Có gì trong gói tài trợ cho chính phủ liên bang trị giá 1,2 ngàn tỷ USD của Hoa Kỳ?

[trungthuc]

Nội dung của gói dự luật phân bổ ngân sách lần thứ hai, có tổng trị giá là 1,2 ngàn tỷ USD, để tài trợ cho phần lớn các hoạt động của chính phủ Hoa Kỳ đã được công bố vào rạng sáng hôm 23/03/2024.

Đạo luật chi tiêu đợt thứ hai này quy định ngân sách dành cho 70% chi phí của chính phủ liên bang. Trong đó bao gồm các Bộ Quốc phòng, Bộ Ngân khố, Bộ An ninh Nội địa, Bộ Lao động, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS), Bộ Giáo dục, và Bộ Ngoại giao.

Đây là nội dung của dự luật.
Bộ Quốc phòng
Ngũ Giác Đài sẽ nhận được tổng cộng là 825 tỷ USD.
Dự luật bao gồm mức tăng lương căn bản là 5,2% cho các quân binh chủng tại ngũ, mức tăng lương căn bản lớn nhất trong vòng hai thập niên qua.
Dự luật này sẽ cao nhiều hơn 92 triệu USD so với yêu cầu của chính phủ Tổng thống Biden để giúp cải thiện khả năng sức mạnh răn đe của Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ (USINDOPACOM) trước mối đe dọa từ TQ.
108 tỷ USD được phân bổ cho vấn đề hợp tác an ninh của Hoa Kỳ với Đài Loan và 300 triệu USD cho Sáng kiến ​​Hỗ trợ An ninh cho Ukraine, bao gồm việc đào tạo huấn luyện, mua sắm trang thiết bị, và các phương tiện khác để trợ giúp cho Ukraine.

Tuy nhiên, nguồn tài trợ trực tiếp cho Ukraine và Đài Loan lại không có trong dự luật chi tiêu vì Quốc hội đang gặp khó khăn trong việc cố gắng thông qua gói viện trợ bổ sung cho Đài Bắc và Kyiv, do Đảng Cộng Hòa đã kêu gọi các biện pháp nghiêm ngặt về biên giới để đổi lấy việc cho thông qua. Đảng Cộng Hòa đã chặn một dự luật của Thượng viện trong đó có bao gồm nguồn viện trợ cho Ukraine và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, bao gồm cả Đài Loan, và một số biện pháp an ninh biên giới cụ thể.

Khoản chi 3,3 tỷ USD thường niên dành cho Israel nằm trong dự luật, như vẫn được phân phối như vậy trong nhiều năm qua.

Dự luật còn bao gồm 343 triệu USD nhiều hơn 100 triệu USD so với yêu cầu của Tòa Bạch Ốc, cho việc sử dụng trí tuệ nhân tạo của Ngũ Giác Đài.

Bộ Ngân khố
Dự luật phân bổ 1,8 tỷ USD cho Bộ Ngân khố, trừ Sở Thuế vụ IRS, nơi nhận được 12,3 tỷ USD.

Bộ Ngân khố sẽ nhận được ít hơn 22,9 triệu USD so với năm tài khóa 2023, mặc dù Văn phòng Khủng bố và Tình báo Tài chính sẽ nhận được 226,9 triệu USD, nhiều hơn 10,8 triệu USD so với năm tài khóa 2023.

Bộ An ninh Nội địa
Bộ An ninh Nội địa (DHS) sẽ nhận được 61,8 tỷ USD, tăng thêm 1,1 tỷ USD so với năm tài khóa 2023.

Khoản tài trợ này sẽ hướng đến việc áp dụng kỹ thuật an ninh biên giới mới, chẳng hạn như "thiết bị kiểm tra không xâm lấn để phát hiện chất fentanyl", như Ủy ban Phân bổ ngân sách Hạ viện đã nêu ra.

Cục Quan thuế và Bảo vệ Biên giới (CBP) sẽ nhận được 400 triệu USD để chống lại chất cấm fentanyl, một vấn đề lớn khi loại ma túy chết người này tràn qua biên giới phía Nam thông qua các băng đảng và các nguồn bất hợp pháp khác.

Dự luật phân bổ 2,2 tỷ USD để giải quyết thủ tục cho những người xin tỵ nạn và các mục đích khác có liên quan.

Đạo luật này sẽ cung cấp 274,5 triệu USD cho Chương trình Tài trợ An ninh Bất vụ lợi, là chương trình bảo vệ các tổ chức và có vai trò quan trọng đối với cộng đồng Do Thái trong nhiều năm qua trong bối cảnh chủ nghĩa bài Do Thái ngày càng gia tăng nghiêm trọng hơn bởi cuộc xung đột mới nhất giữa Israel và Hamas. Mức phân bổ này giảm 30,5 triệu USD so với năm tài khóa 2023.

Bộ Lao động
Bộ Lao động sẽ nhận được 13,4 tỷ USD, giảm 400 triệu USD so với năm tài khóa 2023.

Số tiền này bao gồm 285 triệu USD cho các chương trình đào tạo hướng nghiệp, 632 triệu USD cho Cơ quan Kiễm tra Sức khỏe và An toàn Lao động (OSHA), và 260 triệu USD cho bộ phận giám sát Tiền lương và Giờ làm việc của bộ.

Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh
HHS sẽ nhận được 116,8 tỷ USD, giảm 3,9 tỷ USD so với năm tài khóa 2023, mặc dù Viện Y tế Quốc gia sẽ nhận được 48,6 tỷ USD trong năm nay, nhiều hơn 300 triệu USD so với năm ngoái.

Theo Ủy ban Phân bổ ngân sách Thượng viện, sẽ có 3,6 tỷ USD cho Cơ quan Quản trị Chuẩn bị và Ứng phó Chiến lược (ASPR), bao gồm một khoản gia tăng 65 triệu USD cho Cơ quan Nghiên cứu và Phát triển Y sinh Tân tiến (BARDA) và 10 triệu USD để thiết lập nguồn tài trợ liên tục cho các hoạt động chuỗi cung ứng và sản xuất tại cơ sở kỹ nghệ nhằm giúp bảo đảm các nguồn lực quan trọng đó trong chuỗi cung ứng y tế công cộng, bao gồm các nguyên liệu thô, các biện pháp phòng ngừa y tế, và vật tư phụ trợ được sản xuất tại Hoa Kỳ". Sự chuẩn bị như vậy trước đây từng là một vấn đề quan trọng trong đại dịch COVID-19.

Bộ Giáo dục
Bộ Giáo dục sẽ nhận được 79,1 tỷ USD, giảm 500 triệu USD so với năm tài khóa 2023. Nguồn tài trợ sẽ dành cho các chương trình như giáo dục mầm non và Pell Grant , cả hai chương trình đều rất quan trọng đối với học sinh có nguồn thu nhập từ trung bình đến thấp và gia đình của họ.

Khoản trợ cấp Pell Grant tối đa dành cho các trường cao đẳng và đại học sẽ là 7,395 USD, tăng thêm 900 USD so với năm tài khóa trước.

Bộ Ngoại giao
Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) sẽ nhận được 11,8 tỷ USD, giảm 5,6 tỷ USD so với năm tài khóa 2023.

Khoản ngân sách này bao gồm 300 triệu USD cho Đài Loan và các khoản viện trợ cho Gaza, nơi mà Hamas kiểm soát.

Số ngân sách này sẽ bao gồm 50 triệu USD cho các Chương trình An ninh Biên giới và Lãnh sự để họ có thể giải quyết quy trình cấp sổ thông hành (passport) và thị thực (visa) nhanh hơn. Tình trạng tồn đọng sổ thông hành gần đây đã được giảm bớt, với thời gian chờ đợi trở lại mức như trước khi bị tồn đọng.

Luật cũng sẽ phân bổ 886,9 triệu USD cho Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM), giảm 17,8 triệu USD so với năm tài khóa 2023, vì cơ quan này đã bị Chủ tịch Ủy ban Ngoại giao Hạ viện Michael McCaul (CH-Texas) chỉ trích vì phụ trách nhân viên quá yếu kém.

Luật cũng chấm dứt tài trợ cho cuộc điều tra của Liên Hiệp Quốc về Israel trong bối cảnh cuộc xung đột mới nhất của nước này với Hamas. Nguồn tài trợ tổng quát cho Liên Hiệp Quốc là có điều kiện.

Chỉ có lá cờ Hoa Kỳ và các lá cờ chính thức khác mới được phép treo trên các cơ sở ngoại giao của Hoa Kỳ, ám chỉ sự phản đối của Đảng Cộng Hòa đối với việc lá cờ tự hào của người đồng tính được treo trên các cơ sở của Bộ ngoại giao.

Cả hai đảng đều đạt được những thắng lợi về chủ trương chính sách
Cả Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa đều giành được những thắng lợi về mặt chính sách, mặc dù một số thành viên của hai bên vẫn ra sức phản đối dự luật bất chấp sự ủng hộ áp đảo tại cả Hạ viện và Thượng viện trước khi đưa đến bàn của Tổng thống Joe Biden để lấy chữ ký của ông và nhờ đó, ngăn chặn việc chính phủ phải đóng cửa một phần.

Những thắng lợi về chính sách của Đảng Cộng Hòa
1/ Không tài trợ cho UNRWA
Trong bối cảnh xung đột giữa Israel-Hamas, cho đến tháng 03/2025 sẽ không có khoản tài trợ nào được phân bổ cho Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên Hiệp Quốc dành cho Người tỵ nạn Palestine ở Cận Đông (UNRWA).

UNRWA đã bị chỉ trích về điều mà các giới phê bình gọi là tuyên truyền lòng căm thù đối với chính phủ Do Thái trong trường học.
Theo Bộ Ngoại giao, kể từ ngày 01/10/2023 Hoa Kỳ đã gửi 121 triệu USD cho một cơ quan cứu trợ của Liên Hiệp Quốc được cho là có liên kết với Hamas.

Theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Matthew Miller, chính phủ Tổng thống Biden đã phê chuẩn số tiền bổ sung hơn 300,000 USD cho tổ chức này, nhằm cung cấp sự trợ giúp cho người tỵ nạn Palestine và thường dân ở Dải Gaza, nhưng số tiền này đã bị cho đình chỉ.

Những con số được ông Miller tiết lộ hôm 30/01/24, xuất hiện khi Israel cáo buộc rằng có hàng chục thành viên của UNRWA đã tham gia vào vụ tấn công khủng bố của Hamas vào lãnh thỗ Do Thái hôm 07/10/2023.
Sau đó UNRWA đã cho sa thải những nhân viên đó.

2/ Tăng mức chi tiêu cho DHS và dẹp bỏ văn phòng DEI
Theo dự luật này, DHS sẽ có thêm 24% tổng số giường trong các trung tâm giam giữ người nhập cư bất hợp pháp và thêm 22,000 nhân viên Tuần tra Biên giới, như đã được đề nghị theo dự luật an ninh biên giới cứng rắn được Hạ viện do Đảng CH kiểm soát thông qua nhưng lại bị thất bại tại Thượng viện do Đảng Dân Chủ kiểm soát. Khoản tài trợ này cũng bao gồm 41,500 giường tạm giam, như được đề nghị theo dự luật đó.

Cũng sẽ có thêm 12,000 thị thực nhập cư đặc biệt được cấp cho các người tỵ nạn Afghanistan đã giúp đỡ Hoa Kỳ trong cuộc chiến kéo dài gần 20 năm ở Afghanistan, cuộc chiến mà Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh đã vội vàng rút ra khỏi vào giữa năm 2021 trong bối cảnh chính phủ Tổng thống Biden bị chỉ trích vì đã bỏ rơi những người bạn đồng minh từng đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau, chẳng hạn như thông dịch viên.

Đạo luật cũng cấm việc thành lập Văn phòng Hàng đầu về Đa dạng và Hòa nhập trong Văn phòng Giám đốc Nguồn Nhân lực, một đòn giáng mạnh vào nghị trình về sự đa dạng, công bằng, và hòa nhập (DEI) của chính phủ Tổng thống Biden.

3/ Các khoản tăng và giảm trong mức chi tiêu về quốc phòng
Dự luật này sẽ tăng thêm 27 tỷ USD so với năm tài khóa 2023 cho Bộ Quốc phòng.
Luật cấm tài trợ cho Viện Virus học Vũ Hán và Liên minh Sức khỏe Sinh thái (EcoHealth Alliance) ở TQ, cả hai nới này đều bị tố cáo đứng đằng sau việc tạo ra loại virus gây ra đại dịch COVID-19.
Dự luật cũng không cho phép đóng cửa hoặc chuyển giao các tù nhân từ Vịnh Guantanamo ở Cuba.

Dự luật cắt giảm 574 triệu USD từ các chương trình biến đổi khí hậu và 50,5 triệu USD từ các chương trình đa dạng và hòa nhập.

4/ Nguồn tài trợ cho Sở Thuế Vụ IRS không thay đổi
IRS sẽ nhận được khoản phân bổ ngân sách tương tự như năm tài khóa trước.
IRS đã bị Đảng CH chỉ trích khi cho rằng cơ quan thu thuế này đang nhắm vào tầng lớp trung lưu và tầng lớp lao động của Hoa Kỳ. Họ đã chỉ trích hơn 87,000 nhân viên IRS được thuê mướn thêm theo Đạo luật Giảm Lạm Phát vào năm 2022. Dự luật phân bổ sẽ làm giảm số lượng nhân viên được thuê thêm theo luật năm 2022, tương đương với việc giảm bớt 10 tỷ USD.

Dự luật ngăn IRS chuyển thêm tiền từ tài khoản của họ cho việc thi hành thuế.

Những thắng lợi về chính sách của Đảng Dân Chủ
1/ Gia hạn PEPFAR thêm một năm

Kế hoạch Cứu trợ Khẩn cấp của Tổng thống Hoa Kỳ về Phòng chống AIDS (PEPFAR) được thành lập dưới thời cựu Tổng thống George W. Bush, đóng vai trò rất quan trọng trong việc giải quyết đại dịch HIV và AIDS toàn cầu.

2/ Gia tăng các chương trình liên quan đến trẻ em
Dự luật sẽ tăng thêm 1 tỷ USD cho chương trình Head Start, bao gồm giáo dục mầm non và các dịch vụ khác dành cho trẻ em có hoàn cảnh thu nhập thấp.

3/ Bác bỏ các điều khoản về biến đổi khí hậu do Đảng Cộng Hòa đề nghị
Dự luật này không bao gồm một số điều khoản do Đảng CH đề ra nhằm kiềm chế nghị trình về biến đổi khí hậu của chính phủ Tổng thống Biden theo nhiều ban ngành.

Phản ứng đa dạng từ các thành viên của Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa

Dự luật này đã nhận được nhiều ý kiến khác nhau từ giới lập pháp Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ.

Thượng nghị sĩ Ron Johnson (CH-Wisconsin) cho biết: "Sự rối loạn chức năng trong quy trình phân bổ ngân sách thật đáng sợ".
Thượng nghị sĩ Marco Rubio (CH-Florida) than thở rằng các chính sách biên giới của chính phủ Tổng thống Biden vẫn được giữ nguyên.
Thượng nghị sĩ Rick Scott (CH-Florida) nhận xét rằng quy trình phân bổ ngân sách lần này là "một cách thức điên rồ để điều hành đất nước" vì dự luật vừa được giới thiệu hôm 21/03 và được bỏ phiếu ngay sau đó.
Ông nói với giới báo chí rằng, Hạ viện nên tuân theo quy tắc cho các thành viên 72 giờ để đọc xong dự luật trước khi tiến hành bỏ phiếu.

Ông Rubio còn nói với các phóng viên rằng, đây là vấn đề của Hạ viện. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (CH-Louisiana) đã miễn trừ quy định đó đối với dự luật này.

Chủ tịch Ủy ban phân bổ Ngân sách Thượng viện Patty Murray (DC-Washington) và Phó Chủ tịch Susan Collins (CH-Maine) cho biết trong một tuyên bố: "Sáu dự luật cuối cùng này thể hiện sự thỏa hiệp lưỡng đảng và lưỡng viện, các dự luật sẽ đầu tư vào người dân Mỹ, xây dựng một nền kinh tế mạnh mẽ hơn, giúp giữ cho cộng đồng của chúng ta được an toàn và tăng cường an ninh quốc gia cũng như khả năng lãnh đạo toàn cầu của chúng ta"

Sáu dự luật này được gói gọn trong một gói dự luật được gọi là "minibus", một phiên bản thu nhỏ của gói dự luật tổng hợp "omnibus" gồm nhiều dự luật hơn.

Thành viên lâu năm của Ủy ban Phân bổ ngân sách Hạ viện Rosa DeLauro (DC-Connecticut) cho biết trong một tuyên bố, "Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện và Thượng viện đã có thể cùng nhau hoàn thành công việc tài trợ cho chính phủ Hoa Kỳ vào năm 2024 với gói tài trợ sáu dự luật thứ hai cũng là cuối cùng này".

"Dự luật này sẽ giúp giảm chi phí sinh hoạt, bảo vệ quyền lợi của phụ nữ, củng cố vai trò lãnh đạo toàn cầu của Hoa Kỳ, và giúp các cộng đồng của chúng ta được an toàn và bảo đảm, trong khi bảo đảm các tập đoàn lớn nhất phải chi trả các khoản thuế mà họ còn nợ với quốc gia".

Chủ tịch Ủy ban Phân bổ ngân sách Hạ viện Kay Granger (CH-Texas) cho biết trong một tuyên bố, "Với những khó khăn đang đặt ra trước mắt chúng tôi, các thành viên Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện đã tập trung chi tiêu cho lợi ích của Hoa Kỳ ở cả trong và ngoài nước, và tôi kêu gọi ủng hộ dự luật này".