Cuộc xung đột giữa Nga-Ukraine đã bắt đầu mở rộng theo chiều hướng mà ông Putin đang lo sợ. Hoa Kỳ và phương Tây có thể sẽ không tiếp tục bảo vệ "ngôi nhà an toàn" của ông Putin khỏi bị tấn công nữa, và ngày càng nhiều mục tiêu trong nội địa nước Nga có khả năng sẽ nằm dưới hỏa lực của Ukraine. Phương Tây đã mất kiên nhẫn với cuộc chiến ngày càng có khuynh hướng mở rộng này, và họ hi vọng sẽ kết thúc cuộc chiến càng sớm càng tốt.
Ngày 12/12, cựu Thủ tướng Anh Johnson kêu gọi chính phủ nước này cung cấp cho Ukraine các hệ thống hỏa tiển tầm xa bao gồm máy bay không người lái, hỏa tiển phòng không, máy bay, xe bọc thép và xe tăng, cũng như các hệ thống hỏa tiển chiến thuật của Lục quân (
ATACMS), v...v…
Ông nói rằng, sự hỗ trợ của Anh, Hoa Kỳ và các quốc gia phương Tây khác là rấtquan trọng để giúp cho Ukraine tránh được các cuộc tấn công bằng hỏa tiển tầm xa dai dẳng và tàn khốc của Nga.
"Chúng ta và các nước đồng minh không chỉ cần phải giúp Ukraine tiêu diệt máy bay không người lái và hỏa tiển của Nga, mà còn phải giúp họ san bằng và phá hủy các căn cứ dùng để phóng ra những hỏa tiển và máy bay không người lái này, thông qua việc cung cấp cho Ukraine các hệ thống hỏa tiển tầm xa như ATACMS, v...v…, bởi lẽ đây là phương pháp thực tiển và hửu hiệu nhất có thể bảo vệ những người bạn Ukraine của chúng ta và chấm dứt chiến tranh càng sớm càng tốt".
Trả lời vấn đề của ông Johnson tại Hạ viện, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh, ông Ben Wallace đánh giá cao thái độ ủng hộ Ukraine của ông Johnson. Người Nga đang lợi dụng điểm yếu tầm bắn không đủ xa của quân đội Ukraine để sử dụng máy bay không người lái Shahed-131 do Iran sản xuất. Vi phạm tất cả các quy tắc công pháp quốc tế, bao gồm Công ước Geneva nói rõ rằng,
các hành động chống lại cơ sở hạ tầng dân dụng quan trọng trên quy mô lớn không chỉ là tội ác chiến tranh, mà còn là một loại tội ác sẽ không thoát khỏi hình phạt trước sự chứng kiến của nhân loại.
Ông Wallace cho biết, nước Anh vẫn luôn xem xét các hệ thống vũ khí có thể được bàn giao cho chính phủ Ukraine. Ông nói:
"Binh chủng thiết giáp của chúng tôi cũng có các hệ thống vũ khí có khả năng bắn xa hơn, nếu người Nga tiếp tục nhắm mục tiêu vào các khu vực dân sự và cố gắng vi phạm và phá hoại Công ước Geneva, vậy thì tôi sẽ duy trì thái độ cởi mở để xem tiếp theo chúng tôi nên sẽ làm như thế nào".
Hỏa tiển ATACMS Block IA. (Ảnh: Reporter).
Nếu chính phủ Anh thực sự lựa chọn hỗ trợ cho Ukraine loại hỏa tiển tầm xa này, điều này có thể khiến cho các đồng minh trong NATO khác sẽ xem xét lại lập trường của họ. Nếu Vương quốc Anh bắt đầu thực hiện cách làm này, đó sẽ đánh dấu sự leo thang của những hành động can thiệp bên ngoài đến cuộc chiến. Các quốc gia đồng minh phương Tây vẫn chưa cung cấp cho Ukraine các trang thiết bị với mức độ tấn công tầm xa như vậy. Tuy nhiên, ông Johnson không phải là chính trị gia phương Tây đầu tiên kêu gọi cung cấp vũ khí tối tân hơn cho Ukraine. Trước đó vào tháng 6 năm nay, Thủ tướng Litva, Ingrida Šimonytė, đã kêu gọi Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu cung cấp vũ khí tầm xa. Bà nói rằng, người Ukraine rất cần các loại vũ khí này.
ATACMS do Hoa Kỳ sản xuất hoặc các hệ thống tương tự ở châu Âu đều có thể sử dụng hiệu quả cao.
Hệ thống hỏa tiển chiến thuật của Lục quân
ATACMS là một hệ thống pháo binh dẫn đường chính xác đất đối đất thông dụng có khả năng tấn công các mục tiêu vượt xa tầm bắn của loại đại bác, hỏa tiễn và các loại tên lửa khác mà binh chủng Lục quân hiện có, có thể cung cấp hỏa lực ngay lập tức cho các chỉ huy chiến đấu, thực hiện được các cuộc tấn công vào những mục tiêu sâu. Hệ thống này có tầm mức tác xạ từ 165 đến 300 km với 5 biến thể bao gồm các mô hình rất đa năng, đa dạng, phù hợp với chiến tranh hiện đại.
Mô hình tiêu chuẩn của
ATACMS được thiết kế để tấn công các mục tiêu có giá trị cao của đối phương, chẳng hạn như phi trường quân sự, căn cứ hỏa tiển đất đối không, pháo binh, trung tâm tiếp liệu và chỉ huy. Phạm vi sát thương của đạn pháo binh này phụ thuộc vào độ cao của vụ nổ, có thể gây ra thiệt hại nhẹ trên diện rộng hoặc thiệt hại nặng nề trên diện tích nhỏ, có thể tiêu diệt đội hình bộ binh và các trang bị súng đạn hạng nhẹ khác nhau. Hỏa tiển
ATACMS sử dụng hệ thống dẫn đường quán tính theo laser, có thể được phóng từ các bệ phóng mà Ukraine đã có sẵn như
MLRS M270 và
HIMARS XM142, nhưng trước tiên chúng cần phải được cải tiến thêm cho phù hợp.
Hệ thống
ATACMS được đưa vào sử dụng từ năm 1991 và được sử dụng trong Chiến tranh vùng Vịnh.
ATACMS Block 1A sau khi được nâng cấp đã có tầm bắn tăng lên đến 300 km, có thể lấp đạn nhanh chóng và phóng đi liên tục.
Ngoài
ATACMS, Ngũ Giác Đài đang xem xét các đề xuất của công ty Boeing về việc cung cấp loại bom có đường kính nhỏ (
GLSDB) giá rẻ cho Ukraine, kết hợp bom đường kính nhỏ
GBU-39 (SDB) và hỏa tiển
M26 (cả hai đều là loại đạn dược phổ biến trong kho dự trữ của Quân Lực Hoa Kỳ).
GLSDB sử dụng hệ thống dẫn đường
GPS, có thể thích ứng với điều kiện làm việc 24 tiếng mỗi ngày, có khả năng chống nhiễu nhất định, có thể được sử dụng để đối phó với loại xe bọc thép. Đầu đạn
GBU-39 của nó, với cánh đạn gấp nhỏ, có tầm bắn lên đến 150 km, gấp đôi tầm bắn của loại hỏa tiển
HIMARS hiện có trong quân đội Ukraine và có độ chính xác rất cao.
GLSDB sẽ cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu quân sự của quân Nga mà trước đây Ukraine không thể chạm đến do khoảng cách xa. Với chi phí sản xuất chỉ vài chục ngàn USD, Ukraine đã có cơ hội nhận được nhiều đạn dược hơn để tấn công các vị trí hậu phương của quân Nga.
Trong một bức thư ngỏ gửi đến tờ
Wall Street Journal, ông Johnson viết rằng,
"Thế giới không thể tiếp tục chứng kiến người Ukraine bị đe dọa bởi hỏa tiển tầm xa và máy bay không người lái của Nga. Người Ukraine đã thể hiện sự can đảm phi thường để đạt được chiến thắng sau cùng. Họ đã cho chúng ta thấy được điều đó. Bây giờ tất cả những gì họ cần là nhận các trang bị thiết bị tốt nhất và hửu hiệu nhất".
Máy bay không người lái phản lực Tu-141, thứ vũ khí được cho là Ukraine sử dụng tập kích hai sân bay Nga sáng sớm ngày 5/12 (Ảnh: Topwar).
Một tuần lể trở lại đây, Ukraine đã sử dụng máy bay không người lái trinh sát hình ảnh Tu-141 thời Liên Xô cũ được cải tiến, ném bom các căn cứ không quân ở Engels và Diaghilev trên lãnh thổ Nga.
Ít nhất có ba binh lính Nga đã thiệt mạng và hai máy bay ném bom Tu-95 bị phá hủy trong chiến dịch ngày 5/12. Vì đây là những máy bay ném bom có thể mang đạn hạt nhân, nên kỳ thực cũng chính là đòn tấn công vào hệ thống
"bộ ba hạt nhân" của Nga. Hành động tấn công sâu của Ukraine đã chứng minh cho phương Tây thấy rằng sự leo thang trả đũa mà người Nga có thể làm được là rất hạn chế, và ngoài việc lấp đầy lỗ hổng trong các hệ thống phòng không nội địa bị phơi bày, Nga thực sự không còn bất cứ thủ đoạn nào có thể gây ấn tượng và chứng minh khả năng cao trong các hoạt động quân sự của Nga đối với thế giới.
Nếu Ukraine đã có thể tấn công các mục tiêu nằm sâu trên lãnh thổ Nga, thì liệu phương Tây trong tương lai có phải chịu hậu quả cho việc sử dụng vũ khí NATO để chống lại các mục tiêu trên lãnh thổ Nga hay không? Câu hỏi này chỉ có thể được Điện Kremlin trả lời, nhưng chỉ sợ rằng họ không có khả năng đưa ra câu trả lời có trọng lượng. Trong quá khứ và cả trong tương lai mà chúng ta có thể dự đoán trước, Nga hầu như không thể thuyết phục thế giới bên ngoài tin tưởng vào khả năng về quân sự, chống lại đòn phản công của Ukraine, càng không cần nói đến sự đối kháng các nước phương Tây.
Hiện tại Washington đã cho phép Kiev tấn công rộng hơn vào các khu vực bị quân đội Nga chiếm đóng trên lãnh thổ của Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin không hài lòng với những thay đổi trong chính sách mới của Hoa Kỳ và thái độ của phương Tây, ông một lần nữa nhắc tới vấn đề chiến tranh hạt nhân, mập mờ đe dọa rằng Nga sẽ đáp trả bằng một đòn tấn công phủ đầu khi sử dụng vũ khí hạt nhân.
Trước đó, sự ủng hộ của phương Tây đối với Ukraine vẫn luôn duy trì thái độ bảo thủ về phương diện năng lực tấn công bằng cách giới hạn tầm bắn của vũ khí quân đội Ukraine trong phạm vi tác chiến chỉ nằm ở phần lãnh thổ đất nước này, tránh kích động phía Nga dẫn đến sự leo thang chiến tranh. Tuy nhiên, sự kiềm chế của Mỹ và phương Tây đã không nhận được hồi đáp tương ứng từ phía Moscow. Thay vào đó, Nga đã tấn công vào các cơ sở dân dụng của người dân Ukraine, khiến cho cuộc chiến phát triển theo chiều hướng mà mọi người không muốn thấy nhất. Ông Putin không phải là một người lãnh đạo có tầm nhìn xa trông rộng. Dưới sự che chở của ông, các tội ác chiến tranh do quân Nga gây ra có thể sẽ giúp cho Ukraine xua tan những sự lo ngại cuối cùng của Hoa Kỳ và các nước phương Tây, khiến cho họ càng nổ lực nhiều hơn trong việc hỗ trợ triệt để hơn cho Ukraine trong cuộc chiến này.
Ngày 9 tháng 12, phát biểu tại một hội nghị thượng đỉnh ở Kyrgyzstan của liên minh kinh tế nhà nước Liên Xô cũ, ông Putin cho biết, Nga có thể sẽ chính thức xem xét việc bổ sung thêm vào lý luận quân sự của mình về cuộc tấn công phủ đầu bằng vũ khí hạt nhân lần thứ nhất nhằm giải trừ tính khả thi của quân đội đối địch.**
Chỉ vài giờ sau khi ông Putin tuyên bố về quan điểm này, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Austin nhấn mạnh rằng, các quốc gia có sở hữu vũ khí hạt nhân phải tránh các hành động khiêu khích có thể gây bất ổn cho thế giới. Austin cho biết, cùng với việc Điện Kremlin tiếp tục tiến hành cuộc chiến xâm lược tàn bạo và vô cớ chống lại Ukraine, toàn thế giới đã thấy rõ, ông Putin dang đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân một cách vô trách nhiệm. Vì vậy chúng ta cần phải tỉnh táo, các cường quốc hạt nhân mang trên mình phần trách nhiệm sâu sắc trong việc phòng tránh những hành vi khiêu khích, giảm nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân, ngăn chặn sự leo thang chiến tranh và chiến tranh hạt nhân.
Bộ Tư lệnh Chiến lược Hoa Kỳ cho biết, ông Austin đã bày tỏ thái độ rất nghiêm túc đối với Putin. Ông muốn gửi đi thông điệp để nói rằng, ông sẽ không để cuộc tấn công đầu tiên được nhắc đến trên bàn đàm phán trở thành một hiện thực.
Ông Putin đã ngầm ám chỉ ở các mức độ khác nhau rằng ông có thể sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Ukraine để thay đổi tình hình chiến tranh. Đây là biểu hiện cho sự suy yếu của quân Nga khi thất bại trong cuộc chiến ở Ukraine và cho thấy không có dũng khí cùng năng lực để đối mặt.
Vũ khí hạt nhân không có khái niệm tấn công chính xác. Trên chiến trường không hề có bất cứ một mục tiêu quân sự Ukraine nào đủ lớn, tập trung lại một chỗ mà phải cần đến vũ lực sát thương với quy mô khổng lồ như vậy để phá hủy. Hơn nữa, bất cứ vụ nổ hạt nhân quy mô nào trên chiến trường Ukraine gần như đều chắc chắn sẽ khiến cho quân Nga khó tránh khỏi những hậu quả do phóng xạ nặng nề này.
Vũ khí hạt nhân chiến thuật khó có thể đẩy người Ukraine ra khỏi chiến tranh. Hiệu quả của một lượng nhỏ vũ khí hạt nhân chỉ có thể ảnh hưởng đến các khu vực cục bộ, còn hiệu quả chiến trường của vũ khí hạt nhân là không chắc chắn. Vì vậy, Nga không có lý do thích đáng nào để có thể dám mạo hiểm khiêu khích cộng đồng quốc tế, gây ra một cuộc thế chiến hủy diệt cả nhân loại.
Việc lựa chọn tấn công hạt nhân chống lại một quốc gia NATO lại càng là một hành động vô nghĩa. Trước tiên chưa kể ông Putin có thể nhận được bất cứ lợi ích nào hay không, nhưng hậu quả tất yếu của việc làm này sẽ bùng nổ ra một cuộc chiến tranh khác với NATO. Các thế lực nội bộ nước Nga cũng ít có khả năng đồng ý với hành vi tự sát này, và quân đội Nga có thể sẽ lật đổ Putin để ngăn chặn cuộc chiến đang nắm chắc phần thất bại của Nga.
Những gì ông Putin cần là tạo ra một bầu không khí khủng bố có thể dẫn đến sự leo thang của chiến tranh từ đó ngăn chặn sự hỗ trợ của phương Tây dành cho Ukraine. Tuy nhiên, điều này giống như một loại đe dọa thách đố để đạt đến mục đích bành trướng lảnh thổ, trên thực tế, sẽ không có khả thi trước sự chống trả chống quân xâm lược Nga của quân dân Ukraine và sự hỗ trợ to lớn mà thế giới tự do trong đó có Hoa Kỳ, đang tiếp sức nhằm chấm dứt cuộc xung đột đẩm máu và thô bạo này.