Ăn giựt của kẻ khó

Giận dữ, nhục nhã, chua chát,... là những cảm xúc lẫn lộn của tôi khi nhìn một đám người bu vào hôi của trong vụ lật xe tải chở bia ở vòng xoay Tam Hiệp, Quốc lộ 1, đoạn qua phường Long Bình, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai hồi giữa tuần.

Trong đám đông đó, có người là dân địa phương, có người đang đi trên đường; có người ăn bận xềnh xoàng nhưng cũng có người có vẻ ngoài rất lịch sự. Nhưng dù xuất thân thế nào thì đám người đó không có vẻ gì là nghèo đói, khổ sở và cũng chẳng đến mức thất học. Vậy mà họ đã hành xử chẳng khác nào những kẻ vô giáo dục và chết thèm bia từ thời nảo thời nao.

Nhiều người tỏ vẻ hả hê sau khi hôi được bia từ vụ lật xe ở Đồng Nai. (Ảnh: Tuổi Trẻ)

Dân gian có câu “miếng ăn là miếng tồi tàn” và cái sự tồi tàn đó thể hiện rõ trên khuôn mặt của 2 người phụ nữ và 1 người đàn ông đang hớn hở ôm những thùng bia còn nguyên bước ra khỏi đống đổ nát; trên cái vẻ tất bật, hối hả của những người khác đang moi móc, lượm lặt những lon bia còn nguyên.

Điều đáng buồn là những biểu hiện tồi tàn đó xuất hiện nhan nhản, hầu như ở bất cứ vụ tai nạn nào mà hàng đổ ra đường có thể xài ngay được như trái cây, ốc hương, bia, mì gói... và cả dầu hỏa.

Hành vi này nói theo dân gian là ăn giựt, nói theo pháp luật là trộm cắp hoặc cướp tài sản. Đó là điều sai trái và chả tốt đẹp gì nhưng lại được người ta thực hiện một cách công khai và vô tư đến mức toát lên cái vẻ tự mãn đến lạnh người.

Tôi tự hỏi không biết những thức ăn, đồ uống đó họ mang về dùng, họ có thấy ngon không, lương tâm họ có chút gì áy náy khi nghĩ đến vẻ mặt đau khổ, những lời năn nỉ của người tài xế phải lâm vào cảnh họa vô đơn chí? Tôi đoán là họ sẽ không nghĩ gì và thậm chí còn tự hào khoe khoang rằng “ta đã nhanh chân hơn người”.

Một số người dân tham gia "hôi" trái cây trong một vụ tai nạn ở Quảng Bình (Ảnh: Internet)

Người dân tranh nhau lấy trái cây trong một vụ lật xe ở Quảng Nam (Ảnh: Internet)

Thấy người bị nạn mà không cứu là vô cảm, không cứu mà còn vô tư cướp giật thì gọi là gì đây? Vô cảm trước khó khăn của người khác là thiếu lương tâm còn vô cảm trước miếng ăn tồi tàn thì thiếu cái gì đây khi thời thất học, nghèo đói đã không còn nữa?

Tôi tin rằng những người hôi của có thừa tiền để mua mấy trái bưởi, mấy lon bia nhưng tại sao họ vẫn đi hôi của? Phải chăng ăn của “chùa” bao giờ cũng thú vị hơn, ngon hơn của mình? Nếu tâm lý đó đúng thì thật đáng buồn vì họ không chỉ đánh mất lòng tự trọng vì miếng ăn mà còn vì cái thú vui ích kỷ, bệnh hoạn.

Có lẽ sẽ mất rất nhiều thời gian, giấy mực và cả trình độ để phân tích nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự bần cùng về nhân cách của một bộ phận người Việt nhưng theo tôi nghĩ nguyên nhân rõ ràng nhất là thực thi pháp luật chưa nghiêm.

Hôi dầu trong một vụ lật xe ở Đồng Nai (Ảnh: Internet)

Nhân cách một con người hình thành không chỉ bằng các bài học luân lý mà còn bằng luật lệ cứng rắn. Nếu các bài học luân lý đánh vào lương tâm, lòng tự trọng thì pháp luật đánh vào tâm lý lo sợ bị phạt, bị tù tội. Vì vậy, kêu gọi ý thức, lương tâm, lòng tự trọng đối với những người hôi của thì thật là vô nghĩa.

Cái lợi mà người hôi của có được không lớn nhưng để lại những cái hại không hề nhỏ. Trước mắt là thiệt hại của tài xế gặp nạn, sau nữa là tình hình an ninh trật tự ở địa phương không bảo đảm. Và quan trọng nhất là hành vi hôi của nếu không được xử lý nghiêm sẽ thành thói quen, trở nên bình thường trong xã hội và sẽ bắt thang cho hàng loạt hành vi coi thường pháp luật khác.

Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền, vì vậy hãy bảo vệ những người dân thân cô thế cô trước kẻ hôi của và bảo vệ cả cái lương tâm của người Việt bằng những công cụ pháp lý cứng rắn của mình. Việc đó theo tôi không hề khó, chỉ cần khi xảy ra tai nạn, chính quyền địa phương cử lực lượng bảo vệ hiện trường, ngăn cản và xử lý thật nghiêm những kẻ hôi của thì những người khác sẽ chùn tay.

Trước mắt, để làm gương, tôi đề nghị chính quyền TP Biên Hòa, Đồng Nai thu thập lại những hình ảnh liên quan đến vụ lật xe hôm 4-12 để xác định danh tính những người hôi của, triệu tập đến làm việc và xử lý theo quy định của pháp luật.

Hà Giang

" thói quen hoành tráng" . Take what ever you can . It's free . No worries , insurance cover up ...