Những tờ giấy màu trắng thường được gọi chung Fabric Softener dùng bỏ vào máy sấy để cho quần áo thơm tho, mềm mại hơn và không bị dính nhau lại, c̣n có nhiều công dụng khác nữa. Sau đây là những kinh nghiệm mà nhiều phụ nữ đă chia sẻ để chúng ta biết sử dụng Fabric Softener cho nhiều mục đích khác nhau :
1. Khi bạn đặt một miếng Fabric Softener ở gần nơi có kiến, chúng sẽ chạy đi hết.
2. Tránh được mùi hôi mốc bằng cách kẹp một miếng giấy Fabric Softener vào sách hay cuốn album lâu ngày không mở ra.
3. Vào mùa có nhiều muỗi, khi ra ngoài vườn sinh hoạt, bạn có thể đeo nơi thắt lưng một miếng Fabric Softener th́ mấy chàng muỗi sẽ không thèm lại gần.
4. Dùng miếng Fabric Softener để lau những vết xà bông đóng ở cửa kính của bồn tắm.
5. Làm cho đồ ṿật hay áo quần thơm tho và tươi mát bằng cách đặt một tấm Fabric Softener trong mỗi hộc tủ hay treo trong closet.
6. Để tránh chỉ bị rối hăy dùng miếng Fabric Softener vuốt sợi chỉ đă xâu vào kim trước khi may.
7. Nếu không muốn vali đựng quần áo bị ẩm, hăy đặt một miếng Fabric Softener dưới đáy trước khi xếp hành lư mang theo.
8. Làm cho không khí trong xe hơi trong lành bằng cách đặt một miếng Fabric Softener dưới ghế ngồi.
9. Muốn rửa sạch những thức ăn dính chặt bên trong xoong nồi th́ hăy đặt một miếng Fabric Softener vào trong xoong rồi ngâm nước qua đêm.
Hôm sau mới dùng miếng sponge để chùi rửa. Chất dùng để chống lại sự dính nhau (static) có trong Fabric Softener sẽ làm cho đồ ăn rớt ra khỏi xoong nồi dễ dàng hơn.
10. Đặt một miếng giấy Fabric Softener dưới đáy của mỗi thùng rác để tránh mùi hôi.
11. Dùng miếng Fabric Softener để lau những nơi có dính lông chó hay mèo, nó sẽ lấy đi những lông rụng đó một cách sạch sẽ.
12. Dưới mỗi giỏ đựng quần áo dơ, bao giờ cũng đặt một miếng Fabric Softener để khỏi có mùa hôi.
13. Làm cho giày không có mùi hôi bằng cách đặt miếng Fabric Softener trong đó qua đêm. Ngày mai, đôi giày sẽ thơm tho để mang đi làm hay đi học.
14. Dùng Fabric Softener để lau mặt kính máy TV sẽ làm cho bụi bặm bớt đóng lớp trên đó.
Một Nửa Năm Hồng Kông Chống Trung Cộng: Thắng Bại Ra Sao? - Trần Nguyên / Người Xứ Bưởi
Hôm nay người dân Hồng Kông chính thức làm kỷ niệm một nửa năm dám đứng dậy phản kháng chống Trung Cộng. Đây cũng là dịp để nh́n lại sự kiện tranh đấu kéo dài kỷ lục rất hy hữu này.
I/ Cuộc biểu t́nh gần đây nhứt và hợp pháp sau gần 5 tháng bị cấm đoán
Gần nhứt là hôm qua vào ngày chúa nhật 8.12.2019, họ đă có cơ hội thuận tiện thực hiện được một cuộc biểu t́nh tuần hành quy tụ rất đông đảo khoảng xấp xỉ gần một triệu người với khí thế nô nức hiếm có và giử được kỷ luật ôn hoà cho đến lúc tan hàng. Cuộc biểu t́nh này có những điểm đặc biệt đáng chú ư.
Phải nói là đặc biệt bởi lẽ :
1/ Lần đầu tiên kể từ tháng 7 năm nay đă nhận được sự chấp thuận cho tổ chức biểu t́nh diễn hành từ chánh quyền tay sai Hông Kông. Trước đó luôn luôn bị bác bỏ với nại cớ là nguy hiểm cho an ninh xă hội.
2/ Cuộc biểu t́nh hợp pháp này được dân chúng tham dự đông đảo ngoài sức mong ước của Ban Tổ Chức bởi v́ nhằm đánh dấu các thắng lợi trước Trung Cộng. Chẳng hạn cụ thể như:
a) Chánh quyền tay sai Hồng Kông lần đầu tiên phải nhượng bộ qua quyết định phải chính thức rút lại Dự luật Dẫn độ vào ngày 23.10/2019.
b) Thắng quá lớn với 86% trong cuộc bầu cử Hội đồng Quận vào ngày 24.11/2019.
c) Thuyết phục được siêu cường Mỹ ủng hộ và cụ thể nhứt qua Đạo luật Nhân quyền & Dân chủ Hồng Kông được TT Trump kư kết ban hành vào ngày 27.11/2019.
d) Quan trọng nhứt là nuôi dưỡng được phong trào tranh đấu đầy gian khổ & nguy hiểm kéo dài được một nửa năm mà khó ai có thể tiên đoán nổi khi bắt đầu bùng nổ vào ngày 9.6/2019
3/ Thái độ chính quyền tay sai cho thấy có dấu hiệu nhượng bộ khi cho phép tổ chức biểu t́nh.
Phát biểu sau khi cuộc biểu tuần hành kết thúc, Ban Tổ Chức đă nói rằng có dấu hiệu cho thấy dân chúng Hồng Kông vẫn c̣n bất măn rất nhiều muốn thúc đẩy chánh quyền phải giải quyết 5 đ̣i hỏi được đưa ra.
Trong quá khứ khi phong trào ủng hộ dân chủ Hồng Kông có dấu hiệu bạo lực leo thang vào tháng trước th́ cuộc biểu t́nh tuần hành vào hôm qua không thấy có cuộc đụng độ quan trọng nào cả.
Phải chăng đang có những chuyển động “ngầm” trong hậu trường Hồng Kông trong những ngày sắp tới ?
II/ Cuộc biểu t́nh đầu tiên và nổi tiếng khởi đầu cho công cuộc tranh đấu
Đó chính là cuộc biểu t́nh vào ngày 9 tháng 6.
Thực ra trước đó đă vài cuộc biểu t́nh rồi, nhưng không được tổ chức quy mô nên không được đi vào lịch sử. Chẳng hạn:
1/ Cuộc biểu t́nh sớm nhứt vào ngày 30 tháng 3 với 12.000 người tham dự đi tuần hành từ vùng Wanchai đến Admiralty.
2/ Đến cuối tháng 4 lại có biểu t́nh đến 130.000 người lên tiếng đ̣i hỏi rút Dự luật Dẫn độ lại. Sau đó có đến 70 tổ chức Phi Chánh Phủ (NGO) đă gửi bản Thư Ngỏ với trong điểm như sau:
“Do thiếu độc lập về tư pháp và các thiếu sót về thủ tục thông thường sẽ dẫn đến các phiên ṭa không công bằng, chúng tôi sợ rằng những thay đổi được đưa ra sẽ ảnh hưởng đến bất kỳ người dân nào ở Hồng Kông , nếu họ có hoạt động nào liên quan đến Trung Hoa Đại Lục. Trong đó bao gồm các nhà hoạt động nhân quyền, các nhà báo, các nhân viên NGO và những người trợ giúp xă hội có nguy cơ vi phạm tội bị cáo buộc diễn ra. Do đó, chúng tôi kêu gọi Chính phủ Hồng Kông rút dự luật này ngay lập tức ...”
Riêng ngoại giao đoàn của các quốc gia Tây Phương rất lo ngại nếu Dự luật à dẫn độ được thông qua th́ Trung Cộng bất cứ lúc nào cũng có thể bắt giử làm con tin các công dân ngoại quốc đến du lịch tại Hồng Kông để trả đủa các biện pháp chiến tranh thương mại giữa đôi bên . Điển h́nh nhứt là vụ trả đùa Canada sau khi đă bắt giử bà Mạnh Văn Chu ( Meng Wanzhou ) của xí nghiệp Hoa Vi ( Huawei ).
3/ Không chỉ các chính trị gia phản đối dự luật này, mà c̣n có giới luật sư chuyên nghiệp cũng hành động cụ thể.
Vào ngày 6 tháng 6 có tất cả 2.500 luật sư đă tổ chức một "cuộc tuần hành đen" chống lại dự luật này. Họ tập trung trước Ṭa án Tối cao và diễu hành trong im lặng đến trụ sở chính phủ.
Nhưng đáng kể nhứt và đi vào lịch sử, đó chính là cuộc biểu t́nh vào chúa nhựt ngày 9 tháng 6 với khoảng trên 1 triệu dân Hồng Kông đă xuống đường để ngăn cản chính phủ tay sai Hồng Kông thay đổi luật dẫn độ hiện hành.
Cuộc biểu t́nh bắt đầu lúc 2:30 chiều và nhanh chóng làm tê liệt phần lớn đảo Hồng Kông. Các đường phố chính của Hồng Kông đă bị tràn ngập bởi người dân đi biểu t́nh.
III/ Hai cuộc biểu t́nh đông đảo nhứt
Khí thế của cuộc biểu t́nh ngày 9 tháng 6 đă phát sinh ra liên tiếp những cuộc biểu t́nh lớn sau này. Hậu quả đă khiến cho chính quyền tay sai Hồng Kông đă phải bắt đầu “chịu thua”.
1/ Đó là vào ngày 15 tháng 6, Đặc Khu Trưởng Hồng Kông ( bà Carrie Lam ) tuyên bố sẽ dời biểu quyết Dự luật Dẫn độ. Chính v́ thái độ “câu giờ” này đă khiến dân chúng Hồng Kông vô cùng bất măn và tự động đi biểu t́nh vào hôm sau nhằm ngày 16 tháng 6 với con số đông đảo kỷ lục nhứt lên đến trên 2 triệu người.
2/ Khi TT Trump tố cáo & báo động cho biết theo tin tức t́nh báo th́ Trung Cộng đang t́m cách chuyển quân đến thành phố Thẩm Quyến ( Shenzhen ). Dân chúng Hồng Kông đă lập tức tổ chức biểu t́nh vào ngày 18 tháng 8 quy tụ được trên 1,7 triệu người. Rất có thể chính v́ thấy quyết tâm của hàng triệu dân Hồng Kông và thái độ cứng rắn của Mỹ nên Trung Cộng đành phải từ bỏ giải pháp đàn áp đẫm máu như vụ Thiên An Môn năm 1989.
Hậu quả cuộc tranh đấu quyết liệt của dân Hồng Kông dẫn đến điều bất ngờ vô cùng là tạo được ảnh hưởng quan trọng không những đến nội bộ Hồng Kông mà c̣n lan rộng qua Trung Cộng và t́nh h́nh thế giới. Cụ thể như:
1/ Dân chúng Hồng Kông đoàn kết thành một khối và hầu như hết tin vào những ǵ Trung Cộng hứa. Ngoài ra họ có thái độ khinh khi & căm ghét những nhân vật “tai to mặt lớn” đi làm tay sai cho Bắc Kinh. Điển h́nh nhứt là trong cuộc bầu cử vừa qua hầu hết những nhân vật nổi tiếng làm tay sai đều bị thất cử một cách ê chề . Đặc biệt là Đặc Khu Trưởng ( bà Carrie Lam ) phải thú nhận là rất sợ đi ra ngoài một ḿnh v́ biết dân chúng Hồng Kông rất căm thù. Chính v́ biết nguy cơ nên đă có tin ṛ rỉ cho rằng một số nhân vật thân Trung Cộng muốn từ chức đi di dân qua Anh Quốc sinh sống. Đó là hiện tượng đàn chuột bỏ chạy khi có hiện tượng tàu bè sắp ch́m.
2/ Dân chúng Quảng Đông đă học được bài học tranh đấu của Hồng Kông nên đă thắng lớn khi biểu t́nh cũng đưa ra yêu sách 5 điểm ( tượng trưng bằng 5 ngón tay đưa lên cao ! ). Chỉ cần 4 ngày tranh đấu th́ chánh quyền Trung Cộng phải “chịu thua” v́ sợ để lâu để lan qua các địa phương khác.
3/ Sự kiện tranh đấu dân chủ tự do cho Hồng Kông đă được mang ra Liên Hiệp Quốc và Trung Cộng đă bị bà Bachelet với tư cách Chủ tịch Ủy ban Nhân quyền LHQ phê b́nh nặng nề khiến Bắc Kinh bị “mất mặt” nên phải lên tiếng “mắng chửi cá nhân” một cách hèn hạ.
4/ Rơ ràng chánh phủ Mỹ đang xử dụng cuộc tranh đấu Hồng Kông như một lá bài “tẩy” để tạo áp lực cho chánh sách “đánh và trị” Trung Cộng. Cho nên Bắc Kinh luôn luôn lên tiếng tố cáo Mỹ đă đứng sau lưng yểm trợ cuộc tranh đấu Hồng Kông.
V/ Kết luận
Qua những dữ kiện cụ thể trên cho thấy rơ ràng lư do tại sao công cuộc tranh đấu dân chủ tự do Hồng Kông lần này bền bỉ kéo dài khác thường với 6 tháng đă trôi qua .
Đó chính là nhờ 3 yếu tố :
a) Nhân Hoà với những trái tim dũng cảm đầy lư tưởng tranh đấu như các nhân vật c̣n rất trẻ như Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), Hà Vận Thi (Denise Ho) ....... và hàng ngàn người già trẻ đang hy sinh ngồi tù đă lôi cuốn hữu hiệu khiến đại đa số dân Hồng Kong lao ḿnh vào dấn thân.
b) Địa Lợi với vị trí địa dư đặc biệt ngăn cách quá xa Bắc Kinh và bên cạnh luôn luôn có giới truyền thông Tây Phương nên đă khiến Trung Cộng rất e dè.
c) Thiên Thời với sự xuất hiện đột ngột và đắc cử quá bất ngờ của TT Trump và PTT Pence đă thay đổi nước Mỹ có chánh sách chống Trung Cộng dữ dội và xô đẩy Bắc Kinh vào t́nh trạng khủng hoảng toàn diện có thể dẫn tới sụp đỗ.
Như vậy lẽ thắng bại cho tới nay nghiêng hẳn về phía Hồng Kông. Tuy nhiên trong tương lại rất khó lường v́ Trung Cộng nổi tiếng là gian trá và độc ác dám làm những tội ác tày trời. Dù sao đi nữa cuộc tranh đấu Hồng Kông 2019 chắc chắn đi vào lịch sử với những sự kiện hào hùng cả hàng triệu người dân nắm tay nhau đi biểu t́nh, giống như những cuộc biểu t́nh tại Berlin vào năm 1989 đă khiến Bức Tường Ô Nhục Bá Linh phải “sụp đỗ” vào ngày 9 tháng 11 năm đó và cuối cùng tan vỡ đế quốc Liên Sô.
VN chúng ta cũng hy vọng như vậy và luôn dành cảm t́nh cao quư cho những nhà tranh đấu Hồng Kông đầy lư tưởng và nhiệt huyết.
Sự Trỗi Dậy Của Nền Văn Hóa Cực Kỳ Cô Đơn Tại Nhật
Huỳnh Kim Quang
Uống rượu một ḿnh trong quán Bar Hitori, Nhật Bản.(h́nh: Shiho Fukada and Keith Bedford từ www.bbc.com )
Cô đơn có phải đáng sợ lắm không? Bạn đă có bao giờ cảm thấy cô đơn và những lúc như thế bạn làm ǵ? Theo các nhà tâm lư, cô đơn là trạng thái tâm lư có tính tiêu cực và dễ rơi vào trầm cảm, thậm chí c̣n có nguy cơ dẫn tới tự tử. Nhưng thực tế có thể điều đó không hoàn toàn đúng với tất cả mọi người và mọi hoàn cảnh xă hội, bởi v́ cũng có người thích thú cô đơn mà xă hội Nhật Bản hiện đang chứng kiến t́nh trạng này diễn ra.
Nhật Bản đang thay đổi: xă hội già nua nhanh chóng, số lượng du khách ngoại quốc đến nhiều kỷ lục, và ngày càng có nhiều máy robot hơn lúc nào hết. Đó là nơi giới trẻ của đất nước bước vào. Gen J, loạt truyền h́nh mới được thực hiện bởi BBC Worklife, giúp bạn theo kịp tốc độ với cách mà thế hệ kế tiếp của đất nước này đang định h́nh tương lai của Nhật Bản. Đây là câu chuyện đầu trong loạt truyền h́nh đó, theo Bryan Lufkin cho biết trong bài viết đăng trên trang mạng www.bbc.com tiếng Anh hôm 14 tháng 1 năm 2020.
Một thập niên trước, nhiều người Nhật Bản v́ rất xấu hổ khi bị bắt gặp đang ăn một ḿnh tại trường hay tại nhà ăn nơi làm việc mà họ chọn ăn trong nhà vệ sinh. Từ sự xuất hiện không bạn bè được cho là điều không nên, dẫn tới điều được biết như là “benjo meshi” – “ăn trưa trong nhà vệ sinh.”
Nhưng nhiều người nghĩ Nhật Bản đang thay đổi rất lớn. Một trong những người đó là Miki Tateishi, người pha rượu tại Tokyo. Cô làm việc tại quán Bar Hitori, một nơi ấm cúng trong khu sinh hoạt về đêm Shinjuku được lập ra cho những người uống rượu một ḿnh.
Quán rượu, mở cửa vào giữa năm 2018, tượng trưng cho cơ hội bất thường thích ứng hướng đi Nhật Bản – để đi ra ngoài và uống một ḿnh. Và nó làm thật tốt: thay v́ núp kín trong nhà vệ sinh, người ta bước ra ngoài và chấp nhận bị bắt gặp một ḿnh.
“Một số người muốn hưởng thụ cô đơn, những người khác muốn xây dựng một cộng đồng mới,” theo Tateishi cho biết. Cô tin chính sách “chỉ một ḿnh” của quán rượu giúp các khách hàng trong tương lai là những người có thể bị cự tuyệt bởi những nhóm đông đảo hay các luật lệ. Các khách hàng có thể bắt chuyện với nhau trong một môi trường thoải mái, có sức chứa khoảng một chục người.
“Tôi nghĩ điều này là hiếm,” theo Kai Sugiyama, 29 tuổi, làm việc cho một công ty sản xuất, đang ngồi trên chiếc ghế cao trong quán rượu, phát biểu như thế. “Tôi cảm thấy người Nhât sống cuộc đời tập thể, v́ thế người ta muốn làm các công việc với người khác. Chúng tôi không có nền văn hóa làm việc một ḿnh.”
Tuy nhiên, Hitori – có nghĩa là “một ḿnh” – không có nghĩa là điển h́nh duy nhất về cách các cơ sở kinh doanh đang thay đổi để phù hợp với những người muốn tự ḿnh làm mọi việc. Từ ăn tối, sinh hoạt về đêm tới đi đây đi đó, các chọn lựa mới phục vụ đặc biệt cho những cá nhân đă xuất hiện trong các năm gần đây. Nó được biết là phong trào “ohitorisama”: con người mạnh dạn chọn làm việc một ḿnh, ư kiến của người khác bị bỏ qua.
Được dịch nôm na, “ohitorisama” có nghĩa là một điều ǵ đó giống như “bữa tiệc một ḿnh.” T́m kiếm trên mạng xă hội Instagram bằng tiếng Nhật và bạn sẽ thấy hàng trăm ngàn h́nh ảnh: nhà hàng phục vụ bữa ăn cho một người, hành lang rạp chiếu bóng, lều dựng tại các khu cắm trại hay những bức ảnh trên hệ thống chuyên chở nêu bật sự cô đơn khác thường và đầy thích thú. Đặc biệt trong 18 tháng qua, ngày càng có nhiều người tuyên bố trên báo chí và truyền thông xă hội rằng họ yêu thích thời gian cô đơn.
Một ‘xă hội Cực Kỳ cô đơn’ sẽ là tương lai của tất cả các quốc gia, không chỉ Nhật Bản
Một cuộc cách mạng gần đây là “hitori yakiniku.” Yakiniku có nghĩa là “thịt nướng” thường liên quan đến việc ngồi quanh một cái rá nướng thịt tại một chiếc bàn trong nhà hàng với một nhóm người và nấu chung thịt gà, ḅ hay heo. Nhưng với ohitorisama, th́ tất cả thịt đó chỉ có một ḿnh bạn nướng và ăn.
Ngay cả việc hát karaoke cũng cô đơn một ḿnh – là sự thay đổi rất lớn đối với tṛ tiêu khiển cổ điển của Nhật Bản. “Nhu cầu hát karaoke một người đă gia tăng tới mức từ 30% tới 40% của tất cả khách hàng hát karaoke,” theo Daiki Yamatani, nhà quản trị bán hàng là người chịu trách nhiệm quan hệ cộng đồng cho công ty karaoke một người 1Kara tại Tokyo, cho biết. Tại Nhật Bản, các tụ điểm hát karaoke ở mọi nơi, thường là những ṭa nhà lớn với nhiều tầng có nhiều pḥng hát karaoke riêng biệt cho các nhóm với nhiều kích thước khác nhau. Nhưng nhu cầu từ các ca sĩ đơn độc đă và đang gia tăng, và v́ vậy 1Kara đă biến đổi các pḥng cho nhóm nhiều người thành các pḥng thu âm riêng lẻ có kích cỡ bằng pḥng gọi điện thoại.
Tại Nhật Bản, các hoạt động nhậu nhẹt và sinh hoạt về đêm theo truyền thống chia xẻ với nhiều đồng nghiệp hay bạn bè, trong khi văn hóa ẩm thực th́ có nghĩa bữa ăn tối thường được chia xẻ nhiều người. V́ thế phong trào ohitorisama tượng trưng cho sự đổi thay lớn. Nhưng điều ǵ đưa đến sự thay đổi và tại sao nó lại được xem là rất quan trọng?
Tại nhiều nước, cô đơn có thể không có vẻ ǵ quá ngạc nhiên. Chẳng hạn, trong tháng 12, nữ tài tử người Mỹ Christina Hendrecks đăng h́nh cô đơn của cô tại một buổi ḥa nhạc. Nữ tài tử người Anh Emma Watson gần đây đă tuyên bố yêu thích cuộc sống đơn độc và “làm bạn chính ḿnh.” Nhiều tác phẩm Tây Phương đă viết các hướng dẫn để uống rượu một ḿnh và đọc sách tại quán bar, và di du lịch một ḿnh đă tạo nên sự nghiệp cho vô số người có ảnh hưởng trên truyền thông xă hội.
Nhưng tại một đất nước nơi tuân thủ các tiêu chuẩn, quy luật và sinh hoạt theo đoàn nhóm thường xuyên được đánh giá cao, đó là vấn đề lớn. 125 triệu người dân Nhật Bản chen chúc trong một quần đảo nhỏ hơn tiểu bang California – và 4/5 lănh thổ của Nhật là rừng núi và không thể sinh sống được. Đất đai sinh sống từ lâu ở mức đắt giá, v́ vậy phải đặt nặng vào cuộc sống tập thể và thích ứng với những người khác.
“Nhật Bản là quốc gia nhỏ, và mọi người cần cộng sinh,” theo Motoko Matsushita, cố vấn cao cấp tại công ty nghiên cứu kinh tế lớn nhất của Nhật bản, cho biết. Viện Nomura Research Institute có trụ sở tại Tokyo. Bà nghiên cứu về ohitorisama, nguồn gốc và tương lai của nó. “Chúng ta cần tập trung vào việc sống bên nhau trong hài ḥa, đó là lư do tại sao áp lực rơ ràng để làm việc trong nhóm là cao.”
Matsushita nói rằng cùng với sự trỗi dậy của truyền thông xă hội – cách về số lượng bạn bè hay ‘thích’ có thể cho thấy giá trị của bạn – điều này dẫn tới áp lực rơ ràng ngột ngạt bị kỳ thị là cô đơn. Bà cho biết sự thụt lùi từ điều này và văn hóa thông tin 24/7 thúc đẩy sự trỗi dậy của nền văn hóa cô đơn.
Trong trường hợp benjo meshi (ăn trưa trong nhà vệ sinh), nhà xă hội học đă đặt ra từ ngữ này vào năm 2008, Daisuke Tsuji của Đại Học Osaka, cho thấy rằng các học sinh đă ăn trong nhà vệ sinh không phải v́ họ không thích ăn một ḿnh, mà v́ họ không muốn các bạn bè trang lứa nghĩ họ không có ai để cùng ăn chung.
Nhưng Matsushita tin rằng điều này đang thay đổi, cho rằng áp lực xă hội tiêu cực đối với cuộc sống cô đơn đă giảm. “‘Bạn phải lập gia đ́nh, bạn phải có con’ – những áp lực xă hội này đang giảm dần,” theo bà cho biết. Bà trích thuật một cuộc thăm ḍ với 10,000 người mà bà đă thực hiện cho thấy thái độ gia tăng hướng tới sự độc lập và “sự linh hoạt gia đ́nh” từ năm 2015 tới 2018. Thí dụ, ngày càng có ít người cảm thấy họ nên lập gia đ́nh và có con cái, trong khi ngày càng có nhiều người cảm thấy chấp nhận việc ly dị dù bạn đă có con. Trong số những cặp hôn nhân, ngày càng có nhiều người cảm thấy ổn về việc giữ bí mật với người phối ngẫu của họ.
Một phần của phương tŕnh này là xă hội Nhật Bản đang trải qua sự thay đổi nhân khẩu học có tính chất địa chấn. Sinh suất đang giảm: năm ngoái chỉ có 864,000 em bé được sinh ra – là thấp nhất kể từ lúc bắt đầu ghi nhận vào năm 1899. Số gia đ́nh chỉ có một người đang gia tăng, từ 25% vào năm 1995 tới hơn 35% vào năm 2015, theo tài liệu thống kê dân số cho thấy. Sự sút giảm tỉ lệ hôn nhân đang góp phần vào việc gia tăng số người sống một ḿnh nhưng điều đó cũng là sự kiện ngày càng có nhiều người cao niên trong quốc gia biến thành màu xám nhanh nhất thế giới đang trở thành những người góa chồng hay góa vợ. Kết quả là, giữa dân số mới này, cách những người tiêu thụ hành xử và cách các cơ sở kinh doanh phục vụ cho họ đang thay đổi.
“Sức mạnh mua sắm của người độc thân có thể không c̣n bị bỏ quên,” theo Kazuhisa Arakawa cho biết. Ông là nhà nghiên cứu tại Hakuhodo, một trong những công ty quảng cáo lớn nhất tại Nhật Bản. Ông ấy viết nhiều sách về kinh tế của điều mà ông gọi là “xă hội cực kỳ cô đơn” của Nhật và phỏng đoán rằng 50% dân số có độ tuổi 15 hay lớn hơn sẽ sống trong các gia đ́nh một người vào năm 2040. “Tôi tin rằng thị trường sẽ không gia tăng nếu không nắm bắt những khách hàng cô đơn này,” ông đă viết như thế.
Erika Miura, cư dân Tokyo 22 tuổi làm việc trong ngành IT, là một người kỳ cựu của phonng trào ohitorisama. Ngồi trong quán Bar Hitori, cô nói rằng cô là người hiếm trong số nhóm bạn của ḿnh muốn tự ḿnh làm những việc như thế. “Nhiều người bị loại ra v́ ư tưởng này, nhưng tôi trượt băng một ḿnh,” theo cô cho biết. Cô cũng đi xem phim và hát karaoke một ḿnh, bởi v́ nó cho cô nhiều tự do hơn, và rằng có nhiều dịch vụ cho người cô đơn tại Tokyo. Trong khi đó Go Yamaguchi, khách hàng tại 1Kara, nói rằng khi ông đi hát karaoke với bạn bè th́ ông phải đợi đến lượt ḿnh. “Tôi bị lúng túng nếu tôi không thể hát hay,” ông nói thêm. “Tôi có thể hát bất cứ thứ ǵ tôi muốn khi tôi đi hát một ḿnh.”
Cô đơn cũng cung cấp nhiều cơ hội cho những người là thành phần của gia đ́nh “truyền thống,” theo các chuyên gia cho biết. Nghiên cứu vào năm 2018 của Arakawa cho thấy rằng có tới 1/3 người đă lập gia đ́nh hoạt động một ḿnh như đi dự một ḿnh trong các sự kiện. Matsushita, đă lập gia đ́nh và có con cái, đồng ư điều này và nói rằng, “Đôi khi tôi thích thú việc hát karaoke tại quán bar một ḿnh.”
Khi nói đến nhiều người độc thân lúc về già, Matsushita cho biết rằng nhóm này – đặc biệt các bà cụ -- có “tâm lư phản kháng” khi bị nh́n thấy họ cô đơn. Nhưng bà tin rằng khi họ thấy thế hệ trẻ hơn tiếp tục đẩy lùi biên giới th́ mọi thứ có thể thay đổi, đặc biệt khi các nhà tiếp thị của những dịch vụ độc thân biết rằng những người về hưu là một dân số có thời gian và tiền bạc.
Không cần nói, không chỉ Nhật Bản đang trải qua loại thay đổi xă hội đă góp phần cho nền văn hóa cô đơn. Khi sinh suất giảm, tuổi lập gia đ́nh tụt dốc và dân số già, nhiều quốc gia đang chứng kiến sự trỗi dậy trong cuộc sống độc thân. Euromonitor International, công ty nghiên cứu thị trường độc lập có trụ sở tại London, đă công bố nghiên cứu vào năm rồi phỏng đoán rằng mức gia tăng kỷ lục 128% trong các gia đ́nh một người trên toàn thế giới từ năm 2000 đến năm 2030.
“Một ‘xă hội cực kỳ cô đơn’, được đặc trưng bởi giới trẻ là những người không bao giờ lập gia đ́nh và những người cao niên trở thành độc thân sau khi bị góa, sẽ là tương lai của tất cả các quốc gia, không chỉ Nhật Bản,” theo Arakawa phát biểu. “Không c̣n thiết thực để chỉ tập trung kinh doanh vào các gia đ́nh.”
Dĩ nhiên, tại nhiều nước là nơi tự ḿnh làm nhiều việc – ăn tối, uống rượu, khám phá – không làm cho nhiều người nheo mày, hiện tượng “các bữa tiệc một người” hưởng thụ mọi thứ mà xă hội cung cấp sẽ ít để ư hơn. Nhưng tại Nhật, sự phát triển tương đối nhanh của nó đă trở thành đề tài nóng bỏng.
Arakawa nói rằng ông tin là hầu hết đồng bào Nhật của ông đang độc lập một cách tự nhiên. “Sẽ là sai để cho rằng có hai loại người: những người cảm thấy OK bị bỏ rơi một ḿnh và những người không cảm thấy như thế,” theo ông cho biết. “Đại đa số người dân Nhật vốn thích hành động độc lập.” Ông khám phá rằng 50% người đi dự các buổi ḥa nhạc hay các nhạc hội một ḿnh, liên kết với những người mới đó thông qua sở thích chung.
Và đó là sự kết hợp của thay đổi dân số đi cùng với sự trỗi dậy của những thái độ linh hoạt hơn về cách làm sao để sống đă giúp nền văn hóa cô đơn thêm hưng thịnh. “Chỉ 10 năm trước họ nói ‘ăn trưa trong nhà vệ sinh’,” theo Matsushita nhớ lại. “Nhưng, sau 10 năm, chúng ta có quá nhiều dịch vụ cho độc thân. Nhiều người có khuynh hướng nghĩ một cách tích cực về cuộc sống cô đơn.”
Trở lại quán Hitori, người pha rượu Tateishi quen thuộc với cảm giác kết nối những người khác đi kèm với việc gặp gỡ người khác đang đi một ḿnh. Sau cùng, trước khi làm việc ở đây, cô đă từng là một khách hàng chỗ này.
“Đối với người chỉ biết ở nhà, họ có thể tự thay đổi bằng cách xây dựng một sự liên hệ cộng đồng bên ngoài căn nhà,” theo bà gợi ư. “Họ sẽ thấy thế giới đang thay đổi.”
Trong đám đông con người dễ bị đánh mất ḿnh. Triết gia Đức Martin Heidegger từng cho rằng con người tự tha hóa ḿnh trong người khác, trong tha nhân. Tha hóa là quá tŕnh đánh mất sự hiện hữu, đánh mất tính thể của hữu thể tính của chính ḿnh. Đức Phật từng dạy rằng muốn thành tựu sự giác ngộ th́ hành giả phải sống độc cư, phải có khả năng sống một ḿnh ở những nơi vắng vẻ nhất, như rừng núi, băi tha ma, hang động. Khi cô đơn một ḿnh con người dễ t́m lại họ
Trong cuộc chiến Việt Nam, không phải chỉ có những đơn vị chủ lực: Nhảy Dù, TQLC, Biệt Động Quân, Không & Hải Quân..., tham gia chống trả cuộc xâm lăng của Cộng sản miền Bắc. Có nhiều cá nhân, nhiều đơn vị vô danh đă âm thầm đóng góp xương máu của ḿnh vào cuộc chiến ngăn chận bon Cộng Sản xâm lược... Những Anh Hùng Vô Danh!
T́nh Báo Trong Chiến Tranh - Điệp Viên Giỏi Nhất của Việt Nam Cộng Ḥa
(Tài liệu được phổ biến bởi BBC)
Phan Tấn Ngưu
Trong hai ngày 20 và 21 tháng 10 năm 2008, Trung Tâm Việt Nam thuộc Đại Học Công Nghệ Texas, cùng Trung Tâm Nghiên Cứu T́nh báo thuộc CIA, đă tổ chức hội thảo mang chủ đề:
“T́nh báo trong chiến tranh Việt Nam”
- Tường tŕnh của BBC...
... Nhiều chuyên viên đang và từng làm trong ngành t́nh báo của Mỹ và Nga đến nói chuyện về kinh nghiệm của họ trong cuộc chiến.
Có bảy buổi thuyết tŕnh với bảy chủ đề lớn như: CIA ở Việt Nam, Chương tŕnh Phượng Hoàng, Công nghệ và T́nh báo, Cuộc chiến bí mật ở Lào, Hoạt động t́nh báo Nga và Việt Nam…
Một trong các diễn giả, Merle Pribbenow, đem đến hội thảo bài thuyết tŕnh: “Những điệp viên vô danh nổi tiếng nhất trong cuộc chiến Việt Nam.”
Merle Pribbenow, cựu nhân viên CIA và chuyên gia tiếng Việt, từng phục vụ ở Sài G̣n từ 1970 đến 1975. Sau khi rời khỏi CIA năm 1995, ông dành thời gian để dịch các sách lịch sử của Việt Nam và viết về cuộc chiến. Bộ lịch sử quân đội nhân dân Việt Nam được ông dịch sang tiếng Anh, và được NXB Đại học Kansas ấn hành năm 2002.
Trong bài thuyết tŕnh ở hội thảo, Pribbenow mô tả ba nhân vật hoạt động cho ba cơ quan t́nh báo khác nhau: CIA, Pḥng T́nh Báo Chiến Lược của Trung Ương Cục Miền Nam, và T́nh báo Quân đội Liên Xô.
Được sự cho phép của tác giả, BBC xin giới thiệu hai phần trong bài thuyết tŕnh, nói về Nguyễn Văn Minh (Ba Minh) và Vơ Văn Ba (người được gọi là điệp viên số một của CIA ở ViệtNam).
- Ngưng trích.
V́ chủ đề viết về Điệp Viên ở Tây Ninh, nên chúng tôi không đề cập đến đoạn nói về các Điệp Viên nằm trong văn pḥng Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, mà chỉ viết theo đề tài chính mà thôi.
- Trích tiếp:
I. PHẦN THUYẾT TR̀NH CỦA MERLE PRIBBENOW
Trong chiến tranh Việt Nam, Quân đội Mỹ sử dụng nhiều t́nh báo trong cuộc chiến Việt Nam (undefined).
Tiếp theo phần một loạt bài về các điệp viên ít được biết đến trong cuộc chiến Việt Nam, BBC giới thiệu nhân vật Vơ Văn Ba, người được gọi là điệp viên “giỏi nhất của CIA ở Việt Nam”.
(Tư liệu dựa trên bài thuyết tŕnh “Những điệp viên vô danh nổi tiếng nhất trong cuộc chiến Việt Nam" của ông Merle Pribbenow).
Bài này đă đọc tại hội thảo “T́nh báo trong Chiến tranh Việt Nam”, ở Trung tâm Việt Nam thuộc Đại học Công nghệ Texas (undefined).
Đọc phần một loạt bài tại đây:
Orrin De.Forest, một nhân viên CIA phục vụ sáu năm ở Việt Nam, nhắc đến con người này với mật danh “Reaper” trong cuốn sách “Slow Burn: The Rise and Bitter Fall of American Intelligence in Vietnam.” Một chuyên viên khác của CIA, John Sullivan, nói ông ta là “điệp viên giỏi nhất mà chúng ta từng có ở Việt Nam.” C̣n trong cuốn tiểu sử về sếp CIA ở Sài G̣n Ted Shackley, tác giả David Corn dẫn ra một sự đánh giá thời hậu chiến của CIA rằng điệp viên này là “nguồn tin đáng tin cậy nhất về ư định của cộng sản” ở Việt Nam.
Frank Snepp, một nhà phân tích t́nh báo có đôi lần gặp con người này, gọi ông ta là “điệp viên hàng đầu của chúng ta” ở Việt Nam. Văn pḥng của CIA ở Sài G̣n th́ đơn giản gọi ông này là “nguồn tin Tây Ninh”. Sau 1975, những người cộng sản mô tả nhân vật này là “điệp viên nguy hiểm trung thành với CIA” và nói CIA xem ông ta là “điệp viên có giá nhất tại Đông Dương” của CIA.
Con người này là ai?
Tên của người này là Vơ Văn Ba. Theo các ghi chép của phía cộng sản, nhân vật này, sinh năm 1923, là một đảng viên Cộng sản phụ trách tuyển mộ đảng viên mới ở khu vực Ṭa thánh Cao Đài và thành phố Tây Ninh.
Có những ghi nhận khác nhau về cách làm thế nào và nhờ ai mà điệp viên này được tuyển mộ cho CIA. Orrin DeForest nói chú của ông Ba, ban đầu theo Việt Minh nhưng sau trở thành sĩ quan phục vụ trong ngành An Ninh Quân Đội của miền Nam, đă thu dụng người cháu. David Corn và John Sullivan viết rằng chú của Ba, người mà họ chỉ nói là một sĩ quan miền Nam, đă tuyển Ba làm chỉ điểm cho Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Ḥa.
Trước khi CIA vào cuộc, có vẻ Ba làm việc một thời gian cho quân đội Mỹ. Theo John Sullivan, một người trong CIA nói Ba từng làm cho t́nh báo quân đội Mỹ.
Không lâu sau khi đến tỉnh Tây Ninh năm 1969, sĩ quan CIA đầu tiên phụ trách Ba đă nhanh chóng chuyển điệp vụ mà lâu nay tiến hành khá nghiệp dư trở thành một hoạt động t́nh báo chuyên nghiệp, đặt dưới sự kiểm soát trực tiếp của CIA.
Hoạt động
Từ nay ông Ba được yêu cầu báo cáo về những mục tiêu chiến lược, các kế hoạch hành động mang tính chất toàn quốc, chứ không c̣n là những mục tiêu chiến thuật cấp thấp. Ông Ba ở trong vị trí lợi thế để lấy được những thông tin chiến lược v́ trong suốt giai đoạn này, trụ sở chính của Trung Ương Cục Miền Nam đặt rất gần chỗ ông, có lúc bên trong tỉnh Tây Ninh, có lúc ở tỉnh B́nh Long kế cận. Các báo cáo của người này được chuyển qua các kênh thông tin của CIA, và chỉ một số ít người biết về sự tồn tại của Ba.
Quân Mỹ sử dụng thông tin t́nh báo để tiến hành các cuộc tấn công.
Để bảo đảm bí mật, chỉ một sĩ quan Cảnh Sát Đặc Biệt miền Nam và một nhân viên người Việt ở văn pḥng CIA ở Tây Ninh được phép gặp mặt Ba ở Tây Ninh. Chỉ thỉnh thoảng Ba mới gặp nhân viên CIA người Mỹ và cũng chỉ gặp ở địa điểm mật tại Sài G̣n.
Thông tin mà ông Ba cung cấp thường xuyên được sử dụng trong các đánh giá của t́nh báo Mỹ về kế hoạch của phe cộng sản. Ngoài ra, mặc dù Ba chuyên môn theo dơi các khía cạnh chính trị chứ không phải quân sự, nhưng thỉnh thoảng ông cũng báo trước các cuộc tấn công ở khu vực Tây Ninh.
Tuy nhiên, vẫn có những câu hỏi về sự trung thành của ông Ba đối với CIA. Mấy lần kiểm tra ông bằng máy thử nói dối đều có kết quả không làm CIA hài ḷng. Năm 1971, hai năm sau khi CIA tuyển mộ Ba, họ phát hiện rằng Ba vẫn ngầm liên lạc và báo cáo cho t́nh báo quân đội Việt Nam Cộng Ḥa. CIA ngay lập tức liên lạc và yêu cầu quân đội Miền Nam ngừng mọi giao thiệp với Ba. Một số sĩ quan CIA cũng đặt câu hỏi làm sao Ba lại không bị Việt Cộng phát hiện mặc dù các điệp viên cộng sản đă xâm nhập vào toàn bộ các tổ chức t́nh báo của miền Nam, những nơi biết về sự tồn tại của con người này. Nhưng rốt cuộc, sự chính xác trong các báo cáo của Ba làm tan biến mọi hồ nghi, và giới t́nh báo miền Nam và Mỹ xem Ba là tài sản quư giá của họ.
Trong cuộc chiến Việt Nam, không phải chỉ có những đơn vị chủ lực: Nhảy Dù, TQLC, Biệt Động Quân, Không & Hải Quân..., tham gia chống trả cuộc xâm lăng của Cộng sản miền Bắc. Có nhiều cá nhân, nhiều đơn vị vô danh đă âm thầm đóng góp xương máu của ḿnh vào cuộc chiến ngăn chận bon Cộng Sản xâm lược... Những Anh Hùng Vô Danh!
T́nh Báo Trong Chiến Tranh - Điệp Viên Giỏi Nhất của Việt Nam Cộng Ḥa
(Tài liệu được phổ biến bởi BBC)
Phan Tấn Ngưu
Trong hai ngày 20 và 21 tháng 10 năm 2008, Trung Tâm Việt Nam thuộc Đại Học Công Nghệ Texas, cùng Trung Tâm Nghiên Cứu T́nh báo thuộc CIA, đă tổ chức hội thảo mang chủ đề:
“T́nh báo trong chiến tranh Việt Nam”
- Tường tŕnh của BBC...
... Nhiều chuyên viên đang và từng làm trong ngành t́nh báo của Mỹ và Nga đến nói chuyện về kinh nghiệm của họ trong cuộc chiến.
Có bảy buổi thuyết tŕnh với bảy chủ đề lớn như: CIA ở Việt Nam, Chương tŕnh Phượng Hoàng, Công nghệ và T́nh báo, Cuộc chiến bí mật ở Lào, Hoạt động t́nh báo Nga và Việt Nam…
Một trong các diễn giả, Merle Pribbenow, đem đến hội thảo bài thuyết tŕnh: “Những điệp viên vô danh nổi tiếng nhất trong cuộc chiến Việt Nam.”
Merle Pribbenow, cựu nhân viên CIA và chuyên gia tiếng Việt, từng phục vụ ở Sài G̣n từ 1970 đến 1975. Sau khi rời khỏi CIA năm 1995, ông dành thời gian để dịch các sách lịch sử của Việt Nam và viết về cuộc chiến. Bộ lịch sử quân đội nhân dân Việt Nam được ông dịch sang tiếng Anh, và được NXB Đại học Kansas ấn hành năm 2002.
Trong bài thuyết tŕnh ở hội thảo, Pribbenow mô tả ba nhân vật hoạt động cho ba cơ quan t́nh báo khác nhau: CIA, Pḥng T́nh Báo Chiến Lược của Trung Ương Cục Miền Nam, và T́nh báo Quân đội Liên Xô.
Được sự cho phép của tác giả, BBC xin giới thiệu hai phần trong bài thuyết tŕnh, nói về Nguyễn Văn Minh (Ba Minh) và Vơ Văn Ba (người được gọi là điệp viên số một của CIA ở ViệtNam).
- Ngưng trích.
V́ chủ đề viết về Điệp Viên ở Tây Ninh, nên chúng tôi không đề cập đến đoạn nói về các Điệp Viên nằm trong văn pḥng Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, mà chỉ viết theo đề tài chính mà thôi.
- Trích tiếp:
I. PHẦN THUYẾT TR̀NH CỦA MERLE PRIBBENOW
Trong chiến tranh Việt Nam, Quân đội Mỹ sử dụng nhiều t́nh báo trong cuộc chiến Việt Nam (undefined).
Tiếp theo phần một loạt bài về các điệp viên ít được biết đến trong cuộc chiến Việt Nam, BBC giới thiệu nhân vật Vơ Văn Ba, người được gọi là điệp viên “giỏi nhất của CIA ở Việt Nam”.
(Tư liệu dựa trên bài thuyết tŕnh “Những điệp viên vô danh nổi tiếng nhất trong cuộc chiến Việt Nam" của ông Merle Pribbenow).
Bài này đă đọc tại hội thảo “T́nh báo trong Chiến tranh Việt Nam”, ở Trung tâm Việt Nam thuộc Đại học Công nghệ Texas (undefined).
Đọc phần một loạt bài tại đây:
Orrin De.Forest, một nhân viên CIA phục vụ sáu năm ở Việt Nam, nhắc đến con người này với mật danh “Reaper” trong cuốn sách “Slow Burn: The Rise and Bitter Fall of American Intelligence in Vietnam.” Một chuyên viên khác của CIA, John Sullivan, nói ông ta là “điệp viên giỏi nhất mà chúng ta từng có ở Việt Nam.” C̣n trong cuốn tiểu sử về sếp CIA ở Sài G̣n Ted Shackley, tác giả David Corn dẫn ra một sự đánh giá thời hậu chiến của CIA rằng điệp viên này là “nguồn tin đáng tin cậy nhất về ư định của cộng sản” ở Việt Nam.
Frank Snepp, một nhà phân tích t́nh báo có đôi lần gặp con người này, gọi ông ta là “điệp viên hàng đầu của chúng ta” ở Việt Nam. Văn pḥng của CIA ở Sài G̣n th́ đơn giản gọi ông này là “nguồn tin Tây Ninh”. Sau 1975, những người cộng sản mô tả nhân vật này là “điệp viên nguy hiểm trung thành với CIA” và nói CIA xem ông ta là “điệp viên có giá nhất tại Đông Dương” của CIA.
Con người này là ai?
Tên của người này là Vơ Văn Ba. Theo các ghi chép của phía cộng sản, nhân vật này, sinh năm 1923, là một đảng viên Cộng sản phụ trách tuyển mộ đảng viên mới ở khu vực Ṭa thánh Cao Đài và thành phố Tây Ninh.
Có những ghi nhận khác nhau về cách làm thế nào và nhờ ai mà điệp viên này được tuyển mộ cho CIA. Orrin DeForest nói chú của ông Ba, ban đầu theo Việt Minh nhưng sau trở thành sĩ quan phục vụ trong ngành An Ninh Quân Đội của miền Nam, đă thu dụng người cháu. David Corn và John Sullivan viết rằng chú của Ba, người mà họ chỉ nói là một sĩ quan miền Nam, đă tuyển Ba làm chỉ điểm cho Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Ḥa.
Trước khi CIA vào cuộc, có vẻ Ba làm việc một thời gian cho quân đội Mỹ. Theo John Sullivan, một người trong CIA nói Ba từng làm cho t́nh báo quân đội Mỹ.
Không lâu sau khi đến tỉnh Tây Ninh năm 1969, sĩ quan CIA đầu tiên phụ trách Ba đă nhanh chóng chuyển điệp vụ mà lâu nay tiến hành khá nghiệp dư trở thành một hoạt động t́nh báo chuyên nghiệp, đặt dưới sự kiểm soát trực tiếp của CIA.
Hoạt động
Từ nay ông Ba được yêu cầu báo cáo về những mục tiêu chiến lược, các kế hoạch hành động mang tính chất toàn quốc, chứ không c̣n là những mục tiêu chiến thuật cấp thấp. Ông Ba ở trong vị trí lợi thế để lấy được những thông tin chiến lược v́ trong suốt giai đoạn này, trụ sở chính của Trung Ương Cục Miền Nam đặt rất gần chỗ ông, có lúc bên trong tỉnh Tây Ninh, có lúc ở tỉnh B́nh Long kế cận. Các báo cáo của người này được chuyển qua các kênh thông tin của CIA, và chỉ một số ít người biết về sự tồn tại của Ba.
Quân Mỹ sử dụng thông tin t́nh báo để tiến hành các cuộc tấn công.
Để bảo đảm bí mật, chỉ một sĩ quan Cảnh Sát Đặc Biệt miền Nam và một nhân viên người Việt ở văn pḥng CIA ở Tây Ninh được phép gặp mặt Ba ở Tây Ninh. Chỉ thỉnh thoảng Ba mới gặp nhân viên CIA người Mỹ và cũng chỉ gặp ở địa điểm mật tại Sài G̣n.
Thông tin mà ông Ba cung cấp thường xuyên được sử dụng trong các đánh giá của t́nh báo Mỹ về kế hoạch của phe cộng sản. Ngoài ra, mặc dù Ba chuyên môn theo dơi các khía cạnh chính trị chứ không phải quân sự, nhưng thỉnh thoảng ông cũng báo trước các cuộc tấn công ở khu vực Tây Ninh.
Tuy nhiên, vẫn có những câu hỏi về sự trung thành của ông Ba đối với CIA. Mấy lần kiểm tra ông bằng máy thử nói dối đều có kết quả không làm CIA hài ḷng. Năm 1971, hai năm sau khi CIA tuyển mộ Ba, họ phát hiện rằng Ba vẫn ngầm liên lạc và báo cáo cho t́nh báo quân đội Việt Nam Cộng Ḥa. CIA ngay lập tức liên lạc và yêu cầu quân đội Miền Nam ngừng mọi giao thiệp với Ba. Một số sĩ quan CIA cũng đặt câu hỏi làm sao Ba lại không bị Việt Cộng phát hiện mặc dù các điệp viên cộng sản đă xâm nhập vào toàn bộ các tổ chức t́nh báo của miền Nam, những nơi biết về sự tồn tại của con người này. Nhưng rốt cuộc, sự chính xác trong các báo cáo của Ba làm tan biến mọi hồ nghi, và giới t́nh báo miền Nam và Mỹ xem Ba là tài sản quư giá của họ.
Tác giả: Phạm Hoàng Chương
Bài số 3420-12-2880vb8120411
Tác giả đă nhận Giải Chung Kết Viết Về Nước Mỹ 2009, Là một nhà giáo vui vẻ mà nghiêm túc, cĩ hồi ơng từng bị bà con đồng hương bắt làm Chủ Tịch Hội Ái Hữu Ninh Thuận. Ơng chủ tịch và ơng thầy nay về hưu, an cư tại Riverside, Nam Cali. Sau đây là bài viết mới nhất của ơng.
***
Tôi có duyên với đạo Phật từ lúc c̣n rất nhỏ. Trong nhà có nhiều sách truyện kể về tiền thân đức Phật,khi làm con nai lê ḿnh tới miệng cọp mẹ nuôi con sắp chết đói , khi làm con thỏ nhảy vào đống lửa hy sinh…Lớn lên đọc Kinh Hiền Ngu, Địa Tạng,Lăng nghiêm… nghe kinh nào hay, t́m ṭi mua thỉnh về đọc cho kỳ được, Pháp Hoa, Kim Cang, Viên Giác… Thấy mẹ hay đi chùa, tụng kinh, bố thí, phóng sanh , mà không rành nhiều về nghĩa lư huyền diệu của Đạo, bèn bỏ công tóm lược hết cốt tủy của đạo trong một cuốn vở ,để lại cho bà nghiền ngẫm trước khi bỏ nước đi vượt biên. Trong những cuốn kinh Đại thừa đó, có một Kinh do cư sĩ giảng nhưng lại dành cho hạng bồ tát tŕnh độ cao là Duy ma Cật, trong chứa nhiều câu nói khó hiểu. Kinh ghi chuyện trưởng giả Duy ma Cật( một cư sĩ tại gia có biện tài vô ngại) một hôm lâm bệnh nặng, Phật sai các đệ tử lớn tới thăm. Các đại đệ tử hỏi v́ sao ông bệnh. Trưởng giả đáp,”Tôi bệnh v́ chúng sinh bệnh”. Thoạt nghe như câu nói đùa, hay một cách chơi chữ hóc búa làm lúng túng các đệ tử, nhưng nghĩ kỹ lại, chính đó là một trong những giáo lư căn bản của đạo Phật: Tâm đại bi.
Có ai làm cha mẹ, gặp cảnh con cái bại năo, tê liệt, ung thư, mù ḷa câm điếc,đau ốm thập tử nhất sinh, mới hiểu thấm thía câu nói này. Hay có con cờ bạc rượu chè, hút xách hư hỏng lang thang, thất nghiệp lêu bêu, trộm cắp giết người, vướng ṿng lao lư khổ sai, mới hiểu ḷng cha mẹ thương con bao la đến đâu. Cha mẹ ví như bồ tát trong nhà. Phật nói: “Vào thời không có Phật ra đời, hăy hết ḷng thờ cha mẹ, v́ cha mẹ chính là Phật tại gia vậy”. Con cái đói khô, què quặt mù ḷa, cha mẹ ăn sơn hào hải vị nào có thấy ngon, ngủ giường êm ái nào có chợp mắt. Con cái hư hỏng cờ bạc nghiện ngập, ḷng dạ cha mẹ như kim châm muối xát, sống mà như đă chết rồi. Con cái “bệnh”, nên cha mẹ “bệnh” . Chúng sinh làm ác, đọa vào cảnh khổ, ḷng bồ tát cũng khổ, cũng “bệnh” theo.
Ở Mỹ tôi có một số bạn thân ở VN qua. Anh Khoa có đứa con trai tuổi teen, ngày xưa đua đ̣i bè bạn,ham chơi lười biếng, bồ bịch trai gái, tung xe liên miên,… cũng đă “bệnh”nhiều năm trời. Bệnh đây là “tâm bệnh”, là đau khổ v́ con. Tôi nói,” Con anh hư hỏng là trách nhiệm của anh. Sinh con mà không dạy là thiếu bổn phận làm cha mẹ”. Khoa đổ thừa cho hoàn cảnh bận bịu bon chen kiếm sông nơi xứ người xa lạ, không có th́ giờ theo dơi, dạy dỗ con cái đúng mức . Tôi nói ,” Lí do anh bào chữa không sai,nhưng….” Anh lại nhăn nhó, nói thêm, “Chẳng những vậy, ảnh hưởng xấu của bạn bè hư hỏng, trường Mỹ không dạy môn Đức dục, tinh thần dân chủ quá mức và luật pháp bảo vệ dứa trẻ của xứ sở mới làm cha mẹ không c̣n quyền hạn nữa khi trẻ bắt đầu rời bỏ mái trường trung học.” Anh c̣n nói, “Phước nhà không có, nên cha con vượt biên đơn chiếc, lủi thủi không có cô chú ông bà gần gũi bên cạnh khuyên nhủ thường xuyên, nên nó theo bạn bè tiêm nhiễm thói xấu”. Tôi bảo, “Đâu được, ḿnh phải cố gắng t́m cách mà cải hóa nó , kiếm bạn gương mẫu cho nó chơi, don nhà tới khu Mỹ trắng đàng hoàng trí thức, mua sách đạo đức, phim ảnh “học làm người” cho chúng xem, thường xuyên giảng giải điều phải điều trái, hay ít ra, cư xử đạo đức lương thiện trong cuộc sống hàng ngày cho chúng thấy, noi theo..”
Khi đứa con qua giai đoạn thiếu niên xốc nổi, hối hận, biết lo, học hành đỗ đạt, đi làm lương cao, lấy vợ , mua nhà, có con, Khoa hết “bệnh”, về hưu an hưởng tuổi già nhiều năm, tưởng đă yên thân, nào ngờ kinh tế Mỹ mấy năm nay xuống dốc, chính phủ nợ nần te tua v́ gánh nặng chiến tranh, an sinh y tế xă hội, hảng xưởng lay off nhân viên hàng loạt, cơn “bệnh” của Khoa lại bùng phát trở lại. Cha mẹ bệnh v́ con bệnh, bồ tát đau v́ chúng sinh đau.
Hai năm trước, đứa con ấy đang làm manager lương cao hơn gần trăm ngàn, bị hăng lỗ lă, laid off, thất nghiệp, nằm nhà giữ con cho vợ đi làm, Cái nhà lầu rung rinh muốn bay mấy phen v́ thuế nặng và mortgage hàng tháng cao. Con vợ phải một ḿnh chống cự, gánh gồng, đôi khi gia đ́nh v́ thế mà hay lục đục. Khoa có lương hưu thong thả ở không, tháng tháng tiền đều đều rót vô nhà bank, nhưng thằng con lao đao lận đận với các job interviews. Ba bốn chỗ lai rai gọi phỏng vấn, lần nào cũng tuột luốt, có lần vào final phỏng vấn tới đợt thứ ba, khấp khởi tưởng sắp được nhận, đ̣i lương cao 75 đến 85 ngàn, khiến chủ thối lui, mướn người chịu lương thấp hơn. Khoa tức quá, trách con không biết theo thời, thời buổi nguời khôn của khó, kinh tế bấp bênh, tiền đâu mà họ trả cho mày mức lương đó. “Biết người, biết ta” trăm trận trăm thắng. C̣n chỉ biết ta mà không biết người th́ thua là cái chắc. Ngày xưa ba làm có 28 ngàn mà mua được nhà, nuôi hai con lên đại học”. Nó nói luơng trừ 30% thuế ra, phải trả tiền nhà, tiền xăng,hao ṃn xe cộ, bảo hiểm, tiền babysit , c̣n lại chả bao nhiêu, thà ở nhà giữ con c̣n hơn. Khoa nói,”Th́ thời buổi khó khăn, ai sao ḿnh vậy,đâu phải ḿnh con. C̣n hơn là lêu bêu thất nghiệp cho thiên hạ thương hại, cho hư người ra, chán nản, lười biếng, lụt nghề, nguời ta chê”. Bị chủ “xù”, nó học bài học khôn từ đó, hứa từ nay sẽ khiêm tốn xin mức lương thấp th́ vừa lúc tiền thất nghiệp cũng chấm dứt. Hai tháng sau, may sao một chỗ muốn mướn ,nhưng lại bắt làm “ca” khuya 8 giờ tối đến 6 giờ sáng. Làm khuya mất sức, cả tuần không thấy mặt vợ con, nên hai vợ chồng đều không nhận. Lại nằm nhà giữ con. Rồi xe hư, nó mượn tiền Khoa thay thắng, sửa xe, nay hụt tiền trả mortgage, mai mượn tiền đóng thuế nhà, cũng trả lại ṣng phẳng… nhưng xem bộ thằng con túng quẫn, ăn xài tằn tiện, mặt mũi hốc hác đăm chiêu lo buồn..Mỗi lần chở con tới thăm Khoa mặt mày buồn thiu, Khoa thấy hai cha con lủi thủi, mặt con tiều tụy, dàu dàu, đăm chiêu, ít cười ít nói mà thở dài muốn bệnh luôn…
Xoay qua Lộc, một anh bạn khác, có đứa em vợ trên 55 tuổi, 25 năm trước mới qua Mỹ không lo học tiếng Anh, học nghề, xin việc nhà nước hay làm hăng lănh check để vào ḍng chính với người ta, cứ tà tà cắt cỏ lấy tiền mặt, ph́ phèo thuốc lá, uống bia, giao du bè bạn. Có vợ con bên VN nhưng giận vợ, không chịu bảo lănh qua, lăng nhăng qua mấy cuộc t́nh không đi đến đâu,rốt cục vướng vào một cô làm nails không chồng mà có tới ba đứa con , hai đứa lớn lêu lổng bụi đời, nhờ đứa nhỏ 10 tuổi mà xin được welfare đi làm nails lậu. Ăn ở không hôn thú, tưởng gá nghĩa cho vui, ai dè lại để cho dính bầu, lọt ra đứa con gái lấy họ mẹ, lại bám vào welfare. Lớn tuổi, làm nặng không nổi, bỏ nghề cỏ, xoay ra xin đi bán xăng độ nhật. Mỗi lần bị laid off, không được tiền thất nghiệp,v́ chuyên lănh tiền mặt. Đôn đáo chạy khắp nơi xin việc, trẻ có bằng cấp c̣n kiếm không ra việc, huống chi là già yếu tay ngang trong thời buổi này. Gặp kinh tế xuông, chủ cho làm có 2 ngày một tuần, chỉ đủ tiền share pḥng,ăn uông bậy bạ qua ngày, vợ chán nản xách hai con nhỏ bay qua Texas sống, ở nhà chủ tiệm nails bao,kiêm lái xe tới đưa đón đi làm. Cái xe cũ cà tàng cậu ta nay hư máy, mai đứt dây belt, cứ tới anh vay mượn xin xỏ tiền sửa. Lộc than, “Ngoài tôi ra, chú ấy c̣n vay mượn được của ai? Tôi không giúp th́ ai giúp cho đây? Anh nghĩ, không tiền, bạn bè xa lánh, tối ngày đơn thân độc mă, gầy rộc đen đúa ,mái tóc bạc trắng, thấy mà thê thảm. Đă vậy, không bỏ được thuốc lá, lúc nào cũng ph́ phèo trên môi nhả khói, có lúc tuyệt vọng, đ̣i tự tử, nói chết sướng hơn sống”. Tôi ngao ngán lắc đầu.Vợ Lộc nói như mếu:
-Chết được đă là phúc. Chỉ sợ tật bịnh sống không ra sống, chết không ra chết, bệnh viện nhà nước chữa trị cho một thời gian chắc cũng chán, đuổi ra, lại phải tới tay ḿnh lo.
Vợ chồng Lộc đúng là bồ tát đang mắc “ tâm bệnh”. Em bệnh, nên anh chị bệnh. Chúng sinh vô minh, không biết lo xa, lâm vào cảnh khổ, nên bồ tát khổ theo.
Anh Quyền, một bạn khác, đi cải tạo về năm 83 th́ vợ bị tai biến mạch máu năo, câm ngọng ú ớ, tay chân tê bạị, phải ngồi xe lắn cho tới khi theo chồng qua Mỹ diện H.O. Bác sĩ Mỹ ở đây cũng bó tay nên suốt 25 năm, anh phải ngồi nhà nuôi vợ, hưởng tiền caretaker. Rồi chính anh v́ thiếu vận động mà bị tiểu đường, cholesterol cao, huyết áp, năm ngoái lăn đùng ra chết, bỏ lại chị vợ ngồi xe lăn ngơ ngác với đứa con gái mới ra trường phải lo đi kiếm việc . Lúc trước, anh nhờ tôi coi tử vi, có lần tôi tới thăm, anh kể lại quăng đời sinh viên ưu tú ngày xưa suưt nữa được đi Pháp học,nhưng số con rệp, cuộc đời lại rẽ qua một lối khác, đi lính, ở tù, rồi ứa nước mắt nói,” Qua Mỹ , bạn bè kẻ đi học lại, người có việc làm, có xe có nhà, c̣n tôi như người đi bên lề xă hội, sống nhờ chính phủ, lănh quả báo mắc nợ vợ nửa đời c̣n lại, không biết chừng nào mới trả xong.Chắc khi nào chết mới hết nợ.” Quyền “bệnh” v́ vợ “bệnh”. Mà tôi thấy anh trong t́nh cảnh đó, cũng muốn “bệnh” luôn.
Kinh tế nước Mỹ thê thảm, nợ nần hàng chục ngàn tỷ, ngân sách Liên bang tiểu bang thâm thủng, thiếu hụt, thất nghiệp tràn lan. Cali u ám, phố xá vắng vẻ, nhan nhản các gian thương xá cho thuê bỏ trống, người đi thưa thớt…. Mỗi lần lái xe freeway xuống exit, hay ngừng ở ngă tư, cảnh tượng homeless tiều tụy ăn mày co ro xin xỏ đă trở thành quá quen thuộc đến nỗi lúc đầu tôi c̣n moi bạc cắc trong cái hộp nhỏ trong xe ra, móc túi kiếm tiền lẻ cho, thét rồi cũng đuối sức…Ḿnh về hưu rồi, mà nhiều homeless quá, đi đâu cũng thấy. Có ông già Mỹ đen thui ,ủ rũ , ngày nào cũng ngồi gục đầu trước cửa tiệm nọ đường Mission, không biết khi đói, moi thùng rác ăn và ngủ ở xó xỉnh nào. Những thanh niên Mễ gấy ốm, áo quần cũ mèm, râu ria không cạo, đeo backpack lang thang trên các vỉa hè ở Anaheim kiếm việc, tụ tập ở Home Depot chờ khách gọi đi làm cỏ, cuốc đất. Một người đàn bà da trắng sắc mặt nhợt nhạt, quần áo xơ xác, cầm bảng xin ăn qua lại lơ láo ở góc đường Harbor… Muốn cứu giúp hết mà sức ḿnh có hạn, đành nh́n chỗ khác làm ngơ, con tim lạnh lùng vô cảm. Lương tâm cắn rứt, nhưng lư trí lại tự bào chữa bằng một câu hỏi: Các vị sinh đẻ ở đây, lúc trẻ sao không biết lo học hành, làm việc, để bây giờ thân tàn ma dại phải lê lết như thế? Lỗi ai? Lỗi các vị hay lỗi tôi? Các vị sống theo bản năng, biếng nhác, bỏ nhà cha mẹ đi bụi đời, rượu chè thuốc lá…vui chơi không biết tự lo cho tương lai, để bây giờ ra đường lê lết sống bằng bố thí thương hại của kẻ khác. Hay tại đó là Nghiệp quả các vị đang trả cho cái nhân lười biếng trước kia, hay từ nhiều kiếp trước? Phần số con người đâu ai giống ai, cùng sống một nước văn minh có chính phủ lo mà hoàn cảnh tài năng khác nhau,nghị lực khác nhau th́ hậu quả tất phải khác nhau. Ở Mỹ tang thương như vậy, thử hỏi ở các nước Cọng sản, Bắc hàn, Bắc phi, Trung Đông c̣n thê thảm đến đâu….
Nạn nhân của chiến tranh, nghèo đói, bịnh tật, các nước đâu đâu cũng có. Những ḷ thiêu ở Đức thời Hitler, hố chôn tập thể ở Nga, Tàu, Việt nam Tết Mậu thân, Cambuchia thời Pol Pot, hay mới đây ở Libya thời Gadhafi…phơi bày trên phim ảnh, báo chí, làm ta xót xa đau ḷng bi thương. Rôi khủng bố, pháo kích, bom mổ liên tục ở các nước Trung đông, chết hàng chục hàng trăm người vô tội, nghe mà muốn bệnh. Những tin tức con người chết v́ tham vọng của một thiểu số lănh tụ độc tài chỉ nghe, thấy trên tin tức, báo chí, phim ảnh, chưa tận mắt chứng kiến, nhưng ở xa quá, lâu dần cũng trở nên nhàm chán. Chỉ có những tin về Việt nam hàng ngày trên mạng, trên Tivi, báo chí, mới tác động cực mạnh trên năo trạng và trái tim của người Việt tỵ nạn trên đất tự do. Cùng một gịng máu, cùng một quê hương, lịch sử, phong tục, c̣n ai thương người Việt hơn người Việt?
Bạn bè cũ tôi gần tuổi 70, nay nghe người này tai biến mạch máu năo, mai nghe người kia trụy tim, người nọ mọc bướu chết, bạn bè các nơi thông tin góp tiền về giúp. Lại nghe một bạn học cũ ở nhà quê có 8 đứa con, một đứa bị tê liệt, hàng ngày phải ra bờ sông câu cá đem về nuôi con, nóng ruột chờ có tiền gửi về giúp. Mấy tháng trước, vàng lên giá, ở Hà nội cậu trai Lê văn Luyện 17 tuổi đột nhập cắt cổ giết chết 2 vợ chồng chủ tiệm và bé gái nhỏ mười mấy tháng rồi bỏ trốn. Xôn xao cả nước v́ đạo đức dân Việt suy đồi, tuổi phạm tội ngày càng trẻ hơn. Rồi tài xế “xe ôm” cướp của hiếp dâm 2 nữ du khách Âu châu. Người lớn mà sao ngu muội , chỉ thấy cái lợi trước mắt, không nghĩ đên hậu quả tù đày ra sao. Mới đây, Nguyễn thiên Kim 26 tuổi ở Saigon dùng dây điện xiêt cổ thai phụ tên Thanh 27 tuổi cướp ṿng vàng trị giá 25 triệu, quăng xác xuống giếng , hai tháng sau lại xiết cổ thêm cô bé tên Phi 17 tuổi lấy 10 triệu đồng và trang sức trị giá 28 triệu, bị kết án tử h́nh. Hôm nọ, báo VN Express đưa tin anh Phúc nào đó ở Nhatrang, vô các nhà thương phá thai thu góp xác bào thai trong thùng rác về chôn san sát thành một nghĩa địa con nít để đánh động lương tâm các bà mẹ nhẫn tâm giết con. Thấy sô phụ nữ phá thai không giảm, anh chị năn nỉ dỗ dành các bà mẹ nghèo chuẩn bị “phá” cho xin hài nhi mới sanh đem về nuôi giữ một thời gian cho tới khi nào có việc làm đủ sông cứ đến lấy lại đem về nuôi. Nghĩa cử cao đẹp của anh chị, tấm ảnh một lũ trẻ con lớp ngồi, lớp đứng, lớp chập chững đi, quay quần bấu víu quanh cha mẹ nuôi làm tôi rưng rưng nước mắt, muốn gửi ngay tiền về góp một tay giúp anh làm việc thiện.
Hôm qua,********* lại đăng tin ở thôn Do Lễ,xă Liên Sơn,Hà nam, có cụ Đáp, bà mẹ mù 94 tuổi đơn thân độc mă nuôi người con trai 54 quặt quẹo bị bại năo từ lúc mới sinh suốt nửa thế kỷ qua, kèm theo h́nh ảnh hai mẹ con tàn phế bên cạnh 2 bát cháo trắng. H́nh ảnh và câu chuyện làm tôi đau thắt,ám ảnh măi trong đầu suốt đêm chập chờn không ngủ được. Tuổi 90, lẽ ra đă được mồ yên mả đẹp, sao lại c̣n phải chịu cảnh mù ḷa tắm rửa nuôi ăn đứa con không hồn co quắp bằng trẻ lên 5. Chỉ nội lo lắng không biết khi ḿnh chết, ai lo cho con, cũng đủ đă xé nát tâm can lắm rồi, huống chi là ngày ngày lê la sờ soạng, rṃ mẫm ra vào, nấu nướng, rửa ráy, thân già tứ chi đau nhức ră rời.
Vẫn biết là Nghiệp báo, song thấy người thân tàn ma dại run rẩy chờ chết, ḿnh không bệnh cũng muốn bệnh theo. Cho nên tháng tháng nhịn tiêu xài các món không cần thiết, tôi cũng nhín được chút chút gửi về nước cho những hoàn cảnh như vậy. Được cái, mấy em tôi, con ruột con nuôi tôi, học tṛ cũ… cũng có ḷng thương người, mỗi lần nhận email forward gủi h́nh, địa chỉ các người bất hạnh như vậy, thường tự động thay nhau kêu gọi, gửi tiền về giúp. Con nuôi, bác sĩ Cao Xuân Minh ở Saigon cứ vài tháng lại tổ chức đi khám chữa bệnh cho thuốc miễn phí cho đồng bào nghèo vùng sâu vùng xa. Bé Quỳnh ở miền Đông, hay gủi tiền về giúp đồng bào nghèo bệnh. Thêm vào đó, đọc các mẩu chuyện tử vi tôi kể loáng thoáng qua các bài viết đăng trên VVNM , nhiều độc giả đă thích thú viết thư, email, hay goi phone liên lạc nhờ coi giùm tương lai số mạng, lại ṣng phẳng hậu hỉ gửi cả check trả công. Tôi nói thẳng không coi tử vi lấy tiền, nhưng tiền này tôi nhận là cho những người hoạn nạn ở Việt nam làm phước, và hồi hướng phước đức lại cho họ một phần, ai nấy cũng đều hài ḷng, có người c̣n hỏi cho ra địa chỉ để nhờ thân nhân ở VN đích thân mang tiền tới thăm, cho thêm. Như cô nha sĩ Nhật thu Mai trên San Jose, cô nha sĩ Thanh ở San Bernardino,nha sĩ Hưng, Bảo Trân, Như Ư, bé Quỳnh, Từ Mẫn, bà bác sĩ Nam, Diệu Huyền …cho tiền giúp cô nhi viện Đức Sơn ở Huế, như cô Linh đang bệnh ở Georgia, nghe lời tôi, liên tục gủi tiền về Vn nhờ thân nhân đi mua chim, cá rùa, phóng sanh, hay mang tiền tới các cô nhi viện ở Saigon , các gia đ́nh hoàn cảnh đơn chiếc bệnh hoạn theo địa chỉ tôi cho. Ngoài ra,cũng may tôi có anh bạn thân tên Tuấn, vừa đạo sĩ, vừa coi tử vi xếp ṣng ở Saigon, mỗi khi tôi cần, sẵn ḷng mang tiền đi giao tận nhà cho các kẻ khốn cùng, cho cô nhi viện,hay tới các quán cơm từ thiện nhét tiền vào tay các sinh viên nghèo, phu đạp xe, giới lao động sắp hàng dài chờ ăn cơm giá rẽ hay miễn phí…Anh hay email tôi các bài giảng về Phật pháp, kéo thêm ở đâu nhiều vị mộ đạo các nơi nhập bọn, kể cả đám em gái sùng đạo của tôi, cùng nhau hoằng pháp, nối dài thêm nhiều cánh tay làm việc thiện. Biết tin thầy diện chẩn nổi tiếng ở Saigon chữa khỏi nhiều bệnh nhân lâu năm miễn phí, tôi nhờ anh đi tới nơi điều tra liên lạc, giới thiệu cho các người quen bị bệnh kinh niên tới đó chữa. Học tṛ cũ Anh Minh tôi giới thiệu thêm lương y Tạ Minh, trị bệnh bằng diện chẩn. Đọc ở đâu các vị thuốc trị bệnh nan y hay mà rẻ tiền, tôi vội vàng phát tán trên mạng. Cũng nhờ có hai báo điện tử VN Express và VietNam Net mà biết thêm được những nạn nhân của bệnh tật và cùng khổ ở VN để cứu giúp.
Những việc thiện nho nhỏ đó, so với các việc bố thí bạc tỷ vĩ đại của những nhà tỷ phú đại bi như vợ chồng Bill Gates, hay nhận nhiều con nuôi ở xứ sở nghèo khổ như tài tử Brad Pitt và Angelica….chỉ là hạt cát trong sa mạc, giọt nước trong biển cả, nhưng tôi vui, anh Tuấn vui,cô Linh vui, các em các con tôi vui, nhiều ân nhân khác vui….v́ đă thực hiện tâm BI, v́ Phật nói, “của cho không quí bằng Tâm cho”,hay “ đừng chê việc thiện nhỏ mà không làm,đừng thấy việc ác nhỏ mà cứ làm”, và nếu chỉ biết ái ngại nói xuông câu “tâm tôi bệnh v́ chúng sinh bệnh” thôi, th́ không ích lợi ǵ cho ai cả, mà phải biết cọng thêm chữ TRÍ vào chữ BI , tức là suy nghĩ t́m cách làm sao chữa trị được bệnh khổ cho chúng sinh . Chữ TRÍ muốn được thực hiện tốt, lại cần phải có cái DŨNG kèm theo để thúc đẩy, là sự can đảm dẹp bỏ ḷng bỏn xẻn, thói vị kỷ, tâm vô cảm của cái tiểu ngă nhỏ hẹp, để mở rộng tâm bồ tát, hướng ra ngoài biển khổ cứu vớt tha nhân.
Người viết: QUYÊN THI
Bài số 649-1190-vb2081104
Tác giả Quyên Thi. Hiện đang cư ngụ tại Sacramento, California cùng chồng và hai con. Quyên Thi tốt nghiệp về nghành Computer Science tại CSU Fullerton, hiện là programmer cho một hăng tư. Đây là bài viết đầu tay của tác gỉa và xin kính tặng những bậc sinh thành vẫn c̣n cách sống và cách nghĩ của thế kỷ trước đây.
Từ ngày định cư ở Hoa Kỳ, nghe lời mấy ông anh, tôi chỉ biết lo cắm đầu cắm cổ đi học để lấy được một cái bằng bốn năm để c̣n t́m được công việc tốt mà kiếm sống. Bốn năm học ở trường đại học, thế mà chẳng kiếm được một người bạn thân. Bạn trong trường th́ chỉ là bạn học, c̣n cuối tuần th́ chẳng ai rủ ḿnh đi đâu cả. Bạn gái cũng chẳng có, bạn trai cũng không. Cuối tuần tôi chỉ biết chui vào thư viện học, hoặc là lui cui ở nhà, hết đứng lại ngồi, hết ngồi lại nằm, hết nằm lại đứng. Chán lắm cơ! Có lẽ v́ tôi cũng có phần lớn tuổi hơn những người bạn trong lớp cho nên không hợp gu chăng"
Rồi vào một cuối tuần Mẹ tôi bảo rằng "Ngày mai có Bác Thu tới chơi. Bác Thu là con chú con bác ruột với Bố mày. Họ của Bác là cùng họ với chúng mày đấy."
"Ủa vậy hả Mẹ, cùng họ như thế là gần lắm. Lâu lắm rồi con không gặp Bác Thu."
Chiều hôm sau con gái của Bác Thu là Chị Xuân chở Bác đến thăm Mẹ tôi. Chị em gặp nhau mừng rỡ, tṛ chuyện huyên thuyên. Tôi ra chào Bác. Sau vài câu thăm hỏi "Cháu học ở đâu, chừng nào cháu ra trường…" Bác Thu giới thiệu Chị Xuân để hai chị em chơi với nhau cho có bạn. Rồi Bác nói luôn "Này Cháu, xem có ai giới thiệu cho Xuân, nó cũng lớn tuổi rồi mà chẳng có ai."
"Cháu đang đi học, cháu đâu có quen ai đâu Bác. Thân cháu, cháu c̣n lo chưa xong nữa là lo cho thân Chị."
Bác lại xoay sang Mẹ tôi "Mợ xem có ai giới thiệu cho Xuân nhé."
Gia đ́nh của chị Xuân sang Hoa Kỳ năm 1975, cho nên lúc gặp tôi Chị đă có bằng bốn năm và đă có job rất bảnh. Ôi thôi tôi súyt xoa "Chừng nào em mới được như Chị".
Chị lớn hơn tôi hai tuổi, hai chị em cũng gần băm cả rồi cho nên vừa gặp nhau là hợp ngay. Chị Xuân có tướng rất sang, tầm thước thật là hết xảy, cao 1m65, gầy mảnh khảnh, ăn nói hoạt bát, dí dỏm mà lại chưa có ai. Thật là cũng khó hiểu. Tôi cũng thắc mắc không ít. Ở Mỹ bao lâu nay rồi, đi làm rồi mà lại không có người yêu hay bồ bịch ǵ th́ cũng hơi lạ.
Sau khi gặp Chị, cuộc đời tôi có thêm mắm muối; v́ cứ đến cuối tuần hai chị em lại rủ nhau đi lang thang phố Bolsa. Nào là đi ăn chè Hiển Khánh, đi xem xinê, đi shopping và nhất là lại có dịp để nói chuyện đời với nhau. Đi đến đâu Chị cũng gặp người quen.
"Hi ông chủ, sao ông chủ tiệm khỏe không" Dạo này không thấy đi họp nữa""
"Ồ anh thường thôi Xuân. Bận quá, lu bu quá c̣n họp hành ǵ được. Xuân sao""
"Xuân cũng thế, chẳng có ǵ mới lạ. Hôm nay Xuân dẫn nhỏ em đi ăn chè của anh đây."
"Quyên, nhỏ ăn ǵ""
"Ôi chè chuối nh́n ngon quá, cho em một bát chè chuối đi anh."
Chị Xuân trêu "chúi ra hay chúi vào đó nhỏ"" Rồi hai chị em tôi tủm tỉm cười.
Sau khi hai chị em ngồi vào bàn ăn chè tôi th́ thầm "Úi cha, Chị quen cả ông chủ cơ à" Oách thế nhỉ! Đẹp trai trí thức ra phết, sao Chị không nhảy vào cho xong."
"Ôi, con nhỏ này nhỏ ăn nói có duyên ghê. Nhảy vào được th́ tao đă nhảy vào từ lâu rồi đợi ǵ đến nhỏ nói."
"Vậy hả, tiếc thật!"
Tôi lại tiếc hùi hụi giùm cho Chị. Lại một chàng đẹp trai trí thức con nhà đề huề không c̣n available.
Một hôm chị điện thoại cho tôi, "Ê nhỏ, cuối tuần này đi chụp h́nh với tao không""
"Ui cha sao sướng vậy" Ai chụp cho ḿnh""
"Nhỏ chưa cần biết, Chủ Nhật 10 giờ sáng tao sẽ đến đón, chuẩn bị mặc đồ trang điểm lên cho đẹp nhe nhỏ. Dịp may hiếm có đó. Đi đường rồi tao kể cho nghe".
Sao cái bà chị này hay thật, ḿnh chưa gật mà bà ấy đă ok rồi…cúp phone ngay. Thế là tôi cũng đành chịu trận, xí xọn trang điểm, día đồ lên và đi theo Chị.
Sáng Chủ Nhật như đă hẹn, Chị Xuân đến đón tôi. Vừa vào xa lộ tôi nóng ruột hỏi ngay "Ai chụp h́nh vậy, sao mà bí mật thế""
"Ồ cái thằng cha này tao mới quen."
"Thằng cha nào mà chị mới quen mà Chị lại gọi la thằng chả""
"Bác (mẹ của Chị Xuân) giới thiệu chứ ai, con bà bạn nào đó."
"Bác giới thiệu" Chị gặp lần nào chưa mà hôm nay đi chụp h́nh""
"Gặp một lần rồi. Rồi thằng chả nổ biết chụp h́nh, thành ra tao gạ ổng chụp h́nh hôm nay để cho nhỏ gặp mặt luôn."
"Tướng tá ra sao""
"Th́ lát nữa nhỏ gặp rồi nhỏ cho tao biết ư kiến."
Đến nơi, chàng vừa ngủ dậy. Chàng mời hai cô vào "Xin lỗi Xuân nhe, tối hôm qua anh đi ngủ trễ cho nên sáng nay anh ngủ quên. Ngồi đợi anh tí nhé." Thế rồi chàng chạy vào đánh răng xúc miệng tiếp hay sao đó. Thừa dịp không có ai, Chị Xuân húc cùi chỏ tôi "Sao, nhỏ thấy sao""
Tôi lắc đầu th́ thầm "trời đất ơi, sao nh́n thằng chả giống dân x́ ke vậy."
"Ừ…"
Ngay sau đó chàng bước ra, "Hai em uống ǵ không" Cà-phê không""
Cảm ơn anh, bọn này uống rồi."
"Vậy hả, vậy đợi anh đi pha miếng cà-phê đă nhe. Không thôi chụp nó run tay."
Thế là hai cô lại kiên nhẫn ngồi chờ thêm năm phút pha cà-phê, năm phút lấy máy ra, rồi lại thêm độ mười phút lau chùi ống kiếng và ráp phim vào. Tôi nghĩ thầm, cái thằng cha này câu giờ ghê.
Đến gần măi đến giữa trưa chàng mới ra tay trổ tài. Tưởng đi đâu chụp chứ, ai dè, chàng dẫn hai chị em tôi ra ngơ hẻm sau nhà. Trời mùa hè th́ nắng chang chang, ngơ hẻm không một bóng cây, chỉ toàn là…xi măng với một bức tường và vài cái thùng rác nữa chứ. Ôi cha mẹ ơi…vậy mà cũng đ̣i chụp h́nh để lấy le với mấy cô!
"Ok, Xuân, em vô đứng dựa vào tường đi em."
Bà Chị lại hành tôi "nhỏ, nhỏ vô chụp trước đi."
Cả nửa tiếng đồng hồ, chị em tôi thay phiên đứng dưới nắng ngay bờ tường ẻo qua ẻo lại, miệng cười như mếu, mồ hôi th́ nhễ nhăi. Đă thế thỉnh thoảng một luồng gió nhẹ thổi ngang làm cho những mùi thơm tho ở phía thùng rác lại có dịp nhảy múa quay cuồng, chịu không thấu! Sau đó chàng c̣n mang cả cái thang nhỏ để làm tiền phong, rồi c̣n đạo diễn cho chị em tôi đứng lên thang nữa chứ! Thật là không phù hợp với bộ đồ tôi mặc tư nào!
Sau độ một tiếng đồng hồ, "ồ, thôi chết, anh trễ hẹn rồi…Xuân, khi nào anh rửa h́nh xong anh sẽ gọi em nhé."
"Vâng, cảm ơn anh nhé. Bai anh."
Hai chị em tôi ra đến xe, không ai nói một lời nào. Khi xe vừa ra đến ngoài con đường chính, hai chị em tôi mới cười ôi thôi là cười. Cười rung cả ghế, chúng tôi cười lăn ḅ càng đến độ chảy cả nước mắt.
"Nhỏ, thôi ngừng cười để tao c̣n lái xe. Nè tao đói bụng rồi, đi kiếm cái ǵ ăn nhe. Gần đây có cái tiệm Thái ăn được lắm, vào đó ăn nhé."
"Vâng, em đói cũng muốn xỉu rồi. Ăn ǵ cũng được."
Sau khi hai chị em gọi các món ăn xong xuôi, chúng tôi lại nói tiếp chuyện đời.
"Em cũng không hiểu nổi tại sao Bác lại làm mai cho Chị cái ông như x́ ke này."
"Ôi, Bác lớn tuổi rồi, cũng muốn cho tao quen người này người nọ, thành ra gặp bà bạn nào có con trai là cũng muốn tao làm bạn với con trai họ."
"Th́ em cũng đồng ư thôi, nhưng mà cũng phải tùy người mà giới thiệu chứ. Mà thôi Bác lo cho Chị là cũng good thôi. Nhưng mà nè, hôm nào Chị đi lấy h́nh xong rồi th́ bái bai chàng luôn cho em nhe Chị nhé. Không thôi th́ lửa gần rơm lâu ngày cũng cháy là nguy đó."
"Ừ, nhỏ khỏi lo. Tao mà có ưng hay yêu chàng cũng không thành đâu mà lo."
"Uûa, Chị nói cái ǵ mà kỳ vậy""
"Ừ, Bác kỳ lắm nhỏ không biết hả" Bác giới thiệu vậy chứ tới lúc mà Bác thấy có ṃi mà hai người mà thân thân một tư là Bác bắt đầu nói ra nói vào, chê bai đủ điều."
"Ngộ vậy" Mà Bác chính là người giới thiệu cho Chị cơ mà."
"Đúng thế. Thế tao mới nói là kỳ! Đây đâu phải lần đầu. Lần nào cũng y như lần ấy. Có lần có một chàng kia Bác giới thiệu cũng được mă lắm, cũng con Bà bạn. Tao đi chơi với chàng được mấy lần rồi là Bác bắt đầu chống đối. Chửi bới om som cả lên."
"Thế rồi sao""
"Th́ thôi chứ sao. Đi chơi nữa để rồi nghe chửi nữa à."
"Vậy lần này Bác giới thiệu chị đi gặp làm chi nữa cho nó mất th́ giờ, nếu đă biết trước là sẽ không đi tới đâu""
"Tao không đi th́ cũng bị nghe chửi thúi đầu liên tục một tuần lễ. Không những bị nghe chửi mà Bác c̣n giận với hờn rồi Bác lại c̣n bịnh lên bịnh xuống nữa chứ. Nhỏ không biết chứ mệt lắm! Thành ra tao đi cho nó xong chuyện, cho đỡ nhức đầu căng thẳng."
"Vậy hả" Thật là khó hiểu, không biết Bác muốn ǵ nữa. Thế từ hồi nào đến giờ chị chưa có bồ à""
"Hồi lúc tao học ở trung học, cũng gặp được nhiều đứa dễ thương lắm, nhưng mà không có dám hó hé ǵ cả. Hó hé một tư là bị cạo đầu luôn. Rồi lúc tao vào đại học th́ ông bà già lại đe "lo học cho xong đi nhé, bồ bịch yêu đương hăy gác qua một bên." Rồi lúc tao vừa ra trường th́ ông bà già lại nói ngay "Đi kiếm ai mà đi lấy chồng đi chứ"" Nhỏ thấy đó, bao nhiêu năm không cho tao quen ai, đùng một cái bắt tao đi lấy chồng. Mấy ông bà già thật là mâu thuẫn!"
"Em đồng ư với chị 100%. C̣n một điều mà em thấy nữa là mấy ông bà già ngộ lắm cơ. Cứ hễ thấy ḿnh vừa mới quen với ai là cứ nghĩ ḿnh yêu mê yêu muội rồi sắp đ̣i cưới đến nơi rồi. Chị có thấy như vậy không" Có lẽ cái thời của ông bà già ḿnh nó là như thế chị nhỉ."
Trên đường chở tôi về, hai chị em tôi ít nói hẳn đi. Mỗi người ch́m trong tư tưởng của ḿnh. Tôi th́ cứ thắc mắc không hiểu tại sao Bác Thu lại có những cư xử kỳ cục như thế. C̣n chị suy tư cái chi cũng không rơ, có lẽ cũng hơi buồn cho số phận ḿnh chăng"
Khuya hôm ấy, tôi thao thức trằn trọc măi không ngủ được, v́ đầu óc bận rộn suy nghĩ về Bác Thu. Câu hỏi "tại sao Bác lại kỳ như thế" cứ quay ṿng ṿng trong đầu tôi. Lăn qua rồi lăn lại suy nghĩ miên man. Bố của Chị mất được hơn một năm, các anh chị lớn trong gia đ́nh th́ ai nấy cũng đă có chồng có vợ cả rồi, Chị là con gái út, Bác lại ở với Chị…Thôi chết rồi! Có phải chăng đây là t́nh thương ích kỷ của một người mẹ già" Một đằng cũng muốn con gái ḿnh đi lấy chồng, một đằng th́ không muốn. V́ nếu Chị đi lấy chồng rồi th́ ai chăm sóc cho Bác đây. Chị lại là con gái út nữa cho nên t́nh mẹ con cũng có phần gắn bó. Phần con, đành nào con bỏ mẹ ở một ḿnh. Vui ḷng với giải đáp này, tôi ngủ thiếp đi hồi nào không hay.
Sáng hôm sau, tôi có kể lại cho Mẹ tôi nghe, Mẹ tôi cũng có vẻ đồng ư với suy luận của tôi.
"Mẹ thấy không, tụi Mỹ họ đá con cái của họ ra khỏi nhà lúc con họ vừa 18 tuổi cũng có cái hay của nó chứ nhỉ. Như thế t́nh mẫu tự không bị ràng buộc bởi một sợi dây ǵ ca.û Bổn phận cha mẹ đến đó cũng coi như là xong. C̣n VN ḿnh, bổn phận của cha mẹ và bổn phận của con đối với cha mẹ sao mà con thấy nó nặng nề quá!"
Mẹ tôi ầm ầm ừ ừ. Chắc mẹ tôi nghĩ cái con nhỏ này mới sang Mỹ có vài năm mà đă Mỹ hóa mất rồi.
Ngày tháng lại trôi đi…Một ngày đẹp trời Mùa Xuân, hai chị em tôi vừa đi xem phim "Fields of Dream" xong do chính tài tử Kevin Costner vừa là đạo diễn lại vừa đóng vai chính.
"Thằng cha đẹp trai thật. Nè nhỏ, hôm nay ḿnh đi đâu ăn đây"" Chị Xuân nói.
"Hừm, Chị đi ăn phở Hiền Vương ở trong Phước Lộc Thọ bao giờ chưa""
"Chưa, ở đó có món ǵ đặc biệt""
"Em cũng chả biết nữa. Hôm nay ḿnh đi ăn thử ở đó không" Em nghe mấy đứa bạn trong trường nói là chủ tiệm phở Hiền Vương là Ôâng thầy dạy toán của em ngày xưa."
"Thầy của nhỏ" Sao ai nhỏ cũng kêu là thầy hết vậy""
"Thầy là thầy dạy toán của em năm em học lớp 7 và lớp 9 ở VN. Những năm đó em làm trưởng lớp và thầy là giáo viên đảm nhiệm lớp của em. Ừ thôi hôm nay ḿnh đi ăn Phở Hiền Vương xem coi có gặp thầy và xem thầy có nhận ra em không."
"Ok, vậy th́ đi."
"Em c̣n nhớ hồi đó Thầy cứ gọi em là con nai vàng ngơ ngác""
"Vậy hả, ngơ ngác, nai vàng cái khỉ mốc!"
Vào quán, chúng tôi được một anh chàng bồi bàn với nụ cười làm năo ḷng người tiếp đón nồng hậu và mời vào ngồi.
"Hai cô dùng chi""
Tôi trả lời "chúng tôi cũng chưa biết nữa, ở đây món ǵ ngon nhất""
"Hai cô chưa ăn ở đây lần nào hả" Vậy th́ tôi đề nghị ăn món phở áp chảo. Phở áp chảo ở đây là ngon số một."
Chị Xuân tiếp, "nói thiệt không đó, ăn hổng ngon khỏi trả tiền há""
"Bảo đảm ngon mà."
Chị Xuân nói "Ok, vậy th́ cho tôi một cái phở áp chảo. C̣n nhỏ ăn ǵ""
"Thôi th́ tôi cũng ăn phở áp chảo luôn cho rồi. Nè anh, có phải ông chủ tiệm phở này là của ông Thầy dạy toán không""
"Đúng rồi, cô biết thầy hả""
"Ừ, thầy là thầy dạy toán của tôi lúc c̣n ở VN. Vậy thầy có ở đây không anh""
"Ồ, ổng ít ra đây lắm. Tôi là cháu ruột của ổng đó."
"Ủa vậy hả""
"Để tôi đi nói ông đầu bếp làm hai dĩa áp chảo và tiếp mấy người khách rồi lát nữa tôi lại nói chuyện cùng các cô nhe."
Bây giờ anh bồi bàn không c̣n là một anh chàng bồi bàn bưng phở người phàm nữa mà là cháu của ông thầy đó nhe.
Sau khi chàng đă đi rồi, tôi th́ thầm "Chị Xuân, chàng này vui vẻ hoạt bát đó chứ. Ăn nói cũng có duyên ra phết. Tướng tá cũng tốt ra phết chị nhỉ. Lại cỡ tuổi bọn ḿnh."
"Ừ..." Thế là hai chị em tôi nháy mắt nhau.
Sau khi khách đă nguôi đi, chàng lại bàn của chúng tôi, "Xin lỗi các cô nhé, tôi tên Bảo, c̣n hai cô""
"Tôi tên Quyên, c̣n bà chị tôi tên Xuân."
V́ chàng là cháu của Thầy, cho nên cuộc nói chuyện thật cởi mở hào hứng. Chị Xuân và tôi có bao nhiêu chiêu duyên dáng sổ ra hết. Cười cười nói nói vang cả tiệm. Lâu lắm rồi mới gặp được một người nói chuyện hợp gu như thế mà.
Chị Xuân hỏi Bảo, "Thế Bảo chỉ làm ở tiệm này thôi hả" Có đi làm ở đâu nữa không""
"Bảo chỉ làm ở đây thôi. Làm chi nhiều cho mệt. Sáng sáng 10 giờ mới ra đây. Trước đó th́ Bảo chạy bộ ở bờ biển Huntington Beach đó. Tối đến 9 giờ đóng cửa Bảo lại ra biển ngắm trăng sao."
Chị Xuân thốt lên, "Trời đất sao mà sướng quá zdậy" Sao mà sống giống kiểu tài tử quá zdậy""
Bảo cười rồi hỏi, "Ăn xong, tối nay Xuân và Quyên có làm ǵ nữa không""
Lúc này coi như chị Xuân dành nói hết, "Không, ăn xong th́ đi về thôi."
"Vậy hả, vậy Xuân và Quyên ngồi chờ đến 9 giờ được không""
Chị Xuân hỏi "Ngồi chờ đến 9 giờ để làm ǵ""
"Có ǵ ḿnh ra biển ngồi nói chuyện chơi."
Tôi nghĩ thầm, anh chàng Bảo này tấn công hơi mạnh đó nhe. Cặp mắt của Chị Xuân tôi th́ lóe lên một tia hy vọng, nh́n chị là tôi biết chị muốn đi ghê lắm. Ngay lúc ấy, có khách vào, cho nên Bảo phải chạy đi tiếp khách.
Chị Xuân hỏi ngay "Sao nhỏ, đi ra biển không""
"Thôi đi chị, cho em xin. Mới quen đây mà đi cái ǵ, kỳ lắm."
"OK, vậy th́ hẹn hôm khác vậy nhe."
Khi Bảo quay lại bàn của chúng tôi, Chị Xuân cáo lỗi "Bọn này muốn đi lắm nhưng đợi đến 9 giờ mới đi th́ tối quá. Thôi để dịp khác nhe."
Trước khi ra về, chúng tôi trao đổi số điện thoại. Bảo hứa sẽ gọi cho chúng tôi. Hôm ấy phở áp chảo phải nói là ngon tuyệt cú mèo! Trên đường về, hai chị em cười cười nói nói như pháo nổ. Bàn tán xem Bảo sẽ gọi cho ai. Thiệt t́nh th́ tôi không có nhă ư ǵ hết, chỉ muốn Bảo cho Chị mà thôi. Nhưng Chị Xuân th́ sợ là Bảo thích tôi hơn v́ dù sao tôi cũng nhỏ tuổi hơn chị. Nhưng giác quan thứ sáu của tôi cho tôi biết rằng Bảo thích chị Xuân hơn tôi. Trước khi về tôi c̣n trêu chị "Nè chị, hôm nay đúng là chị "fill of dreams" (tràn đầy hy vọng, ước mơ) đó nhé."
Chị khoái chí cười thật to.
Một tuần sau đó, tôi c̣n nhớ hôm đó là tối Chủ Nhật lúc 8 giờ tối, tôi đang ngồi học bài th́ điện thoại reng.
"Nhỏ hả, đang làm ǵ đó nhỏ, chàng gọi cho nhỏ chưa""
"Chưa, chàng gọi cho chị chưa""
"Chưa luôn. Tao tưởng chàng gọi cho nhỏ rồi chứ."
"Chị đừng lo, em biết chắc chàng sẽ gọi cho Chị mà."
"Ok, vậy thôi học bài tiếp đi. Có tin ǵ cho tao biết nhé. Bye."
Độ nửa tiếng sau, điện thoại lại reng. Lần này Chị Xuân có vẻ thích chí quá sổ luôn tiếng Anh "You are not going to believe this! Guess who just call""
"Oh my, chàng gọi cho Chị hả" Thấy em nói có đúng không" Nói chuyện có lâu không""
"Không, nói chuyện có một tư xíu thôi. Thôi bye nhé."
"Ấy làm ǵ mà vội vàng thế, kể em nghe với chứ."
"Tao phải đi thay đồ bây giờ đây. Chàng đến tao ngay bây giờ đây."
"Trời đất, sao mà chàng gân vậy, 9 giờ tối rồi mà c̣n đến chị nữa. OK thôi bye nhe. Good luck nhe."
Tối hôm ấy tôi đi ngủ với một nụ cười toe toét trên môi.
Ngày hôm sau, trong lúc giờ nghỉ giữa các lớp học, tôi gọi cho Chị ở sở của Chị.
"Sao, sao rồi vui không, chàng đến chơi lâu không, kể em nghe với."
Giọng của chị buồn bă, "Thôi không xong rồi...bực cả ḿnh."
"Cái ǵ, mới có tới chơi có một lần mà đă nói không xong rồi, tại sao""
Chị tức lên nói "Tại Bác chứ sao. Tao và Bảo ngồi nói chuyện ở ngoài pḥng khách, nói chuyện vui vẻ lắm mà cứ mỗi năm phút là Bác đi ra đi tới đi lui. Rồi được độ nửa tiếng Bác chịu hết nổi rồi Bác lên tiếng "Này Cậu, mai Xuân nó c̣n phải đi làm sớm đó.""
"Trời đất, rồi sao nữa""
"Th́ tao nói với Bác là không sao, ngày mai tao đi làm trễ được. Rồi tao và Bảo lại nói chuyện tiếp, nói chuyện hợp ghê lắm. C̣n Bác th́ cứ đi ra đi vào, tao cố t́nh lờ tít. Rồi Bác lại đuổi khéo nữa "Này Cậu, khuya lắm rồi, ngày mai Xuân nó c̣n phải đi làm."
"Đến đó tao chịu hết nổi rồi tao phải nói với Bảo là "Thôi Bảo về đi, để mai Xuân gọi nhe."
Sau khi Bảo về rồi, Bác nổi cơn tam bành "Ối giời ơi là giời, quen ai không quen, đi quen cái thằng bưng phở thế kia. Mà giời đất ơi, đàn ông con trai ǵ mà đến nhà con gái người ta giữa đêm hôm mà c̣n mặc quần cộc nữa, lông lá ǵ mà cứ đầy ra, chân cẳng th́ to như cái thùng tô nô thế kia, thế có chết không cơ chứ…giời ơi là giời!"
Tôi chỉ c̣n biết thốt lên những tiếng trời ơi nho nhỏ khi nghe chị kể.
"Rồi chị nói với bác ra sao""
"Th́ tao nói mới có là bạn thôi mà Mẹï làm ǵ mà dữ vậy. Bác lại lên tiết, bạn cái ǵ mà bạn, bạn với ai chứ bạn với cái thằng bưng phở ấy à, mày muốn tao bịnh, mày muốn tao chết ngay để lấy cái thằng bưng phở phải không""
"Nói đến đó rồi th́ tao c̣n dám nói ǵ nữa. Hôm nay Bác giận tao rồi bịnh rồi kia. Mày thấy có chán đời không""
"Ừ. Thế Chị đă gọi Bảo xin lỗi chưa""
"Hồi sáng đến giờ tao gọi hai lần rồi, xin lỗi rối rít cả lên và hẹn lần sau gặp ở chỗ khác."
"Vậy hả, Bảo chịu không""
" Bảo chỉ nói không sao, không sao, đừng quan tâm, và có vẻ ừ ừ lấy lệ. Tao nghĩ vậy là xong rồi, Bảo sợ hú vía rồi c̣n ǵ. Tao nghĩ mà thật tiếc v́ tao và Bảo hợp ghê lắm."
"Thôi chị đừng bi quan quá, chị đợi vài hôm nữa rồi gọi lại cho Bảo nữa xem sao."
Đến chiều thứ sáu, tôi gọi lại cho Chị để xem t́nh h́nh chiến sự đến đâu rồi.
"Bác vẫn c̣n giận tao, không nói một lời, nằm bịnh liệt giường kia ḱa mà Bảo th́ vẫn không kêu. Tao chán quá nhỏ à. Ngày mai nhỏ có bận học bài không, lên tao chơi đi, rồi có ǵ nói chuyện với Bác dùm tao luôn."
Thương chị, tôi lên để rủ chị đi chơi cho khuây khỏa. Vào đến nhà, chị Xuân bỏ vào buồng tắm. Bác Thu thấy có khách đến nhà, ḷ ḍ đi ra.
"Dạ thưa Bác, Bác có khỏe không Bác"" tôi giả vờ như không biết cái chuyện ǵ xẩy ra.
Ối giời ơi, khỏe làm sao nổi cháu ơi. Cái Xuân nó đang hành Bác đây này."
Bác nói luôn, "Cháu, không biết hả, đời thủa nào nó đi quen với cái thằng bưng phở cháu à."
Rồi Bác làm một hơi những câu nói nặng nề y như cái cơn tam bành hôm Chủ Nhật vừa rồi. Khi Bác diễn tả "chân cẳng th́ to như cái thùng tô nô" Bác dơ hai tay ra cho tôi xem nó to bự như thế nào. Tôi chỉ nói "Vậy hả Bác." Nhưng trong thâm tâm tôi, tôi nhớ lại cái câu các cụ vẫn nói "lấy vợ kén tông, lấy chồng th́ kén giống." Vậy th́ giống này tốt quá đi chứ! Chân được như thế v́ nhờ chạy bộ hàng ngày ngoài biển. C̣n ǵ bằng. Nhưng nghĩ thế thôi, nào tôi có dám hé răng để mà nghe chửi thêm nữa.
"Thôi Bác ơi, Bác giận chị làm chi để đến nỗi bị bịnh. Chị Xuân mới quen, mới là bạn, mới t́m hiểu nhau thôi mà đă là cái ǵ đâu mà bác lo."
Từ dạo ấy đến nay đă là mười bốn năm! Bác đă vào chùa ở, c̣n Chị Xuân của tôi vẫn pḥng không gối chiếc, cuối tuần cũng đi chùa luôn cho gọn. Cái tuổi mơn mởn ham muốn đi lấy chồng nay không c̣n nữa. Bây giờ chị chỉ buông xuôi cho ḍng nước muốn chảy đi đâu th́ chảy.
Tôi cũng biết được thêm vài người cùng cảnh ngộ như chị vậy. Nào là không môn đăng hậu đối a, không có mác kỹ sư hay bác sĩ a, không cùng một tôn giáo, không cùng một chủng tộc a..., để rồi cái tuổi xuân th́ của các cô không c̣n nữa, và đều ở giá hết cả.
Gia đ́nh của chị và tôi đều là thế hệ đầu tiên ở trên đất Hoa Kỳ này, các cụ không ít th́ nhiều cũng c̣n một chút cổ hủ trong lối sống và tư tưởng của ḿnh. Nhưng, cho chúng con xin đi! Chúng con đi lấy chồng cho chúng con chứ đâu phải cho các cụ đâu cơ chứ! Tôi hy vọng thế hệ của chúng tôi, nay cũng may mắn đă leo lên thành bậc cha mẹ, sẽ làm ngơ cho đời con cháu của ḿnh được mặn mà hơn.
Từ khi c̣n bé, chúng con đă ê a "t́nh mẹ bao la như biển Thái B́nh", nhưng mẹ có biết chăng t́nh chúng con với mẹ cũng bao la không kém. Mẹ có biết rằng tối đến ḷng chúng con lạnh giá như tấm bia phủ đầy tuyết trắng" Nước mắt cũng cạn khô, chúng con khóc cho ai nghe đây" Mẹ có hiểu cho hoàn cảnh của chúng con không hỡi Mẹ yêu dấu"
Nhắn tin: Anh chàng bưng phở ơi, nếu anh có duyên đọc được bài nay, cho tôi xin lỗi v́ những lời nói nặng của bà Bác tôi nhé!
Tác giả: Vũ Chí Đạo
Bài số 271-16208739- vb2705096
Tác giả 58 tuổi, hiện là cư dân Centreville, Virginia. Trước 1975, ông là Phó Trưởng Ty Bưu Điện Sa Đéc. Định cư tại Mỹ theo diện ODP từ tháng 6/1990. Hiện đang làm cho County of Fairfax, VA. Đây là bài viết về nước Mỹ thứ ba của ông.
***
Dĩ nhiên tôi không phải người đầu tiên cũng như người cuối cùng nếm phải vị đắng này trong thời buổi kinh tế khủng hoảng hiện nay. Tôi có chờ đâu có đợi đâu nhưng cái ngày bất hạnh ấy vẫn cứ ập tới! Cuộc đời có "thất t́nh lục dục" vốn làm khổ con người nhưng đâu có nghe nói đến "món" thất nghiệp này đâu nhỉ" Thôi th́ ai sao ta vậy! Thay v́ ngồi hát bài "Nỗi buồn thất nghiệp" trước hết tôi phải chấp nhận và đương đầu với "nó" xem sao!
Nào, việc đầu tiên lo apply tiền trợ cấp thất nghiệp cái đă. Thực ra tiền này cũng chẳng phải chính phủ tử tế ǵ cho không, chẳng qua cũng là tiền của ḿnh khi đi làm bị giữ lại dưới cái "búa thuế" để rồi bây giờ "nó" nhả ra chút ít cho ḿnh để cầm hơi trong những lúc khốn khổ này! Ngồi vào bàn với cái computer, từ từ điền đơn xin trợ cấp qua mạng điện toán mà sao thấy ḷng trống vắng- thấy mỏi mệt và cảm nhận được ở xứ Mỹ này càng về lâu về dài (nếu chỉ là kiếp công nhân) thật là khó sống!
Trong các khoản linh tinh mà tôi phải lần lượt điền vào có một khoản thấy nghịch lư và nực cười: "Bạn có thể làm việc và sẵn sàng làm việc để hội đủ điều kiện nhận tiền trợ cấp"" Từ ngày bước chân đến "thiên đường cờ hoa" này là cầm chắc 100% phải luôn luôn làm việc và sẵn sàng làm việc rồi c̣n ǵ! Trong thời gian này, với số tỉ lệ thất nghiệp ngày càng tăng, không biết sau 26 tuần (có thể nhận thêm đến 20 tuần) khả năng t́m được việc là có thể hay không thể" Chỉ biết chờ đợi và trông vào chính sách "kích cầu" của Ngài Obama xem có khá hơn không!
Bỗng dưng được nghỉ phép vô thời hạn, cuộc sống thường nhật của tôi hoàn toàn xáo trộn. Bây giờ không c̣n phải thức dậy sớm (b́nh thường là 5giờ sáng) nhưng vốn đă có tuổi nên muốn ngủ nướng cũng chẳng được. Cơ thể cứ như cái đồng hồ báo thức, vào khoảng 4-5 gờ là tự động thức giấc! Sau khi làm đầy đủ thủ tục- từ vệ sinh cá nhân, pha ly cà phê "tan nhanh" ngồi vào bàn check email, lướt qua những tin tức nóng hổi trong ngày- tất cả mất khoảng một giờ đồng hồ rồi sau đó tôi tự nhủ trong ngày hôm nay làm sao cho qua hết thời gian c̣n lại" Ra khỏi nhà để đi Super Market th́ chỉ cuối tuần (thông thường vợ tôi đi chợ ngày weekend, nấu nướng ăn cho một tuần) la cà quán cà phê th́ sợ tốn tiến, (bây giờ phải tiết kiệm đi là vừa!) xem phim online măi cũng chán- vừa mỏi mắt lại dễ ngủ gà ngủ gật không tốt- làm việc lặt vặt trong nhà cao tay cũng chỉ 2-3 tiếng là hết việc bởi lẽ chúng tôi ở aparterment) nhà không cao, cửa không rộng th́ lấy ǵ để mà quét dọn- lau chùi! C̣n khoản "làm vườn" th́ làm ǵ có đất để mà lao động! Thế là cứ đi ra rồi đi vô đếm nhịp thời gian cho hết ngày! Rồi lại tiếp tục "đến hẹn lại lên" cho một ngày khác! Nguy hiểm thật! Cứ điệu này, cứ điệp khúc này lập đi lập lại mỗi ngày không khéo tinh thần ḿnh khó có thể b́nh ổn và thân xác sẽ có vấn đề bịnh tật không biết chừng!
Để quân b́nh tinh thần và thể chất có lẽ tôi phải tham gia các sinh hoạt vui chơi có lợi- Nhưng than ôi trong lúc thất nghiệp, tâm trí c̣n đâu nữa mà vui với chơi! Thời gian quả là vô t́nh: lúc ḿnh muốn nó rút ngắn lại th́ sao nó kéo dài lê thê và đôi lúc muốn nó ngừng trôi th́ sao nó cứ lững lờ trôi thật nhanh! Đành là không phải tại tôi nhưng sao tôi thấy ḿnh quả là vô dụng. Trong tôi giờ đây tự tin dường như không c̣n nữa. Tôi vẫn muốn là tôi nhưng khó khăn trước mắt trong những ngày sắp tới làm tôi không thể suy nghĩ tích cực về bản thân ḿnh nữa!
Cái mà tôi có thể làm là bắt đầu từ ngày hôm nay phải lên kế hoạch chặt chẽ cho ngân quỹ gia đ́nh (nghe sao thảm quá!) Thực ra từ trước khi tôi thất nghiệp th́ vợ chồng tôi đă phải hà tiện và từ bỏ những thứ chi tiết không cần thiết. Bây giờ chắc lại phải chặt chẽ hơn. Chi li hơn. (Thật ra đời người có bao lâu nhỉ! Lúc nào cũng phải bận tâm về miếng cơm manh áo- không c̣n th́ giờ tận hưởng lạc thú để rồi mai này khi đến lúc "một cơi đi về" chắc cũng thấy ân hận!!)
Từ lúc thất nghiệp trong tôi bỗng dưng lại xuất hiện một thứ mặc cảm vô h́nh làm tôi không c̣n cảm thấy thoải mái trong quan hệ với đồng nghiệp cũ hay bạn bè! Cuộc sống ở xứ Mỹ này từ lâu đă nổi tiếng là thực dụng nên quan hệ giữa người và người trên một nghĩa nào đó chỉ thuần túy có tính cách "xă giao", hời hợt, không bao giờ đậm tính chân t́nh. Giá trị của con người được đánh giá qua h́nh thức bên ngoài, vỏ hào nhoáng giả tạo, nhà cửa to rộng, xe đắt tiền, đời mới, job thật "thơm" income nhiều. Bởi vậy ở trong hoàn cảnh của tôi hiện tại, cách tốt nhất là phải "biết ḿnh biết ta"
Thực sự tôi cảm thấy đơn độc và bị ngăn cách! Phải chăng trường hợp của tôi là cá biệt" Giờ đây có điều kiện dành nhiều thời gian cho gia đ́nh, con cái th́ cũng như không bởi lẽ người thân chúng tôi hầu hết c̣n ở lại Việt Nam. Sang đây có hai đứa con th́ một đứa đă qua đời, một đứa ở tiểu bang xa. Nh́n đi nh́n lại chỉ c̣n hai vợ chồng già ra vào có nhau mà thôi! Không có những đầu mối cần thiết nên quá tŕnh t́m việc làm khác ("cày" tiếp vài năm trong lúc chờ đợi về hưu!) đối với tôi quả cũng khó khăn. Tôi đă nhiều lần lên mạng t́m những khóa học do sở thất nghiệp tài trợ để ghi danh những cũng không được khả quan cho lắm. Phần không phù hợp với khả năng, phần không phù hợp với tuổi tác thành ra "lưỡng đầu thọ địch."- "Họa vô đơn chí". Đành rằng quá tŕnh t́m việc đ̣i hỏi thời gian- kiên nhẫn nhưng thực t́nh hai yếu tố ấy lại tỷ lệ nghịch với tôi- với thị trường việc làm!
À! Nhân đây tôi cũng xin phác sơ qua để "bạn hiền" nào có hoàn cảnh như tôi tham khảo: thông thường sau khi claim tiền thất nghiệp, vào khoảng 2-3 (tùy tiểu bang) ta sẽ nhận được một thông báo từ sở thất nghiệp cung cấp cho ta những thông tin cần thiết để áp dụng trong suốt thời gian "làm việc" với sở. Chẳng hạn như số Pin (nếu bạn claim benefits qua phone hay internet) địa chỉ Website để bạn đăng kư t́m việc (cái này là bắt buộc đấy nhé!) rồi để nhận được tiền (benifits) bạn c̣n phải hội đủ vài điều kiện như hợp lệ về tiền lương, hợp lệ khi bị cho nghỉ việc (nghĩa là không phải bạn tự ư thôi việc hay bị đuổi việc do lỗi tại bạn.) Hàng tuần bạn phải file claim để nhận được chi phiếu (thường bắt đầu vào chúa nhật và chấm dứt lúc nửa đêm ngày thứ Bảy tới) rồi lại c̣n phải chịu đựng một tuần chờ đợi đầu tiên (waiting period week). Ôi thôi nhiêu khê đủ thứ!
Số tiền mà bạn nhận được c̣n tùy thuộc vào income của bạn đă kiếm được trong năm trước tính đến ngày bạn bị cho layoff. Ví dụ bạn thất nghiệp vào tháng 3/2008 chẳng hạn nghĩa là giai đoạn cơ bản để xác định benefit cho bạn sẽ được tính từ 4/1/07-3/31/08. Giả sử income của bạn là $42,000 (làm tṛn số): Ba tháng đầu năm 08 bạn kiếm được $10,500. Từ tháng 4-tháng 6 năm 07 bạn kiếm được $9,000- Từ tháng 7-tháng 9/07: 12,000. Từ tháng 10 đến tháng 12/07: $10,500 th́ số tiền hàng tuần bạn sẽ được nhận là $370 (chưa trừ thuế) kéo dài trong 26 tuần nghĩa là bạn chỉ có quyền được nhận tối đa: 370x26=$9,620! (riêng trong năm nay, v́ t́nh h́nh kinh tế yếu ớt, khủng hoảng nên bạn có thể nhận thêm tối đa 20 tuần nữa như tôi đă nói ở trên) Nhưng chắc chắn số tiền hàng tuần sẽ bị giảm đi (thường là 50%) chứ không phải là $370/week nữa! Thôi th́ có c̣n hơn không!!
Thực ra chuyện layoff ở trên xứ Mỹ này là chuyện xảy ra như cơm bữa- giống như "chuyện thường ngày ở Huyện" tại Việt Nam. Chỉ có điều khởi đi từ tháng 12 năm 2007 cho đến nay nó mới "đại trà" như vậy!
Nếu có tŕnh độ tương đối, khả năng chuyên môn vừa "đủ xài", nhu cầu trong cuộc sống không nhiều, biết ḿnh biết ta" theo tôi nghĩ ta cũng chẳng cần phải sợ cái "bóng ma" thất nghiệp bởi lẽ ở đất nước "cờ hoa" này là miền đất hứa- miền đất cơ hội th́ thế nào rồi sau cơn mưa trời lại sáng thôi!
Tự nhủ và an ủi ḿnh một chút để tâm trí được thảnh thơi và quên đi "Nỗi Buồn Thất Nghiệp".
Vũ Chí Đạo
Tác giả: Vũ Chí Đạo
Bài số 271-16208739- vb2705096
Tác giả 58 tuổi, hiện là cư dân Centreville, Virginia. Trước 1975, ông là Phó Trưởng Ty Bưu Điện Sa Đéc. Định cư tại Mỹ theo diện ODP từ tháng 6/1990. Hiện đang làm cho County of Fairfax, VA. Đây là bài viết về nước Mỹ thứ ba của ông.
***
Dĩ nhiên tôi không phải người đầu tiên cũng như người cuối cùng nếm phải vị đắng này trong thời buổi kinh tế khủng hoảng hiện nay. Tôi có chờ đâu có đợi đâu nhưng cái ngày bất hạnh ấy vẫn cứ ập tới! Cuộc đời có "thất t́nh lục dục" vốn làm khổ con người nhưng đâu có nghe nói đến "món" thất nghiệp này đâu nhỉ" Thôi th́ ai sao ta vậy! Thay v́ ngồi hát bài "Nỗi buồn thất nghiệp" trước hết tôi phải chấp nhận và đương đầu với "nó" xem sao!
Nào, việc đầu tiên lo apply tiền trợ cấp thất nghiệp cái đă. Thực ra tiền này cũng chẳng phải chính phủ tử tế ǵ cho không, chẳng qua cũng là tiền của ḿnh khi đi làm bị giữ lại dưới cái "búa thuế" để rồi bây giờ "nó" nhả ra chút ít cho ḿnh để cầm hơi trong những lúc khốn khổ này! Ngồi vào bàn với cái computer, từ từ điền đơn xin trợ cấp qua mạng điện toán mà sao thấy ḷng trống vắng- thấy mỏi mệt và cảm nhận được ở xứ Mỹ này càng về lâu về dài (nếu chỉ là kiếp công nhân) thật là khó sống!
Trong các khoản linh tinh mà tôi phải lần lượt điền vào có một khoản thấy nghịch lư và nực cười: "Bạn có thể làm việc và sẵn sàng làm việc để hội đủ điều kiện nhận tiền trợ cấp"" Từ ngày bước chân đến "thiên đường cờ hoa" này là cầm chắc 100% phải luôn luôn làm việc và sẵn sàng làm việc rồi c̣n ǵ! Trong thời gian này, với số tỉ lệ thất nghiệp ngày càng tăng, không biết sau 26 tuần (có thể nhận thêm đến 20 tuần) khả năng t́m được việc là có thể hay không thể" Chỉ biết chờ đợi và trông vào chính sách "kích cầu" của Ngài Obama xem có khá hơn không!
Bỗng dưng được nghỉ phép vô thời hạn, cuộc sống thường nhật của tôi hoàn toàn xáo trộn. Bây giờ không c̣n phải thức dậy sớm (b́nh thường là 5giờ sáng) nhưng vốn đă có tuổi nên muốn ngủ nướng cũng chẳng được. Cơ thể cứ như cái đồng hồ báo thức, vào khoảng 4-5 gờ là tự động thức giấc! Sau khi làm đầy đủ thủ tục- từ vệ sinh cá nhân, pha ly cà phê "tan nhanh" ngồi vào bàn check email, lướt qua những tin tức nóng hổi trong ngày- tất cả mất khoảng một giờ đồng hồ rồi sau đó tôi tự nhủ trong ngày hôm nay làm sao cho qua hết thời gian c̣n lại" Ra khỏi nhà để đi Super Market th́ chỉ cuối tuần (thông thường vợ tôi đi chợ ngày weekend, nấu nướng ăn cho một tuần) la cà quán cà phê th́ sợ tốn tiến, (bây giờ phải tiết kiệm đi là vừa!) xem phim online măi cũng chán- vừa mỏi mắt lại dễ ngủ gà ngủ gật không tốt- làm việc lặt vặt trong nhà cao tay cũng chỉ 2-3 tiếng là hết việc bởi lẽ chúng tôi ở aparterment) nhà không cao, cửa không rộng th́ lấy ǵ để mà quét dọn- lau chùi! C̣n khoản "làm vườn" th́ làm ǵ có đất để mà lao động! Thế là cứ đi ra rồi đi vô đếm nhịp thời gian cho hết ngày! Rồi lại tiếp tục "đến hẹn lại lên" cho một ngày khác! Nguy hiểm thật! Cứ điệu này, cứ điệp khúc này lập đi lập lại mỗi ngày không khéo tinh thần ḿnh khó có thể b́nh ổn và thân xác sẽ có vấn đề bịnh tật không biết chừng!
Để quân b́nh tinh thần và thể chất có lẽ tôi phải tham gia các sinh hoạt vui chơi có lợi- Nhưng than ôi trong lúc thất nghiệp, tâm trí c̣n đâu nữa mà vui với chơi! Thời gian quả là vô t́nh: lúc ḿnh muốn nó rút ngắn lại th́ sao nó kéo dài lê thê và đôi lúc muốn nó ngừng trôi th́ sao nó cứ lững lờ trôi thật nhanh! Đành là không phải tại tôi nhưng sao tôi thấy ḿnh quả là vô dụng. Trong tôi giờ đây tự tin dường như không c̣n nữa. Tôi vẫn muốn là tôi nhưng khó khăn trước mắt trong những ngày sắp tới làm tôi không thể suy nghĩ tích cực về bản thân ḿnh nữa!
Cái mà tôi có thể làm là bắt đầu từ ngày hôm nay phải lên kế hoạch chặt chẽ cho ngân quỹ gia đ́nh (nghe sao thảm quá!) Thực ra từ trước khi tôi thất nghiệp th́ vợ chồng tôi đă phải hà tiện và từ bỏ những thứ chi tiết không cần thiết. Bây giờ chắc lại phải chặt chẽ hơn. Chi li hơn. (Thật ra đời người có bao lâu nhỉ! Lúc nào cũng phải bận tâm về miếng cơm manh áo- không c̣n th́ giờ tận hưởng lạc thú để rồi mai này khi đến lúc "một cơi đi về" chắc cũng thấy ân hận!!)
Từ lúc thất nghiệp trong tôi bỗng dưng lại xuất hiện một thứ mặc cảm vô h́nh làm tôi không c̣n cảm thấy thoải mái trong quan hệ với đồng nghiệp cũ hay bạn bè! Cuộc sống ở xứ Mỹ này từ lâu đă nổi tiếng là thực dụng nên quan hệ giữa người và người trên một nghĩa nào đó chỉ thuần túy có tính cách "xă giao", hời hợt, không bao giờ đậm tính chân t́nh. Giá trị của con người được đánh giá qua h́nh thức bên ngoài, vỏ hào nhoáng giả tạo, nhà cửa to rộng, xe đắt tiền, đời mới, job thật "thơm" income nhiều. Bởi vậy ở trong hoàn cảnh của tôi hiện tại, cách tốt nhất là phải "biết ḿnh biết ta"
Thực sự tôi cảm thấy đơn độc và bị ngăn cách! Phải chăng trường hợp của tôi là cá biệt" Giờ đây có điều kiện dành nhiều thời gian cho gia đ́nh, con cái th́ cũng như không bởi lẽ người thân chúng tôi hầu hết c̣n ở lại Việt Nam. Sang đây có hai đứa con th́ một đứa đă qua đời, một đứa ở tiểu bang xa. Nh́n đi nh́n lại chỉ c̣n hai vợ chồng già ra vào có nhau mà thôi! Không có những đầu mối cần thiết nên quá tŕnh t́m việc làm khác ("cày" tiếp vài năm trong lúc chờ đợi về hưu!) đối với tôi quả cũng khó khăn. Tôi đă nhiều lần lên mạng t́m những khóa học do sở thất nghiệp tài trợ để ghi danh những cũng không được khả quan cho lắm. Phần không phù hợp với khả năng, phần không phù hợp với tuổi tác thành ra "lưỡng đầu thọ địch."- "Họa vô đơn chí". Đành rằng quá tŕnh t́m việc đ̣i hỏi thời gian- kiên nhẫn nhưng thực t́nh hai yếu tố ấy lại tỷ lệ nghịch với tôi- với thị trường việc làm!
À! Nhân đây tôi cũng xin phác sơ qua để "bạn hiền" nào có hoàn cảnh như tôi tham khảo: thông thường sau khi claim tiền thất nghiệp, vào khoảng 2-3 (tùy tiểu bang) ta sẽ nhận được một thông báo từ sở thất nghiệp cung cấp cho ta những thông tin cần thiết để áp dụng trong suốt thời gian "làm việc" với sở. Chẳng hạn như số Pin (nếu bạn claim benefits qua phone hay internet) địa chỉ Website để bạn đăng kư t́m việc (cái này là bắt buộc đấy nhé!) rồi để nhận được tiền (benifits) bạn c̣n phải hội đủ vài điều kiện như hợp lệ về tiền lương, hợp lệ khi bị cho nghỉ việc (nghĩa là không phải bạn tự ư thôi việc hay bị đuổi việc do lỗi tại bạn.) Hàng tuần bạn phải file claim để nhận được chi phiếu (thường bắt đầu vào chúa nhật và chấm dứt lúc nửa đêm ngày thứ Bảy tới) rồi lại c̣n phải chịu đựng một tuần chờ đợi đầu tiên (waiting period week). Ôi thôi nhiêu khê đủ thứ!
Số tiền mà bạn nhận được c̣n tùy thuộc vào income của bạn đă kiếm được trong năm trước tính đến ngày bạn bị cho layoff. Ví dụ bạn thất nghiệp vào tháng 3/2008 chẳng hạn nghĩa là giai đoạn cơ bản để xác định benefit cho bạn sẽ được tính từ 4/1/07-3/31/08. Giả sử income của bạn là $42,000 (làm tṛn số): Ba tháng đầu năm 08 bạn kiếm được $10,500. Từ tháng 4-tháng 6 năm 07 bạn kiếm được $9,000- Từ tháng 7-tháng 9/07: 12,000. Từ tháng 10 đến tháng 12/07: $10,500 th́ số tiền hàng tuần bạn sẽ được nhận là $370 (chưa trừ thuế) kéo dài trong 26 tuần nghĩa là bạn chỉ có quyền được nhận tối đa: 370x26=$9,620! (riêng trong năm nay, v́ t́nh h́nh kinh tế yếu ớt, khủng hoảng nên bạn có thể nhận thêm tối đa 20 tuần nữa như tôi đă nói ở trên) Nhưng chắc chắn số tiền hàng tuần sẽ bị giảm đi (thường là 50%) chứ không phải là $370/week nữa! Thôi th́ có c̣n hơn không!!
Thực ra chuyện layoff ở trên xứ Mỹ này là chuyện xảy ra như cơm bữa- giống như "chuyện thường ngày ở Huyện" tại Việt Nam. Chỉ có điều khởi đi từ tháng 12 năm 2007 cho đến nay nó mới "đại trà" như vậy!
Nếu có tŕnh độ tương đối, khả năng chuyên môn vừa "đủ xài", nhu cầu trong cuộc sống không nhiều, biết ḿnh biết ta" theo tôi nghĩ ta cũng chẳng cần phải sợ cái "bóng ma" thất nghiệp bởi lẽ ở đất nước "cờ hoa" này là miền đất hứa- miền đất cơ hội th́ thế nào rồi sau cơn mưa trời lại sáng thôi!
Tự nhủ và an ủi ḿnh một chút để tâm trí được thảnh thơi và quên đi "Nỗi Buồn Thất Nghiệp".
Vũ Chí Đạo
Sẽ có ngày khi nh́n lại cuộc đời ḿnh, tui sẽ gọi những năm 2009 về sau là những năm “Facebook Và Tui.”
Một ngày nọ, nhàn cư vi bất thiện tui mới mạo muội viết thư gởi Facebook để bày tỏ tấm ḷng của ḿnh:
"Facebook thân mến,
Cám ơn bạn đă cho tui cơ hội để giữ lại những kỷ niệm của ngày tháng vui buồn, và cũng cám ơn bạn đă chịu khó cất dùm “tụi hắn”, tui không cần phải lo, bởi v́ nhiều khi già cả lú lẫn, “cất chỗ mô kỹ quá” tới khi cần t́m không ra!
Cám ơn bạn đă giúp tui t́m ra bao nhiêu là người; cả người quen lẫn người không quen!!! Từ bạn bè cũ, hàng xóm láng giềng ở xa cả nữa ṿng trái đất; cho đến những người từng đi ngang trước cửa nhà ḿnh!!! Rất nhiều người tui đă không hề gặp lại từ 30; 40 năm trước!
Cám ơn bạn đă cho tui có thêm “Bạn;” những người đến từ nhiều nơi trên hành tinh này. Một số ít trong đó là “ảo” v́ chỉ muốn đi lừa t́nh, lừa tiền mà người Mỹ quen gọi là “Catfish,” (Hẳn họ thất vọng nhiều lắm v́ tui vừa xấu vừa nghèo!!!) một phần khác v́ ṭ ṃ; nhưng may mắn cho tui; đă kết thêm được nhiều người bạn thực sự (Mặc dù chưa gặp mặt bao giờ!)
Cám ơn bạn đă giúp tui trở thành “kẻ đưa tin” bất đắc dĩ, v́ chuyện "Năm châu bốn bể” chi chi tui cũng “Hơi bị rành!"
Cám ơn bạn đă cho tui được đọc báo không tốn tiền mỗi buổi sáng bên ly cà phê và tiếng nhạc réo rắt.
Cám ơn bạn đă giúp tui được nói chuyện bằng ngôn ngữ “mẹ đẻ” không tốn tiền và khỏi tốn công đi mua thẻ gọi quốc tế như hồi xưa.
Cám ơn bạn đă giúp tui giết th́ giờ vào những ngày tiệm nails của tui ế ẩm (Mà chuyện ni th́ xảy ra như cơm bữa!)
Cám ơn bạn đă cho tui cơ hội để “Khoe” những bức ảnh tui chụp. Tưởng tượng nếu ḿnh chụp ảnh mà không ai coi th́ chắc cũng rầu máu lắm.
Cám ơn bạn đă cho tui nh́n lại ḿnh nhiều hơn qua “Selfy” để tự dối ḷng rằng ḿnh vẫn c̣n “trẻ và đẹp” chán!!! (Qua lời khen của friends?)
........
Nhớ thuở mới tập tành dùng Facebook; đó là năm 2009.
Thấy ông chồng thỉnh thoảng lại mở computer, đọc tới đọc lui cái chi đó rồi ngồi cười một ḿnh. Tui mới hỏi:
“Ông bữa ni bị chi rứa?”
“Gặp bạn bè cũ, nói chuyện qua về thấy vui vui, tui mới lập một tài khoản Facebook.” Ông dôn trả lời.
Ṭ ṃ, tui biểu ổng cho coi, đọc "comments và replies;” qua lại của ổng và bạn bè; thấy ngồ ngộ!!!
Tui nói:
“Ông làm cho tui một cái Facebook giống rứa.”
Ổng nói:
“Thôi, hai vợ chồng dùng chung cũng được mà!”
Tui lầm bầm, “Cái tội làm biếng, chơ mắc chi mà phải dùng chung; áo quần có mặc chung được mô mà Facebook phải dùng chung? Được rồi, để tụi tự làm cho ổng biết tay!"
Nói là làm. Tui mày ṃ ở cái Computer, (Lúc đó, cả nhà chỉ có 1 cái Computer), nào là phải “Lock out” cái “Facebook account" của ổng, rồi mới "giả vờ" như ḿnh chưa có Account, để mà "sign up” (Không phải "Sign in.”)
Mày ṃ một hồi, tui cũng mở được một Facebook account.
Tui phục tui quá!
Rồi tui tiếp tục “tự học hỏi" để Download h́nh. Cái này th́ hơi khó, v́ hồi nào tới giờ, chủ yếu dùng Email, mà cũng ít khi gởi h́nh ảnh, (mỗi lần gởi phải nhờ ông dôn giúp).
Ông bà ḿnh nói “Vạn sự khởi đầu nan” là đúng thiệt.
Ban đầu, đưa được cái h́nh từ computer vô facebook, nó sao th́ cứ để vậy; không biết cách sửa cho thẳng; coi cho được cái h́nh th́ cái cổ cũng gần “troẹo”!
Tiếp nữa là tự học để chia xẻ mấy cái video nhạc.
Rồi sau đó theo lời gợi ư của chị bạn, tui viết chuyện ngắn đăng ở trang cá nhân dưới phần Notes. Bây giờ th́ tui gộp lại thành một trang riêng “Cho Oai.”
Lanh chanh tui c̣n lập nhóm bạn bè này nọ, vui cũng có mà buồn cũng không thiếu.
Nói ǵ th́ nói, Facebook đă dạy cho tui nhiều điều (Mà không lấy của tui đồng nào!)
Nếu một ngày nào đó, thiên hạ không c̣n mê Facebook nữa, mà thay vào đó là “Cái ǵ” khác, th́ ít nhứt Facebook vẫn có một chỗ đứng trong “Cuốn sổ đời tui,” không thể chối căi được.
Dưỡng lăo, đến cuối cùng cần dựa vào điều ǵ: Hăy đọc và t́m câu trả lời cho riêng ḿnh.
Cơ bản, dưỡng lăo vẫn là dựa vào bản thân ḿnh! Những người khác cho bạn chỉ là một chiếc lá, tự ḿnh làm cây lớn mới có thể có được bóng râm!
Dưỡng lăo nếu luôn dựa vào người khác th́ sẽ không có cảm giác an toàn. V́ cho dù là con cái, người thân hoặc bạn bè, sẽ không thể lúc nào đều ở bên cạnh bạn. Khi bạn gặp khó khăn, họ không thể bất cứ lúc nào, ở bất cứ nơi nào cũng có thể xuất hiện để giải quyết giúp bạn.
Trong thực tế, mỗi người đều là một cá nhân độc lập, mọi người đều có cuộc sống của riêng ḿnh, bạn không thể yêu cầu người khác phải cho bạn dựa vào, những người khác cũng không thể bất cứ lúc nào cũng có thể giúp bạn.
Chỉ có thông qua những nỗ lực của bản thân để giải quyết vấn đề, mới thực sự có thể sống cuộc sống mà bạn mong muốn!
Một nhóm người lớn tuổi nói ra sự thật: Dưỡng lăo vẫn là nên dựa vào chính bản thân ḿnh!
Chúng ta đă già đi, chỉ là hiện giờ sức khỏe của chúng ta vẫn c̣n, đầu óc vẫn tỉnh táo.
Giai đoạn đầu: 60-70 tuổi
Sau khi nghỉ hưu, sáu mươi đến bảy mươi tuổi, cơ thể tương đối tốt, điều kiện cũng tốt. Muốn ăn thứ ǵ th́ ăn, thích mặc ǵ th́ mặc, thích đi chơi th́ đi.
Đừng khắc nghiệt với chính ḿnh, những ngày này không c̣n bao lâu nữa, phải nắm bắt. Tiền tiết kiệm một chút, nhà giữ lại, để con đường hậu của ḿnh có sự sắp xếp.
Con cái có điều kiện kinh tế tốt là do sự nổ lực của chúng, sự hiếu thảo của con cái là ḷng biết ơn của chúng. Chúng ta đừng từ chối sự trợ giúp của chúng, đừng từ chối sự hiếu thuận của chúng. Nhưng vẫn phải dựa vào chính ḿnh, sắp xếp tốt cuộc sống của chính bản thân ḿnh.
Giai đoạn thứ hai: sau 70 tuổi không mắc bệnh
Bảy mươi năm tuổi không gặp rắc rối ǵ với bệnh tật, trong cuộc sống có thể tự chăm sóc bản thân, đây không phải là vấn đề lớn, nhưng phải biết rằng ḿnh thực sự đă lớn tuổi, và từ từ thể lực và tinh thần sẽ không c̣n tốt nữa, phản ứng cũng sẽ trở nên chậm hơn, phải ăn chậm chống sặc, phải đi chậm chống ngă. Không c̣n có thể cố gắng sức, cần phải chăm sóc bản thân ḿnh!
Đừng đi lo thứ này thứ kia nữa, quản thúc con cái, c̣n một số người c̣n quản cả thế hệ thứ ba. Quản cả một đời rồi, hăy ích kỷ một chút, tự quản bản thân ḿnh. Mỗi ngày giúp dọn dẹp lau chùi, giữ trạng thái khỏe mạnh của ḿnh lâu dài hơn một chút, để thời gian sống của ḿnh lâu hơn một chút, cuộc sống không cần yêu cầu người khác rất thoải mái. Như thế, tất cả mọi thứ đều trở nên dễ dàng.
Giai đoạn thứ ba: Sau 70 tuổi bị bệnh
Cơ thể không tốt, đ̣i hỏi có người chăm sóc! Điều này nhất định phải được chuẩn bị, đại đa số người đều không thể thoát khỏi ải này. Tâm trạng phải điều chỉnh tốt, phải thích nghi. Sinh lăo bệnh tử là lẽ thường của cuộc sống cần thản nhiên tiếp nhận. Đây là đoạn cuối của cuộc đời không có ǵ để sợ hăi, sớm chuẩn bị sẽ không có điều ǵ phải hối tiếc.
Hoặc vào viện dưỡng lăo, hoặc thuê người chăm sóc tại nhà, làm bất cứ điều ǵ đều tùy theo khả năng, theo t́nh huống mà làm, sẽ luôn luôn có cách giải quyết, nguyên tắc là đừng mài ṃn đến con cái, đừng để tâm lư, gánh nặng gia đ́nh, kinh tế đặt lên con cái quá nhiều.
Tự bản thân ḿnh cố gắng một chút, thế hệ của chúng ta những khó khăn cay đắng đều đă trải qua, tin rằng cuộc hành tŕnh cuối cùng của cuộc đời chúng ta cũng sẽ qua một cách b́nh thản.
Giai đoạn thứ tư: Giai đoạn cuối của cuộc đời
Tinh thần cần tỉnh táo, bệnh trên cơ thể không thể chữa khỏi được, chất lượng cuộc sống kém đi, lúc này phải dám đối mặt với cái chết, quyết tâm đừng để gia đ́nh giải cứu, đừng để bạn bè và người thân làm những điều lăng phí không cần thiết.
Bạn muốn cuộc sống tuổi già không lo lắng, cần chuẩn bị sẵn sàng 4 bảo bối này!
Tục ngữ nói rất hay, “có tài chính sẽ không nghèo, có kế hoạch sẽ không loạn, có chuẩn bị sẽ không bận rộn”, thân là những người già như chúng ta, đă làm tốt công tác chuẩn bị chưa? Chỉ cần mọi việc chuẩn bị trước, tương lai cuộc sống sau này sẽ không phải lo lắng nữa.
1. Sức khỏe về già
Điều đầu tiên cần chuẩn bị là sức khỏe về già, b́nh thường phải chú ư đến ba thứ dưỡng: ăn dinh dưỡng, chú ư đến bảo dưỡng, cần có tu dưỡng.
Thứ hai là nhà ở về già: sống với con cháu, sống một cuộc sống nhẫn nhịn nuốt đắng, chi bằng tận hưởng cuộc sống đơn thân vui vẻ, bất kể thành thị hay ngoại ô, ở nơi ḿnh sống thích hợp nhất. Gần đó có một nhà hàng bạn yêu thích!
3. Tài sản về già
Thứ ba là tài sản lúc về già, v́ con cái không thể nuôi dưỡng người tuổi già, bậc cha mẹ cũng chỉ có thể tự lập tự cường, tài sản cần giữ kỹ, trước khi chưa vào quan tài quan nhất định không chia tài sản.
4. Bạn già
Thứ tư là bạn già, có một người bạn tốt, bạn bè tốt và người đồng hành đều rất quan trọng, thường ngày kết giao bạn bè, quen biết nhiều loại bạn bè, là một bí mật để tận hưởng cuộc sống quư tộc đơn thân.
Tóm lại, cho dù bạn là ông cụ hay bà cụ trường thọ, cuối cùng cũng chỉ là một ḿnh, câu nói này không bi ai chút nào, cũng không khủng khiếp, tất cả đều phụ thuộc vào cách bạn sắp xếp cuộc sống, tất cả đều phụ thuộc vào bạn có tâm lư trưởng thành hay không.
Thích th́ hăy làm cho đáng, đừng quên, cuộc đời này chỉ có một lần, gặp những điều tốt đẹp hay hạnh phúc, đừng chỉ luôn muốn để lại cho thế hệ tiếp theo.
Những bạn hữu già hăy nhớ kỹ! Chúng ta được mệnh danh là thế hệ sau cùng hiếu thảo với cha mẹ, là thế hệ đầu tiên bị con cái bỏ rơi, tuyệt đối đừng v́ “người ở trên trời, tiền trong ngân hàng”, cái ǵ “một ḿnh rất cô đơn”, “già rồi không ai chăm sóc” những tin tức tiêu cực này làm cuộc sống của bạn mất đi ư nghĩa, những cách nói này đă lỗi thời rồi.
Chúng ta phải dựa vào chính ḿnh dưỡng lăo, lớn tiếng mà nói: Tuổi già của tôi, tôi tự làm chủ!.
Chú C̣ Suốt 17 Năm Lặn Lội Bay Hàng Ngàn Dặm Về Thăm Bạn Đời
(Ảnh: Youtube/Croatia Full Of life)
Thiên nhiên có rất nhiều điều kỳ diệu, đặc biệt là cách các loài động vật thể hiện t́nh cảm với nhau. Ở Croatia có một câu chuyện đẹp về t́nh yêu suốt 17 năm của đôi c̣ Malena và Klepetan khiến nhiều người xúc động.
25 năm trước, ông Stjepan Vokic sống tại thị trấn Slavonski ở Croatia vô t́nh nh́n thấy một con c̣ cái không thể bay v́ bị thương do thợ săn, ông bèn đưa nó về nhà và chăm sóc. Ông xây tổ cho con c̣ này và đặt tên cho nó là Malena.
Vào một ngày nhiều năm sau, ông rất bất ngờ khi phát hiện ra có một con c̣ đực bay đến chiếc tổ của c̣ cái Malena, kể từ đó hai con c̣ đă trở thành bạn đời của nhau.
Điều kỳ diệu nhất là kể từ khi đó, mỗi năm con c̣ đực đều sẽ định kỳ bay về với c̣ cái Malena vào khoảng ngày 24/3 và chưa bao giờ dừng lại. Ông Stjepan đặt tên cho con c̣ đực là Klepetan.
Theo ông Stjepan, điều thú vị là mỗi khi Klepetan sắp quay về, Malena đều sẽ cảm nhận được trước, nó luôn tỏ ra mong đợi, nghển cổ kiên nhẫn nh́n về phương xa.
Vào mỗi mùa xuân và mùa hè là lúc chúng dành thời gian ở bên nhau, cho đến đầu mùa thu vào khoảng cuối tháng Tám, con c̣ đực Klepetan lại bay một quăng đường dài khoảng 13.000 km về phía Nam ấm áp (châu Phi) để tránh rét.
Cứ mỗi cuối tháng Ba trong suốt 17 năm qua, hai con c̣ chia xa nhau 8 tháng đều sẽ được đoàn tụ, chỉ có vào năm 2016 là muộn gần 6 ngày.
Ông Stjepan chia sẻ rằng đôi c̣ này có cách ‘nói lời tạm biệt’ rất riêng, “Mỗi lần chia xa, Klepetan đều sẽ đứng ở nơi cao quay lưng về phía vợ trong suốt 3 ngày. C̣n Malena không bay theo con đực được nên sẽ phát ra tiếng kêu trong suốt 10 ngày nhằm bày tỏ cảm xúc khi sắp phải chia xa”. Cuối cùng, c̣ cái Malena mới dần chấp nhận sự thật là c̣ đực Klepetan phải bay đi xa và ngừng tiếng kêu đau thương.
Điều này khiến ông Stjepan rất xót xa. Để Malena có thể nhanh chóng vượt qua đau thương, ông Stjepan sẽ lái xe đưa nó đi câu cá để thay đổi sự chú ư của nó. Đến khi tâm trạng của c̣ Malena trở lại b́nh thường, ông Stjepan mới đưa nó về căn nhà ấm áp, bởi v́ loài c̣ không thể chịu được lạnh.
T́nh yêu của Klepetan và Malena cũng đă ‘đơm hoa kết trái’, chúng đă có với nhau hơn 40 con c̣ con, ông Stjepan cũng cố gắng chăm sóc chúng, bởi v́ c̣ mẹ bị thương nên không thể tự ḿnh chăm sóc các con.
Mỗi năm, ông Stjepan đều sẽ chuẩn bị một rổ cá để đón c̣ đực Klepetan quay về, để nó bổ sung thể lực sau khi phải bay một quăng đường dài. C̣ đực Klepetan cũng đă xây dựng mối dây liên kết với ông Stjepan. Ông Stjepan khẳng định rằng điều đầu tiên mà Klepetan làm mỗi lần quay về đó là đi t́m cá để ăn, bởi v́ “Chỉ có nó biết nơi để cá!”
Loài c̣ không nhất thiết phải giao phối trong suốt cuộc đời của ḿnh, nhưng chúng thường quay về tổ để ở bên bạn đời, chúng sẽ thể hiện bản tính chung thủy của ḿnh.
Cuộc hội ngộ của đôi c̣ này khiến ông Stjepan bắt đầu lên tiếng đối với những người săn c̣ trên đường di cư của chúng hàng năm, ông mong muốn có thể gây được sự chú ư của chính phủ và người dân. Ông luôn lo lắng rằng nếu có một ngày Klepetan bị thương trên đường di cư, nó sẽ không thể quay về được nữa, vậy th́ mối duyên của đôi c̣ này sẽ kết thúc.
Mỗi năm, c̣ đực Klepetan đều phải bay từ Nam Phi qua bán đảo Somalia, bán đảo Sinai và sa mạc Iraq để về đến Croatia. V́ ǵn giữ t́nh yêu của ḿnh, nó không ngại quăng đường xa xôi nguy hiểm để lặn lội quay về thăm người bạn đời, điều này khiến mọi người vô cùng xúc động.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
