Nhiều năm gần đây, những quần thể chùa - khu du lịch luôn gắn với các công tŕnh vật chất đồ sộ và xưng tụng “lớn nhất” (như tượng phật ngọc lớn nhất thế giới, tượng Phật Di lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á, bảo tháp lớn nhất, quần thể rộng lớn nhất…, thậm chí “linh thiêng nhất” như khu Đại Nam quốc tự ở B́nh Dương, chùa Bái Đính ở Ninh B́nh, chùa Tam Chúc (Hà Nam), chùa Ba Vàng (Quảng Ninh)… Chùa sau to lớn hơn, vẽ ra nhiều thứ hơn, tốn nhiều tiền hơn chùa trước. Chúng tôi từng theo chân một vị cựu quan chức TP HCM đi dự lễ an vị tượng Phật ở thiền viện Trúc Lâm Chánh Giác, một ngôi chùa cực lớn gần TP HCM. Chùa được xây dựng cấp tập trên những khoảnh ruộng và vườn vừa mua lại của người dân, và tuy cực lớn nhưng nó vẫn lọt thỏm giữa cánh đồng mênh mông nằm tận vùng rất sâu so với trục đường chính. Quanh chùa, xi măng vôi vữa vẫn ngổn ngang giữa đất ruộng vừa móc lên và vườn tược của người dân quanh vùng.
Hôm an vị tượng Phật có cả một vị nguyên thủ quốc gia về dự, công an và cảnh sát ṿng trong ṿng ngoài bảo vệ từ cách gần 10 cây số. Người dân từ TP HCM và các tỉnh miền Tây, miền Đông đổ về như thác, ô tô đỗ cả ngàn chiếc, xe máy phải gửi từ cách vài cây số rồi đi bộ vào chùa mà đường vẫn chen chúc kín đặc người. Từ những hôm trước, vị VIP mà chúng tôi đi cùng đă cùng những vị VIP khác cao hơn đặc biệt chuẩn bị cho buổi lễ này, bằng rất nhiều tiền bạc và vật phẩm. Nguồn tiền? Bà nói từ kinh doanh và từ những người bạn đóng góp.
Nguồn tiền ở đâu để những ngôi chùa vĩ đại ngày càng mọc lên trong những khoảng thời gian ngắn ngủi kỷ lục, sắm những tượng Phật ngày càng to lớn và đắt tiền và đổi lại, nguồn thu trở về của nó cũng vĩ đại không kém? Tại sao nằm trọn vẹn trong vườn quốc gia hay vùng đất nông nghiệp mà nó lại được cho phép chuyển quyền sử dụng đất để xây dựng chóng vánh, dồi dào đến thế?
Hỏi đă là trả lời.
Xưa kia, quan chức đi chùa, cúng vái các nơi thờ tự có tiếng linh thiêng chỉ để cầu xin phù hộ cho con đường làm quan an toàn và thênh thang. Cạnh đó là để “tán lộc”, phân phát lại một phần của cải đă nhận được, thấm nhuần quan điểm “lộc bất tận hưởng” của người Việt Nam. Con số cúng dường ngày càng cao lên với sự bất an về chức quan, biến thành hối lộ thần linh. Nhưng khi nhận ra lợi nhuận ngất ngưởng và an toàn từ việc khai thác niềm tin tâm linh và tín ngưỡng của người dân th́ từ hối lộ thần linh đến việc chủ động lôi kéo đồ đệ của các ngài vào công cuộc phát măi thần linh làm giàu, chỉ cách một bước chân.
Từ lâu, dân Việt Nam đă mỉa mai dùng từ “chùa quốc doanh”, “sư quốc doanh”, “công ty TNHH Chùa”… để gọi những ngôi chùa sặc mùi tiền và những ông sư giỏi “làm kinh tế”. Những vị như trụ tŕ Thích Thanh Toàn, trụ tŕ Thích Trúc Thái Minh chùa Ba Vàng lừng danh với vụ bắt phật tử nộp tiền để cúng oan gia trái chủ, trụ tŕ Thích Thanh Quyết chùa Phúc Khánh (từng bị gọi là Thích Hành Quyết) mỗi năm thu tiền cúng sao giải hạn với giá 150.000 đ/người, mà số người ngồi vây quanh chùa kẹt hết mấy con đường… chỉ là một số ít nổi bật trên cái nền mạt pháp nói chung. C̣n nhiều sư nhậu nhẹt, chơi gái, chụp h́nh cầm súng ống, khoe tiền bạc của cải, hành xử như lưu manh với phật tử.
Thế nhưng v́ cớ ǵ những điều nghịch đạo ấy cứ ngang nhiên phơi giữa bạch nhật mà không một chức sắc nào của Giáo hội Phật giáo dám thật sự ra tay chỉnh đốn mà chỉ phê phán trên báo chí? Chỉ măi đến khi các “công ty” quá ngang ngược lộng hành, công luận và người dân phẫn nộ th́ các sư mới bị …luân chuyển đi nơi khác, và… tiếp tục lên chức tại đó.
Như sư Thích Trúc Thái Minh sau vụ ầm ĩ chùa Ba Vàng năm 2019, bị băi nhiệm tất cả các chức vụ trong giáo hội (chức vụ cao nhất là Ủy viên dự khuyết Hội đồng trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam) th́ về Quảng B́nh và mới đây nhất, vừa lên chức Phó ban Trị sự Phật giáo tỉnh Quảng B́nh nhiệm kỳ 2022-2027.
Nguyễn Minh
TỊNH THẤT BỒNG LAI
Là nơi thờ tự tư gia
Tôn thờ Đức Phật xây nhà chùa thiêng
Trên vườn đất rộng của riêng
Không đụng "quy hoạch" làm phiền đến ai !
Đó là TỊNH THẤT BỒNG LAI
Có nhiều cḥi lá năm dài bên trong
" Nhà cao cửa rộng" th́ không
Khiêm tốn giản dị một ḷng tu nhân ,
Dựng nên bởi cụ Tùng Vân
Để nuôi trẻ nhỏ dạy răn thành người
Nơi đây họ sống vui tươi
Hát ca , hài tấu cho đời nở hoa
"Danh hài" nổi tiếng quốc gia
Là các em nhỏ của "nhà cụ Vân" !
Cần chi nhà ở cao tầng
Có ăn , đủ mặc nào cần chi hơn
Không hề kêu gọi bà con
"Cúng đường" "giải hạn" lại c̣n "cúng sao".
Họ có cuộc sống thanh cao
Tự thân bươn trải ... cớ sao bị hành ?
Không như "sư của quốc doanh"
Họ đâu có muốn "lừng danh" làm ǵ
Vào HỘI PHẬT GIÁO mà chi
Tại gia tu dưỡng , sân si th́ đừng !
"Ba vàng" nổi tiếng đă từng
Chùa xây hoành tráng lẫy lừng quốc gia
Lừa đảo phật tử không tha
Gom tiền "giải hạn" ..... quả là bất lương !
TỊNH THẤT , chan chứa t́nh thương
Nay phải đứng trước công đường ... cớ sao ?
KIM CHI TÔN
Tôi không phải là một Tăng sinh hay Phật tử, lẽ ra tôi sẽ không muốn đề cập chuyện này. Nhưng, suốt tháng Vu Lan vừa qua, canh cánh trong óc tôi vẫn cứ là hoài nghi: liệu những việc sặc mùi trục lợi mà công dân Vũ Minh Hiếu, tức Đại Đức Thích Trúc Thái Minh đă chủ trương, tổ chức và tŕnh diễn vừa qua có thể đáng và bị xử lư, phải nhận chế tài luật pháp được không? Tôi cho rằng, câu trả lời là một chữ: được!
Theo quy định, phải từ bậc Thượng Tọa trở lên (cao hơn nữa là Ḥa Thượng), mới được Giáo hội Phật giáo Việt Nam xếp vào hàng Giáo phẩm. Từ bậc Đại Đức trở xuống chỉ là Tăng (đại) chúng. Nói như thế để hiểu rằng, trong chốn Phật môn, Đại Đức Thích Trúc Thái Minh chưa thuộc hàng có đai đẳng, phẩm trật ǵ cả, đồng nghĩa cả quá tŕnh tu lẫn tập, cả tŕnh độ Phật học lẫn phẩm hạnh Phật giáo, vị đại chúng tăng này đều chỉ ở mức trung b́nh.
Nếu xuất gia từ nhỏ, các Sadi ít nhất phải đủ 20 tuổi mới được thầy bổn sư (phía Bắc gọi là thầy nghiệp sư) xét thấy đầy đủ đạo đức, tư cách cho thọ tỳ kheo, chính thức trở thành người tu hành Phật giáo. Từ khi thọ đại giới tỳ kheo th́ vị ấy phải tu tập đủ 25 hạ lạp, kèm theo những chứng nhận tŕnh độ Phật học đầy đủ mới đủ điều kiện tấn phong Thượng Toạ.
Thọ Sadi với Ḥa thượng Thích Thanh Từ, phái Trúc Lâm Yên Tử từ năm 1994 nhưng Thích Trúc Thái Minh vẫn chưa qua đào tạo - thọ giáo bài bản về Phật học. Tuổi hạ lạp c̣n rất thấp - mới 6 năm. C̣n lâu Thích Trúc Thái Minh mới được đứng vào hàng cao tăng Phật môn, được công nhận thuộc hàng Giáo phẩm.
Nói c̣n lâu là nói chắc, bởi cả pháp tu lẫn pháp hoằng dương của vị này cũng rất lơ mơ, chắp vá, nhiều khi là mạo danh, vô pháp. Là đệ tử phái Trúc Lâm, nghiêng về Thiền, ông tự đề ra pháp tu Hạnh đầu đà - thiên về khổ hạnh, cùng đệ tử ra ngồi gốc cây ngoài rừng cả đêm, ngủ trên đất, ăn một bữa, vốn không phải là pháp tu bản môn. Cũng chẳng sao, v́ người tu hành có quyền lựa chọn, sáng tạo tu thức. Chối Phật và vô Phật là ở chỗ, ngồi kiết già dưới gốc Bồ Đề, một tay sư Thái Minh cầm tràng hạt, tay kia lại cầm điện thoại Vertu trị giá 80.000 USD. Cả trong quán niệm lẫn trong hành tŕ thực tế, tôi chịu, chẳng thấy chút màu sắc khổ hạnh nào trong kiểu tu ấy cả. Tạm gọi đó là tŕnh diễn. Cả việc xây dựng chùa hoành tráng, lộng lẫy, tổ chức những buổi thuyết giảng, lễ hội hàng ngàn, hàng vạn người tham gia, cờ phướn hoa đăng rợp trời cũng chỉ là tŕnh diễn, không ăn nhập ǵ với Hạnh đầu đà mà ông ta tuyên bố. Hơn thế nữa, chùa hoành tráng, lễ đông đúc, nhưng đến nay, Ba Vàng vẫn không biết do ai quản lư, chẳng nằm trong Giáo hội Phật giáo. Vậy bảo Thích Trúc Thái Minh có công với Phật giáo th́ xin hỏi, nhưng "công đức" ấy hồi hướng về đâu, nếu không chỉ là cho chính bản thân, sặc mùi vị lợi?
Tu theo phái Thiền Trúc Lâm, song Thích Trúc Thái Minh và các đệ tử Ba Vàng lại đắp y màu vàng sậm, đôi khi để hở vai, gần giống với y phục của phái Nam Tông ở phương Nam. Cả miền Bắc, mỗi chùa Ba Vàng, vốn thuộc Phật Giáo Bắc Tông - Đại Thừa mặc không giống ai, lai y phục Nam Tông (có cải biên một chút), thường phổ biến ở khu vực đông đồng bào Khmer ở miền Nam - Đồng bằng sông Cửu Long. Nhưng Thích Trúc Thái Minh chưa hề tuyên bố đổi ḍng tu, cũng như phía Nam Tông chưa bao giờ coi ông ta là đệ tử. Đó là sự mạo danh. Kể cả khi người trong tôn giáo, cố t́nh đắp y phục của môn phái khác, hành lễ của môn phái khác, đó vẫn cứ là mạo danh tôn giáo. Đáng tiếc, chưa từng nghe Giáo hội Phật Giáo Việt Nam nhắc nhở lấy một lần về chuyện này.
Cúng vong, giải vong vốn là một nghi thức có trong Phật Giáo Đại thừa. Chùa Ba Vàng thực hành nghi thức này có thể là không sai. Tuy nhiên, cái sai là chia ca, áp giá cho mỗi ca thỉnh vong, mà toàn giá cắt cổ lên đến hàng trăm triệu, hàng tỷ đồng. Để có thể ra giá và thu trọn tiền muôn bạc vạn, Thích Trúc Thái Minh đă tùy tiện đưa cả nữ nhân, bà Phạm Thị Yến về chùa Ba Vàng thuyết giảng, giải thích nhăng cuội về vong này, lỗi kia, kiếp này, kiếp khác để hù dọa Phật tử, ép họ và mặc cả. Đó là gieo rắc nỗi sợ hăi. Trong việc này, Thích Trúc Thái Minh, Phạm Thị Yến đă vi phạm luật pháp ở hàng loạt tội: tuyên truyền mê tín dị đoan; lừa đảo; lợi dụng chức vụ quyền hạn (trong tôn giáo, tín ngưỡng) để chiếm đoạt tài sản; hoặc lợi dụng tín nhiệm để trục lợi...
Có thể luật pháp, v́ lư do ǵ đó, tôi không biết, đă bỏ lọt, không xử lư rốt ráo công dân Vũ Minh Hiếu trong vụ này (2019), nhưng đừng ai nói là Thích Trúc Thái Minh không hề sai phạm. Phật giáo vốn lỏng lẻo, nương tay trong kỷ luật, nhưng ngay sau đó cũng đă cách toàn bộ chức vụ của Thích Trúc Thái Minh trong Giáo hội, đồng thời buộc ông ta phải thực hành "sám hối đại tăng" - nghi thức kỷ luật cao nhất đối với một tăng chúng.
Tuy nhiên, loài báo không bao giờ thay đổi được đốm vằn trên lưng nó. Mùa Vu Lan vừa qua, Thích Trúc Thái Minh lại tiếp tục có hành vi tổ chức hoạt động vụ lợi rầm rộ hơn, với lễ sớt bát trong khuôn viên chùa Ba Vàng. Đáng nói là, trong lễ có cả nghi thức tŕ b́nh khất thực, vốn là nghi thức chỉ của riêng Phật giáo Nam Tông, tu Tiểu thừa. Theo luật tạng, khi trở thành 1 vị tỷ khưu (tỳ kheo), việc tu hành có ba ư nghĩa. Một là biến ḿnh thành khất sĩ, hai là bố ma và ba là phá ác, nhằm hoàn thiện bản thân và giúp đời. Khất sĩ là h́nh thức xin ăn để diệt trừ ngă mạn, người tu hành cúi ḿnh khiêm cung nhận thức ăn của sự cúng dường (nói rơ là sự bố thí). Và chỉ thế thôi. Họ chỉ nhận thức ăn, không nhận tiền, hoa. Cách đi đứng, giờ giấc, cách thức nhận, chối từ... đều phải tuân thủ, gồm 26 điều khoản. Khi b́nh bát đă đầy, người đi khất thực sẽ đậy nắp b́nh, thu b́nh vào áo, không nhận nữa, trở về chùa theo đúng con đường đă đi qua bằng những bước chân khoan thai, từ tốn. Họ bước đi trong chánh niệm.
Nhưng, "khất thực" tại chùa Ba Vàng không phải chỉ mưu cầu đủ một bữa ăn. Nó đích thực là một buổi thu hụi chết không cấp biên lai, một buổi thu tô niềm tin. Chùa Ba Vàng không nhận thức ăn và tại đó cũng không ai cúng thức ăn, chỉ nhận tiền! Phẩm vật cúng dường (tiền) không do Phật tử bỏ vào b́nh bát hay ḥm công đức mà sư tăng điềm nhiên vặt, hái, giật trên tay thí chủ. Đi theo Thích Trúc Thái Minh là hàng chục "t́nh nguyện viên", mỗi người mang trên tay một xâu giỏ xách may sẵn. Tiền từ b́nh bát của "sư thầy" được trút vào giỏ của đệ tử đi theo. Giỏ đầy th́ chuyền ra cho đệ tử khác cất, thay giỏ mới. Đội quân thu tô lăng xăng, nườm nượp.
Không nghi ngờ ǵ nữa, đây không phải là nghi lễ tôn giáo, mà là một cơ hội kinh doanh đức tin. Thí chủ dù tự nguyện, cũng là nạn nhân, đang dùng tiền để mua về một sự lừa bịp. Nó không phù hơp với nghi thức cúng dường, cũng chẳng liên quan ǵ đến ư nghĩa khổ hạnh, diệt ngă mạn của nghi thức khất thực. Mang theo niềm tin chân thiện, cả vạn thí chủ đang bị lừa đảo, bị biến thành khổ chủ - nạn nhân. Và chính nó đă gây ra "đại khẩu chiến Phật môn" giữa hai nhân vật của Giáo hội Phật Giáo hai miền Nam Bắc, gây chia rẽ đường tu, chia rẽ Phật Giáo. V́ sao phải căi nhau, không nói ra nhưng ai cũng biết!
Lời dạy của Đức Thế Tôn, đồng thời cũng là là 6 phép xử thế, 6 yêu cầu - cảnh giới mà chư tăng Phật Giáo phải đạt được trên đường tu để đạt đến Giác Ngộ, được gọi là "Lục Ḥa", gồm: Thân ḥa đồng trú; Khẩu ḥa vô tránh; Ư ḥa đồng duyệt; Giới ḥa đồng tu; Kiến ḥa đồng giải; Lợi ḥa đồng quân. Cuộc tranh căi ngay trong nội bộ Phật Giáo, khởi đầu từ việc Thích Trúc Thái Minh tổ chức biến nghi thức khất thực của hệ phái khác thành buổi "thu hụi" cho bản thân và chùa Ba Vàng đă phá nát những ǵ đẹp đẽ trong giới hạnh Lục Ḥa. Một người tu hành bậc thấp, phẩm hạnh kém cỏi như thế, lấy tư cách ǵ mà xoa đầu, ban phước cho chúng sinh như một Vua Phật, một lănh tụ tinh thần? Nhận ân phước bá vơ như thế, không gọi là u mê, lầm lạc, tôi biết gọi bằng ǵ?
Quần chúng u mê c̣n có thể hiểu. Nhưng cả luật pháp cũng không lên tiếng, cả Giáo hội Phật giáo vẫn điềm nhiên để cho vị trụ tŕ Ba Vàng đắc cử Phó Ban trị sự GHPG Quảng B́nh ngay giữa ta bà thị phi chưa dứt th́ thật không hiểu nổi. Mà tại sao tu tập, gây tai tiếng ở Quảng Ninh, cách đây chưa lâu đă bị mất hết chức vụ trong Giáo hội Phật giáo ở Lai Châu, Quảng Ninh, giờ lại thành "chức sắc" trong giáo hội Quảng B́nh? Tại sao ông Trưởng Ban Tôn giáo tỉnh Quảng B́nh lại đứng ra xác nhận "quy tŕnh bổ nhiệm này là đúng quy định của pháp luật"? Tại sao thẩm quyền bổ nhiệm một chức sắc tôn giáo lại "do Sở Nội vụ và Ủy ban tỉnh quyết định và đă được Giáo hội Phật giáo Việt Nam phê duyệt"? Phật giáo Quảng B́nh cần ǵ, chờ đợi điều ǵ từ một vị sư thân danh vẫn lùng nhùng trong thị phị bỡn cợt sặc mùi trục lợi? Đường tu dễ dăi và rẻ rúng vậy hay sao?
Mặc dù, như đă nói từ đầu, chức vụ ǵ th́ Thích Trúc Thái Minh vẫn chưa hề thuộc hàng giáo phẩm, chưa hề là bậc chân tu phẩm hạnh được coi là đức cao vọng trọng, song việc "luân chuyển" của Thích Trúc Thái Minh vẫn là điều không thể chấp nhận, sau hàng loạt tai tiếng đă gây ra mà chưa bị xử lư. Nó chẳng có ư nghĩa ǵ, ngoài phản ánh thực trạng một thời mạt pháp, xúc phạm chân tu, làm bại hoại Phật giáo.
Để điều đó công nhiên diễn ra, phải cả chăng Pháp luật Nhà nước lẫn Giới luật Phật giáo đều chưa thoát khỏi t́nh trạng u mê? Lạy Đức Thế Tôn, vậy th́ chúng sinh ở xứ này c̣n trụy lạc trong bể khổ đến bao giờ?
24-8-2022
NGUYỄN HỒNG LAM
Tối qua, tôi được các sư huynh ở CLB Hoàng Gia trong xóm rủ đi nhậu thịt Chó (Hoàng Gia tức là mấy lăo già đi hoang ấy mà). Tới quán, t́nh cờ đụng độ Nam Nhặt Tiền Thích Đầu Ḅ trụ tŕ Giác Ngộ Tự. Thượng tọa ngồi nhậu một ḿnh ngay bàn bên cạnh. Trước mặt thầy là 4 món thịt Chó gia truyền: Luộc, Mận, Dồi, Nướng và một bát mắm tôm nguyên chất to tổ bố đặt giữa bàn, kèm theo một chai rượu làng Vân thơm nức mũi. Gặp tôi, thầy nhao ra bắt tay. Giọng kẻ cả:
- Ôi Cụ Đ̣n đây rồi, ngồi xuống đây nhậu với thầy, cơ mà sao lâu nay không thấy thí chủ biên tút?
- Bạch thầy! tại hạ chưa t́m được nguyên liệu.
- Nguyên liệu lấy trong cuộc sống thiếu ǵ! Thế thí chủ đă đọc thơ do ta sáng tác chưa? Thấy có hay không? Có lắng đọng và xúc tích không?
- Dạ, chỉ trừ một số lỗi chính tả, câu văn lủng củng, ư tứ không thoát nghĩa. C̣n về cơ bản thơ của thầy giống như một bát tiết canh: Tim gan, ḷng mề, phổi cật lẫn lộn ráo cả ạ.
Thượng tọa nghe ḿnh phán vậy, khuôn mặt chuyển trạng thái từ đỏ sang tím, bảo: Thí chủ đừng có coi thường thơ của ta. Có giỏi th́ thí chủ làm thơ đi, đọc cho ta nghe.
- Bạch thầy, tại hạ chỉ là kẻ viết văn dạo trên mạng, thơ không phải là sở trường của tại hạ, tuy nhiên thầy đă nói vậy th́ tại hạ đây cung kính không bằng tuôn lệnh. Xin thầy rửa tai lắng nghe. Vụ này nhà tại hạ trồng được, xin xuất khẩu thành thơ.
Nói rồi, ḿnh đứng giữa quán há mồm đọc rơ to. Giọng giống y như Chư Bát Giới gọi chú tiểu chui ra khỏi tủ gỗ trong cuộc thi tài giữa thầy tṛ Đường Tăng với 03 yêu quái. Thơ rằng:
Nhà thơ ở cạnh nhà thờ
Nhà thơ tắt thở, nhà thờ rung chuông.
Nhà sư sinh lư thất thường.
Gác cu, tắt thở, ké chuông nhà thờ.
- Dừng, dừng ngay, bậy quá, bậy hết sức! thí chủ nói ta gác cu thế gác ở đâu, với nữ nương nào, giờ nào, ngày nào? Hả hả?
Thượng tọa mặt đỏ tía tai, đập bàn rầm một phát làm mắm tôm văng tung tóe lên áo cà sa. Khiến đám thực khách xanh mặt, dạt ra tứ phía. C̣n lũ ruồi nhặng xung quanh đó đánh hơi được lượn vo ve như trực thăng xâm lược của Putin đánh chiếm U cà vậy.
---------------
Cụ Chịu Đ̣n
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
