Tesla độc chiếm hệ thống trạm sạc như thế nào?
Bà Barra, Giám đốc điều hành General Motors, vừa kư thỏa thuận với Tesla nhằm giúp khách hàng có thể tiếp năng lượng cho xe điện ngay tại những điểm sạc của công ty đối thủ. Động thái trên được đưa ra để khuyến khích thêm nhiều khách hàng lựa chọn các sản phẩm EV của hăng bởi theo một cuộc khảo sát mới đây, nỗi sợ không t́m được trạm sạc là lư do chính khiến nhiều người ngần ngại với xe điện.
Đằng sau màn hợp tác này là sự tính toán có chủ đích của GM, Ford, các công ty sản xuất sạc xe cũng như nhà cung cấp thiết bị. Họ cần sự giúp đỡ của Tesla - hăng xe bán được nhiều ô tô điện nhất, đồng thời vận hành mạng lưới sạc nhanh lớn nhất nước Mỹ.
Tuy nhiên, quyết định hợp tác với Tesla đi kèm với một số rủi ro đối với phần c̣n lại của ngành công nghiệp ô tô vốn sẽ phụ thuộc vào Elon Musk. Hệ thống sạc độc quyền của Tesla, được gọi là Tiêu chuẩn sạc Bắc Mỹ (NACS), không được giám sát bởi một tổ chức độc lập nào. Phía công ty dự định trao quyền cho phía cơ quan quản lư, song không ai dám chắc điều này sẽ xảy ra.
Thỏa thuận này cũng đi kèm rủi ro cho Tesla. Trước đó, quyền truy cập độc quyền vào các trạm sạc đă giúp hăng bán được rất nhiều xe, đặc biệt là cho những khách hàng cảm thấy khó chịu khi phải chờ sạc Ford và Chevrolets.
Một số chuyên gia lo ngại rằng việc các công ty tranh giành công nghệ sạc có thể khiến mọi người chán ô tô điện.
“Nó tạo ra sự nhầm lẫn”, Oleg Logvinov, chủ tịch Bắc Mỹ của Sáng kiến Giao diện Sạc, nhận định. “Người mua có thể sẽ đợi cho đến khi t́m ra bên cung cấp trạm sạc nào chiến thắng”.
Ford, GM và hầu hết các nhà sản xuất khác ngoại trừ Tesla đă chế tạo ô tô có ổ cắm CCS theo tiêu chuẩn châu Âu. Mạng lưới sạc do các công ty như Electrify America và EVgo điều hành chủ yếu cũng cung cấp CCS.
Trong khi đó, ổ cắm của Tesla nhẹ hơn, dễ sử dụng hơn, song chỉ phù hợp với những chiếc ô tô do chính hăng sản xuất. Theo thỏa thuận với Ford và GM, Tesla sẽ cung cấp một bộ chuyển đổi vào đầu năm tới và cho phép ô tô từ những nhà sản xuất trên kết nối với khoảng 12.000 bộ sạc nhanh tại Mỹ. Vào năm 2025, Ford và GM sẽ lên kế hoạch sản xuất các mẫu xe có thể sử dụng trực tiếp ổ cắm của Tesla mà không cần bộ chuyển đổi.
Điều này có thể buộc các nhà khai thác mạng lưới sạc cài đặt phích cắm chuyên dụng của Tesla, qua đó vô h́nh chung khiến CCS trở nên lỗi thời - ít nhất là ở Bắc Mỹ - trong những năm tới. Startup Rivian hồi tuần trước cũng cho biết sẽ chuyển sang NACS trong bối cảnh các nhà sản xuất khác cân nhắc làm điều tương tự.
“Đối với chúng tôi, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng việc tiếp cận trạm sạc phải thật dễ dàng”, RJ Scaringe, Giám đốc điều hành Rivian, nói.
Như vậy, một ngày nào đó, hệ thống NACS của riêng Tesla sẽ thống trị. Thất vọng với mạng lưới sạc hiện tại rơ ràng là một trong những lư do khiến Ford và GM quyết định hợp tác với Tesla.
Dẫu vậy, việc vận hành những bộ sạc có thể cung cấp nhiên liệu cho hàng chục phương tiện của nhiều nhà sản xuất khác nhau là vô cùng khó.
“Đây có thể là xu hướng nhưng vẫn c̣n quá sớm nếu muốn khẳng định Tesla đă giành chiến thắng”, ông Loren McDonald, chuyên gia tư vấn trong lĩnh vực xe điện, nhận định.
Được biết Volkswagen và Hyundai vẫn ưa thích hệ thống tiêu chuẩn CCS hơn. Theo ông McDonald, tương lai của ngành công nghiệp trạm sạc có thể tương đồng với smartphone - nơi Apple và Android tồn tại song hành.
Hệ thống sạc độc quyền của Tesla, được gọi là Tiêu chuẩn sạc Bắc Mỹ (NACS), không được giám sát bởi một tổ chức độc lập nào.
“Chúng ta rồi sẽ có một tiêu chuẩn, nhưng chưa rơ cần bao nhiêu thời gian”, ông John Eichberger, Giám đốc điều hành tổ chức nghiên cứu Viện Năng lượng Giao thông (Mỹ), nói.
Quay trở lại hồi năm 2012 - thời điểm Tesla bắt đầu cho xây dựng một mạng lưới các trạm sau khi hăng bắt đầu bán Model S. Tính đến nay, hăng đă có 19.700 cổng sạc trên khắp nước Mỹ, theo Bộ Năng lượng, trong khi số lượng các cổng CCS chỉ khoảng 10.500. Chỉ 12.000 bộ sạc Tesla được dùng để phục vụ Ford, GM và Rivian.
Việc các nhà sản xuất ô tô khác quyết định liên minh với Tesla chính là một sự thừa nhận, rằng công ty Elon Musk có nhiều kinh nghiệm hơn cả trong việc vận hành mạng lưới sạc điện. Musk hứa sẽ không để khách hàng của GM và Ford rơi vào thế bất lợi, trong khi các hăng xe hơi khác nói rằng họ tin ông.
Nhiều người đặt cược rằng phía cơ quan quản lư sẽ vào cuộc nếu Tesla cố gắng tạo thế độc quyền trạm sạc. Số khác th́ vui mừng v́ rào cản đối với thị hiếu EV đang dần được loại bỏ.
“Chúng tôi đang tăng trưởng. Điều này sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp phát triển”, Brendan Jones, Giám đốc điều hành của Blink Charging, công ty đang lên kế hoạch lắp đặt các phích cắm Tesla cho biết.
Được biết, ngành xe điện Mỹ giờ đây đang chú tâm vào việc phát triển các điểm sạc nhanh để giúp các tài xế giải tỏa nỗi lo mắc kẹt giữa đường. Một báo cáo của S&P Global hồi tháng 1 cho rằng hệ thống sạc của Mỹ sẽ không đủ để phục vụ ngành xe điện vốn đă phát triển nhanh chóng. Số lượng các điểm sạc tại Mỹ theo đó cần tăng gấp 4 lần trong giai đoạn 2022-2025 để đáp ứng nhu cầu.
Giới chuyên gia chỉ ra hàng loạt lư do cho sự thiếu hụt này, từ vấn đề với chuỗi cung ứng, khó khăn trong khâu đàm phán với công ty điện hay định hướng của chính phủ.
VietBF@ Sưu tập