Tại phiên phúc thẩm vụ án "chuyến bay giải cứu", cựu thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng nói rất ăn năn do nhận hối lộ, mong được lượng thứ để giảm án, sớm về "chuộc lỗi".
Ngày 25/12, ông Dũng, 59 tuổi, cựu Thứ trưởng Ngoại giao, cùng 20 người được TAND Cấp cao tại Hà Nội xét đơn kháng cáo xin giảm h́nh phạt hoặc kêu oan.
Ông bị cấp sơ thẩm phạt 16 năm tù với cáo buộc 37 lần nhận hối lộ của 13 doanh nghiệp, tổng 21,5 tỷ đồng, nhiều thứ 4 trong 21 bị cáo cùng tội danh. 19 lần ông nhận tiền trực tiếp tại pḥng làm việc tại Bộ Ngoại giao, 15 lần tại các quán cà phê ở trung tâm Hà Nội, 2 lần trước cổng trụ sở Bộ Ngoại giao và một lần nhờ vợ nhận hộ.
Tại phiên phúc thẩm chiều nay, ông Dũng thừa nhận cáo buộc của ṭa án sơ thẩm, hai lần nói "rất ăn năn, xin lượng thứ", song tha thiết mong cấp phúc thẩm đánh giá lại hoàn cảnh tính chất phạm tội.
Nêu lại bản án sơ thẩm cáo buộc khi doanh nghiệp đến gặp ḿnh "đặt vấn đề" đưa tiền để được giúp cấp phép chuyến bay, cựu thứ trưởng cho rằng phán quyết này "chưa phản ánh đúng tính chất sự việc". Ông khẳng định "tuyệt đối làm theo chủ trương", không bao giờ tiếp xúc doanh nghiệp với động cơ kinh tế, âm mưu, ư đồ đ̣i hỏi ǵ. "Các bị cáo là chủ doanh nghiệp ở đây có thể xác nhận", ông tŕnh bày.
Liên tục đưa tay đỡ ngực, ṿ ḷng bàn tay vào nhau, nói ngắt quăng, cựu thứ trưởng 59 tuổi khai "không tiện từ chối" nên gặp trong pḥng làm việc với tinh thần "lắng nghe, tiếp thu những ư kiến giăi bày khó khăn" của doanh nghiệp để hướng dẫn, đánh giá năng lực" trước khi cấp phép.
Thẩm phán ghi nhận khai báo của ông Dũng, hỏi: "Vậy ông cho rằng nhận tiền là không làm chủ được ḿnh đúng không?". Cựu thứ trưởng đáp: "Vâng ạ".
Ông Dũng sau đó tŕnh bày 2 căn cứ xin giảm án là đă được gia đ́nh khắc phục toàn bộ hậu quả và có nhiều thành tích trong 30 năm công tác. Đặc biệt trong dịch Covid, ông cho rằng đă có công lớn trong "ngoại giao vaccine", mang về cho đất nước 150 triệu liều vaccine, giá trị hàng ngh́n tỷ đồng.
Khi vợ là bà Trần Phi Nga lên bục khai báo để tŕnh bày về kháng cáo phần tài sản, vợ chồng ông Dũng nh́n nhau khóc. Sau khi được chủ toạ trấn an "b́nh tĩnh khai báo", bà nói ông Dũng sức khỏe đă kém, mong ṭa xem xét công lao và ư thức khắc phục hậu quả để khoan hồng. Với hai bất động sản đang bị kê biên, bà xin được giải chấp do đă hoàn thành nghĩa vụ khắc phục hậu quả.
Người nhận hối lộ nhiều nhất vụ án, cựu thư kư thứ trưởng Y tế Phạm Trung Kiên dành lời xin lỗi nhân dân trong lời đầu tiên khai báo. Bị cáo cho hay, ngày 7/9 vừa qua đă được gia đ́nh khắc phục nốt số tiền, hiện nộp đủ hơn 42 tỷ đồng bị cáo buộc nhận hối lộ.
Luật sư của ông Kiên tŕnh bày, từ sau phiên sơ thẩm đến hôm nay, thân chủ đă được nhiều cơ quan, tổ chức thiện nguyện gửi thư cảm ơn v́ những việc làm trước đây. Cựu thư kư Kiên xác nhận và hy vọng được HĐXX xem xét đây như một t́nh tiết giảm nhẹ để được giảm án tù chung thân, hưởng án tù có thời hạn.
Bị cáo cho rằng trong giai đoạn điều tra đă tích cực khai ra số tiền nhận của các doanh nghiệp mà cơ quan điều tra chưa đề cập. "Ban đầu, bị cáo bị cơ quan điều tra cáo buộc nhận 27 tỷ đồng, sau đó bị cáo đă khai thêm hơn 15 tỷ nữa", Kiên khai và nói dùng tiền cho người thân vay và đầu tư bất động sản.
Chủ toạ: Bị cáo dùng 25 tỷ đồng vào việc ǵ?
Hơn 20 phút thẩm vấn bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan, cựu cục trưởng Lănh sự, Bộ Ngoại giao, HĐXX dành nhiều thời gian để truy vấn số về tiền nhận hối lộ hơn 25 tỷ đồng. Thẩm phán cho rằng đây là "số tiền rất lớn" nhưng bà Lan chỉ mới khắc phục 1,2 tỷ đồng. Dẫn chứng các bị cáo khác đă nộp hầu hết tiền khắc hậu quả, có người c̣n đóng thừa 300 triệu đồng, thẩm phán đề nghị bà Lan "cần xem xét lại thái độ khắc phục hậu quả".
"25 tỷ đồng, bị cáo đă dùng vào việc ǵ?", ba lần thẩm phán ṭa phúc thẩm hỏi. Nhưng bà Lan không trả lời trực tiếp, nói không nhớ cụ thể đă nhận bao nhiêu tiền, của bao nhiêu doanh nghiệp. Khi bị cáo buộc nhận số tiền trên với các mốc thời gian cụ thể, bà không chối.
Bà phân trần, hoàn cảnh gia đ́nh "rất khó khăn" khi làm mẹ đơn thân nhiều năm, là trụ cột nuôi hai con nhỏ và mẹ già 90 tuổi. Ngoài số tiền 1,2 tỷ đồng đă nộp, cựu cục trưởng xin dùng hết tài sản kê biên để khắc phục. Nếu số tài sản gồm nhà, cổ phiếu, ôtô hạng sang đó vẫn không đủ, bà xin tự nguyện lao động để kiếm tiền khắc phục.
"Các tài sản đó đều h́nh thành trước khi phạm tội. Cho dù không ghi chép cụ thể về các lần nhận tiền nhưng 25 tỷ đồng không hề nhỏ. Vậy bị cáo dùng như thế nào mà hết sạch trong hai năm, từ 2020 đến 2022", thẩm phán truy vấn.
Bà Lan đáp rất muốn khắc phục nhưng "đă hết khả năng". Cựu cục trưởng Lănh sự xin HĐXX xem xét giảm nhẹ h́nh phạt do ba lần được nhận bằng khen của Thủ tướng, gia đ́nh có công với cách mạng.
Bà Lan mong HĐXX xem xét việc bị toà sơ thẩm áp dụng t́nh tiết tăng nặng là "lợi dụng t́nh h́nh dịch bệnh để phạm tội". Bà nói không mưu lợi cá nhân trong dịch bệnh, không sách nhiễu mà "tiền đều do doanh nghiệp tự mang đến".
Ngắt lời, chủ tọa cho rằng bị cáo phạm tội giữa lúc đại dịch bùng phát mà lại nói không lợi dụng dịch bệnh. Giấy khen của Bộ trưởng Ngoại giao tặng v́ có thành tích trong công tác chống dịch vào năm 2021, cùng lúc với thời điểm phạm tội của bị cáo. "Vậy bị cáo nghĩ bằng khen đó có xứng đáng không?", chủ toạ truy vấn.
Bà Lan sau đó cúi đầu, trùng giọng nói đă rất ân hận về các sai phạm của ḿnh khi không vượt qua được cám dỗ vật chất để diễn ra các cuộc gặp gỡ và nhận tiền của doanh nghiệp. Bà Lan xin được giải tỏa kê biên một căn nhà ở quận Nam Từ Liêm đây là căn nhà do bố mẹ mua, bà chỉ đứng tên và đây là nơi ở duy nhất của mẹ già 90 tuổi.
Doanh nghiệp không yêu cầu Hoàng Văn Hưng trả lại tiền "lừa chạy án"
Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thu Hằng, Tổng giám đốc và Phó tổng giám đốc công ty Bluesky, bị cáo buộc đưa hối lộ nhiều nhất vụ án với 63 lần, tổng cộng hơn 38 tỷ đồng để được phê duyệt 109 chuyến bay.
Tại ṭa, bị cáo Sơn cho rằng với 109 chuyến bay tổ chức thành công, đưa 27.000 người Việt hồi hương, bị cáo đă tạo việc làm cho ngành lưu trú, lữ hành, hàng không nên cần được tính là "thành tích trong lao động sản xuất" để được ṭa tiếp tục giảm nhẹ án tù 10 năm.
Theo bản án sơ thẩm, Sơn và Hằng sau này lo lót "chạy án" bằng cách đưa tiền cho cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng song bất thành. Hằng và Sơn do đó c̣n được ṭa xác định là bị hại từ hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Hưng.
Trong đơn kháng cáo, Hằng và Sơn đều mong muốn ṭa phúc thẩm yêu cầu Hoàng Văn Hưng trả lại số tiền đă lừa chiếm đoạt, 800.000 USD. Song hôm nay tại ṭa, hai người đều rút lại yêu cầu này do cảm thấy "không c̣n cần thiết", chỉ xin giảm nhẹ h́nh phạt.
Về phần tiền này, trong phiên ṭa sáng nay, cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng nói đă tác động gia đ́nh khắc phục toàn bộ, nhận tội và chấp nhận mọi phán quyết. Số tiền nộp này, theo quyết định của ṭa sơ thẩm là số tiền Hằng và Sơn đưa với mục đích hối lộ, "thực hiện giao dịch trái pháp luật". V́ thế, khoản này phải sung công quỹ Nhà nước.
Nêu lư do kháng cáo sau đó, các bị cáo là lănh đạo doanh nghiệp đều cho rằng tổ chức chuyến bay với mục đích ban đầu không v́ lợi nhuận, mà v́ chủ trương nhân đạo của Nhà nước trong đại dịch.
Bị cáo Vơ Thị Hồng, giám đốc Công ty Minh Ngọc khóc, phân trần từ tháng 12/2020-6/2021 đă 8 lần gửi hồ sơ cấp phép chuyến bay nhưng chưa từng được hồi đáp. Chuyến bay đầu tiên được chấp thuận lại song bất ngờ bị hủy, dù đă đặt cọc 2,8 tỷ đồng thuê máy bay và khách sạn lưu trú.
"Chứng kiến 290 người ở Malaysia mỏi ṃn chờ đợi, bị cáo áp lực khủng khiếp đến sảy thai. Không phải v́ mất tiền mà v́ bà con không về được, đă định buông bỏ", Hồng phân trần. Nhưng sau đó được bị cáo Trần Quốc Tuấn, Giám đốc công ty Du lịch Việt Nam, nói sẽ có cách lo lót để mọi việc suôn sẻ nên đă đưa tiền.
Bà Hồng cho hay do nhận thức được sai phạm, bà và ông Tuấn sau đó đă "động viên nhau đi tự thú". Bà Hồng bị ṭa sơ thẩm phạt 4 năm tù về tội Đưa hối lộ với 21 lần, tổng cộng 11 tỷ đồng. Ông Tuấn bị phạt 3 năm năm tù v́ tội Môi giới hối lộ. Cả hai đều kháng cáo xin giảm nhẹ h́nh phạt.
Ngày mai, phiên ṭa tiếp tục làm việc.
|
|