Đặc khu Hạt nhân Hanford được xây dựng ở gần thành phố Richland thuộc bang Washington, Mỹ từng được xem là “niềm kiêu hănh” của chính phủ Mỹ trong cuộc đua vũ khí hạt nhân với Liên Xô. Mặc dù đă đóng cửa hàng chục năm, nhưng những hậu quả của đặc khu hạt nhân Hanford vẫn c̣n là nỗi nhức nhối cho chính phủ Mỹ và người dân quanh vùng.
Mỹ là một trong hai quốc gia đi đầu thế giới trong nghiên cứu hạt nhân (bên cạnh Nga). Ngay từ rất sớm, họ đă có những tổ hợp nghiên cứu, sản xuất hạt nhân và cũng ngay từ rất sớm họ phải hứng chịu những thảm hoạ hạt nhân. Đặc khu Hạt nhân Hanford được xây dựng ở gần thành phố Richland thuộc bang Washington, Mỹ được liệt vào danh sách “Những địa điểm nhiễm bẩn nhất thế giới”.
Khởi động năm 1943, một dự án xây dựng khổng lồ đă tạo ra 9 ḷ phản ứng hạt nhân tại Hanford. Đây là nơi Mỹ đă tạo ra plutonium được sử dụng cho Dự án Manhattan - dự án phát triển vũ khí hạt nhân đầu tiên trong Thế chiến II. Nó đă cung cấp 6,4kg plutonium cho "Fat Man", quả bom được thả xuống thành phố Nagasaki của Nhật Bản ngày 9/8/1945.
Trong Chiến tranh Lạnh, nó cung cấp plutonium cho ṭa bộ kho hạt nhân của quân đội Mỹ. Mặc dù đă đóng cửa hàng chục năm, nhưng những hậu quả của đặc khu hạt nhân Hanford vẫn c̣n là nỗi nhức nhối cho chính phủ Mỹ và người dân quanh vùng.
"Niềm kiêu hănh" của Mỹ trở thành nỗi kinh hoàng của người dân
Những người bảo vệ Hanford khẳng định rằng, nơi này đă giúp Chiến tranh Lạnh nguội đi, nhưng người dân tại khu vực phải gánh chịu hậu quả nặng nề như các vụ xảy thai, dị tật bẩm sinh, các căn bệnh hiếm gặp và ung thư.
Vào những năm 1955, nước Mỹ tự hào về cơ sở hạt nhân tại Hanford trong cái gọi là cuộc đua vũ khí hạt nhân với Liên Xô th́ ngày nay, niềm tự hào đó đă biến thành nỗi kinh hăi tột độ. Khi những bể chứa chất thải phóng xạ không c̣n đủ sức chứa, quan chức ở Hanford lại quyết định trút chất thải hạt nhân lỏng vào con sông Columbia gần nhất, giống như những ǵ đă xảy ra tại Mayak (Nga).
Kết quả là sông Columbia đă trở thành con sông bị nhiễm bẩn nhất nước Mỹ. Người dân sống tại Richland và 2 thị trấn lân cận Pasco và Kennewick nằm trong số những người bị nhiễm phóng xạ cao nhất thế giới.
Những con số "chết người"
Chỉ riêng trong năm 1945, các quan chức ở Hanford đă chủ tâm cho thải một lượng phóng xạ lên đến 340.000 Ci (đơn vị đo hoạt động phóng xạ) vào môi trường.
Việc thải khí nhiễm phóng xạ từ năm 1945 đă không được công khai măi đến năm 1986, khi những nhà bảo vệ môi trường địa phương thắng kiện nhờ sự hỗ trợ của những tài liệu chính thức dày đến 19.000 trang. Theo thống kê, có tất cả 52 ṭa nhà tại Hanford đă bị nhiễm phóng xạ. Và một khu vực rộng tới 622 km2 không có người ở v́ đất bị quá nhiễm nhiều chất thải phóng xạ như uranium, cesium, strontium, plutonium và các nuclit phóng xạ chết người khác tới nỗi chúng ngấm vào nước ngầm.
Tổng cộng, hơn 204.000m3 chất thải chết người hiện vẫn nằm tại địa điểm này, chiếm 2/3 chất thải hạt nhân của toàn nước Mỹ. Khi Hanford đóng cửa năm 1988, chính phủ Mỹ đă công bố một dự án khử độc lớn. Thậm chí ngày nay, dự án vẫn tiêu tốn hơn 2 tỷ USD mỗi năm. Công tác khử độc thường xuyên bị gián đoạn bởi các sự cố, tai nạn và dự kiến không thể hoàn thành cho tới tận năm 2052.
vietbf @ sưu tầm