Khi tỉnh Tây Java hứng chịu trận động đất mạnh 5,6 độ richter ngày 21.11, thủ đô Jakarta của Indonesia cũng cảm nhận được.
Nhiều người chạy khỏi công sở lao ra đường. Vậy mà người trong ṭa nhà Menara Astra 51 tầng ở trung tâm Jakarta lại vẫn tiếp tục làm việc.
Menara Astra - với các văn pḥng, pḥng trưng bày ô tô, cửa hàng và bảo tàng - là công tŕnh đầu tiên tại Indonesia dùng hệ thống khung đai (belt-truss) vốn đă được các quốc gia dễ bị động đất như Nhật Bản hay Mỹ áp dụng từ lâu.
Giám đốc công ty Arup Group Leonardi Kawidjaja - người đứng đầu đội kỹ thuật kiến trúc trong dự án xây dựng Menara Astra - giải thích rằng hệ thống khung đai là liên kết các bức tường lơi với khung bao quanh để giảm rung động và dịch chuyển bên trong ṭa nhà.
Ṭa nhà cũng có tầng trú ẩn cho t́nh huống thảm họa nghiêm trọng. Hệ thống khung đai nằm dưới tầng trú ẩn nên càng được bảo vệ hơn nữa.
Ṭa nhà Menara Astra - Ảnh: Getty Images
Ông Kawidjaja tự tin tuyên bố hệ thống khung đai cho phép Menara Astra chịu được sự kiện địa chấn 500 năm mới xảy ra một lần.
Với quốc gia nằm trên “Vành đai lửa Thái B́nh Dương” như Indonesia, Menara Astra có thể là cách chuẩn bị tốt hơn cho thảm họa trong tương lai.
Một công tŕnh phức tạp hơn mang tên Thamrin 9 - cách Menara Astra 20 phút đi ô tô - cũng áp dụng hệ thống khung đai tương tự. Arup cũng đang lắp đặt hệ thống chống đỡ cho hai ṭa nhà.
Các ṭa nhà sập do cấu trúc yếu là nguyên nhân chính của các trường hợp tử vong trong động đất. Một công tŕnh chịu được động đất sẽ cứu sống rất nhiều người.
Đầu tư cho hạ tầng chịu được động đất cũng có thể giúp tiết kiệm tiền. Cơ quan Quản lư thảm họa quốc gia Indonesia cho biết, nước này năm 2018 chịu thiệt hại hơn 2,7 tỉ USD do động đất tàn phá.
Hạ tầng tại Jakarta từ những năm 1970 đă được thiết kế có tính đến động đất. Nhưng quy chuẩn thiết kế chống chịu động đất từ đó đến nay thay đổi nhiều, công tŕnh cũ giờ đây dễ bị tàn phá hơn công tŕnh mới.
Năm 2012, Indonesia đặt ra tiêu chuẩn quốc gia cho thiết kế kháng chấn và cập nhật hướng dẫn cải thiện khả năng kháng chấn tại công tŕnh lớn. Công tŕnh cao hơn 40 mét ở Jakarta phải được thiết kế theo Quy chuẩn Thiết kế địa chấn quốc gia.
Hệ thống khung đai - Ảnh: Semantic Scholar
Menara Astra là dự án do PT Astra Land Indonesia - nhà bất động sản hàng đầu đất nước - phát triển.
Thành công của Menara Astra cũng phản ánh một thực tế: khu vực đô thị do sở hữu nhiều nguồn lực hơn nên dễ dàng thực hiện biện pháp bảo vệ, khu vực nông thôn nghèo hơn phải xoay xở với cơ sở hạ tầng kém chất lượng.
Thực tế trên được thấy rơ qua trận động đất tại Tây Java. Ít nhất 271 người thiệt mạng, giới chức Indonesia cho biết nhiều trường hợp thiệt mạng do nhà sập.
Người đứng đầu Cơ quan Khí tượng, Khí hậu và Địa vật lư Indonesia Dwikorita Karnawati cam kết thực hiện biện pháp bảo vệ nghiêm túc hơn, kể cả xử phạt hành vi vi phạm. Trong nỗ lực tái thiết, chính phủ cam kết hạ tầng mới sẽ chịu được động đất.