc đời vốn không thể tránh khỏi những điều không như ư, những thời điểm khó khăn trùng trùng, những thất bại khiến người ta gục ngă… Làm thế nào để vượt qua những giai đoạn khó khăn nhất của cuộc đời? 3 câu nói sau đây có thể làm kim chỉ nam cho bạn.
1. “Nếu gặp nghịch cảnh khó khăn, đừng mất thời gian tức giận hay phàn nàn.”
Trong cuộc sống, 10 điều th́ có đến 9 điều không như ư. Trong cuộc sống mưu sinh vất vả này, có quá nhiều lư do khiến chúng ta muốn tức giận và phàn nàn. Hôm nay làm việc không suôn sẻ, bị sếp mắng v́ những chuyện không đâu, đồng nghiệp chê bai, nói xấu… Hôm qua th́ bị người yêu phản bội, cha mẹ trách móc… Nếu cứ trái ư một chút chúng ta lại nổi trận lôi đ́nh, trút giận lên đầu người khác th́ bạn nghĩ xem cuộc sống sẽ ra sao?
Khi không thể kiềm chế cảm xúc, chúng ta rất dễ làm ra những hành động ngu ngốc để sau này phải hối hận. (Ảnh minh hoạ: mlady.com)
Mỗi người đều có cách biểu lộ trạng thái “nóng” của ḿnh khác nhau. Có người phàn nàn, chửi mắng, đập phá đồ đạc, thậm chí ẩu đả đối phương… Có người th́ ḱm nén và mang tức giận đó về nhà, rồi trút lên đầu những người thân yêu, và họ phải chịu đựng những vô lí đó của bạn.
Thế nhưng, hăy xem kết quả của những lần tức giận hành xử bộc phát:
Vấn đề không thể giải quyết, thậm chí có khi trở nên phức tạp và hỏng bét.
Những người thân sẽ trực tiếp trở thành nạn nhân của những cơn nóng giận. V́ một chuyện chẳng đâu mà làm tổn thương người bao dung và yêu thương ḿnh nhất liệu có đáng?
C̣n với người ngoài, họ sẽ nghĩ mọi cách, t́m cơ hội một ngày nào đó sẽ đem sự tức giận trả lại cho bạn. Chẳng phải cổ nhân đă dạy “thêm bạn bớt thù”?
Khi không thể kiềm chế cảm xúc, chúng ta rất dễ làm ra những hành động ngu ngốc để sau này phải hối hận. V́ vậy, cho dù đang phải đối mặt với khó khăn, nghịch cảnh cỡ nào, trước tiên hăy b́nh tĩnh để t́m hiểu và sau đó nghĩ biện pháp ứng phó. Phản ứng đầu tiên của một người thực sự thông minh khi gặp vấn đề phải là tỉnh táo t́m cách giải quyết chứ không phải tức giận hay phàn nàn.
2. “Khi gặp phải biến cố thay đổi đột ngột, đừng hoảng sợ.”
Trái đất đang chuyển động và cuộc sống này của chúng ta cũng luôn vận động không ngừng. Bạn không thể mong cầu mọi thứ măi suôn sẻ, đều thuận buồm xuôi gió. Đứng trước những ngă rẽ mang tới biến cố thay đổi cả cuộc đời sau này, khả năng thích ứng của một người sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thành tích của anh ta.
Muốn làm được việc lớn, dù trời sụp núi đổ trước mặt, chúng ta cũng phải giữ trạng thái tốt nhất, tỉnh táo để ứng phó. (Ảnh minh hoạ: Đại Kỷ Nguyên)
Nếu chỉ một chút biến động xảy đến mà đă đánh mất b́nh tĩnh, hoang mang lo sợ, bạn không thể xây dựng niềm tin vững chắc cho những người xung quanh, càng không thể tự ḿnh đứng vững.
Muốn làm được việc lớn, dù trời sụp núi đổ trước mặt, chúng ta cũng phải giữ trạng thái tốt nhất, tỉnh táo để ứng phó. Những thay đổi xung quanh, những biến cố đột ngột ập đến chính là cơ hội để bạn rèn luyện, mài dũa bản thân thêm cứng cỏi và thành thục.
Hăy phân tích ưu và nhược điểm của từng thay đổi đến từ môi trường, từ đó t́m ra hướng phát triển đúng đắn nhất cho bản thân thay v́ cho phép nỗi sợ hăi kiểm soát chính ḿnh.
3. “Khi bị người khác phỉ báng, chỉ trích nói xấu, bạn không cần thiết phải giải thích với đối phương.”
Khi bị người khác chỉ trích, phản ứng đầu tiên của một người khôn ngoan không phải là tranh luận mà cần suy xét lại hành vi của chính ḿnh, liệu rằng những lời buộc tội đó có hợp lư hay không. Nếu đó là lời chỉ trích mang tính thiện ư, giúp chúng ta nhận ra sai lầm th́ chúng ta nên phải biết ơn họ và gắng sức hoàn thiện bản thân.
“Khi bị người khác phỉ báng, chỉ trích nói xấu, bạn không cần thiết phải giải thích với đối phương.” (Ảnh minh hoạ: quantrimang)
Trong trường hợp bị “đặt điều nói xấu” một cách vô lư th́ chúng ta có giải thích thế nào cũng chẳng đem lại tác dụng ǵ. Người ta chỉ tin vào những điều bản thân muốn tin và nghe những điều bản thân muốn nghe. Cho dù bạn giải thích hết nước hết cái, trong mắt họ cũng chỉ là lời ngụy biện. Vậy có cần thiết phải mất thời gian biện giải?
Đừng bao giờ giải thích; bạn bè thật sự không cần nó, và kẻ thù đằng nào cũng chẳng tin bạn đâu.
Thực ra, trong hầu hết trường hợp bị chỉ trích vô lư khiến bạn tức giận, nếu nh́n sâu vào bản thân ḿnh, bạn sẽ nhận ra ḿnh cũng có lỗi ở trong đó. Người xưa có câu ” Nếu không có cái tâm đó th́ người khác có nói thế nào cũng không động đến được tâm của ḿnh.” Bạn tức giận. chẳng phải là đang để tâm đến nó sao?
Học cách biết ơn những điều tầm thường để hiểu thế nào là hạnh phúc
Ḷng biết ơn không chỉ thay đổi cuộc sống của bạn mà c̣n vượt ra ngoài ranh giới chúng ta có thể suy nghĩ về cuộc sống. Ḷng biết ơn hàm dưỡng t́nh thương, ḷng tốt, tấm ḷng vị tha và đồng cảm. Đó là dẫn đường cho mỗi bước đi trong cuộc sống của mỗi người.
Ḷng biết ơn đem đến một giấc ngủ êm ái, một sức khỏe an b́nh và khả năng phục hồi được tăng cường. Biết ơn khiến người ta cảm thấy được kết nối và hạnh phúc. Brother David Steindl-Rast viết rằng:
Nguồn gốc của niềm vui là ḷng biết ơn… Đó không phải v́ niềm vui khiến chúng ta biết hàm ơn mà bởi v́ nhờ biết ơn mà chúng ta trở nên vui vẻ.
Kristi Nelson, người dẫn chương tŕnh may mắn sống sót sau khi trải qua căn bệnh ung thư hành hạ cô trong suốt 25 năm chia sẻ rằng con người sống trên đời cần học cách hàm dưỡng ḷng biết ơn cuộc sống.
Ḷng biết ơn là vô điều kiện
Mặc dù đôi lúc người ta thường nhầm lẫn giữa tác động qua lại của điều kiện, hoàn cảnh và ḷng biết ơn nhưng Kristi cho rằng, chúng có sự khác biệt:
“Chúng ta trải nghiệm ḷng biết ơn khi chúng ta nhận được điều ǵ đó mà chúng ta muốn”. “Điều này trở thành chướng ngại cho chúng ta khi muốn cảm nhận ḷng biết ơn từ những ǵ cuộc sống mang đến, nó thật sự nhiều hơn chúng ta đang nghĩ. Nếu chúng ta chỉ đang cố gắng sống v́ biết ơn những ǵ chúng ta nhận được và đưa nó vào danh sách như những việc cần làm, rồi một ngày bạn có thể thất vọng nếu điều bạn suy nghĩ không được như mong đợi”.
Kristi nghĩ rằng ḷng biết ơn như một hướng dẫn chỉ đường cho từng bước của cuộc sống: “Khi chúng ta thức dậy vào mỗi sáng và trải nghiệm cảm giác biết ơn v́ được sống, bằng trái tim và cảm ân chân thành, nó sẽ mở ra cho chúng ta một món quà mới đó là cảm giác được tiếp cận với niềm hạnh phúc khi hiểu rằng v́ sao chúng ta có mặt trên mặt trên thế giới này”.
Người ta chỉ thật sự biết ơn khi điều ǵ đă đă mất đi. (Ảnh: Unplash)
Chúng ta liệu đă bao giờ cảm ơn v́ những ǵ chúng ta nhận được? Một nhà sư từng nói: “Khi bạn bị đau răng, bạn hiểu rằng không đau răng là một cảm giác hạnh phúc. Nhưng nếu mai này bạn không c̣n bị đau răng nữa, bạn quên đi việc trân trọng chứng đau răng”. Hay chính là bạn thật sự đă không biết ḿnh đă đánh mất điều ǵ cho tới khi nó rời đi.
“Mọi người cảm nhận được ḷng biết ơn một điều ǵ đó khi nó biến mất và rồi lại quay trở lại. Khi bạn mất điện trong 2 ngày và khi có điện trở lại, bạn mới nhận ra bạn cảm thấy thật biết ơn v́ nó đă quay trở lại, bạn lại có thể bật công tắc đèn và làm việc b́nh thường. Hoặc khi bạn gặp phải một vụ tai nạn khủng khiếp nhưng bạn may mắn sống sót, khi đó bạn sẽ ngồi dạy và nói rằng: ‘Bạn cảm thấy thật biết ơn v́ ḿnh đă được sống’”.
Nuôi dưỡng ḷng biết ơn mỗi ngày là cách để bạn hiểu được tầm quan trọng của những điều diễn ra trong cuộc sống mà bạn cho rằng là tầm thường hoặc đương nhiên. Kristi gợi ư rằng: “Khi bạn thức dậy vào mỗi sáng, trước khi bước ra khỏi giường, hăy suy nghĩ về 5 điều mà bạn cảm thấy biết ơn. Đó có thể là: Tim của tôi đang đập, nhiệt độ thật dễ chịu, cảm ơn về giấc mơ thú vị, cảm ơn đôi mắt của tôi v́ chúng đang mở, cảm ơn bàn chân cho tôi cảm nhận nhịp sống”.
(Ảnh dẫn qua Pictureboss)
Rồi bạn bước ra khỏi pḥng với những suy nghĩ về ḷng biết ơn những điều giản đơn, về niềm hạnh phúc v́ được cảm nhận những điều tốt đẹp. Bằng cách này, Kristi chia sẻ rằng nó sẽ trở thành thói quen, thành lời nhắc nhở tích cực đối với cuộc sống của bạn và bạn không cần phải chờ đợi ai đó ban ơn để rồi cảm ơn mà tự tận sâu trong đáy ḷng luôn tự hiểu rằng mọi điều trong cuộc sống xứng đáng để biết ơn.
Ngay cả sợ hăi và đau đớn cũng đáng để biết ơn
Sau khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư ở tuổi 33, Kristi đă trải qua nhiều cuộc phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Cô kể lại: “Tôi đă phải đối mặt với nguy cơ tử vong rất cao”. Tuy nhiên, ngay cả khi đối diện với thử thách lớn nhất cuộc đời ḿnh, cô vẫn cố gắng kiếm t́m một điều ǵ đó để nuôi dưỡng ḷng biết ơn.
“Tôi đă ở trong bệnh viện, rời xa bạn bè, người thân và đối diện với nỗi đau. Nhưng tôi có y tá, kỹ thuật viên, bác sỹ và người lao công dọn dẹp pḥng tôi mỗi ngày. Và tôi nghĩ, nếu đây là tất cả thế giới của tôi, vậy tôi có những ǵ? Tôi nhận ra, tôi có thể yêu những người này”.
Ḷng biết ơn hỏi: Chúng ta có thể t́m thấy cơ hội để học hỏi yêu thương ở đâu ngay cả trong những thời khắc đen tối nhất? Và khi bóng tối đi qua, làm thế nào để chúng ta có thể sống trọn vẹn với sự biết ơn chân thành?
(Ảnh: Pixabay)
Ḷng biết ơn có khả năng thay đổi những mối quan hệ thân mật của bạn với người thân, bạn bè và đồng nghiệp, thậm chí là một người thoáng qua bạn có cơ duyên gặp trên đường. V́ bạn đă cảm thấy biết ơn ai đó, hăy cho họ biết điều đó, nó khiến thế giới sống của mỗi người đều trở nên ư nghĩa và tốt đẹp hơn. V́ rút cuộc người ta sống cả cuộc đời cũng chỉ để t́m hiểu rằng người ta nên sống có ư nghĩa như thế nào.
Ḷng biết ơn lan tỏa trong xă hội
Ḷng biết ơn không chỉ thay đổi cuộc sống của riêng bạn hay những mối quan hệ với mọi người xung quanh. Mà nó c̣n gửi đi t́nh thương, sự tha thứ và đồng cảm tới tất cả mọi người trong xă hội, biến chúng ta trở thành những công dân tốt hơn và biết cách quan tâm tới những vấn đề lớn toàn cầu không chỉ của riêng ḿnh mà là c̣n của toàn xă hội, có ư thức và trách nhiệm về việc bảo vệ hành tinh chung.
“Chúng ta mở cánh cửa trái tim để cho đi sự hào phóng, tác động đến thế giới theo một cách khác. Khi bạn là một nhà bảo vệ môi trường, bạn sẽ hiểu rằng ḿnh cần cảm ơn Trái đất và bạn muốn chăm sóc nó. Và tương tự như vậy, dù là bất kỳ điều ǵ, khi bạn biết nuôi dưỡng tấm ḷng biết ơn, bạn sẽ cố gắng t́m cách để chăm sóc và bảo vệ”.
(Ảnh: Unplash)
Thay đổi để biết ơn
Kristi chia sẻ những cách đơn giản để học cách nuôi dưỡng tấm ḷng cảm ơn như hăy nghĩ về tất cả những việc trong danh sách cần phải làm trong ngày. Ví dụ, hôm nay tôi cần đi mua hàng tạp hóa, tôi cần hoàn thành dự án này tại nơi làm việc hay tôi cần dọn dẹp nhà cửa bằng cách diễn đạt khác, bằng lối tư duy khác như thật cảm ơn v́ cho tôi cơ hội được đi mua sắm, cảm ơn v́ tôi có thể hoàn thành công việc tại chỗ làm, … Thay v́ nghĩ rằng chúng như một nghĩa vụ, hăy nghĩ về những điều hạnh phúc khi bạn được làm việc đó.
Thực hành ḷng biết ơn là về việc buộc bản thân phải chấp nhận những điều trong cuộc sống mà chúng ta biết là tốt cho chúng ta. Thay vào đó, nó đánh thức chúng ta về khả năng thay đổi tích cực.
Làm sao chúng ta học được cách tha thứ cho lỗi lầm của người khác?
Tha thứ là phương thuốc chữa lành những vết thương, nhưng ai mới có khả năng chế tạo ra Thần dược này? T́m đâu ra lư trí, vị tha, khoan dung, ḷng dũng cảm và tâm thái b́nh tĩnh để tha thứ?
Khi mọi người xung quanh có hành vi cư xử tệ, chúng ta có xu hướng vội vă đánh giá bằng những phản ứng tiêu cực như: Họ đang cố ư làm tổn thương ta, họ cố t́nh hủy hoại cuộc sống của chúng ta, hoặc họ là những kẻ ngốc, thậm chí ta có thể nghĩ là họ đă suy tính lâu dài và kỹ lưỡng về việc làm hại ta. V́ thế, thông thường chúng ta đều cho rằng những phán xét của ḿnh rất hợp lư để giúp bản thân đề pḥng và phản kháng kịp thời.
Tuy nhiên, có một điều thú vị có lẽ bạn đă bỏ qua, đó là những đứa trẻ nhỏ đôi khi cũng cư xử với nhau hoặc với người lớn chúng ta theo những cách bất công và có khi c̣n kinh khủng hơn thế: chúng ném đồ xuống sàn, chúng la hét và nói những điều tệ hại, chúng cố gắng đánh nhau hoặc chống đối lại ta, chúng giấu diếm, đánh cắp thứ ǵ đó của anh em ḿnh,v.v. Điều quan trọng chúng ta xem xét ở đây là phản ứng của chúng ta về điều này đối với trẻ con và người lớn rất khác biệt. Tuy nhiên, bằng cách thay đổi góc độ nh́n các hành vi xấu, bạn sẽ tạo ra sự khác biệt trong quan điểm của ḿnh, và sự “tha thứ” mà bạn trao đi có thể mang một hàm nghĩa rộng lớn hơn, cao đẹp hơn.
(Tranh vẽ của Charles Burton Barber )
Với trẻ con, chúng ta có thể giữ b́nh tĩnh hơn, chúng ta thường nhẹ nhàng phân loại mớ hỗn độn này và đặc biệt có xu hướng, gần như vô thức, tự hỏi ḿnh năm câu hỏi chính:
Bọn trẻ có thể đang mệt không?
Bọn trẻ có thể đang đói không?
Bọn trẻ có thể đang buồn ǵ đó không?
Liệu có phải ai đó đă làm tổn thương chúng không?
Có thể bọn trẻ cần được ôm ấp, vỗ về không?
Rơ ràng là chúng ta đang đứng tại vị trí của con trẻ mà phân tích cảm xúc của chúng, thông cảm cũng như t́m cách trợ giúp chúng trong khả năng cao nhất mà chúng ta có thể. Nhưng chúng ta đă cư xử như thế nào khi ở cùng với những người lớn trong những hoàn cảnh tương tự? Chúng ta nghi ngờ, hoặc khẳng định họ đă làm điều tồi tệ ngay từ đầu bằng hàng loạt lư do: bởi v́ họ là người khủng khiếp, bởi v́ họ đang cố gắng tiêu diệt chúng ta, bởi v́ họ rất đáng ghét…
Nhưng nếu chúng ta sử dụng mô h́nh giải thích như với trẻ con, chúng ta sẽ làm được một điều ǵ đó rất khác. Bạn sẽ thấy sự khác biệt nếu bạn ngay lập tức đặt ra 5 câu hỏi tương tự như trên trước khi để những tư tưởng phản kháng của ḿnh trỗi dậy:
Họ có thể đang mệt không?
Họ có thể đang đói không?
Họ có thể đang cảm thấy buồn không?
Liệu có phải là ai đó đă làm tổn thương họ không?
Liệu có phải họ đang cần một cái ôm để được an ủi, vỗ về không?
Có một câu hỏi cần đặt ra là: Tại sao bạn lại cảm thấy bất măn với hành vi xấu của người lớn hơn là trẻ con, điều ǵ đă quyết định cảm xúc đó ở bạn? Liệu có phải là ở sự khác biệt giữa người lớn và trẻ con, hay chính là sự khác biệt trong “kỳ vọng” của chính chúng ta?
Bạn có thể kỳ vọng họ có hành vi theo tiêu chuẩn mà bạn cho rằng thích hợp với một người trưởng thành. V́ vậy, khi họ hành xử kém hơn những ǵ bạn mong đợi, bạn không thể chấp nhận nổi, và bạn coi thường họ khi so sánh họ với chính “họ trong kỳ vọng của ḿnh”.
Từ đó dẫn đến việc chúng ta đơn giản là buông ra một lời buộc tội, hơn là thừa nhận một t́nh huống thực sự rằng: đó có thể không phải là trạng thái đúng đắn mà một người nên có, nhưng họ có thể có những “hoàn cảnh”. Họ rất có thể đang rơi vào những “hoàn cảnh” trong 5 câu hỏi của chúng ta, có thể họ cảm thấy không khỏe, họ đang đói, trong ḷng họ đang buồn khổ về điều ǵ đó, hoặc tệ hơn nữa họ có thể đă bị tổn thương hay chịu lừa dối sâu sắc, và có thể họ cần được an ủi, vỗ về nhiều hơn là chịu nhận sự phán xét.
Tha thứ không khó nếu chúng ta chiến thắng được ích kỷ trong bản thân. (Ảnh: Pictureboss)
Những ǵ chúng ta nên làm là trở nên nhân ái và bao dung hơn với người khác, không chỉ với trẻ con mà c̣n với tất cả mọi người, không phân biệt tuổi tác, v́ tuổi tác không phải là yếu tố duy nhất xác định trạng thái nên có của con người. Điều đó có nghĩa là hăy mở rộng ḷng ḿnh hơn nữa trong việc hiểu và diễn giải ra những điều người khác nói theo ư nghĩa sâu sắc hơn, với nhiều sự thấu hiểu và cảm thông hơn.
Như thế, chúng ta sẽ làm dịu mọi t́nh huống hơn là để phát sinh tranh luận. Thay v́ t́m lỗi trong cách họ hành xử, hăy xem họ như một đứa trẻ kích động, đang quấy phá người mà chúng yêu thương bởi v́ chúng đang rơi vào những t́nh huống khác nhau. Hăy t́m cách trấn an và cho họ thấy rằng bạn thông cảm và yêu quư họ, thay v́ “đánh trả” lại họ một cú tương tự.
Chúng ta có thể dễ dàng tha thứ và quan tâm trẻ con khi thấy chúng đáng yêu và nhỏ bé như thế nào, nên sự đồng cảm đến một cách tự nhiên. Thật xúc động và ư nghĩa nếu bạn đă từng sống trong một thế giới nơi bạn học được cách đối xử tốt với trẻ con, và sẽ c̣n tốt đẹp hơn nữa nếu chúng ta học cách bao dung hơn một chút đối với những người lớn chúng ta.
Học cách nuôi dưỡng một nội tâm an ḥa để dễ dàng tha thứ. (Ảnh dẫn qua Pinterest)
Tất nhiên, điều này rất khó khăn khi chúng ta phải đối mặt trước mâu thuẫn và xung đột với một người lớn thật sự thay v́ một đứa trẻ. Dù vậy, có một câu nói nổi tiếng rằng: “Đừng đánh giá cả câu chuyện của ai đó chỉ bởi một chương trong đó mà bạn bước vào”.
Do đó, nếu ai đó làm bạn bất măn, đừng vội phán xét khi bạn chỉ nh́n thấy một góc của cuộc đời họ, hăy suy ngẫm về một thứ đặc ân lớn nhất, một thứ ḷng tốt cao đẹp nhất của con người, để “nh́n” ai đó xa hơn những ǵ xấu mà họ đang thể hiện, để tha thứ, yêu thương, và nâng đỡ họ như những đứa trẻ đang thất vọng, tức giận, thiếu suy nghĩ hoặc bị tổn thương sâu sắc trong tâm hồn.
Hiếu có 3 tầng thứ: thân hiếu, tâm hiếu và chí hiếu.
Bạn ở tầng thứ nào?
Thời cổ đại mọi người coi chữ Hiếu vô cùng quan trọng, thường nói:
“Trăm cái thiện th́ Hiếu đứng trước tiên, vạn điều ác th́ dâm đứng đầu” (nguyên văn: Bách thiện hiếu vi tiên, vạn ác dâm vi thủ).
Mọi người cũng thường nói:
“Hiếu kính người già th́ Trời giáng phúc” (nguyên văn: Hiếu kính lăo nhân thiên giáng phúc).
Đoạn đầu tiên trong Đệ tử quy – sách dạy luân lư đạo đức cho trẻ em xưa, đă viết như sau:
Phép người con, Thánh nhân dạy.
Hiếu đễ trước, rồi cẩn tín.
Yêu rộng khắp, gần người nhân.
Có dư sức, th́ học văn.
Nguyên văn:
Đệ tử quy, Thánh nhân huấn.
Thủ hiếu đễ, thứ cẩn tín.
Phiếm ái chúng, nhi thân nhân.
Hữu dư lực, tắc học văn
Tỷ phú là Bill Gates, một trong những người giàu nhất thế giới đă từng nói:
“Việc không thể chờ đợi nhất chính là thực hiện đạo hiếu”.
Trong dân gian cũng lan truyền câu nói rằng: “Việc khiến người ta hối tiếc nhất là: con muốn hiếu mà cha mẹ không c̣n”.
Thời xưa chữ Hiếu chủ yếu là nói con cái hiếu kính với cha mẹ, con dâu hiếu kính với cha mẹ chồng. Hiện nay thời đại đă thay đổi rồi, có rất nhiều gia đ́nh chỉ có một con trai hoặc một con gái, hoặc 2 con gái, 3 con gái…, thế nên con rể hiếu kính với cha mẹ vợ cũng vô cùng quan trọng. Đặt ḿnh vào vị trí cha mẹ mà suy nghĩ cho cha mẹ, th́ dù là vợ chồng trẻ, vợ chồng trung niên hay vợ chồng già, th́ hiếu kính với tứ thân phụ mẫu cũng đều quan trọng như nhau.
“Đạo Hiếu” là một trong những cái gốc để làm người.
(Ảnh minh họa: youtube)
Hiếu tức là cảm ân, báo ân, báo đáp ân t́nh cha mẹ mang thai 10 tháng, báo đáp ân t́nh cha mẹ dưỡng dục mười mấy, thậm chí hai mươi mấy năm. Đồng thời hiếu là trách nhiệm, là nghĩa vụ. Hiếu là đạo lư bất biến của Trời Đất.
Có người nói chữ Hiếu có 3 tầng thứ, thứ nhất là thân hiếu, thứ 2 là tâm hiếu và thứ 3 là chí hiếu. Thân hiếu là cung phụng nuôi dưỡng cha mẹ không c̣n khả năng lao động, khiến cha mẹ được ăn no, mặc ấm, có bệnh th́ đưa cha mẹ đi khám chữa bệnh, khiến cha mẹ không phải lo về cái ăn cái mặc, vui hưởng tuổi già.
Tâm hiếu chính là trong tâm luôn nghĩ đến cha mẹ, lời nói phải để cha mẹ thuận tai, làm việc phải để cha mẹ thuận mắt, hết thảy đều khiến cha mẹ vừa ḷng.
Chí hiếu chính là làm người con có chí hướng lớn lao, khiến cha mẹ tự hào v́ con.
Hiếu thân là cơ bản nhất, mỗi người đều nên phải làm được, đều có thể làm được. Có thức ăn cho con cái được th́ cũng có thức ăn cho cha mẹ được. Có quần áo cho ḿnh mặc th́ cũng nên có quần áo cho cha mẹ.
Hiếu tâm th́ phải gắng sức nỗ lực mới làm được, mấu chốt là xem cái tâm của con cái. Ví dụ, cha mẹ không muốn nh́n thấy con cái đem tiền đi chơi bài bạc th́ con cái không đi. Cha mẹ không muốn nh́n thấy con cái uống rượu đi xe, say rượu lái xe th́ con cái không được làm như vậy. Cha mẹ không muốn trông thấy con cái sinh chuyện thị phi th́ con cái phải an phận giữ ḿnh. Có câu nói thế này:
“Tấm ḷng của các bậc cha mẹ trong thiên hạ thật đáng thương”.
Cha mẹ muốn thấy con cái khiêm tốn, cẩn thận, cần kiệm chăm lo việc nhà, hiếu học vươn lên. Con cái làm theo nguyện vọng của cha mẹ th́ kết quả nhất định sẽ tốt.
Chí hiếu th́ không phải mỗi người ai cũng có thể làm được, v́ nó cần các loại nhân tố tác thành. Ví dụ bản thân cần phải có mục tiêu chính xác truy cầu, phải có chí, có đức và có phúc phận, c̣n phải có thể khắc chế bản thân, không được muốn làm cái ǵ liền làm cái ấy, mà phải biết nên làm cái ǵ th́ mới làm cái ấy, ở mọi lúc mọi nơi, đều lấy tiêu chuẩn của bậc chính nhân quân tử mà yêu cầu bản thân. Tham lam, lười biếng, khôn ranh khẳng định là không thể thành tài được.
Chúng ta nên ghi nhớ rằng, trên đầu ba thước có Thần linh, mắt Thần như điện, người đang làm Trời đang nh́n. Ḿnh làm ǵ, bất kể là việc tốt hay việc xấu, thậm chí mỗi từng suy nghĩ, mỗi ư niệm của ḿnh th́ ông Trời cũng đều ghi chép lại đầy đủ, không mảy may sai lệch. Hy vọng mỗi người chúng ta đều có thể bước đi tốt trên con đường đời của ḿnh, đều có được tương lai tươi đẹp.
Đương nhiên con người không phải Thánh hiền, vậy nên cũng có lúc sai lầm và mắc lỗi.
“Lăng tử hồi đầu kim bất hoán”, đứa con tội lỗi lang bạt biết hối lỗi quay đầu trở về th́ rất đáng quư, ngàn vàng cũng không thể đánh đổi được. Biết sai mà có thể sửa th́ không cái thiện nào lớn hơn.
Theo Chánh Kiến
Kiến Thiện biên dịch
04/03/2019
-https://www.dkn.tv/
Điều quyết định giáo dục con cái thành hay bại mà nhiều cha mẹ thường quên
Mấy hôm trước có anh bạn tới nhà chơi, thấy bộ dạng mệt mỏi hỏi ra mới biết đang bực ḿnh vụ con cái, kêu con cái ngày càng không nghe lời, thật là phí công uổng sức. Sau một hồi t́m hiểu chi tiết mọi chuyện mới vỡ lẽ…
Anh ấy v́ muốn con cái có thành tích học tập tốt, sau này ra ngoài kiếm được công ăn việc làm ổn định nên đă tốn bao nhiêu tiền nhờ người chạy chọt, chuyển cho con vào một ngôi trường có danh tiếng. Ở nhà cũng thiết kế cho cậu con trai một không gian học tập riêng, không chỉ vậy, anh ấy c̣n sưu tầm hẳn một kho sách quư về cho con học.
Bao nhiêu tâm huyết bỏ ra như vậy, ai ngờ thành tích học tập của con lại chẳng đâu vào đâu, đă thế lại hay tụ tập bạn bè chơi bời đánh nhau bị nhà trường mời lên nói chuyện. Mọi chuyện khiến cho anh ấy vô cùng tức giận.
Muốn con cái trở lên tốt th́ việc đầu tiên là thay đổi chính ḿnh
Tôi hỏi anh ấy, b́nh thường hàng ngày có kèm cặp con học không? Anh ấy đáp: “Không, chỉ để chúng tự học”.
T́m hiểu thêm nữa mới biết anh ấy v́ công việc làm ăn nên cũng hay đưa bạn bè, đối tác về nhà ăn nhậu. Hơn nữa, anh nhiều lần đưa con ra ngoài, gặp chuyện đụng độ với người khác thường không dùng lư lẽ ḥa giải, thay vào đó là thích động tay động chân.
Anh ấy hỏi tôi bây giờ phải làm sao?
Tôi đáp: “T́nh cảnh của anh người ta gọi là ‘gieo gió th́ gặt băo’, con cái trở nên như này, phần nhiều là do lỗi của anh. Vậy nên, muốn tốt hơn, việc đầu tiên chính là anh phải thay đổi. Con cái không nghe lời, anh chỉ biết tức giận, oán trách chúng, nhưng lại không bao giờ tự nh́n lại ḿnh, t́m nguyên nhân ở chính ḿnh. Nếu đợi đến lúc vấn đề trở nên nghiêm trọng mới t́m cách giải quyết, việc cũng đă muộn rồi”.
Trẻ nhỏ thường sẽ học tập và làm theo lời nói hành vi của các bậc cha mẹ. (Ảnh minh hoạ: sohu.com)
Giáo dục con cái về nhân phẩm, tu dưỡng đạo đức mới là điều cốt lơi
Hiện nay có rất nhiều ông bố bà mẹ lao tâm khổ tứ chỉ mong con ḿnh vào được một trường đại học danh tiếng, có được thành tích học tập tốt, cho nên cưng chiều đủ thứ, muốn ǵ được đó. Họ cứ ngỡ rằng ‘thành tích tốt’ đó sẽ là tấm vé bảo đảm cho con cái ḿnh sau này có được một cuộc sống tốt đẹp.
Tuy nhiên đó chưa phải là tất cả. Trường học không phải là duy nhất, đường đời c̣n có rất nhiều điều cần học hỏi, hơn nữa khả năng tiếp thu tri thức mỗi người mỗi khác, không thể giống nhau.
Giáo dục nhân phẩm mới là điều giúp con người trở nên tốt đẹp và có được tương lai tươi sáng.
Vậy nên, trẻ con khi đến trường không nhất định cứ phải có thành tích học tập cao, nhưng nhân phẩm và đạo đức nhất định cần phải tu dưỡng tốt, bởi chỉ có được nhân phẩm thật tốt mới có thể làm người. Có câu rằng: “Muốn thành danh trước tiền phải thành nhân”. Nhân phẩm, đạo đức không có th́ chẳng thể làm nên việc ǵ.
Cha mẹ cần lấy thân làm mẫu
Là cha mẹ, điều cần nhất chính là biết dùng ‘thân giáo’, lấy ḿnh ra làm gương cho con cái noi theo. Là bậc cha mẹ thông minh, trước khi trách mắng con cái, họ sẽ t́m nguyên nhân ở chính bản thân ḿnh, nỗ lực tu sửa tâm tính và đạo đức của chính ḿnh, trở thành tấm gương tốt đẹp để con cái noi theo.
Đối với việc nuôi dạy con cái, từ cử chỉ, lời nói, hành vi… của cha mẹ đều nhất cử nhất động ảnh hưởng đến con. Trẻ luôn nh́n vào cha mẹ mà đối chiếu hành vi của bản thân.
Thân làm cha mẹ thật không dễ! Nuôi dạy con cái không phải cứ làm thật nhiều tiền rồi cho chúng cuộc sống vương giả đă là đúng đắn. Bởi khi cái gốc làm người không vững th́ dẫu tiền bạc chất như núi cũng nay c̣n mai mất. Từ xưa tới nay, những bài học cho điều này vốn không phải là ít.
Vậy nên thân làm cha mẹ nên đặc biệt chú trọng phương diện này. Nuôi dạy con cái thành người nhân đức mới là bậc cha mẹ thực sự thông minh.
Coi Chừng Không C̣n Đường Nào Để Chạy - Huỳnh Quốc B́nh
Nếu có ai nghĩ rằng Hoa Kỳ không xứng đáng là nơi để họ có thể sinh sống, th́ tại sao họ không quay về cái nơi họ từng bỏ ra đi? Ngoài ra, họ cũng có thể xin “tỵ nạn Hoa Kỳ” tại các nước độc tài cộng sản như Bắc Hàn, Trung Cộng, Cu Ba và Việt Nam… hoặc những nơi quá khích về tôn giáo. Dĩ nhiên ra khỏi nước Mỹ th́ rất dễ dàng, tuy nhiên nếu có ai muốn từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ một cách chính thức để có thể gia nhập quốc tịch của những nơi vừa nêu… Th́ tôi sẵn sàng giúp điền đơn hay giúp đóng tiền lệ phí nộp đơn một cách hợp pháp. Tôi nói thật, không đùa. Xin giữ bài viết này của tôi để làm bằng chứng.
Chúng tôi thường xuyên nhắc nhở những thành viên trong gia đ́nh ḿnh rằng:
1.Một công dân Hoa Kỳ lương thiện và khôn ngoan, sẽ không ngại phê b́nh hay lên án những sai quấy của Tổng Thống hay chính phủ Mỹ, nhưng chúng ta sẽ không ngu xuẩn đến độ đứng ở vị trí cùa kẻ thù nước Mỹ để vô cớ hay điên cuồng lên án Tổng Thống và chính phủ của ḿnh.
2.Một công dân Hoa Kỳ lương thiện và khôn ngoan, không thể xúc phạm quốc kỳ Hoa Kỳ, bằng cách xé, đốt hay giẫm đạp dưới chân, để bày tỏ sự tức giận Tổng Thống hay chính phủ. Thái độ đó là sự xúc phạm đối với những người đă và đang hy sinh để bảo vệ nước Mỹ. Cho dù quốc kỳ chỉ là một miếng vải vô tri, nhưng là biểu tượng thiêng liêng của nước Mỹ. Tôi không tin có ai mất dạy đến độ mang h́nh ông bà cha mẹ ḿnh ra xé, đốt hay giẫm đạp dưới chân, chỉ v́ tức giận anh chị em ḿnh. Hăy để kẻ thù nước Mỹ làm điều đó nếu họ muốn, c̣n chúng ta là công dân Mỹ th́ chớ nên dại dột làm như thế.
Chúng ta được Hiến Pháp Hoa Kỳ bảo vệ sự tự do bày tỏ chính kiến, sự bất măn nào đó, ngay cả những “bất măn” không chính đáng… Nhưng chúng ta không thể đập phá nhà cửa, hành hung những người không cùng suy nghĩ như ḿnh. Luật pháp và chính sách để vận hành nước Mỹ, phải được bàn luận, h́nh thành trong tự do dân chủ và trong sáng tại Quốc Hội, chứ không thể giải quyết ngoài đường phố. Các nước cộng sản hay độc tài mới đáng nhận lănh sự phẩn nộ của người dân giống như thế, chứ nước Mỹ tự do, dân chủ, th́ không thể giải quyết những bất đồng bằng các loại bạo động.
3.Một công dân Ḥa Kỳ lương thiện và khôn ngoan, nếu muốn chứng tỏ ḿnh biết tôn trong quyền lợi của người khác th́ cũng phải biết xem trọng quyền lợi đất nước ḿnh. Một Tổng Thống hay chính phủ biết đặt quyền lợi tối thượng cho đất nước mà ḿnh được cử tri giao trách nhiệm lănh đạo, th́ có ǵ sai? Không ai cấm chúng ta bày tỏ ḷng nhân đạo với những người đến từ quốc gia khác, nhưng điều đó phải hợp pháp, hợp lư và có trật tự, giống như cựu Tổng Thống Clinton và Obama từng khẳng định:
Hoa Kỳ không phải là cái chợ trời để ai muốn vào th́ cứ xé rào hay phá cổng mà vào. Người khôn ngoan sẽ không ngu xuẩn đến độ rước giặc vào nhà bằng cách mở toang cửa biên giới, hầu hy vọng đạt được danh vọng cá nhân, quyền lợi của đảng phái mà bất chấp quyền lợi hay sự an nguy của đất nước ḿnh. Một công dân Hoa Kỳ lương thiện và khôn ngoan, sẽ không xem bất kỳ một cá nhân nào như thể thần thánh, như thể họ có quyền ngồi xổm trên luật pháp, hoặc điên cuồng ủng hộ một đảng đảng phái mà ḿnh có bằng chứng là họ chỉ xem quyền lợi của đảng họ trọng, c̣n đất nước Hoa Kỳ là thứ yếu. Chúng ta sẽ không im lặng đứng nh́n những kẻ xem thường sự sống c̣n của nước Mỹ. Chúng ta phải can đảm chống đối và dùng lá phiểu để tẩy chay những kẻ cố t́nh san bằng những ǵ đă được hiến pháp Hoa Kỳ vạch rơ, mà những nhiệm kỳ của các Tổng Thống hay chính phủ v́ dân đă bảo vệ mấy trăm năm qua.
4.Một công dân Hoa Kỳ lương thiện và khôn ngoan, sẽ không ủng hộ hay a ṭng với những kẻ t́m cách loại bỏ những giá trị căn bản của nước Mỹ. Ai nhận ḿnh là Cơ Đốc Nhân tuyệt đối không ủng hộ những giới dân cử nào cố t́nh cho những kẻ vô thần, hay những tôn giáo quá khích được cơ hội tràn vào đất nước ḿnh, để rồi cùng t́m cách sửa đổi luật, cấm mọi người cầu nguyện với Thiên Chúa ở trường học và các nơi công cộng. Chúng ta không thể dễ dăi đến độ ngu khờ khi họ bày tỏ đức tin của họ th́ được, c̣n chúng ta th́ lại mất cái quyền thiêng liêng đó. Tại sao chúng ta có thể im lặng trước những kẻ t́m cách ngăn cản chúng ta bày tỏ đức tin với Thiên Chúa? Tại sao chúng ta lại bày ra hay tham dự vào những vụ bỏ phiếu để loại trừ ư niệm “one Nation under God” qua lời bày tỏ sự trung thành với Hoa Kỳ được ghi trong bản “The Pledge of Allegiance to the Flag”. Có phải chúng ta đă trở thành những kẻ dại khờ, chỉ v́ muốn ch́u ư những kẻ muốn triệt hạ nước Mỹ để ḿnh khỏi bị mang tiếng là kỳ thị đức tin của người ta?
Trong tiếng Anh có câu nói đáng cho chúng ta suy nghĩ: “Người ta sẽ không bao giờ thật sự hiểu thấu một vấn đề éo le nào đó, cho đến khi chuyện ấy xảy ra với chính họ”. (People will never truly understand something until it happens to them).
Người viết tin rằng không một dân tộc nào trên thế giới có thể thấm thía về đời sống tha phương nơi xứ người cho bằng những dân tộc từng bị mất nước, trong đó có dân tộc Việt Nam.
Trong thời chiến tranh Việt Nam, một số người dân Hoa Kỳ với chiêu bài phản chiến đă biểu t́nh đ̣i hỏi chính phủ phải chấm dứt chiến tranh Việt Nam. Họ đ̣i hỏi như thế cũng là dễ hiểu, bởi v́ qua những sự tường tŕnh về h́nh ảnh chiến đấu can trường của binh sĩ Hoa Kỳ và chiến sĩ trong Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa đă bị bóp méo. Những cơ quan truyền thông thiếu lương thiện đă làm những điều có lợi cho bọn VC và khối cộng sản quốc tế. Kết quả sự hy sinh của trên dưới 58 ngàn binh sĩ Hoa Kỳ tại Việt Nam đă trở nên vô nghĩa dưới con mắt của những người Mỹ “chống chiến tranh Việt Nam”. Hoa Kỳ “thua” một cuộc chiến, c̣n người Việt Nam phải mất trọn đất nước vào tay quân cộng sản kể từ ngày tan thương đó và bao nhiêu chia ly, tang tóc, liên tục xảy ra cho đến ngày nay.
Nhân dân Hoa Kỳ thật có phước v́ họ được hưởng sự tự do đích thực mà khó có quốc gia nào có được. Cho nên cái câu “People will never truly understand something until it happens to them.”, có thể áp dụng cho người Mỹ với t́nh h́nh chính trị tại Hoa Kỳ hiện nay. Những người sinh ra và lớn lên tại nước Mỹ chưa có kinh nghiệm chạm trán với thực tế của những chia ly, tang tóc như người Việt Nam, cho nên nếu họ có ” take freedom for granted” là điều cũng dễ hiểu. Tiếc là trong hàng ngũ người Việt tỵ nạn có người đă chóng quên. Họ không c̣n ư thức v́ sao họ có mặt tại Hoa Kỳ ngày hôm nay, và họ lại giống những người chuyên “take freedom for granted” tại xứ tự do này.
Tôi không ngại để nói rằng, bất cứ ai được sanh ra và trưởng thành tại quốc gia này hay được chính phủ Hoa Kỳ đón nhận vào đây sinh sống hợp pháp, th́ những người đó thật sự may mắn và hạnh phúc, nếu không muốn nói họ là những người vô cùng có phước. Tại Hoa Kỳ người dân có nhiều sự tự do. Quyền tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng, tự do bày tỏ quan điểm chính trị và nhất là quyền tự do lập đảng đối lập với chính quyền. Tiếc là nhiều người không biết trân quư những thứ tự do đó và dường như họ đang đi t́m một “thế giới đại đồng”, một loại “xă hội chủ nghĩa” thiếu thực tế, là chiêu bài của kẻ cướp, mà nhiều nước từng kinh qua và đă quăng nó vào sọt rác lâu rồi.
Cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Ronald Reagan từng nói: “Tin tưởng nhưng phải kiểm chứng và đừng e ngại nh́n nhận sự thật…” (Trust but verify; watch closely and don’t be afraid to see what you see)
Nếu chúng ta cứ tin vào một điều ǵ đó mà không kiểm chứng, hoặc không dám nh́n nhận một sự thật hiển nhiên, hoặc cứ cúi đầu tin vào màn ảnh TV hay các loại tin tức một chiều, và nếu chẳng may đất nước Hoa Kỳ lọt vào tay kẻ thù của nước Mỹ, th́ mọi người nên coi chừng, chúng ta sẽ không c̣n đường nào để chạy, kể cả những kẻ hay những cơ quan truyền thông từng làm lợi cho kẻ thù nước Mỹ.
Đời Người Là Quá Tŕnh Hoàn Trả Những Ǵ Đã Thiếu Nợ, Cho Đi Càng Nhiều Càng Hạnh Phúc
Đời Người Là Quá Tŕnh Hoàn Trả Những Ǵ Đã Thiếu Nợ, Cho Đi Càng Nhiều Càng Hạnh Phúc
Đời người là quá tŕnh hoàn trả những ǵ đă thiếu nợ, một đời mỗi người đều đang không ngừng cho đi…
Cha mẹ cho ta cuộc sống, nuôi dưỡng ta thành người; bạn đời cho ta sự ấm áp của gia đ́nh, cùng ta vượt qua bao mưa gió. Con cái cho ta một cuộc sống tṛn đầy, tăng thêm niềm vui; bằng hữu làm phong phú thêm cuộc sống, sưởi ấm cuộc đời ta… Bởi vậy, hăy dành t́nh yêu thương và trân trọng với những người chúng ta gặp trong đời này.
Hồng trần cuồn cuộn, mỗi lần gặp nhau đều là sự ban ơn của Thượng đế, bởi có nhân duyên mới có thể quen biết nhau. Có người cùng ta đi một hành tŕnh, có người giúp đỡ, có người cho ta kinh nghiệm, có người là ngọn đèn chỉ lối, có người tựa như ánh nắng mặt trời sưởi ấm ta, song mỗi người đều là ân nhân thành tựu chúng ta. V́ vậy, chúng ta nên cảm kích họ và báo đáp ân t́nh đó.
Cuộc đời chính là đang tiến từng bước trong khi chúng ta trao tặng. Vậy nên, hăy lấy “chịu ơn một giọt, báo ơn một ḍng” làm mục đích trong đời, đem cuộc sống làm thành hành tŕnh hoàn trả. Chỉ có hoàn trả kịp thời, mới có thể tích lũy phúc phận, góp nhặt công đức, để mỗi nơi ta đến đều nở hoa bồ đề, tỏa hương thơm ngát.
Người nhà đă v́ ta mà bỏ công sức một cách vô tư không hề tính toán, ta nên dùng cái tâm yêu mến mà hết mực chăm sóc họ, đây cũng chính là nuôi dưỡng hạnh phúc cho chính ḿnh. Bạn bè mang đến cho ta sự ấm áp, ta dùng tâm khắc ghi, có cơ hội th́ hồi đáp ân t́nh của họ.
Hơn nữa ḷng cảm ân không chỉ là lời nói trên miệng, hành động thực tế mới là sự thể hiện chân thành nhất. Ḷng biết ơn là sự tiếp nối t́nh bằng hữu, giúp đỡ là sự củng cố t́nh bạn. Sự giúp đỡ trong lúc khó khăn có thể tăng thêm t́nh bạn tựa như thêu hoa trên gấm vậy. Sự giúp đỡ trong lúc ngặt nghèo càng có thể làm xúc động ḷng người.
Đời người là quá tŕnh hoàn trả những ǵ đă thiếu. Nhận được sự ấm áp nên báo đáp bằng chân thành, có được sự giúp đỡ th́ nên ra tay viện trợ, có được sự ủng hộ th́ nên tiếp tục duy tŕ, có được chỉ dẫn th́ nên thời khắc ghi nhớ, có được bạn bè th́ nên sát cánh cùng với họ.
Đắc được bao nhiêu th́ hoàn trả bấy nhiêu, không chây ́, không thiếu nợ, mới có thể đảm bảo những thứ có được không mất đi.
Cho dù bạn than văn ra sao, níu kéo như thế nào đi nữa th́ đều đă được chú định rồi, những món nợ do những sai lầm mà bạn đă làm lúc đương sơ đều cần phải hoàn trả.
(Ảnh minh họa: foody.vn
Trong ‘Hồng Lâu Mộng’ có một đoạn: “Kẻ làm quan th́ gia nghiệp điêu tàn. Người giàu sang th́ bạc vàng tiêu tán. Người có ân th́ trong chỗ chết có con đường sống. Kẻ bạc t́nh th́ báo ứng phân minh. Kẻ nợ mạng th́ phải trả mạng. Người nợ nước mắt th́ nước mắt cạn khô…”, chính là để nói rằng: mỗi người đến thế gian này đều là để hoàn trả nợ nghiệp, gieo thiện lương gặt ấm áp, gieo điều ác th́ tự chuốc vạ vào thân.
Thượng đế là công b́nh, những thứ cấp cho mỗi cá nhân đều không nhiều. Người vẻ vang thường vượt con nước dữ, người thành công thường phải leo vách đá cheo leo, nào có vùng đất bằng phẳng cho bất cứ ai?
Trong bữa tiệc thịnh soạn của cuộc đời này, tham nhanh sẽ nghẹn, ăn nhiều sẽ tức bụng, chê ít th́ tâm trạng không yên. Điều có thể làm được là cái tâm b́nh ổn, thời thời khắc khắc đều lấy đạo đức làm đầu, lấy hoà làm quư, lấy cảm ơn hồi báo làm trách nhiệm. Làm người chỉ giảng nhân nghĩa đạo đức, làm việc chỉ cầu không hối hận trong tâm.
Không nhất định phải thật giàu có, nhưng có sự b́nh tĩnh khoan thai trong tâm là tốt rồi.
‘Nhân vô thập toàn’, con người ai cũng đều không hoàn hảo, ai cũng có lần sa chân lỡ bước, ngay cả người trí tuệ suy nghĩ ngh́n lần cũng ắt có một lần sai. Lúc nên xin lỗi th́ xin lỗi, dù mất thể diện, danh dự bị tổn thất cũng không có ǵ là quá nặng nề. Tuy vậy, trong mọi thời khắc hăy nên cẩn thận, tránh vấp phải lỗi lầm.
Trả nợ sẽ phải có giá cả, nhưng nhất định phải trả, bởi v́ ta đang bù đắp lỗ hổng của cuộc đời, lấp đầy những chỗ ṛ rỉ. Thời gian sẽ khiến hào quang của tâm hồn thêm lấp lánh thánh khiết. Bởi hết thảy mọi thứ trên thế gian đều nhạt nḥa, chỉ có hào quang của tâm hồn mới dài lâu.
Đời người là quá tŕnh hoàn trả những ǵ đă thiếu, người khác cho ta thứ ǵ không thể nhận một cách thản nhiên, bởi người ta không có nghĩa vụ đó. Đó là ơn nghĩa phải hoàn trả, đến thời phải trả hết, không bao giờ được thiếu. Nếu không, đến lúc nợ chất thành núi, không có cách nào hoàn trả, th́ những thứ từng có cũng bỗng hóa thành hư không.
“Cảm ân” không chỉ là mỹ đức, c̣n là một loại trách nhiệm. Trong cuộc sống thường ngày, nếu chúng ta có thể từ những việc nhỏ mà tỏ ḷng biết ơn, chủ động giúp đỡ mọi người, th́ cuộc đời sẽ hồi báo cho ta những ǵ tốt đẹp nhất.
Tôi có một ông anh bà con xa, đang làm việc cho Pima County Sheriff Department với công việc là cảnh sát gác tù (Correctional Officer), mà tôi vẫn đùa gọi anh là Tù trưởng, c̣n tù nhân kêu anh là Xi-Ô (C.O). Công việc, theo anh nói, so với việc làm trước đây, th́ không cực nhọc tuy đôi khi căng thẳng v́ tù nhân hay làm reo, nhưng lương lậu th́ không tệ (bắt đầu khoảng $44,400/1 năm), hưu bổng, và quyền lợi th́ không chê vào đâu được. Thêm nữa, việc này không cần có bằng cấp hay kinh nghiệm, họ sẽ huấn luyện ḿnh. Làm việc cho chính phủ tiểu bang th́ rất bền, nhưng công việc gác tù này không phải ai cũng làm được v́ cần đức tính kiên nhẫn và chăm chỉ. Cái này th́ anh có thừa trong nghề gơ đầu trẻ trước đây. Chỉ ḿnh đuổi việc chủ, chứ chủ chẳng bao giờ đuổi ḿnh, anh tâm sự như thế.
Được gia đ́nh bên vợ bảo lănh qua Mỹ lúc tuổi xuân vừa tṛn 4 bó. Qua xứ lạ, anh không c̣n được gọi là ông, mà thằng cũng chẳng ra thằng. Ngày c̣n trong nước, anh đi dạy, giờ bị “mất dạy”, thêm phần “bất lương” (không có lương) nên chẳng làm được tṛ trống ǵ. Sau mấy năm làm assembler trong một hăng kiếng ở địa phương, mỗi ngày dập mấy trăm cái khung sắt, xương cốt ră rời, về nhà, vợ thương quá, tối nào cũng cứ dầu nóng bóp cổ, bóp vai măi mà “long thể” vẫn bất an, “long sàng” vẫn cứ có rệp.
Đêm nào cũng đấm bóp và an ủi nhau nên thằng út Ráng ra đời trong hoàn cảnh ấy. Anh kể: Ngày thằng cu chào đời, chẳng thấy vầng hào quang chói lọi, chẳng có một ngôi sao sáng nào xẹt vào nhà (như Kim Jong Un), chẳng hoa hồng ngát hương hay tiếng nhă nhạc du dương báo tin lành ǵ hết, mà chỉ thấy hai vợ chồng nổ đom đóm mắt v́ tuổi già việc nặng mà lại thêm con nhỏ khóc đêm.
Thấy tương lai chắc sẽ tối như đêm 30 v́ công việc bầm dập mà sức khỏe ngày một yếu đi, anh quyết định “ôm cầm sang thuyền khác” bằng cách ghi danh thi tuyển làm cảnh sát gác tù v́ nghe nói nghề này nhàn nhă mà phúc lợi (benefits) cao, bảo hiểm sức khỏe tốt, không sợ bị đuổi việc, dù kinh tế lên hay xuống, cũng vẫn có đủ… tù để coi, thêm nữa, sẽ được vào ngạch chính thức là viên chức chính phủ tiểu bang (State government) chứ không phải thứ “dóp” loại cờ lờ mờ vờ ma dê in VN. Anh khoe trước ngày đi Mỹ, một ông thày bói phán rằng hậu vận anh sẽ vô cùng sáng lạn v́ anh sẽ cai quản cả mấy chục người dưới quyền của ḿnh. Ôi, lời thày phán ứng nghiệm như thần!
Tôi và anh thân nhau, dù trẻ hơn tôi cả 10 tuổi và lớn lên trong thời “cắt mạng”, chúng tôi hay kể nhau nghe vui buồn nghề nghiệp trong những buổi trà dư tửu hậu: anh uống rượu, ít ăn mồi, c̣n tôi chuyên ăn mồi mà không uống rượu. Tuy khác nhau một trời một vực, nhưng vẫn là cặp tri kỷ v́ rượu anh, anh uống, mồi tôi, tôi cứ ăn, người này không đụng chạm “quyền lợi” người kia nên t́nh anh em luôn bền vững như “môi hở răng lạnh”. Sông có thể cạn, núi có thể ṃn, song chân lư ấy sẽ… từ từ thay đổi. Bên đây sứt môi, họ vá được, mất hết hàng tiền đạo, họ vẫn làm cho một hàm răng mới, mỗi lúc cười lên là sáng cả một bầu trời. Tôi vẫn thường đùa với anh là ông nội anh với ông nội tôi là …hai ông nội, nên anh em ḿnh họ hàng cũng c̣n gần lắm.
Sau khi trải qua 6 tuần quân trường thụ huấn về thể lực, bao gồm các lớp học về luật pháp cần thiết cho công việc, vài thế vơ nghệ căn bản như Jiujitsu để đối phó với các t́nh huống hiểm nguy khi tù nhân nổi loạn, gian khổ gần như lính, anh tốt nghiệp được gắn huy hiệu ngôi sao tiểu bang. Anh than thở rằng sợ nhất là ngày phải đấu vơ đài, có qua khỏi mới đủ điểm đậu làm cảnh sát gác tù. Họ bắt chúng tôi phải đánh nhau thật với huấn luyện viên.
Chú nghĩ coi thân tôi nhỏ bé thế này mà phải đối đầu với 1 thằng Mỹ to gấp đôi. Khỏi nói th́ chú cũng biết kết quả ra sao rồi. Tôi bị một trận bầm dập nhưng cũng rồi cũng qua. Sau đó chúng tôi phải bắn súng điện lẫn nhau coi sức chịu đựng ra sao trong trường hợp giả định bị tù nhân nổi loạn, lỡ bắn nhầm vào nhau. Mà đâu phải 1 lần. Họ bắt chúng tôi, 4 người quàng vai nhau thành hàng ngang, một học viên khác bắn súng taser với 20,000 volts, làm cả 4 chúng tôi hét lên, cứng đơ cả người, rồi tất cả ngă vật xuống, có sẵn hai học viên khác đỡ trước khi chúng tôi té nằm ngay cán đơ cán cuốc trên sàn nệm. Mất vài chục giây sau, chúng tôi mới có thể lồm cồm ḅ dậy, rồi nhăn răng ra cười hềnh hệch, và đập tay (high-five) lẫn nhau.
Trận cuối cùng mới đáng sợ và không bao giờ quên: Chúng tôi cứ 2 người bắt cặp, người kia cầm hộp xịt hơi cay chĩa thẳng vào mặt tôi, trong khi tôi đứng thẳng, không nhúc nhích, mắt phải mở to, không được chớp mắt, để đối thủ xịt chất lỏng cay vào mắt. Sau tiếng kêu “fight” (đánh), cả hai phải lao vào nhau, dùng hết các thế vơ đă học, để hạ địch thủ. Đây là cảnh giả dụ nếu chúng tôi lỡ tay xịt hơi cay vào mặt nhau trong lúc đánh nhau, khống chế tù nhân, th́ chúng tôi phải chiến đấu tới cùng cho đến khi được cứu. Trong lúc chúng tôi đánh th́ họ quay phim. Sau này coi lại, tôi mắc cỡ quá chú ơi, v́ người bạn kia, lao vào quật tôi ngă xuống sàn. Tôi lồm cồm ḅ dậy, nắm một chân anh ta, mà nước mũi, nước dăi của tôi chảy ḷng tḥng, nhiểu nhảo tùm lum, hơi thở hào hễn, tôi vẫn không chịu buông, dù mắt cay xè không mở ra được. Họ phải tách chúng tôi ra và hét “fight again”. Qua làn nước mắt cay xè, tôi lờ mờ thấy địch thủ, tôi lại lao vào quần thảo với anh ta cho đến khi tiếng kêu “stop”, người ta kéo chúng tôi ra và một người dẫn tôi ra ṿi nước xả lên đầu tôi cho đỡ nóng và đỡ cay. Sau bữa đó, về nhà, hai ngày weekend, mắt tôi sưng húp và cái nóng cay vẫn c̣n đó cho đến hết ngày hôm sau. Tôi thề rằng thà bị taser c̣n hơn bị pepper spray.
Chưa hết, đoạn đường “chiến binh” cuối cùng mà học viên nào cũng phải vượt qua trước khi được gắn lon. Tất cả mặc đồng phục cảnh sát, giầy, và mọi trang bị cần thiết, bắt đầu chạy bộ 15 dặm lên núi để được làm lễ gắn ngôi sao trên đó. Trong khi chạy, có vài học viên ngă gục, ói mửa tùm lum, họ cấp cứu, rồi bắt đứng dậy, đi tiếp, không cần chạy, cho tới khi chinh phục được đỉnh núi. Riêng tôi, tuy không khỏe nhưng dẻo dai, tôi cũng lết được lên đỉnh núi và tới đích. Bài học họ muốn chúng tôi nhớ nằm ḷng là phải kiên nhẫn, bền bỉ, không bỏ cuộc, th́ sẽ thành công. Từ đây, tôi chính thức được gọi là C.O., cảnh sát cải huấn, trực thuộc bộ cải huấn tiểu bang: DOC, Department Of Corrections.
Anh hay ṭ ṃ hỏi tôi về những tháng năm tôi nằm bắt rệp trong hô teo Chí Ḥa ra sao để anh rút tỉa kinh nghiệm mà đối đăi với tù Tây. Anh bắt đầu kể về công việc anh làm hằng ngày nơi trại giam. Sau đây là lời kể của anh và của tôi, xen kẽ nhau, để bạn đọc có thể h́nh dung ra được “sự ác độc, bất nhân” của chế độ tư bản đế quốc Mỹ đối đăi với tù nhân của họ ra sao khi so sánh với “sự khoan hồng, nhân đạo” của đảng và nhà nước với chính đồng bào của ḿnh.
*****
Đi làm mỗi ngày, tôi phải ăn mặc chỉnh tề như một cảnh sát thực thụ, chỉ khác là tất cả chúng tôi không được mang súng. Áo quần khaki vàng được ủi thẳng nếp, không một vết nhăn, áo bỏ trong quần với tên họ bên túi trái, giày bốt đen đánh xi-ra láng cóng, đầu đội nón baseball-cap với huy hiệu cảnh sát. Dây lưng quần được trang bị một cặp c̣ng tay, một lọ Pepper-spray xịt chất lỏng cay, một súng điện Taser, và một máy radio liên lạc được nối qua cầu vai trái lên tới hai lỗ tai bằng một cặp tai nghe (ear-plugs) để khi liên lạc và hành động th́ c̣n rảnh hai tay mà làm việc. Tác phong nghiêm chỉnh như trong quân đội.
Mỗi sáng đến nơi làm việc, phải điểm danh, chào cờ, và kiểm tra quân phục. Nếu ông xếp (captain) không hài ḷng v́ đường ủi không thẳng nếp, hay áo trong quần lệch một bên, giây giày thắt không đều th́ bị bắt hít đất (Push-up). Xong xuôi, tan hàng, quẹt thẻ vào cửa trại, và một ngày làm việc bắt đầu bằng cuộc họp ngắn ngủi (brief) về t́nh h́nh chung của trại giam. Nếu không có ǵ mới cần chú ư th́ ai về chỗ làm của người nấy.
Bắt tay người đồng nghiệp của ca làm việc trước, anh cho tôi biết vắn tắt về t́nh h́nh trong pḥng giam. Tôi bước vào trong pḥng làm việc của ḿnh được bao quanh bằng kính dày để có thể quan sát tất cả mọi pḥng (pods) của tù nhân được thiết kế như h́nh rẽ quạt gồm hai tầng. Sau khi đóng cánh cửa sắt sau lưng lại, tôi coi danh sách tù nhân có tổng cộng bao nhiêu người, pḥng nào ở đâu, tên ǵ, và pḥng nào chỉ có 1 người.
Lại dùng thẻ của ḿnh mở cửa pḥng từ bên trong, đi ra ngoài để tuần tra các pḥng giam tù nhân để chính mắt ḿnh điểm danh, và quan sát được t́nh h́nh, thái độ, sinh hoạt của họ. Pḥng giam rộng 3 mét, dài 5 mét, gồm 2 tầng, mỗi tầng 15 pḥng, Tất cả được xây bằng gạch, trang bị hệ thống điều ḥa không khí, và cửa sắt có 2 tấm kiếng dầy theo chiều dọc để cảnh sát có thể nh́n vào bên trong. Một giường đôi hai tầng (bunk-bed) bên tay trái, gồm nệm, tấm trải giường, gối, và một cái mền và hai cái bàn nhỏ bằng sắt không rỉ (stainless steel) dùng làm bàn viết. Cuối pḥng là bàn cầu giật nước cũng bằng sắt không rỉ, một kệ nhỏ rất sạnh sẽ, với đầy đủ dụng cụ vệ sinh cá nhân như kem và bàn chải đánh răng, khăn mặt. Một cái bồn rửa mặt (lavatory) và pḥng tắm (shower) với ṿi nước, tất cả đều sạch sẽ, cũng bằng sắt không rỉ. Tất cả tù nhân (inmates) đều mặc đồng phục màu cam.
Khám Chí Ḥa: Mỗi buổi sáng tôi đều bị dựng dậy bởi tiếng loa phát thanh the thé của mụ xướng ngôn viên đọc tin tức. Toàn tin tốt đẹp về xây dựng xă hội chủ nghĩa, về độc lập, tự do, no ấm, và hạnh phúc. Tôi tin rằng ở đâu thiếu cái ǵ, người ta hay nói về cái đó ra rả cả ngày. Một lúc sau, tiếng ch́a khóa lẻng kẻng vang lên, một người tù trật tự mở cánh cửa sắt nặng nề kêu ken két, theo sau là tên công an quân phục màu xanh cứt ngựa, cuốn sổ trên tay, chân mang dép lốp xe lẹp xẹp đi đến từng pḥng điểm danh. Khi hắn đọc tên ai, người đó phải hô to “báo cáo cán bộ, có tôi”.
Khám Chí Ḥa là một trại giam rất lớn chia làm 4 khu theo h́nh bát giác (8 dăy nhà). Được xây dựng từ thời Nhật chiếm Việt Nam, đang dang dở th́ người Pháp trở lại và tiếp tục hoàn thành. Trung tâm nối liền 8 góc là một tháp nước (Château d’eau/water tower) h́nh dáng một thanh gươm tṛn cắm xuống đất. Muốn đi từ khu này qua khu kia, phải đi ngang qua dưới tháp nước đó.
Khám Chí Ḥa, Sài G̣n, chia làm 4 khu: AH, BC, ED, và FG. Cảnh nh́n từ trên cao với thanh gươm (tháp nước) cắm ngay giữa. Dăy A: tạm giam, dăy H: nhốt tù tử h́nh, tường bị bít gần kín.(chú thích tác giả).
Khu ED chính trị và kinh tế là khu tôi bị nhốt, gồm 4 tầng lầu, mỗi tầng có 4 pḥng. Mỗi pḥng rộng khoảng 10 thước, dài 25 thước, nhốt 60-70 tù nhân mà chỉ có duy nhất một bàn cầu khô ở góc pḥng, loại ngồi chồm hổm, không có vách ngăn. Tù nhân cần “trút bầu tâm sự” đành phải phơi bày mọi sự cho thế gian coi khơi khơi. Kế bên là một thùng phuy nước vừa để dội cầu và phát tiêu chuẩn cho tù nhân xài. Mỗi ngày, người tù được lănh 1 lít nước để vừa uống, rửa mặt, đánh răng, vừa rửa cái “bàn tọa” sau khi nỗi buồn đă được “giải phóng”. Vâng, đúng 1 lít nước không hơn không kém. Mỗi tuần được xuống sân của khu, nơi có 1 bồn nước xi măng để tắm, giặt trong 5 phút. Có người mới xát xà bông, chưa kịp xả nước th́ hết giờ, phải trở lại pḥng mà vẫn c̣n bong bóng đầy đầu. Đây là cơ hội duy nhất cho ai có can đựng nước riêng nhà gởi vô, lo lấy thêm nước mà xài.
Ngày được thăm nuôi th́ đúng là ngày khổ nhất và ngày dài nhất cho những người tù mới bị “nhập kho”. Là ma mới nên chỗ nằm ngủ ưu tiên sẽ là kế bên “cầu biên giới”. Kinh tế cộng sản, xă hội chủ nghĩa, luôn nói có đầu vô th́ cần phải có đầu ra, quả không sai: Có ăn vô thời phải có đi ra. Ở trong tù, ngày thăm nuôi là ngày cái bàn cầu trở nên bận rộn nhất, người ra vô tấp nập, phải xếp hàng. Khổ nỗi, “sự cố” này luôn kèm theo âm thanh réo rắt lẫn mùi hương lan tỏa rất xa, mà những người khốn khổ cũng lại là những tên ma mới đang nằm kế bên, đành phải ca bài “lănh trọn đêm mưa”.
Ai có nhu cầu “xả nước cứu thân” (không phải xả thân cứu nước) th́ không đến nỗi nào, c̣n thực hành cái đệ Tứ khoái, th́ tất cả mọi người trong pḥng đều ngậm ngùi nín thở. Đă vậy, mỗi một trái “bom rơi” đều kèm theo một tiếng động âm vang ngân dài trong pḥng v́ hơi dội ngược lên, nghe cái đoong.
Giường là sàn xi măng. Khi quá đông tù nhân, mỗi người chỉ có 30 -50 cm bề ngang để nằm. Hè nóng, Đông th́ lạnh buốt xương. Tôi vốn con bà phước nên vô sản chuyên chính: tối ngủ, xin được hai giỏ bện bằng cói rách te tua, một cái trùm đầu, một cái trùm hai chân cho ấm và bớt bị muỗi cắn, nằm co như con tôm trên nền xi măng lạnh tê tái. C̣n rệp th́ khỏi nói, xin cứ “vô tư” (nói theo kiểu người trong nước), ngửi được hơi người, chúng ḅ ra đông như quân Nguyên, chỉ nh́n thôi cũng đủ nổi da gà, rợn tóc gáy, mùi hôi đến lợm giọng.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
