Y Khoa ở Mỹ: Có Nên hay Không Nên Đi Mổ???

[trungthuc]

** Có một câu chuyện về y khoa mà tôi tình cờ đọc qua, thấy cũng khá bổ ích, nên xin phép được post lên đây cho các bạn đồng hương tham khảo (dĩ nhiên là phải cho chỉnh sửa lại câu văn lại cho dễ đọc, dễ hiểu hơn)

Đã đi vào giai đoạn LÃO thì phải có BỆNH thì mới CHẾT được chứ! Nhưng mình có bệnh mà VÔ Ý THỨC trong việc chữa trị qua thuốc men và giao phó 100% cho bác sĩ thì đó là NỖI BẤT HẠNH của một số không ít người bệnh!!!

Có cơ hội gần gũi và tiếp xúc hỏi thăm những người có bệnh (với nhiều loại bệnh khác nhau), được một số bệnh nhân không ít yêu cầu trước khi giao cho bác sĩ mổ bất cứ bệnh gì ngoại trừ trường hợp Emergency (khẩn cấp) thì nên có Second/Third Opinion (ý kiến thứ 2/thứ 3) rồi mới nên OK!!!

Trong chuyến đi L.A. vừa rồi, tôi có ghi nhận lại 3 ca mổ của bạn bè.
Ca 1: mổ một mắt bị mù luôn nên từ chối lời bác sĩ bảo mổ mắt còn lại và bây giờ chỉ nhìn đời bằng 1 con mắt thôi.
Ca 2: mổ tuyến tiền liệt đã 7 năm, nay tình trạng ngày càng tệ hại hơn chứ chưa lúc nào khá hơn cho đường tiểu và mất hứng thú tình dục kể từ lúc mổ cho đến nay.
Ca 3: Mổ đốt xương sống số 5 ở cổ, trước khi mổ còn lái xe đi đây đó, nhưng từ lúc sau mổ, hết lái xe do nhiều bộ phận có phản ứng chậm chạp (tay, chân, mắt) do khu thần kinh tiểu não bị ảnh hưởng xấu của ca mổ và hiện nay khi nghĩ lại tuy rất hối tiếc nhưng đã trễ rồi!!!

Cả 3 vị này nói ra câu kết luận rất đáng suy nghĩ: Người cao niên có nhiều bệnh phải mổ, nhưng nếu hiện chưa cần phải mổ ngay (trừ phi bị Emergency) khi mình còn chịu đựng được thì nên ráng sống vui với bệnh và không nên nhắm mắt đi mổ!! VÌ MÌNH NHIỀU KHI SẼ CHẾT TRƯỚC KHI CĂN BỆNH CẦN PHẢI MỔ!!!
Triết lý cuộc sống mà người già cần nên suy ngẫm kỹ càng trước khi đưa ra quyết định sau cùng: Luôn tìm kiếm second/third opinion. Vì trong giới y tế Mỹ cũng có nhiều lang băm!

(Minh họa)

Chính tôi cũng là nạn nhân của một anh bác sĩ rất thích mổ, chắc do mổ là sẽ có thêm tiền giải phẩu. Còn bệnh nhân nếu có mang tật là chuyện của bệnh nhân.
Cách đây 15 năm, tôi bị nghi là bị prostate cancer (ung thư tiền liệt tuyến) vì chỉ số kết quả PSA lên cao đến 6.5. Tôi được giới thiệu đến gặp một anh bác sĩ già chuyên môn về tuyến tiền liệt. Ông ta cho làm "sinh thiết" (biopsy) tôi, dùng 18 mũi kim dài đâm vào prostate (tiền liệt tuyến) để lấy ra mẫu tế bào xem có bị bị ung thư hay không.
Sau khi được làm sinh thiết này, tôi bị chảy máu ra nhiều vì ông bác sĩ này làm vụng về quá, rồi tôi bị bí tiểu (urine clot), nên phải vô nhà thương gấp vào ban đêm. Sau hai ngày nằm nhà thương, bác sĩ nói tôi bị "prostate cancer", đòi hai ngày sau phải cho mổ ngay!

Vì tôi biết rõ, ung thư tuyến tiền liệt sẽ không làm cho ai chết liền trong 6 tháng, tôi không chịu và muốn xin ý kiến thứ hai của một bác sĩ khác. Vì vậy ông bác sĩ già này không thể bịp được tôi, nên tỏ ra tức giận tôi lắm, và nói với tôi, đừng trở lại gặp ông ta nếu bây giờ không muốn ông ta mổ. Mổ prostate tức là cắt bỏ tuyến tiền liệt trong người, sau đó phải đeo tã như con nít còn nhỏ suốt đời, vì khi nước tiểu trong bàng quang (bladder) bị đầy, sẽ trào ra, vì đầu valve ở prostate đã không còn ở đó để tạm bít lại nữa.

(Minh họa)
Sau đó tôi đã xin một giáo sư bác sĩ trưởng khoa về tiết niệu (urology) của bệnh viện trường đại học y khoa tái khám lại, và làm biopsy lại, kết quả tôi không bị ung thư như ông bác sĩ già kia đã khám, mà chỉ bị sưng prostate mà thôi. Mười năm nay tôi vẫn không bị dính ung thư tuyến tiền liệt nào cả.

Xin đọc kỹ thêm những kinh nghiệm của bác sĩ VI SƠN để có thể tránh được những sai lầm to lớn trong tương lai trong việc chăm sóc sức khỏe ở dưới đây.

Kính thưa quý thân hữu,
Hôm nay tôi nhặt được trên forum (diễn đàn) người bạn có một lá thư của anh Nguyễn Minh Châu, vốn là trung tá Thủy Quân Lục Chiến QLVNCH và là nguyên quận trưởng quận Dĩ An, Biên Hoà có viết về một kinh nghiệm mà anh đã gặp gần đây với bác sĩ Mỹ ở một bệnh viện Mỹ ở El Camino, California.
Sau đó chị Phương Lan có viết thư hỏi, loại sai lầm y khoa như vậy có thực sự xảy ra với B/s và bệnh viện ở Mỹ hay không?
Xin quý thân hữu hãy đọc qua lá thơ của anh Nguyễn Minh Châu và sau đó đọc phần mà tôi xin trả lời chị Phương Lan và một số quý vị đã viết thư hỏi trước đây về đề tài tương tự này.

Kính thưa quý vị,
Ðây là câu chuyện xảy ra tại Bệnh viện El Camino của Mỹ. Ngày 9/10/2011, tôi được cựu Ðại tá Vũ Văn Lộc GÐ/IRCC tổ chức ÐNH Tình Ca Cho Em. Tôi được mời đến xem và nhận một hoa hồng về dâng lên bàn thờ vợ tôi.
Chẳng may tôi bị té ngã bể đầu và xuất huyết não sau khi làm siêu âm ở đầu (head scan). Tôi phải nằm BV 6 ngày để được theo dõi. Ngày hôm sau đã hết chảy máu.
Sau 2 lần siêu âm nữa trước khi cho xuất viện, B/s cho biết kết quả là ổn định.
Thứ Sáu tuần sau đi làm scan đầu lại cho an toàn. Trong thời gian về Belmont tôi có vào internet để biết thêm tình trạng "chấn thương ở đầu" (Head injury) của tôi và tự theo dõi thêm. Tôi chẳng thấy có xảy ra triệu chứng lạ gì cả xảy ra và vẫn email hằng ngày cho quý vị.
Nhưng khi scan đến lần thứ 4 này, B/s chuyên khoa thần kinh (Neurologist) lại nói, "não của tôi bị sưng thêm và đang rỉ máu". Ông ấy yêu cầu tôi phải chịu mổ đầu, nhưng tôi quyết định không cho mổ và yêu cầu được gặp trưởng khoa về thần kinh để duyệt film lại, vì theo tôi, tự thấy mình chẳng có bị chóng mặt, nhức đầu hay buồn nôn gì hết và ăn ngủ bình thường thì tại sao lại phải mổ?
Sau đó hơn nửa giờ, ông B/s dòi mổ đầu cho tôi biết là, "Sorry of wrong informations", nên không có tiến hành cho mổ.
Kính quý vị, B/s là thầy thuốc trị bệnh, còn người nhận định về căn bệnh và xem xét để quyết định chính là bệnh nhân. Nếu bệnh nhân không biết gì hết mà để cho B/s hay bệnh viện có toàn quyền, có thể sẽ tai hại vô cùng.
Kính.
NMC

Theo như trong thư của anh Nguyễn Minh Châu, thì một sự sai lầm về y khoa chuyên môn như vậy, có thể xảy ra đối với bác sĩ và bệnh viện ở Mỹ một cách rộng rãi được hay không?

(Minh họa)
Theo cơ quan Food and Drug Administration-FDA có thống kê, thì ở Mỹ, mỗi ngày có một người chết (oan) do sai lầm trong ngành y tế ở Mỹ.
"What a shame for such an understatement" của cơ quan FDA mà tôi cho là một trong những cơ quan bất tài và mâu thuẫn nhất trong chính phủ Mỹ. Họ nhiều khi chỉ trong thời gian một năm là có thể đổi ngược quyết định đến 180 độ.
Tôi dám mạnh miệng nói sự thật ở đây mà không sợ bị gắn cho là có ác cảm với ngành y-tế Mỹ vì chính tôi cũng là một thành viên của ngành này. Cần nói ngay, là thực sự ra, mặc dầu có những thiếu sót, mặt xấu xa trong ngành y tế Mỹ, ngành này vẫn là ngành đứng đầu thế giới về mức độ tân tiến và hữu hiệu. Tuy nhiên vẫn cần nói cái mặt trái của nó vì khi có sống trong chăn, thì mới biết rõ trong chăn có rận hay không.
Nói như vậy có gì mâu thuẫn không không? (Am I speaking from both corners of my mouth?). Dạ thưa, KHÔNG. Chúng ta phải nhớ là không có quốc gia nào đoạt được nhiều giải Nobel về y khoa như nước Mỹ. Nói về số khoảng 1% trong giới khoa học gia và nghiên cứu, kể cả về y khoa, ở Mỹ thì họ thuộc thành phần lỗi lạc hàng đầu thế giới, khó có ai sánh bì kịp.
Tuy vậy họ cũng phải thừa nhận là trên toàn nước Mỹ, hàng năm có đến 1 triệu ba trăm ngàn (1,300,000) người dân Mỹ bị tổn thương do lỗi lầm của bác sĩ/bệnh viện/dược sĩ/dược phòng. Về con số tử vong do các thực thể vừa kể đã gây ra, không phải chỉ có một người chết/ngày do lỗi lầm về y khoa, mà thực ra mỗi năm có đến 7 trăm tám mươi ngàn (780,000) người Mỹ bị chết do những lỗi lầm này đã gây ra. Cần biết thêm, số người Mỹ bị tử nạn trong các tai nạn xe cộ ở Mỹ chỉ độ 45,000 người một năm nghĩa là chỉ 1 phần 17(1/17) của con số trên đây. Có người đã gọi cái thảm trạng này là "the American unspoken holocaust"

Tuy nhiên, giới chuyên môn trong ngành y tế còn lại thì thật đa dạng. Một số khoảng 40 % các bác sĩ thuộc loại giỏi, 20 % thuộc loại khá. Tôi nói mà không sợ nói ngoa là số 30 % còn lại thuộc loại tầm thường đến hoàn toàn bất tài. Họ không thuộc bài vở, định bệnh nhờ phần lớn vào các thử nghiệm và trang bị máy móc tối tân.

Lại thêm một vấn đề nữa của giới bác sĩ Mỹ xử sự rất trịch thượng (arrogant), không có nhiệt tình (compassion) với bệnh nhân, mà chỉ quan tâm làm như thế nào để kiếm càng nhiều tiền càng tốt. Có một anh bác sĩ về tim mạch ở đây mới chỉ trong hai, ba năm hành nghề đã kiếm cả chục triệu. Bạn hỏi vì sao mà nhiều dữ như vậy?
Xin đưa ra một ví dụ, như bác sĩ sau đây: thân chủ nào mới đến khám (trong đó có tôi), anh chỉ khám qua loa, rồi nói là phải dị làm soi tim, đặt ống catheter. Một ngày anh làm từ 2 tới 4 cái ông gắn này, mỗi cái anh tính có 4,000 USD (cho riêng anh, không kể tiền viện phí).

(Minh họa)
Trung bình chỉ với heartcatch(*) thôi, anh này đã kiếm 12 tới 16 ngàn USD một ngày (dĩ nhiên tôi đã từ chối không làm cath với anh ta).Một năm chỉ với cath không thôi, anh ta đã kiếm trên 3 triệu rưỡi USD. Tôi đã nói thẳng vào mặt tay này khi anh ta lên tiếng dạy đời với tôi là tôi đã sai lầm khi tôi không chịu làm cath với anh ta: "I am not interested in doing anything with a damn money grabber like you!".(Tôi không muốn làm bất cứ điều gì với kẻ hám tiền chết tiệt như ông)
Nói về một câu chuyện thật đã xảy ra cho người bạn đời yêu mến của tôi. Bạn biết không, cách đây hơn 6 năm, Lucie bị chẩn đoán ung thư ngực. Tôi đưa cô ấy đến một bác sĩ chuyên về ung thư (oncologist). Sau khi bệnh ung thư được xác nhận và đã giải phẫu bởi một bác sĩ phẫu thuật, bạn tôi, Lucie đến cùng tôi gặp bác sĩ này để làm chemotherapy (hóa trị).
Anh ta nói phủ đầu với tôi ngay là anh vốn biết rõ tôi là bác sĩ nhưng anh không muốn bàn nhiều vì anh là b/s chuyên môn ngành này và tôi là b/s về thần kinh nên chẳng có biết gì nhiều. Tôi nóng máu hết sức, chẳng cần lịch sự gì cả, bèn nói thẳng mặt anh ta: "Excuse me, Dr P. Let’s cut out this BS (bullsh..). This lady is not a simple patient. SHE IS MY WIFE. AND I WILL HAVE THE LAST SAY ABOUT HOW HER TREATMENT IS GOING TO BE CONDUCTED". (tạm dịch: Xin lổi, b/s P. Xin hãy vứt di cái chức danh chết tiệt này đi. Người phụ nữ này không phải là bệnh nhân bình thường mà là vợ của tôi đấy. Và tôi sẽ có lời quyết định sau cùng về cách thức điều trị cho cô ấy)
Dĩ nhiên sau cùng anh ta đã đồng ý hoàn toàn với phương thức điều trị căn bản mà tôi đã đưa ra ("he made 100,000 dollars out of this treatment", anh ta kiếm được 100 ngàn qua việc chửa trị này). Hơn một năm sau khi điều trị và thông thường thì Lucie sẽ được tái khám 3 tháng một lần, cũng cái anh chàng này đã yêu cầu cho scan toàn bộ cơ thể của Lucie. Sau đó, anh ta gọi vợ chồng tôi lại loan báo là dựa vào chụp cắt lớp xương (bone scan) này thì bà xã tôi đã bị ung thư trở lại.
Tôi bực quá nói thẳng vào mặt anh ta (anh chàng này sau này không dám cãi lại tôi, sau khi biết tôi vốn là giáo sư của nhiều đại học ở Texas và đã là giám đốc của tất cả 4 bệnh viện thần kinh trong vùng) là làm gì có cái việc định bệnh ra ung thư bị tái phát (cancer relapse) mà chỉ dựa vào bone scan (chụp cắt lớp xương) thật đon giản? Anh ta nhất định là Lucie phải được điều trị ngay bằng thuốc Devastin, một phương thuốc được quảng cáo rầm rộ về mức độ công hiệu (debatable) cho ung thư vú, nhưng có điều chắc là có thể gây ra tử vong bất ngờ.
Tôi không chấp nhận lời đề nghị của anh b/s P. này mà đưa bà xã tôi đi khám ở Harrington Cancer Center. Sau mọi cuộc thử nghiệm cần thiết, họ kết luận là Lucie không hề bị cancer relapse. Và dĩ nhiên là kết luận đó đúng vì Lucie vẫn còn ở với tôi cho đến ngày nay để làm bà xếp oai hùng của tôi. Anh chàng b/s này sau này không biết bị ai khiếu nại mà bị cơ quan y tế tiểu bang cho giới hạn giấy phép hành nghề (restricted license), không cho làm công việc chữa chạy ung thư (oncology) nữa.

Còn một việc nhỏ nữa. Tôi có một bệnh nhân bị rối loạn tâm lý (Panic disorder) mà tôi vẫn cho khám định kỳ từ 20 năm nay. Gần đây anh này càng ngày càng bị khó thở. Anh cho tôi xem kết quả chụp hình phổi (nhiều procedures) và nói với tôi là anh đã đi khám với nhiều bác sĩ và không ai giải thích được lý do tại sao mà anh lại có vết nám (hilar mass) trong phổi và trên kết quả X-quang (increased density on the lungs x rays).
Anh ta đến gặp tôi nói rằng, là tuy biết tôi chỉ là bác sĩ về thần kinh, nhưng ở đây có nhiều người cho biết tôi có kiến thức rộng rãi về nội khoa nên anh muốn đến xin ý kiến của tôi. Tôi nhận ra là anh ta trên hình phổi có dấu hiệu lạ trong phổi (signs of interstitial infiltration/pneumonia) và phổi có một vết mờ (hilar mass). Tôi nói với anh ta là anh nên đi trở lại bác sĩ phổi của anh ta (a certain doctor named Polk) nói rằng, tôi có nghi anh ta bị fungal infection (viêm phổi do nấm) và dấu hiệu về bệnh xơ phổi vô căn (signs of idiopathic pulmonary fibrosis).
Anh ta trở lại nói với b/s Polk về lời gợi ý của tôi, Ông này bèn phán một câu xanh rờn đầy miệt thị: "I do not take advice from psychiatrists" (Tôi không cần ý kiến của bác sĩ thần kinh). Bệnh nhân của tôi trở lại thông báo với tôi lời nói của ông Polk này. Tôi bực quá (cái tính nóng tưởng đã chừa, nhưng chưa dứt hẳn) nên nói với anh ta: "It does not take a rocket scientist to figure it out. If he cannot, he better go back to school" (Không cần phải là chuyên gia về hỏa tiển để xem xét sự việc. Tốt nhất anh ta nên đi học lại từ đầu).

Và sau đó tôi có giải thích cho anh là các cuộc xét nghiệm đã cho kết quả "không bị ung thư", "không bị lao phổi". Ngoài ra cái hình dạng opacity không giống một remnant của primo-infection. Anh có triệu chứng của chứng viêm nang phổi (interstitial infiltration). Dựa vào đó mà nói thì khu vực Amarillo nằm ở vùng nông nghiệp nên khả năng bị nấm Aspergillus candidus cao hơn.
Nhưng vì anh này làm nghề sửa chửa ống nước nên hay phải vật lộn với cống rãnh nên tôi nghiêng hơn nhiều là anh bị một loại nấm (fungus) hiếm gặp nhưng thường thấy trong cống rãnh là Bradyrhizobium Japonicum. Anh bệnh nhân của tôi trở lại nói với b/s Polk. Nhưng ông ta vẫn ngoan cố không chấp nhận và nói rằng, ông ta không hiểu tôi đã nói ra điều gì? Anh bệnh nhân này liền đi sang clinic của trường đại học y khoa ở đây (chi nhánh của Texas Tech University, nơi tôi từng là giáo sư) thì cũng chẳng ai biết cái anh chàng b/s "khùng" tên Vi Sơn này nói gì. Sau cùng có một b/s chịu cho làm xét nghiệm và gửi cho phòng lab để kiểm chứng kết quả. Rốt cuộc là anh chàng này bị loại nấm Bradyrhizobium Japonicum gây bệnh, đúng như tôi đã tiên đoán.

Anh chàng này đi hỏi thăm khắp nơi mới biết ở University of Texas, Medical Branch ở Galveston, nơi mà chị b/s Hoàng Kim Khánh đang làm, có một b/s nổi tiếng chuyên về bệnh phổi (pulmonologist). Anh ta đến gặp ông này. Ông này sau khi làm nhiều xét nghiệm cũng xác nhận là anh bệnh nhân bị nhiễm nấm Bradyrhizobium Japonicum và viêm xơ ở phổi.

Tôi viết khá dài dòng ở trên là để xác nhận rằng, có nhiều b/s Mỹ rất dốt hoặc quyết định bị chi phối bởi sự tham lam (greed). Khi nghe họ đề nghị điều trị bệnh gì có vẻ hơi trái tai thì nên luôn luôn đi kiếm lời góp ý thừ, thứ 3 (second/third opinion) nếu cần. Vì trong giới y tế ở Mỹ cũng có nhiều tay lang băm (crooks) lắm. Với tư cách là một cựu giáo sư ở đại học y khoa Mỹ, tôi xin đóng góp vài ý kiến để cảnh giác thân hữu vì đây không phải là một lời bàn tán tầm phào để nói xấu một tầng lớp nghề nghiệp nào, dù có cao quý đến đâu.

*Tôi có cho tra cứu chữ "heartcatch"(*) này thì không thấy giải thích gì nhiều nên chỉ viết ra đúng nguyên văn. Nhưng theo tôi nghỉ, có lẻ đây là phương pháp nhằm gắn thêm stent trong mạch máu để cho máu không bị đông lại, có thể gây ra trở ngai cho máu được chạy thông suốt và cần phải uống thuốc chống đông máu suốt đời.

Nói đến y khoa thì khá phức tạp và nhạy cảm do phải có học qua, nắm rõ chuyên môn mới có thể lập luận này nọ. Cũng may tác giả bài viết này cũng có nhiều kinh nghiệm hay để chia sẻ ra nên tùy theo nhận định của mỗi người để thấy ra chuyện đúng/sai trong cách điều trị trong y khoa.
Cho phép tôi kể lại chuyện có thật đối với bà xã của tôi trong chuyện hù dọa mổ xẻ này. Lúc gia đình tôi mới qua Mỹ được gần 2 năm, bà xã tôi có vài triệu chứng khó chịu ở bên phải cũa bụng, bác sĩ cho d8i xét nghiệm thì kết quả cho thấy chỉ số cholesterol khá cao nên có cho uông thuốc, nhưng không đở đau và khó chịu. Sau đó, bà bác sĩ này giới thiệu vô bệnh viện để chẩn đoán thêm, và bác sĩ ở đây PHÁN: Phải mổ ngay, cắt bỏ túi mật liền, kẻo chết không kịp ngáp!! Kinh hoàng chưa!!!
Sau đó được giới thiệu qua môt vị bác sĩ lớn tuổi gốc Việt chuyên mổ xẻ thì ông này cứ liên tục hù bà xã phải cho cắt bỏ túi mật ngay, kẻo chết chạy không kịp?? Do hiểu biết nông cạn, lại mới qua Mỹ chưa kịp tìm hiểu gì thêm nên bà xã tôi lật đật đồng ý cho cắt bỏ túi mật, nằm bệnh viện sáng đi chiều về vì chính phủ chi trả tiền viện phí nên họ không muốn cho nằm lâu hơn. Sau này, đi tham khảo, tìm tòi mới biết ra, chỉ là "bị sưng túi mật", chỉ cần uống trụ sình là khỏi, còn nếu bị sạn túi mật, chỉ cần bắn tia laser vài lần là sẽ tan ngay, không cần mổ xẻ, cắt bỏ vô ích!!! Cơ thể người có đầy đủ bộ phận thì nên bảo dưởng, duy trì, không nên nhắm mắt nghe lời lời hù dọa của những người thầy thuốc do ham kiếm tiền nhiều (có lẻ để trả nợ tiền vay học ra bác sĩ), nên bất chấp lương tâm nghề nghiệp để gây hại đến sức khỏe đến nhiều người khác.
Còn nói đến chuyện xin ý kiến lần 2, lần 3, tuy nói ra thì dễ, nhưng chỉ có ai có đóng tiền dịch vụ y tế đầy đủ thì mới được xem xét, còn ai được chính phủ lo, chắc còn lâu mới được. Do bị đau đớn bệnh tật hành hạ từng ngày nên họ sẽ nhắm mắt chấp nhận thương đau mà thôi!!
Vài lời góp ý thêm.