Mỹ lên tiếng sau vụ căng thẳng mới nhất giữa Trung Quốc - Philippines

[Romano]

Ngày 29-4, Mỹ kêu gọi Trung Quốc chấm dứt “hành vi khiêu khích và không an toàn” ở biển Đông, khẳng định cam kết sát cánh với Philippines.
Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết: "Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh chấm dứt hành động khiêu khích và không an toàn, đồng thời cho biết Mỹ sẽ đáp trả trước bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào lực lượng vũ trang Philippines".

Đề cập đến hành động mới đây của tàu hải cảnh Trung Quốc khi chạy cắt mặt một tàu tuần tra Philippines, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng đó là hành vi "quấy rối và đe dọa".

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington "luôn sát cánh với đồng minh Philippines trong việc duy trì trật tự hàng hải quốc tế dựa trên luật lệ".

Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi Bắc Kinh và Manila tố nhau có hành vi không phù hợp trên biển Đông, gây ra vụ căng thẳng mới nhất trên tuyến đường thủy chiến lược.

Vào ngày 28-4, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cáo buộc tàu Trung Quốc có "các hành động nguy hiểm", chặn tàu tuần tra nước này ở biển Đông (tại khu vực cách bờ biển Philippines 105 hải lý).Vụ việc diễn ra ngày 23-4 giữa tàu Trung Quốc và tàu BRP Malapascua của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines gần bãi Cỏ Mây (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).

Theo hãng tin AP, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines đã mời một nhóm nhỏ nhà báo (trong đó có 3 phóng viên hãng AP) lần đầu tham gia cuộc tuần tra dài 1.670 km như một phần chiến lược mới nhằm đối phó với các hành động của Trung Quốc ở biển Đông.

Tại các khu vực do Trung Quốc chiếm đóng hoặc kiểm soát, các tàu tuần tra của Philippines đã nhận được cảnh báo qua sóng vô tuyến bằng tiếng Trung và tiếng Anh, yêu cầu họ ngay lập tức rời khỏi nơi mà lực lượng bảo vệ bờ biển và Hải quân Trung Quốc tuyên bố là "lãnh thổ không thể tranh cãi".



Căng thẳng lên đến đỉnh điểm vào sáng 23-4 tại bãi Cỏ Mây. Khi đó, hai tàu tuần tra Philippines - Malapascua và Malabrigo - tiếp cận vùng nước nông gần bãi cạn để khảo sát dưới nước, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Trung Quốc liên tục cảnh báo họ phải rời khỏi khu vực.Một tàu Trung Quốc đã nhanh chóng tiếp cận và che khuất hai chiếc tàu Philippines. Để tránh va chạm, thuyền trưởng của Malapascua - đại tá Rodel Hernandez - đột ngột đảo hướng tàu rồi tắt động cơ.

Ông Hernandez nói với các nhà báo rằng "hành động đột ngột và thực sự nguy hiểm" của tàu Trung Quốc đã vi phạm các quy tắc quốc tế về tránh va chạm. Ông đã yêu cầu các tàu Philippines rời khỏi khu vực sau cuộc chạm trán vì sự an toàn của nhân viên.Phản ứng trước vụ việc, Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 29-4 cho biết sự việc trên xảy ra là do lỗi của tàu Philippines. Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tàu Philippines "hành động khiêu khích và có tính toán trước" trước tàu nước này.

Tuy nhiên, Philippines đáp trả rằng tàu Philippines thực hiện cuộc tuần tra theo kế hoạch, nhấn mạnh sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc tuần tra tương tự.

Hãng AP ngày 29-4 còn đưa tin Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương đang có mặt tại thủ đô Manila để hội đàm với người đồng cấp Philippines và Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. Ông Tần Cương cho biết Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Philippines để giải quyết những khác biệt và làm sâu sắc thêm quan hệ.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila chưa trả lời yêu cầu bình luận của hãng tin AP về các cuộc hội đàm.