Nghiên cứu tóc có thể cho biết bạn đã ăn gì cũng như tình trạng sức khỏe cá nhân

[florida80]

Từng milimet một, một sợi tóc mỏng manh có thể chứa đựng đầy đủ thông tin về chế độ ăn uống của bạn. Về cơ bản, tóc được xây dựng bởi các axit amin đến từ nguồn thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày, do đó, chúng có thể “bảo tồn” tương đối hiệu quả các dấu vết hóa học của các protein trong thực phẩm chúng ta đã ăn, từ đó giúp suy ra loại thức ăn cụ thể với độ chính xác khá cao.

Một nghiên cứu mới được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Đại học Utah đã cho thấy việc lập hồ sơ nghiên cứu tóc người có thể đóng vai trò như một biện pháp giúp chỉ ra sự khác biệt trong chế độ ăn uống theo tình trạng kinh tế xã hội (Socioeconomic Status - SES). Những dữ liệu này có thể được dùng để đánh giá chế độ ăn uống của cộng đồng và rủi ro sức khỏe từ chế độ ăn uống đó.

"Dữ liệu phân tích từ tóc có thể được sử dụng để định lượng xu hướng chế độ ăn uống theo cách mà các cuộc khảo sát thông thường không thể nắm bắt được. Chúng tôi muốn thấy cộng đồng y tế bắt đầu đánh giá các mô hình chế độ ăn uống bằng hoạt động khảo sát mẫu tóc trên quy mô lớn giữa các nhóm thu nhập khác nhau, đặc biệt là những quốc gia có sự phân hóa giàu nghèo cao”, giáo sư Jim Ehleringer, thuộc Khoa Khoa học Sinh học Đại học Utah, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, cho biết.

Tóc có thể nói lên nhiều điều
Tóc có thể nói lên nhiều điều

Nguồn gốc đồng vị

Trên thực tế, bắt đầu từ những năm 1990, 2 nhà khoa học nổi tiếng Denise Dearing, Thure Cerling và các đồng nghiệp bắt đầu tìm hiểu cách thức mà chế độ ăn của động vật có vú có thể được phản ánh trên lông/tóc của chúng. Các nguồn thực phẩm khác nhau có tỷ lệ đồng vị ổn định khác nhau, hoặc các nguyên tử của cùng một nguyên tố có trọng lượng khác nhau. Khi thức ăn phân hủy thành các axit amin, những đồng vị có trong thực phẩm, bao gồm cả carbon và nitơ, sẽ “ngấm” vào tất cả các bộ phận của cơ thể, trong đó có tóc.

Nào năm 2008, nhóm Ehleringer đã công bố kết quả cho thấy thành phần đồng vị của tóc có thể theo dõi hiệu quả chế độ ăn của một người.

Chẳng hạn đối với vật nuôi công nghiệp, ngũ cốc mà chúng ăn sẽ để lại dấu vết trong lông của chúng. Ngũ cốc nằm trong một nhóm thực vật gọi là thực vật C4 có chứa đường, khác với thực vật C3 - một nhóm bao gồm các loại đậu và rau. Vì vậy, nếu bạn ăn thịt của các loài động vật ăn ngũ cốc, các axit amin trong tóc của bạn cũng sẽ có tỷ lệ đồng vị giống như ngũ cốc. Còn nếu nguồn protein mà bạn ăn chủ yếu bắt nguồn từ thịt của các loài động vật ăn rau, cỏ thuộc nhóm C3, tóc của bạn cũng sẽ có một dấu hiệu đồng vị giống như thực vật C3.



Tóc có thể cho biết những gì?

Để thu thập mẫu phân tích, các nhà nghiên cứu đã đi đến nhiều tiệm hớt tóc ở 65 thành phố trên khắp Hoa Kỳ. Họ cũng đã thu thập các mẫu từ 29 mã ZIP ở Thung lũng Salt Lake để thực hiện nghiên cứu chuyên sâu về một khu vực đô thị cụ thể.

Với cách thu thập này, sẽ không có bất cứ thông tin cá nhân nào, bao gồm tuổi tác, giới tính, thu nhập, tình trạng sức khỏe của chủ các mẫu tóc được tiết lộ, đảm bảo không xâm phạm cá tự do cá nhân. Tổng cộng, các nhà khoa học đã thu được mẫu tóc đại diện cho gần 700 người.

Kết quả cho thấy sự thay đổi về tỷ lệ đồng vị tóc, cả cục bộ và quốc gia, nhưng trong phạm vi tương đối hẹp. Trong đó, nhóm nghiên cứu nhận thấy các giá trị đồng vị carbon tương quan với chi phí sinh hoạt theo khu vực (mã ZIP) nơi các mẫu được thu thập. Và phần nào chỉ ra mối tương quan giữa thu nhập, chế độ ăn, và sức khỏe cá nhân theo từng khu vực.

Để mắt đến chế độ ăn, các tác nhà nghiên cứu nhận thấy dấu vết của đồng vị giống ngũ cốc chiếm ưu thế hơn ở các khu vực SES thấp. Ngoài ra, tỷ lệ đồng vị cũng tương quan với tỷ lệ béo phì. Điều này cho phép đưa ra mối liên hệ tiềm năng giữa chế độ ăn uống, SES và sức khỏe.

Tóm lại, phân tích đồng vị tóc hoàn toàn có thể trở thành một công cụ để đánh giá rủi ro sức khỏe của cộng đồng với độ chính xác chấp nhận được.

Tử Biệt - BS. Nguyễn Ý Đức


Trong mấy tuần lễ vừa qua, có một vấn đề thời sự được dân chúng Mỹ rất quan tâm. Chuyện một phụ nữ “bán sinh bán tử” 41tuổi ở tiểu bang Florida.

Bà bị tổn thương não bộ trầm trọng vì cơ quan này thiếu dưỡng khí chỉ có năm phút sau một cơn suy tim vào năm 1990. Từ mười lăm năm nay, bà được duy trì sự sống bằng dinh dưỡng qua ống vào bao tử.

Theo nhiều nhà chuyên môn các ngành liên hệ, bà nằm đó nhưng hầu như không hay biết chuyện gì xẩy ra ở chung quanh, không cảm xúc, suy nghĩ, đối thoại, tương tác với ngoại cảnh. Bà ngơ ngác như người không hồn dưới sự chăm sóc rất chu đáo của gia đình, bạn bè, nhân viên y tế, xã hội.

Rồi ngày 18 tháng 3 năm 2005, một vị quan tòa ra lệnh rút ống nuôi dưỡng dẫn truyền thực phẩm theo lời yêu cầu của người chồng. Vì “vợ tôi hằng nói “Xin đừng nuôi tôi bằng ống”. Quan tòa phán rằng phần não kiểm soát suy tư, nhận thức của bà không còn mà chỉ chứa đầy nước tủy sống, nên bà rơi vào tình trạng thực vật vĩnh viễn (persistent vegetative state).

Bác sĩ lão khoa David Lipschitz của Ðại Học Y Khoa Arkansas phụ họa “Sự đói không phải là phương thức độc ác để chết. Con người sẽ rơi vào sự hôn mê và từ từ tử biệt bình an”.

Bố mẹ bà không đồng ý, khiếu nại. “Con chúng tôi không hôn mê. Cháu nó là một sinh vật còn sống và hiểu biết sự việc, cần được nuôi ăn. Rút ống nuôi dưỡng thì khác chi một sự sát nhân, một tội giết người”.

Công luận truyền thông nhập cuộc tranh luận cùng với ý kiến khác nhau của các học giả, luật gia, y khoa học, tôn giáo, toàn bộ hành pháp, tư pháp, lập pháp Hoa Kỳ. Về sự sống và cái chết của một sinh mạng, một con người mà Ðấng Tối Cao đã tạo ra. Bất hạnh là con người đó dường như đã không còn làm chủ được đời mình, sự sống của mình.

Vậy thì lang tôi xin cùng quý thân hữu nhẹ nhàng tìm hiểu đôi điều về vấn đề này, nhấn mạnh tới “Tử Biệt”.

Cổ nhân ta vẫn thường nói tới chu kỳ kín của đời người “Sinh, Lão, Bệnh, Tử”.

Vâng: có sinh thì có tử, nhưng “sinh thì hữu kỳ, tử thì vô hạn”. Nặng bụng cưu mang chín tháng mười ngày là biết rằng con sẽ “nhập thế cuộc”, chào đời. Còn mặc áo mới vĩnh viễn ra đi thì chẳng biết bao giờ, ra sao.

Sinh ly, tử biệt. Vào đời là tạm thời ly cách với cơ thể người mẹ. Rời khỏi cuộc đời là tạm biệt với nhân gian. Hẹn lại cùng nhau gặp ở “cõi thật xa”: Niết Bàn, Thiên Ðàng, Aara, Elysium, Soma, Jahannan...Hoặc Ðịa Ngục để mặt đối mặt với Diêm Vương.

Với thân xác, bệnh tật thì học giả Ngô Tất Tố đã thoát dịch bốn câu thơ của vua Trần-Thái -Tôn như sau:

“Cũng bởi có thân mà có bệnh

Ví bằng không xác quyết không đau.

Phép tiên chớ vội khoe không chết,

Thuốc thánh còn chưa chắc sống lâu”.

Chưa chắc sống lâu thì có ngày phải biệt tử.

Mà Voltaire đã nói “Lúc ta chào đời là đã một bước đi về cõi chết”. Ðúng chăng là con người bắt đầu chết ngay từ lúc sinh ra và trong chu kỳ kín, cái kết cuộc nối liền với khởi điểm.

Guillaume Amerye (Abbé de Chaulieu) thì rõ ràng hơn “Cái chết chỉ là sự kết thúc cuộc đời; Nỗi thống khổ, niềm sung sướng không cùng theo”-.La mort est seulement le terme de la vie; De peine ni de biens elle n’est point suivie”.

Với Napoleon Ðại Ðế “Chết là giấc ngủ không mơ” và Shakespeare :“ Kẻ nào chết rồi là sạch nợ”.

Nói vậy thì chết cũng đơn giản như sanh, đôi khi ồn ào, lộn xộn hơn.

Có người đã ví sự chết của cơ thể như sự tắt của một nhà máy với những động cơ, giây điện. Nhà máy không im lặng ngưng hoạt động khi ta tắt nút kiểm soát đóng mở mà mọi bộ phận cót két kêu và rên rỉ trong khi chậm lại rồi ngưng.

Ngoại trừ bất thần chết vì tai nạn, thương tích hoặc cơn suy tim, cơ thể cũng cót két, rên xiết trước khi sự sống hoàn toàn ngưng.Vì thế Dylan Thomas có nhận xét rằng “Chúng ta không nhẹ nhàng đi vào tử biệt mà thịnh nộ, nổi khùng trước sự tắt lịm của ánh sáng”.

Nhưng có người tin rằng ở nội tâm thì lại bình an.Tuy ồn ào nhưng sự chết luôn luôn xác thực. Nhiều người đã tìm được bình an và chân giá trị trong sự xác thực này.

Tư Mã Thiên có ghi: “Nhân cố hữu nhất tử: Tử hoặc trọng ư Thái Sơn, hoặc khinh ư hồng mao”. Do đó mới có nguời khi đối diện với tử thần thì sợ hãi, phủ nhận, cô lập, giận dữ rồi năn nỷ điều đình để rồi cuối cùng cũng phải chấp nhận. Vì số trời đã định.

Y giới thường được huấn luyện để cứu chữa bệnh nhân và kéo dài sự sống trong đó họ đạt được phần thưởng về tinh thần cũng như tài chánh.Nhưng khi không ngăn chặn được sự chết thì họ hết hứng thú và thường chuyển sang đối tượng khác. Và nguời bệnh đôi khi bị quên lãng, đơn độc ra đi trong cảm xúc gia đình, tôn giáo.

Mà ra đi thì xác còn đó, hồn đi đâu, chẳng ai hay. Nên Shakespeare đã ví “ Chết chỉ là một cuộc du lịch nhưng chẳng ai quay trở lại”. Ðể nói cho nhau biết chết ra sao, như thế nào, và bên kia vui hay buồn, thái bình hay binh đao, độc tài hoặc dân chủ...Chẳng ai “báo cáo” nên người tiễn đưa phải suy luận, tìm hiểu về người ra đi. Ði như thế nào, lúc nào, ra sao.

Từ nhiều thế kỷ, chết được hiểu như là khi con người mất hết các chức năng sống: tim ngừng đập vĩnh viễn, hơi thở không còn. Nhưng khi nào thì mạng sống đó được coi như là không còn sống. Ðó là điều mà các giới y, luật, triết, các vị học giả, thường dân, người làm chính trị đã và đang ồn ào, hăng say thảo luận, góp ý.

Vì tạm thời tim ngưng đập, hơi thở gián đoạn khoảng 6 phút mà các bộ phận sinh tử chưa bị tổn thương, con người tưởng như đã mãn phần thì y học hiện đại đã phục hồi được các chức năng và cứu sống nhiều người.

Cho nên tiêu chuẩn não -tử brain death được thêm vào.

Não là trung tâm của hệ thần kinh. Cuống não kiểm soát các chức năng duy trì sinh lực của các cơ quan, bộ phận; não trên điều hòa ý nghĩ, trí nhớ, tình cảm con người.

Năm 1968, Ðại Học Y Khoa Harvard đề nghị bốn tiêu chuẩn cho não tử:

a- Không đáp ứng với cảm giác sờ mó, âm thanh và các kích thích ngoại vi;

b- Không còn cử động và không còn hơi thở tự phát (spontaneous breathing);

c- Không cón tác động phản xạ.

Phản xạ (reflex) là một sinh hoạt tự động hay không chủ ý do một vòng thần kinh tương đối đơn giản gây ra mà không nhất thiết liên quan tới ý thức. Chẳng hạn khi dùng kim chích vào tay một người, thì kim đau sẽ gây ra cử động phản xạ tự vệ tức thì để rút ngón tay lại trước khi não có thời gian gửi thông tin cảm giác đau tới các cơ quan liên hệ.

d- Không còn ký hiệu não điện đồ hoặc bất cứ hoạt động điện năng nào từ tế bào não.

Từ năm 1929, bác sĩ thần kinh tâm trí người Ðức Hans Berger đã phát hiện là não bộ có những luồng điện phát ra khi não hoạt động. Nhưng khi đó không ai tin. Phải đợi tới năm 1932, nhà bác học người Anh Edgar Adrian cụ thể chứng minh được sinh hoạt diện năng này của não thì mọi người mới chấp nhận và Edgar được giải thưởng Nobel nhờ công trình này.

Ngày nay nhiều máy móc tối tân đã ghi nhận được các sinh hoạt điện năng của não bộ với các sóng alpha, beta, delta, theta. Rồi lại còn MRI, PET scan ghi lại các tín hiệu cũng như thay đổi hóa chất của não khi nghỉ cũng như khi làm việc.

Trong tương lai gần đây, chắc là các ý nghĩ thầm kín của ta cũng sẽ được máy móc phát hiện, đọc được.

Tiêu chuẩn não-tử của đại Học Harvard cũng không được mọi giới đồng thuận công nhận là một thử nghiệm để kết luận sự chết. Mỗi quốc gia dùng tiêu chuẩn khác nhau.

Từ năm 1981, Hoa Kỳ định nghĩa chết như sự ngưng không đổi ngược của toàn bộ não kể cả phần cuống là nơi điều hòa hô hấp, tuần hoàn và các chức năng khác.Và về pháp lý, các điều kiện trên phải kéo dài sau 12 giờ.

Còn tình trạng thực vật (vegetative state) cùa người phụ nữ tiểu bang Florida thì cuống não còn hoạt động và tiếp tục giúp hoàn thành sự hô hấp, tuần hoàn và vài chức năng khác; nhưng não trên điều hòa sự suy tư, thu nhận cảm xúc không còn nữa.

Khi rơi vào Permanent vegetative state là tình trạng không có ý thức vĩnh viễn, không đổi ngược trong đó không có cử động tự ý hoặc bất cứ khả năng nhận biết nào; không còn khả năng chủ ý truyền đạt hoặc tương tác với ngoại cảnh. Người bệnh đôi khi rơi vào tình trạng nhìn theo mà không biết gì (coma vision.)

Cho nên rơi vào Não Tử thì ít khi thoát chết dù có cấp cứu; tình trạng thực vật vegetative lại vẫn còn toàn vẹn cuống não để điều khiển một số chức năng của cơ thể cho nên có thể kéo dài sự sống vật vờ cả nhiều năm...Có coi bà như đã chết rồi hay không, đang và còn là đề tài tranh luận....

Tử biệt

...Lão Tam được Trời ban cho tuổi thọ gần bát tuần. Ông tương đối vẫn mạnh khỏe, không bệnh kinh niên, không phải dùng thuốc gì, ngay cả Tam Tinh Hải Cẩu hoặc nhân sâm, cao hổ cốt..

Nhưng từ nửa năm nay, lão thấy sức khỏe mỗi ngày mỗi giảm. Lão không còn sinh lực như mấy năm trước. Lão không quan tâm tới mọi sự chung quanh, đôi khi muốn xa lánh mọi người. Khẩu vị giảm, nhai nuốt khó khăn và ông thấy thực phẩm là không cần thiết. Ông rất sợ khi người thân ép uống súp, ăn thịt, chỉ sợ nghẹn, ói. Có những ngày ông ngủ li bì, như để tiết kiệm sinh lực cho những chức năng quan trọng.

Ông bồn chồn trong lòng, nằm ngồi không yên như nhớ như quên điều gì muốn làm muốn thôi, muốn nhắc nhở vợ con. Rồi thở dài, ngán ngẫm. Vào đêm khuya vắng, ông dường như thấy cha mẹ ông xuất hiện đâu đây, ân cần nói chuyện với ông.

Có lúc ông lên kinh, chân tay co giựt, hàm cứng lại. Giá có ai bóp tay bóp chân cho mình lúc này nhỉ!.

Ông thấy nhịp tim chậm dần, nhẹ hơn. Hơi thở đôi khi như hụt và nông. Tuần hoàn kém, thân ông giá lạnh vì thiếu máu. Da ông xanh nhợt. Não thiếu oxy nên ông hay choáng váng mày mặt, kèm theo những cơn nhức đầu kéo dài khó chịu. Ngượng ngùng hơn là nhiều lần ông không kềm hãm được đại tiểu tiện, bài tiết trên giường. Người toát ra mùi hôi; nước miếng hoen khóe mép, đóng cặn.

Xương thịt, nội tạng ông đôi khi đau nhức, nhưng không kéo dài lâu. Ông nhớ có người nói, cận tử thì cơ thể tiết ra vài hóa chất giúp giảm sự đau, sự quằn quại khi mô bào, bộ phận bước vào giai đoạn đau đớn của sự chết( agony phase of death). Các bộ phận trong hình hài ông ngưng dần, bộ phận nọ tiếp nối bộ phận kia như những quân bài domino đè lên nhau mà ngả xuống.

Ông mỉm cười chờ đợi. Một ngày đẹp trời nào đó, mắt ông sẽ mờ dần, đồng tử mở rộng nhưng bất động, để đón nhận thêm nhiều ánh sáng. Không gian sao tối dần, như Victor Hugo than phiền “ Tôi chỉ thấy bóng tối” hoặc Emily Dickinson “...sương mù đang bao phủ quanh tôi”. Bắt chước Goeth, ông kêu lên “ Light! more light”, cho tôi thêm ánh sáng !. Ðể lần cuối nhìn thấy cuộc đời. Rồi ông lịm dần, lịm dần.

Chỉ trong vài giờ, cơ thịt ông co cứng, giá lạnh, xanh lợt. Rồi vài chục giờ sau, cơ thể ông mềm, mô bào tự hủy hoại vì hóa chất tiết ra, rồi thoái rữa vì đám vi khuẩn trong ruột già ruột non đua nhau lan tràn khắp chốn.

Rồi thân xác này sẽ được chôn cất dưới lòng đất xâu. Cát bụi lại về cát bụi.

Ông nhớ là cách đây vài tháng, khi linh cảm rằng sẽ đi xa, ông đã làm di chúc. Xin đừng móc dây móc máy vào người tôi khi tôi hấp hối. Cho phép tôi ra đi lành lặn như khi tôi tới. Trên giấy tờ hộ tịch sẽ được ghi tôi chết vì natural cause, rất tự nhiên, điều mà nhiều người mong ước. Và xin cảm ơn mọi người đã chăm sóc tôi, đã quan tâm tới “những nhu cầu cận tử” nhu cầu của người trên ngưỡng cửa tử vong”.

Lão Tam đã sẵn sàng ra đi.

Như Thomas Edison reo lên Bên kia thế giới sao mà đẹp “It is beautifull over there”!

Và bình thản đợi chờ như nhà văn lão thành MặcThu viết nhân chuyến “tiễn đưa” nhà văn Mai Thảo.

“Sân ga một đám đứng chờ tàu,

Toàn bạn già xưa biết mặt nhau.

Tàu chật, có người lên được trước;

Chậm chân, kẻ đợi chuyến tàu sau.



Một đi là chẳng quay đầu lại,

Áo trắng trên người đủ kín thân.

Ra đi giống thuở ai vừa đến,

Tàu suốt trăm năm chỉ một lần.



Sân ga thấp thoáng bóng người già,

Họ sẵn sàng về cõi thật xa.

Hình như trong đám trông chờ ấy,

Có bạn thân tình, có cả ta”.

Vâng. Có cả ta.

Bác sĩ Nguyễn Ý-ÐỨC

Sunday, October 25, 2020
Bí Mật Của Một Câu Niệm Phật - Phạm Thành Châu


Vừa rồi, chúng tôi, những người bạn chí thân từ thời còn đi học ở Việt Nam trước 1975, rủ nhau qua Canada thăm mấy ông bạn khác. Chúng tôi đến thành phố Montreal vào mùa hè nên không lạnh lắm.
Ở Mỹ hay Canada, nhà cửa, cách sinh hoạt không khác nhau mấy. Và việc đi thăm bạn bè thì cũng chẳng có gì đáng kể ra đây nếu không có một câu chuyện, mà nếu bạn nghe được, chắc cũng sẽ ngạc nhiên, đặt nhiều câu hỏi.

Chuyện hơi dài dòng, xin bạn kiên nhẫn.
Chúng tôi gồm ba cặp vợ chồng, được gia đình người bạn tiếp đón rất thân tình. Ông ta còn gọi các bạn khác ở gần đó, kéo đến, nên buổi họp mặt thật đông vui.
Khi bữa cơm gia đình đã mãn, các bà lo dọn dẹp chén bát để pha trà và các ông đang chuyện trò sôi nổi, thì ông bạn chủ nhà đổi đề tài: “Có một chuyện thực, xảy ra ở Việt Nam, khoảng năm 1982. Một chuyện kỳ lạ mà bà chị tôi vừa là người trong cuộc vừa là nhân chứng. Lúc còn ở Việt Nam, chị tôi dấu kín vì sợ đến tai công an thì sẽ bị tra hỏi, có thể bị tù cũng nên. Nay chị tôi đến xứ tự do, sẽ kể thoải mái. Trong câu chuyện, có gì thắc mắc, xin cứ hỏi chị tôi”.

Người chị của chủ nhà, đang ngồi với các bà, được yêu cầu kể chuyện. Chị ta xin phép vài phút để lên lầu, lát sau đi xuống, tay cầm một phong bì đặt trước mặt và bắt đầu kể. Mọi người yên lặng, lắng nghe.
- “Gia đình tôi, sau bảy lăm (1975), chỉ còn đàn bà vì đàn ông đều vô tù cải tạo hết cả. Khoảng năm tám mươi (1980), chúng tôi được móc nối để vượt biên nhưng vẫn phải chờ ít nhất một người đàn ông đi tù cải tạo về mới quyết định được. Năm đó, cậu em tôi được thả về, chúng tôi báo cho người tổ chức, họ bảo, có một chuyến, phải đi ngay. Từ Sài Gòn chúng tôi đón xe về Cà Mau dự đám cưới. Đám cưới thật nhưng ăn cưới chỉ là cái cớ. Dân địa phương thấy người lạ từ Sài Gòn về ăn cưới thì biết ngay, nhưng rình bắt là công việc của công an. Thế nên, ai cũng chờ đợi màn thứ hai là khuya nay, công an sẽ phục ở bãi đáp để tóm gọn quí vị quan khách nầy. Trò nầy xảy ra thường xuyên, nhưng họ không biết rằng vụ vượt biên nầy lại do chính công an địa phương đứng ra tổ chức, nên tối đó quí vị công an với các viên chức xã ấp có nhiệm vụ phải nốc rượu cho thật say, để sáng ra, ai cũng không biết gì cả!

Khuya đó, chúng tôi bị gọi dậy, cấp tốc lên đường. Từ nhà ra biển chỉ vài cây số. Trời quá tối. Chúng tôi âm thầm theo người trước mặt, đi vòng vèo trên các con đường đất. Trong bóng đêm tối đen, thỉnh thoảng, bên đường lại có một toán chui ra nhập bọn, tôi đoán, cả đoàn chúng tôi, ít ra cũng hơn trăm người. Mặc dù đã được dặn trước là khi xuống thuyền phải tuyệt đối yên lặng và trật tự, không được chen lấn cãi cọ, nhưng khi thấy mấy chiếc tắc xi (thuyền nhỏ đưa ra thuyền lớn), người ta ùa nhau lội xuống nước, tranh nhau leo lên thuyền. Cậu em tôi đi trước, tay bồng hai đứa con, vợ nó níu lưng đi sau, tôi níu áo cô ta để khỏi lạc nhau. Chỗ bãi đó toàn sình, ngập đến đầu gối khiến ai nấy bì bõm mãi mà chưa đến thuyền. Cậu em tôi phải kéo hai người đàn bà chúng tôi phía sau nên càng vướng víu, chậm chạp. Mọi người như những bóng ma âm thầm, chen nhau leo lên thuyền.
Khi cậu em tôi bỏ được hai đứa nhỏ lên thuyền, đẩy được vợ nó lên, đến lượt tôi thì bỗng có tiếng súng, tiếng la hét:
- “Tất cả đứng yên! Đưa hai tay lên. Ai bỏ chạy sẽ bị bắn bỏ”.
Tôi thấy ánh đèn pin loang loáng cách chỗ chúng tôi vài trăm thước. Chủ thuyền vội đẩy thuyền ra. Cậu em tôi chỉ kịp níu lấy be thuyền, người vẫn còn ở dưới nước. Tôi và khoảng vài chục người đành đứng nhìn mấy chiếc thuyền lẫn vào bóng tối, mờ dần ngoài biển khơi. Lúc đó tiếng súng và tiếng hô hoán “Đứng yên! Bỏ chạy bắn bỏ” càng như gần hơn khiến mọi người vội chạy ngược về phía bờ. Như đã dặn trước:
- “Khi bị bể, phải chạy tránh xa ánh đèn của công an, trốn cho kỹ, chờ vài hôm, yên tĩnh mới tìm cách ra lộ đón xe về”.
Vậy là mạnh ai nấy chạy. Tôi bương đại lên bờ, chạy ngược hướng tiếng súng. Vừa chạy vừa run, miệng niệm: “Nam Mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Quảng Đại Linh Cảm Quan Thế Âm Bồ Tát”. Cứ nhắm mắt, nhắm mũi chạy đại, vấp mô đất hay gốc cây té xuống thì vùng dậy chạy tiếp. Lúc đầu hình như có người cùng chạy với tôi, quay lại thì không thấy ai cả! Tôi chạy độ nửa tiếng, thấy đã xa, vừa hoàn hồn thì hai chân rã rời, nhấc không lên. Tôi ngồi đại xuống đất, thở dốc. Lúc đó khoảng một giờ sáng. Tôi nhìn quanh. Một bên là biển đen sì, rì rào tiếng sóng, một bên là bờ rừng, với hàng cây là những khối đen, cao hơn đầu người, trông như những con ác thú đang chờ mồi. Tôi đoán, có lẽ công an rình bắt một vụ vượt biên khác, cách chúng tôi vài ba trăm mét, chủ thuyền tưởng bị bể, nên bỏ chạy, vì thế mọi người mới chạy thoát.

Từ lúc lên xe ở Sài Gòn đến khi về Cà Mau, tôi hoàn toàn không biết mình đang ở đâu? Bây giờ ngồi bơ vơ giữa đồng không mông quạnh, chung quanh tối mù, tôi tự hỏi mình sẽ làm gì, hay phải ngồi như thế nầy cho đến sáng? Lúc nãy, chạy, người toát mồ hôi, bây giờ, gió biển thổi vào, tôi lạnh run cầm cập. Tôi thầm ước cho công an đến bắt mình, có người cùng bị bắt với nhau cũng yên tâm, rồi sau đó muốn ra sao thì ra! Cái xách nhỏ trên vai tôi vẫn còn. Tôi tìm chai nước lạnh, uống mấy ngụm. Trong xách chỉ có vài chai nước lạnh, mấy viên thuốc say sóng, mấy hộp sữa đặc, cái khăn nhỏ, một mớ đô la và vàng cùng quyển kinh Phật. Không hiểu sao, trong lúc hoảng loạn mà tôi còn giữ được cái xách?

Đang ngồi rầu rĩ, bỗng nhiên, tôi thấy từ xa, có ánh đèn thấp thoáng, có lẽ là đèn dầu hôi, loại thường thấy ở thôn quê, cách tôi hơn một cây số. Tôi mừng rỡ, quên cả mệt, đứng lên, nhắm ánh đèn mà đi. Tôi đi như chạy, té lên, té xuống, mà không thấy đau, cứ nhắm ánh đèn bương tới, vì sợ người ta tắt đèn thì không biết làm sao tìm đến. Độ nửa giờ sau, tôi đến nơi. Đó là một nhà lá, cửa mở, một cây đèn bão, (loại đèn để đi trong gió mà không sợ tắt) đặt trên một chiếc ghế nhỏ, để ngay trước cửa, nhờ vậy mà từ hướng bên trái ngôi nhà, tôi vẫn thấy được.
Khi đến trước cửa, tôi kêu lên:
- “Có ai trong nhà không? Cho tôi vào với”.
Có tiếng đàn ông nói lớn:
- “Vào đi! Đừng sợ!”.
Khi bước vô cửa tôi mới nhận ra là có một người đàn ông đang ngồi hút thuốc lào, cạnh một cái bàn để giữa nhà. Người đàn ông đứng lên, ra đem cây đèn bão và chiếc ghế vào. Nghe giọng lơ lớ, với cách dùng chữ, tôi đoán ông ta là người Bắc giả giọng Nam. Tôi bước vào nhà. Nhà không rộng lắm nhưng đặt ba nơi ba chiếc giường rộng, có trải chiếu tươm tất. Ông ta chỉ chiếc ghế:
- “Ngồi đấy đi!”.
Tôi nói cám ơn, vì áo quần dính sình, không dám ngồi, sợ dơ ghế. Ông ta bảo, giọng bình thản như việc nầy đã từng xảy ra nhiều lần:
- “Thế thì đi tắm đi! Tôi có sẵn áo quần của bà xã tôi, thay tạm. Áo quần bẩn thì giặt đi, phơi ra ngoài gió, sáng mai khô ngay, thay trả lại cho tôi, rồi tôi sẽ đưa ra bến xe, đón xe về Sài Gòn”.

Nghe nói sáng mai đón xe về Sài Gòn, tôi mừng quính, không ngờ mình may mắn gặp được cứu tinh. Tôi thấy có cảm tình với người đàn ông tử tế đó, định nói lời cám ơn, nhưng nhìn thấy hai con mắt của ông ta, tôi rùng mình khiếp sợ. Ông ta khoảng năm mươi tuổi, dáng người tầm thước, mặt sạm nắng, hai gò má cao, tóc ngắn, chân tay gân guốc ... nghĩa là ông ta đúng là một nông dân, chỉ đôi mắt là khủng khiếp. Tuy đèn dầu tù mù nhưng đôi mắt vẫn ánh lên những tia sáng lạnh lẽo, vừa uy quyền, tàn nhẫn vừa như giễu cợt. Tôi sợ quá, cảm tưởng như mình là con chuột đã bị con mèo chộp được trong móng vuốt nhưng vẫn giữ đấy chờ con mồi chết khiếp mới từ từ thưởng thức. Thấy tôi đứng bất động vì sợ, ông ta cười, giọng dịu dàng nhưng vẫn uy quyền, như ra lệnh:
- “Tôi không hại cô đâu. Cô đừng sợ. Tôi nghe tiếng súng nổ là biết ngay vượt biên bị bể nên thắp đèn lên để ai chạy thoát thì đến đây tá túc, sáng mai tôi lấy thuyền đưa ra bến xe về nhà. Tôi đã cứu hàng mấy trăm người rồi. Ai cũng về nhà an toàn. Đừng sợ. Để tôi lấy áo quần cho cô thay tạm. Hôm nay vợ tôi ra chợ thăm đứa con gái, sáng mai, tôi đưa đi, nhân tiện đón vợ tôi về. Đói bụng thì có cơm nguội trong nồi với con cá khô trong bếp, lấy ra mà ăn”.

Ông ta nói nhỏ nhẹ, từ tốn nhưng tôi vẫn sợ, răm rắp theo lệnh. Ông ta vào buồng đem ra một bộ đồ đàn bà màu đen, trao cho tôi rồi thắp một cây đèn cầy, chỉ lối đi ra sau chái nhà:
- “Có cái phòng tắm sau kia. Sẵn nước với khăn lau. Tắm xong, mặc tạm, còn bộ đồ bẩn thì giặt đi, phơi lên, sáng mai khô, mặc vào, trả lại bộ đồ cho vợ tôi”.
Tôi riu ríu cầm áo quần và cây đèn cầy, ra nhà sau, vào phòng tắm, đóng cửa lại, gắn cây đèn sáp lên bệ, xây lưng về phía đèn, cởi đồ ra, dội nước. Tôi làm một cách vô thức, như bị thôi miên bởi cặp mắt của ông ta, tôi đoán, đang nhìn tôi qua khe hở của vách phòng. Tôi tắm qua loa, mặc áo quần vào. Còn nửa thùng nước, tôi đổ ra cái thau nhỏ sẵn đó, vò bộ đồ dính sình rồi treo lên một sợi dây kẽm trong phòng tắm. Khi tôi lên nhà trên thì ông ta chỉ cái giường, có giăng sẵn mùng:
- “Cô ngủ trên giường nầy. Tôi ngủ trong phòng. Ngủ đi cho khỏe, đừng sợ mà thao thức. Mai đi sớm”.
Tôi nói:
- “Dạ. Cám ơn!” rồi chui vô mùng. Ông ta tắt đèn, đi vào buồng.

Tôi nằm trên giường, mắt mở thao láo, không dám ngủ. Có chiếc mền mỏng, tôi lấy quấn chặt quanh người rồi nằm lắng nghe, không biết chuyện gì sẽ xảy ra? Tôi chỉ mong được ông ta tịch thu hết số đô la và vàng tôi mang theo rồi tha cho tôi về nhà. Tôi cứ lẩm nhẩm niệm Quán Thế Âm, cầu Phật Bà cứu khổ cứu nạn. Trong đêm tối, tất cả im lặng, chỉ có tiếng sóng biển rì rầm nghe như tiếng xe chạy rất xa. Bấy giờ tôi mới thấy người rã rời, vừa mỏi vừa đau ê ẩm khắp nơi, nhất là những chỗ bị mô đất hay gốc cây đập mạnh vào khi tôi chạy bị ngã. Suy nghĩ miên man, tôi chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay.

Khi tôi tỉnh dậy thì trời đã sáng. Vừa xếp mùng, mền xong thì ông ta từ trong buồng bước ra.
- “Ngủ có được không?”.
- “Dạ. Đi mệt quá nên ngủ say một giấc đến sáng”.
Tôi nói mà không dám nhìn ông ta, sợ thấy đôi mắt kinh khiếp đó.
- “Cô thay đồ rồi chúng ta đi ngay. Tôi chở cô ra bến xe ngoài chợ, họ sẽ đưa cô lên bến xe tỉnh, đón xe về Sài Gòn. Cô viết vào miếng giấy trên bàn kia, tên họ địa chỉ của cô. Tôi cần biết về cô để sau nầy dễ xác nhận”.

Tôi ra sau nhà, thay đồ, đem bộ đồ của vợ ông ta để trên giường, đến chỗ cái bàn, viết tên họ, địa chỉ vào miếng giấy. Ông ta chỉ cái xách nhỏ của tôi “Đừng quên cái xách tay”. Tôi thấy quyển kinh của tôi để ra ngoài nhưng không dám lấy bỏ vào xách, mà làm như không thấy, chỉ vơ vội cái xách, cầm đi theo ông ta. Ra ngoài sân, tôi mới biết, trước nhà là một con sông rất rộng, có lẽ là cửa sông, còn biển thì nằm bên trái căn nhà, cách một cây số. Nhà ông ta nằm giữa một vùng hoàn toàn hoang vắng, chung quanh là sình lầy với cây đước, vẹt, sú gì đó mọc mênh mông, chạy đến mút mắt. Tôi không hiểu vì sao vợ chồng ông ta lại đem nhau ra ở chỗ nầy? Không ruộng vườn, không thuyền bè đánh cá, không có người chung quanh, ngay đến con chim cũng không thấy bay qua. Có chăng là mấy con cua còng gì đó nằm trên mặt sình dương mắt nhìn tôi. Con đường từ nhà ra bến sông được đắp cao, có lẽ là lối duy nhất đưa ông ta ra chiếc thuyền, đến với xã hội loài người.

Ông ta xuống thuyền, tôi bước theo. Nhờ mấy miếng bê tông làm thành tam cấp nên tôi xuống thuyền không khó khăn lắm. Chiếc thuyền nhỏ, dài khoảng sáu, bảy mét, rộng hơn hai mét, gắn máy đuôi tôm. Ông ta tháo dây cột thuyền, giật máy, đưa thuyền ra giữa giòng sông.
Chiếc thuyền chạy giữa hai bờ rừng vắng vẻ, hoang vu. Một lúc thật lâu thì xa xa thấp thoáng mấy mái nhà sau hàng dừa nước, rồi vài chiếc thuyền xuất hiện, chạy ngược chiều. Thuyền ghé vào một bến đò, có nhà cửa, quán ăn, một chợ thôn quê nhỏ và một bến xe lam (xe Lambretta, ba bánh dùng chở khách). Ông ta cột chuyền, ra dấu cho tôi cùng lên bờ. Mọi người thấy ông ta thì cúi đầu chào vẻ kính cẩn và sợ hãi. Ông ta không thèm nhìn ai, đi thẳng đến chiếc xe lam, nói gì đấy với người chủ xe. Người chủ xe khúm núm gật đầu, miệng dạ nhịp, rồi đến nói với tôi:
- “Mời cô lên xe. Xe chạy ngay bây giờ”.

Ông ân nhân không để ý đến lời cám ơn của tôi, cũng không nói với ai tiếng nào, xuống thuyền, giật máy, quay thuyền ra giữa giòng. Khi ngồi trong xe lam, tôi thấy mọi người đang tò mò nhìn tôi với vẻ sợ hãi rồi thì thầm với nhau gì đấy. Ông xe lam nổ máy, chở một mình tôi, vòng vèo trên đường đất trong xóm rồi đưa xe ra đường lớn, chạy vào thành phố. Ông ta chạy thẳng đến bến xe khách, ngừng cạnh một xe đầy khách, mời tôi xuống, đưa tôi đến ông tài xế, thì thầm với ông ta. Ông tài xế mời tôi lên ngồi ghế trước. Tôi lục trong xách nhỏ, thấy gói đô la và vàng còn nguyên, lấy ra một mớ tiền Việt đưa trả cho hai người, nhưng ai cũng khoát tay.
- “Anh Năm dặn rõ là ảnh sẽ trả tiền xe cho cô, chúng tôi đâu dám nhận”.
Chiều hôm đó, tôi về đến nhà.

Khoảng một tháng sau, người tổ chức đến gặp tôi, báo tin là mọi người đến đảo an toàn, thân nhân sẽ gửi thư sau. Ông ta hỏi tôi rất tỉ mỉ về vụ những người không kịp lên thuyền, tôi kể lại sự việc. Ông ta bảo những người kẹt lại đã bị công an bắt, chỉ thiếu hai gia đình, gồm bốn người, không có tin tức. Hai gia đình nầy thì tôi biết, họ là thương gia xuất nhập cảng trước bảy lăm, rất giàu. Trước khi đi, họ đã bán nhà, vì tin chắc sẽ đi lọt, như vậy, họ ôm của cải theo (vàng và đô la), phải nhiều lắm.
Chuyến vượt biển lần đó khiến tôi sợ quá, không dám nghĩ đến, ai rủ đi cũng lắc đầu.

Khoảng một năm sau, tôi nhận được một lá thư, tên người gửi lạ hoắc. Tôi hoàn toàn không biết ai đã gửi đến.
Chị ta cầm lá thư đưa lên “Mấy năm sau, chồng tôi đi tù về. Chúng tôi qua Mỹ theo diện HO. Vợ chồng tôi qua Canada ở chơi với gia đình cậu em. Gần mười năm mà tôi vẫn còn giữ lá thư nầy. Để tôi đọc cho quí vị nghe:
- “Gửi bà H. (là tên tôi). Bà còn nhớ, lần vượt biển ở Cà Mau, bị bể và bà được tôi cho trọ qua đêm, hôm sau đưa ra bến xe, về thành phố Hồ Chí Minh. Tôi biết bà thắc mắc. Tôi là ai? Tại sao lại ở nơi vắng vẻ? Tôi sinh sống bằng cách nào?
Tôi cho bà rõ. Tôi là công an, có nhiệm vụ ở đó để đón lỏng những người vượt biên bị bể chạy thoát được. Công an chúng tôi làm nhà cách nhau một vài cây số, dọc bờ biển, nơi thường có bến bãi vượt biên, có thuyền con đón ra thuyền lớn. Như vậy, khi công an đến bắt vượt biên, người nào chạy thoát cũng chỉ quanh quẩn đâu đấy, thấy đèn là tìm đến, thế là nộp mạng cho chúng tôi. Tôi bảo rằng có vợ ở chung nhưng thật ra, vợ con tôi đều ở ngoài Bắc, tôi vào đây công tác đã được bốn năm, khi nào ổn định sẽ đưa gia đình vào thành phố Hồ Chí Minh, vì chẳng ai có thể ở nơi hoang vắng nầy.

Mỗi công an chúng tôi đã chuẩn bị sẵn các tiện nghi, nước nôi, lương thực, giường chiếu để đón những người vượt biên tìm đến nhờ cứu giúp. Tôi cho ăn uống, ngủ lại, sáng hôm sau, cho họ xuống thuyền, nói là chở ra bến xe để họ về nhà, nhưng kỳ thực, thuyền đi được nửa đường là bị công an chận bắt. Tôi cũng bị bắt để không ai nghi ngờ.
Thông thường, nếu nhiều người tìm đến thì tôi bảo họ, có gì đem theo nên kê rõ, nhất là tiền bạc, quí kim, để tránh chuyện lấy cắp của nhau. Nếu chỉ một người thì tôi chờ lúc người đó đi tắm sẽ lục xách tay, kiểm tra những gì đem theo. Tôi còn rình nhìn lúc họ đi tắm, cởi đồ ra, sẽ thấy những gì họ lận theo người?

Tôi không bao giờ lấy của ai bất cứ gì, nên khi giải giao họ (đưa lên thuyền để bị công an chận bắt), công an chấp pháp lấy lời khai, sẽ thấy rằng tôi rất trong sạch. Tôi từng được công an tỉnh và trung ương biểu dương nhiều lần về thành tích chận bắt người vượt biên cũng như tinh thần chí công vô tư, không tơ hào đến của cải, vật chất của người bị bắt. Nhưng không ai biết rằng, hễ người nào đem nhiều đô la, vàng ngọc, hột xoàn là tôi thủ tiêu, chôn xác trong rừng. Tôi đào sẵn những cái hố, muốn giết ai, khuya đó, tôi lận súng trong người, bảo họ đi theo tôi để tôi chỉ đường mà đi ra đường chính đón xe về. Vào rừng, tôi bắn chết, đạp xuống hố, hôm sau ra lấp đất lại. Không người nào thoát khỏi tay tôi, vì chung quanh toàn sình lầy, có bỏ chạy một quãng là ngập người dưới sình, tôi chỉ rọi đèn pin, đi tìm và bắn họ rất dễ dàng.

Tôi có nói bao nhiêu người bị tôi thủ tiêu với bà cũng chỉ làm bà kinh hoàng chứ chẳng ích lợi gì. Tất cả của cải cướp được, tôi đưa cho vợ tôi đem về quê chôn giấu. Hột xoàn, đô la, vàng ngọc, châu báu ... Nghĩa là vợ chồng tôi rất giàu. Vợ tôi bảo, có thể bỏ vốn lập những công ty, mua máy móc để sản xuất hàng hóa xuất khẩu hoặc mua nhà cửa ở Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh cũng không hết của. Dĩ nhiên gia đình tôi ngoài Bắc vẫn sống đạm bạc như bao nhiêu người khác, để tránh bị nghi ngờ.
Tôi dự định sẽ làm thêm vài năm, kiếm một số tiền vàng nữa rồi xin ra khỏi ngành.
Tính ra, tôi ở đó đã được bốn năm, cho đến cái đêm bà tìm đến nạp mạng cho tôi.

Như mọi khi, lúc bà đi tắm, tôi rình xem bà cởi đồ (để biết của cải lận theo người) rồi lên kiểm tra xách tay của bà. Tôi thấy trong xách có nhiều vàng và đô la. Như vậy, số phận của bà đã được tôi quyết định. Bà sẽ bị tôi thủ tiêu. Trong lúc lục xét xách tay tôi thấy có một quyển kinh, khổ lớn hơn những quyển kinh khác, mà những người vượt biên khác thường đem theo. Quyển kinh lớn đó khiến tôi tò mò. Theo thông lệ, tất cả kinh Phật của những người vượt biên, tôi giữ lại, khi nào lên tỉnh, tôi tặng cho người bạn đang trụ trì một ngôi chùa lớn, gần chợ. Anh ta là công an, đi tu là công tác, vẫn lãnh lương công an. Tôi tặng các quyển kinh Phật cho chùa để ai đến lễ chùa mà “thỉnh” những kinh đó thì biết ngay, người đó sẽ vượt biên và chúng tôi theo dõi. Vì tò mò và vì nghiệp vụ, tôi mở quyển kinh của bà ra, để sát ngọn đèn cho dễ đọc. Tôi đọc một cách tình cờ, một câu kinh nằm ngay giữa trang kinh. Chỉ một câu thôi. Câu duy nhất đó khiến tôi lạnh toát người vì kinh sợ. Tôi sợ đến choáng váng, muốn té xỉu, đến độ ngồi chết lặng một lúc thật lâu. Tối đó, tôi không ngủ được .

Hiện nay tôi đã ra khỏi ngành công an. Tôi đã đi tu ở một vùng núi miền Tây Nguyên, rất hẻo lánh, xa hẳn phố phường, làng xóm. Ngôi chùa nhỏ được cất bên góc núi. Rất xa, dưới chân núi, cách nơi tôi ở, thấp thoáng những nhà sàn của những người thuộc sắc tộc thiểu số. Mỗi buổi sáng, tôi lạy Phật, tụng kinh, rồi lên đồi cuốc đất, trồng khoai sắn, rau quả. Buổi tối tôi lại tụng kinh và suy ngẫm lời Phật dạy. Tôi bảo với vợ tôi là tôi làm nhiệm vụ trên giao, không nên gặp nhau nhiều, thỉnh thoảng lên tiếp tế lương thực mà thôi. Của cải mà tôi kiếm được (vợ tôi đang giữ), tôi dặn, nên trích ra một phần, khi nào có thiên tai bão lụt thì đem cứu giúp người hoạn nạn, giúp bà con, bạn bè khi họ cần, giúp các người già lão, bịnh tật, không nơi nương tựa, giúp các trại mồ côi, các trại cùi hủi ...
Tôi viết để bà rõ, nay tôi đã chọn con đường khác. Tôi chỉ muốn biến mất trên thế gian, nhưng còn các con tôi? Chúng là nguồn sống của tôi. Tôi lo sợ cho chúng ...

Nếu bà là một Phật tử, xin bà đến chùa, cùng góp lời cầu xin Phật Tổ cho tôi sớm tìm được con đường giải thoát.
Chúc bà sức khỏe.”.
Chị đàn bà giơ lá thư lên và nói:
- “Thư chỉ viết thế thôi”.
Chúng tôi hỏi:
- “Chị có nhớ mình mang theo quyển kinh Phật tên gì không?”.
- “Đúng ra, lúc nào tôi cũng để sẵn quyển kinh “Quán Thế Âm Bồ Tát” trên bàn thờ, hễ hô “đi!” là tôi chỉ việc bỏ vô xách tay và lên đường. Hôm đó, cô em dâu tôi đây, lại lấy quyển kinh đó trước, tôi vội quá, mở tủ kinh Phật của ba tôi để gần đó, vơ đại một quyển, nghĩ rằng “Phật nào cũng là Phật, vị nào cũng phù hộ, độ trì cho chúng sinh tai qua nạn khỏi”. Ba tôi, khi còn sinh thời, tu tại gia, nghiên cứu kinh Phật. Ngoài chữ Việt, ông cụ còn biết chữ Hán, chữ Nôm nên thỉnh rất nhiều kinh về nghiên cứu. Thế nên, đến bây giờ tôi cũng không biết mình đã mang theo quyển kinh nào khi vượt biên. Điều tôi tin chắc rằng. Chính quyển kinh đó đã cứu mạng tôi và câu kinh trong đó, như một lời phán của Đức Phật hoặc đấng Hộ Pháp, bảo thẳng với kẻ ác hãy ngừng tay lại. Lời phán đó phải có uy lực mạnh mẽ đến nỗi một kẻ giết người phải khiếp đảm”.
Trong bọn chúng tôi, chẳng ai là đệ tử nhà Phật mặc dầu, thỉnh thoảng có đi chùa lạy Phật, tụng kinh trong những ngày lễ, tết. Chúng tôi hỏi nhau rồi phán đoán đủ thứ. Câu “buông đao thành Phật” quá tầm thường, chẳng làm ai động tâm. Muốn biết bí mật của câu kinh đó, chỉ còn cách đi hỏi các nhà sư thì họa may.

Vì bị câu chuyện trên ám ảnh, nên trên đường từ Canada về lại miền Đông Bắc nước Mỹ, chúng tôi quyết định, ghé vào một ngôi chùa của sư PT để thăm và hỏi cho ra lẽ. Sư trạc tuổi chúng tôi, là chỗ quen biết nên rất thân tình. Sư PT xuất gia từ lúc mười một tuổi tại chùa Diệu Đế ở Huế. Vượt biên qua Mỹ, sư học và tốt nghiệp tiến sĩ Phật học. Tuy còn trẻ, nhưng sư PT thông hiểu Phật pháp và có một cuộc sống rất đạo hạnh.

Trưa hôm đó, chúng tôi được sư khoản đãi cơm chay. Trong lúc thọ trai, chúng tôi kể lại câu chuyện trên cho sư nghe và hỏi sư có biết câu kinh nào đã khiến một người vô thần phải buông đao giết người và đi tu không? Nhà sư suy nghĩ một lúc và nói:
- “Nếu lý luận theo Phật pháp thuần túy ở đây thì không thích hợp với một người cộng sản. Họ đã được dạy căm thù và được huấn luyện cách giết người, nên dù có cả một bầy quỉ dữ từ địa ngục chui lên, hay hàng nghìn Đức Phật hiện ra thuyết pháp, chưa chắc ông công an nầy phải sợ mà ngưng tay. Ông ta chẳng thù hận gì những người vượt biên, nhưng giết họ để cướp của, ông ta làm thản nhiên như người đồ tể giết heo, giết bò. Mục đích là để có nhiều tiền của cho con cái được sung sướng. Cán bộ cộng sản thường bảo nhau:
- “Hi sinh đời bố, cũng cố đời con” là thế. Kinh Phật chỉ nói về cái nghiệp và cái quả. Ai làm nấy chịu. Nhưng người Việt mình lại có câu “Đời cha ăn mặn, đời con khát nước”. Cha mẹ thương con cháu thì ăn ở nhân đức, để phước cho chúng. Con cháu, nhớ ơn đó mà thờ phụng các vị một cách thành tâm. Đó là “Đạo Thờ Ông Bà”. Ông công an cộng sản nầy thì làm ngược lại, nên ông ta bị ám ảnh bởi việc ác của mình, “quả báo nhãn tiền”, con cháu sẽ lãnh đủ. Có thể, con cái ông ta bị đâm chém hay bị giết chóc sao đó, khiến ông ta nghĩ rằng “Mình giết người ta thì con mình bị người ta giết” nên ông ta sợ. “Nhưng Phật đâu có dạy về chuyện quả báo cho đời con cháu mà ông ta, khi đọc một câu nào đó trong kinh Phật lại sợ hãi đến nỗi phải bỏ nghề, đi tu?”.

“Đa số những người vượt biên đều đem theo người là kinh A Di Đà hoặc Bạch Y Thần Chú, coi như có Thần Phật hộ trì bên cạnh. Khi gặp chuyện hiểm nguy thì niệm “Nam Mô Đại Từ Đại Bi Quảng Đại Linh Cảm Quan Thế Âm Bồ Tát” chỉ đọc tới đọc lui câu đó thôi, coi như tiếng kêu cứu, các vị Bồ Tát sẽ ra tay tế độ, giúp cho tai qua nạn khỏi. Những quyển kinh mà ông ta tịch thu, không nhất thiết đều giống nhau. Có thể người đàn bà kia đã mang một quyển kinh khác.
Hơn nữa ở một nơi hoàn toàn vắng vẻ, không có gì giải trí ngoài việc đọc các quyển kinh Phật, quả thật, ông ta đang bước về hướng của giải thoát. Chính cái ý niệm muốn giải thoát khiến ông ta bỏ nghề, và câu kinh Phật kia chỉ như vật xúc tác, như cái nút điện mà ông ta đang mò mẫm trong bóng tối, đã bật sáng, cho ông ta thấy được con đường phải đi. Mỗi người là Phật chưa thành là vậy. Con người dù độc ác, mê muội đến đâu, cũng còn le lói một chút ánh sáng của lương tri. Đúng ra, phải gọi ông ta là “ông đạo” chứ không phải là “ông sư”. Vì ngoài việc nghiên cứu, tụng niệm kinh Phật, sư, sãi phải có thầy giảng giải, hướng dẫn trên đường tu tập. “Giả dụ như ông công an đó đến xin thọ giáo với thầy. Thầy sẽ giảng những gì cho một người vô thần như ông ta hiểu về Phật pháp?”.
Nhà sư cười:
- “Thoát được “tham, sân, si” là tự giải thoát rồi.
Chính tôi phải học ông ta, làm cách nào đã bỏ được chữ “tham”? Chữ “tham” đơn giản, thường tình thôi, không cần phải triết lý xa vời. Tiền của vô tay dồi dào, dễ dàng như vậy mà lại bỏ hết, mấy ai làm được?
Còn hai chữ “sân, si”, bản thân tôi như đang nằm trong cái rọ, không biết bao giờ mới thoát ra! Ông ta là thầy tôi mới đúng”.
- “Thầy có thể đoán được câu kinh nào nằm trong quyển kinh nào, đã khiến ông ta phải sợ mà đi tu không?”.
Nhà sư lắc đầu:
- “Chỉ riêng ông ta biết được mà thôi. Có thể chỉ một câu tình cờ, bình thường nào đó ông ta đọc được nhưng giải thích đúng những băn khoăn, thắc mắc, sợ hãi bấy lâu của ông ta, nó đánh động lương tâm ông ta, hướng dẫn ông ta tìm con đường giải thoát. Xưa kia, lục tổ Huệ năng chỉ nghe một câu trong kinh Kim Cang liền ngộ được đạo”.
- “Nhưng nhất định phải có một câu kinh nào đó. Thầy thử nhớ xem sao?”.
Nhà sư lắc đầu:
- “Bị hỏi thình lình, tôi không nhớ ra ngay. Hay là thế nầy. Bây giờ mời quí vị ra vườn sau chùa uống trà, ngắm hoa. Tôi xin được ít phút tập trung tư tưởng, họa may sẽ nhớ được điều gì chăng? Mục đích không phải tìm hiểu mà chỉ như trò chuyện cho vui vậy thôi. Tôi không đủ trình độ để giải thích câu chuyện kỳ lạ nầy”.
Nhà sư lên chánh điện. Chúng tôi ra sau chùa, vừa chuyện trò vừa lang thang ngắm hoa cảnh.
Có tiếng chuông ngân vang từ chánh điện, rồi tất cả yên lặng. Có lẽ nhà sư đang lễ Phật và trầm tư ...



Độ một giờ sau, nhà sư xuất hiện ở ngưỡng cửa với nụ cười. Sư tiến đến, ngồi xuống với chúng tôi ở một bàn nhỏ dưới gốc cây. Chúng tôi vội hỏi:
- “Tìm được câu kinh nào chưa thầy?”.
Sư lắc đầu và cười:
- “Kinh Phật chẳng có câu nào hăm dọa người ta, bắt người ta phải đi tu cả! Để nói về cái nghiệp báo thì kinh Thủy Sám Pháp có nói nhiều, nhưng tôi chỉ nhớ chính xác được vài câu ở các quyển kinh khác, chẳng hạn, trong kinh Đề Bà Đạt Ma (Devadata-suta) có câu:
- “Những việc ác mà ngươi đã phạm, không phải là tại cha ngươi, không phải tại mẹ ngươi, không phải tại thầy, chủ ngươi. Chính một mình ngươi đã phạm, và một mình ngươi phải chịu quả báo”.
Trong kinh Pháp Cú (Damma-pada) cũng có câu:
- “Dẫu rằng ngươi chạy lên trời cao, ẩn dưới biển sâu, trốn trong núi thẳm, không có nơi nào mà ngươi tránh khỏi cái quả ghê gớm về tội ác của ngươi”...
Nói xong nhà sư lộ vẻ bối rối.)
- “Rất tiếc, vì sự vô minh của tôi mà câu kinh đó vẫn còn là một bí ẩn. Xin lỗi đã làm quí vị thất vọng. Theo tôi nghĩ, sự thống hối của ông ta quá thành khẩn, đã cảm động đến đức Phật, và Ngài đã ra tay tế độ, đã khai ngộ cho ông ta.
Nhưng phải là người thật thành khẩn thì đức Phật mới làm được việc đó”.

Phạm Thành Châu

Nếu Không Còn Ngày Mai - Như Nhiên Thích Tánh Tuệ



Giả dụ ngày mai.. tôi bỏ tôi
Dù bao mộng ước vẫn đầy vơi..
Tôi sẽ đi trong niềm thanh thản
Hay ngoảnh nhìn sau.. lệ tiếc đời ?

Giả dụ ngày mai phải tạ từ
Một đời gom góp những riêng tư..
Tôi mang theo tất, hay nhường lại
Dẫu tận đáy lòng bao luyến lưu!

Giả dụ ngày mai.. tôi bỏ mình
Yên bình, phúc lạc với lời kinh.
Hay ra đi giữa nghìn thương, hận.
Giữa những dằng co mé tử, sinh ?

Tôi biết ngày mai nếu vắng tôi
Vầng hồng vẫn rạng, vẫn mây trôi.
Vẫn tiếng trẻ thơ cười trong trẻo..
Tôi, nghĩa gì đâu giữa cuộc đời!

Nếu thật ngày mai sẽ.. ngủ say
Thì nay tôi sống thế nào đây ?
Lời thương xin nói thay thù hận
Hay vẫn ngập lòng chuyện đắng cay ?

Tôi biết trần gian một giấc mơ
Mà vẫn tranh giành đến xác xơ.
Cố vớt trăng vàng trên bến mộng
Mấy độ trầm luân.. tiếp dại khờ.

Ví dụ ngày mai tôi bước xa
Bàn tay quen nắm có buông ra?
Còn hơn thiên hạ từng câu nói.
Bao nỗi căm hờn quên , thứ tha ?

Nếu thật ngày mai tôi bỏ đời
Chiều nay ngồi nhẹ ngắm mây trôi,
Niềm thương xin gửi cùng đây đó..
Nguyện chỉ mang theo những nụ cười.

Tôi như đã đến, chưa từng đến
Thì đời đâu rớt lệ chia phôi ?
Hôm nao gặp gỡ .. chưa từng hẹn
Đi, chẳng ai chờ , có thế thôi !

Như Nhiên Thích Tánh Tuệ

Thu Xếp Cuối Đời - BS Hồ Văn Hiền


Một thính giả gởi thư hỏi:
“Nhờ các bác sĩ và chuyên gia tư vấn để có định hướng tốt nhất cho sau này:
Nếu tuổi già yếu lại mang phải các bệnh tật nan y không làm chủ mình được, như tai biến, đột quỵ, liệt người v.v. hoặc lẫn, thì ngay bây giờ còn khỏe, tỉnh táo phải sắp xếp và có định hướng thế nào để đừng làm khổ con cháu, người thân trong thời gian cuối đời lỡ bị như vậy.

Xin thành thật cảm ơn nhiều về các lời khuyên tư vấn”

Bác sĩ Hồ Văn Hiền trả lời:

Thu xếp cuối đời
Trong chuyện ngụ ngôn của La Fontaine, một người nông dân già sắp chết kêu con cái đến và dặn rằng không được bán miếng ruộng vì có một kho tàng được chôn đâu đó trong miếng đất. Con cái do đó đào xới quanh năm và trở nên giàu có. Câu kết luận là "sự làm việc mới là kho báu". Đấy là một lối thu xếp cuối đời đơn giản nhất, có thể là ý nghĩa nhất. Có lẽ cũng vì vậy mà những nhà tỷ phú ở Mỹ không để phần lớn tài sản lại cho con cái.

Tuy nhiên trên thực tế, ở Mỹ, một xứ nhiều luật lệ và rất nhiều luật sư, người già sắp ra đi còn phải quyết định, thu xếp nhiều thứ để "ra đi êm thắm", vừa ý mình, đồng thời để lại di sản (estate), những nguồn lợi cho người thừa kế, ít gây rắc rối, gánh nặng cho con cái, mà bị đánh thuế càng ít càng tốt. Ví dụ, nếu chẳng may trước khi ra đi cần phải chăm sóc lâu dài như tắm rửa, ăn uống, tại nhà mình hoặc trong viện, ở Mỹ có thể rất đắt đỏ. Những ai từng nghĩ đến mua bảo hiểm "săn sóc dài hạn" (Long-term Care Insurance) từ lúc mình còn mạnh giỏi thì đây là một biện pháp kịp thời. Sau đây là một số giấy tờ người già ở Mỹ nên chuẩn bị. Ở Việt Nam chắc đơn giản hơn, nhưng thu xếp trước vẫn hơn. Nếu không thu xếp trước, con cái hay người phối ngẫu có thể bị đặt trong tình trạng khó giải quyết.

Chỉ thị trước về săn sóc sức khoẻ (Advance Health Care Directive) (AHCD).
Đây là một tài liệu có tính cách pháp lý trong đó chúng ta chỉ định một người khác quyết định thay thế mình về các vấn đề sức khoẻ lúc mình không còn khả năng, không đủ tỉnh táo để tự quyết định cho chính mình. Còn gọi là “Di chúc [cho lúc còn] sống” (Living Will), hay “Giấy uỷ quyền lâu dài về chăm sóc sức khoẻ” hay uỷ quyền săn sóc sức khoẻ” (Durable Power of Attorney for Health Care or Health Care Proxy).
Mục đích:
- Tránh cho người thân phải quyết định khó khăn lúc đang vào hoàn cảnh bối rối.
- Quyết định có dùng ống thông khí quản (tracheal intubation), máy thở (ventilator, respirator), nuôi bằng ống thông vào bao tử (ống có thể đi qua mũi và xuống thực quản để vào dạ dày [nasogastric tube] hay đi trực tiếp vào dạ dày qua một lỗ nhân tạo từ ngoài da bụng vào dạ dày [gastrostomy tube]), dùng thuốc giảm đau, hiến tặng bộ phận cơ thể (organ donation), trong lúc người bệnh mê man, không tỉnh táo.
- Nếu không có giấy này, bác sĩ, toán cấp cứu (EMT), nhà thương, những người đang tập sự y khoa ở Mỹ sẽ tự động áp dụng theo quy chế những biện pháp có khi "anh dũng" (heroic measures) để hồi sinh bệnh nhân, mặc dù có dấu hiệu bệnh nhân đã chết ở mức não (brain dead). Gia đình có thể phải quyết định và ý mỗi người sẽ mỗi khác, và sau này sẽ có thể có những trách móc, hiềm khích, ân hận trong con cái, hay giữa con cái và người cha hay mẹ còn sống sót.
- Ở Mỹ mỗi tiểu bang có mẫu hơi khác nhau, nhưng mẫu của bang này vẫn hiệu lực cho bang khác. Bác sĩ có thể cung cấp mẫu này. Người ta khuyên người nào trên 18 tuổi cũng nên làm, lúc mình đang còn tỉnh táo, chỉ cần hai ba người chứng, không cần phải thị thực. Có thể thay đổi bất cứ lúc nào nếu mình đổi ý.

POLST:
Hiện nay, ở một số tiểu bang, còn áp dụng một tài liệu gọi là "Y lệnh về các chữa trị để giữ bệnh nhân sống" (POLST=Physicians Orders for Life Sustaining Treatment) thay thế cho "lệnh không hồi sinh" hay DNR (Do Not Resuscitate) hay DNR trước đây.

Trước đây lúc bác sĩ ghi y lệnh vào hồ bệnh nhân DNR có nghĩa là nhân viên điều trị sẽ không can thiệp nếu tai biến gì xảy ra đe doạ tính mạng bệnh nhân (như nghẹt thở, tim đập rối loạn, heart attack, stroke) vì bệnh nhân đã tỏ ý muốn như vậy lúc còn tỉnh táo hay gia đình đã quyết định như vậy. Tuy nhiên, có thể bệnh nhân đã hiểu lầm nghĩ rằng nếu một khi dùng máy thở thì sẽ phải dùng máy thở suốt đời còn lại, trong lúc có hoàn cảnh chỉ cần đặt ống thở, dùng máy thở trong một giai đoạn để giúp vượt qua khó khăn nhất thời, sau đó sẽ tự thở được. Trường hợp này, DNR sẽ ngăn cản nhân viên bệnh viện không dùng ống thở và máy thở mặc dù có thể cứu bệnh nhân qua cơn khó khăn được.

POLST là y lệnh, của bác sĩ ký, sau khi bàn luận với bệnh nhân về những gì có thể xảy ra và những biện pháp mà người cấp cứu có thể áp dụng cho bệnh nhân, áp dụng cho những người mắc một bệnh có thể chết bất cứ lúc nào. Những người khác không thay đổi POLST được. Nếu không có POLST, toán cấp cứu y tế (Emergency Medical Team, EMT) theo quy định phải áp dụng các biện pháp CPR (bóp tim, bơm phổi để hồi sinh), giữ bệnh nhân còn sống bằng mọi cách, giữ bệnh nhân sống cho đến khi bàn giao cho phòng cấp cứu. Nếu có POLTS, EMT mới có cơ sở pháp lý để không làm những việc trên.

Ngoài ra, nên nghĩ đến những giấy tờ khác như:
Giấy uỷ quyền về tài chính (Durable Power Attorney for Finances):
Chỉ định người thay thế mình quyết định về tiền bạc (sử dụng tiền ở nhà băng lúc cần, giới hạn là bao nhiêu nếu có giới hạn, quyết định buôn bán, cho mướn bất động sản, cổ phiếu/stocks, trả nợ cho mình...), lúc mình vắng mặt hoặc bất lực không thể quyết định được.

Di chúc (Last Will and Testament)
Di chúc quyết định tài sản/ di sản được chia ra như thế nào, có thể viết tay hay dùng mẫu on-line. Người ta khuyên nếu trị giá trên 100,000 đô la hay tài sản phức tạp nên nhờ luật sư xem lại và hướng dẫn. Một người “thi hành di chúc” (will executor) sẽ được chỉ định và việc phân phối tài sản sẽ qua sự giám sát của toà án gọi là "probate court".

Trust:
Nếu muốn tránh thủ tục rườm rà, tốn kém của probate court, người ta có thể lập nên một cái "living trust" (trust= tín thác, uỷ thác), là một thực thể riêng biệt sở hữu hết tài sản của mình, do mình kiếm soát (trustee) cho đến khi mình không còn tỉnh táo hay chết, thì qua tay của một người khác do mình chỉ định (successor trustee). Trong revocable trust, bản thân có thể thay đổi, điều khiển bất cứ phần nào của trust. Trong irrevocable trust (không thể đảo ngược), muốn thay đổi phải cho những người thừa kế (beneficiary) biết. Có những trút đặt biệt đễ dành tiền cho từ thiện, dành tiền bảo hiểm trả (ínsurance trust), dành tiền cho đời cháu mà không qua đời con (generation skipping trust). Những chuyện này thuộc lãnh vực của luật sư, ở đây chúng ta chỉ nhắc sơ qua mà thôi.

Trên đây là những điều áp dụng ở Mỹ. Luật pháp mỗi nơi mỗi khác. Tuy nhiên chúng ta có thể nghĩ đến những biện pháp đơn giản hơn như:
- Tụ họp con cháu và dặn dò rành mạch ý muốn của mình.
- Gia đình cũng nên tế nhị thăm dò ý muốn của cha mẹ, người thân của mình về việc hậu sự.
- Chỉ định một người nào đó quyền quyết định về săn sóc cho mình lúc bệnh trạng tới cuối đường.
- Viết rõ ràng ý muốn của mình trên giấy trắng mực đen, ký tên có người chứng (di chúc).
- Soạn sẳn các giấy tờ nhà đất, ngân hàng, bảo hiểm thu xếp có thứ tự và giao cho người tín cẩn lúc cần thiết.
- Hỏi ý luật sư nếu cần.
Chúc quý vị thính giả may mắn.

Bác sĩ Hồ Văn Hiền

Ngày 20 tháng 12 năm 2016

Muốn Biết Một Người Giàu Có Bao Nhiêu, Hãy Xem Lúc Cuối Đời Có Mấy Ai Bên Cạnh


Đời người giàu có không phải vì bạn có bao nhiêu tiền, có bao nhiêu đất đai, mà là bạn đã giúp đỡ được bao nhiêu người, có tầm ảnh hưởng đến bao nhiêu người, khi bạn lìa đời còn có bao nhiêu người thương tiếc…

Dưới đây là những chia sẻ sâu sắc của một nữ đại gia 28 tuổi sau khi xuất gia khiến nhiều người phải suy ngẫm.
1. Đầy bàn đồ ngon bạn phải có răng khỏe, tiền đeo đầy lưng phải có số thụ hưởng.

2. Muốn thưởng thức phong cảnh phải tự mình đi, muốn lấy được tòa Kim Sơn phải có ý chí hơn người.

3. Bỏ qua lợi ích chính là bậc hào kiệt, nằm trên giường bệnh mà đếm tiền chính là kẻ ngốc.

4. Ngàn dặm tung hoành bạn cũng vẫn cần có một mái nhà, dù có đứng trên vạn người thì cũng do mẹ sinh ra.

5. Ủy khuất phiền não cần có người chia sẻ, vui vẻ đắc ý cần có người ngợi khen.

6. Kết oán không bằng kết duyên, trồng gai không bằng trồng hoa, giàu có không bằng nhiều phúc đức, sống lâu không bằng sống vui.

7. Cùng một loại đồ uống nhưng ở cửa hàng bình thường chỉ có 2 đồng, nhưng ở khách sạn năm sao thì đến 60 đồng, giá trị của con người cũng vậy, thường bị những thứ bên ngoài làm ảnh hưởng.

8. Người xấu không đáng sợ, đáng sợ là người giả dối.

9. Thành công có tác dụng phụ, không phải chỉ đối với quá khứ mà còn ảnh hưởng tới cả tương lai sau này.

10. Trầm tĩnh, chính là thời điểm một người muốn khóc, nhưng lại có thể nở nụ cười vui vẻ.

11. Con người sống mệt mỏi chỉnh bởi không buông bỏ được tính kiêu ngạo.

12. Một người nói thật thì không cần phải nhớ kỹ mình đã nói những gì.

13. Không phải đối phương không quan tâm bạn mà là vì bạn quá để tâm vào người khác.

14. Người lãnh đạo chân chính không phải là người có thể lãnh đạo được bao nhiêu quân tử, mà là có thể lãnh đạo bao nhiêu tiểu nhân.

15. Đời người giàu có không phải vì bạn có bao nhiêu tiền bạc, có bao nhiêu đất đai, mà là bạn đã giúp đỡ được bao nhiêu người, có tầm ảnh hưởng đến bao nhiêu người, khi bạn lìa đời còn có bao nhiêu người thương tiếc.

16. Nữ nhân dù đẹp, mà không biết cẩn trọng thì cũng như khi đang ăn bát miến ngon chợt thấy có con ruồi chết, không cách nào ăn tiếp được.

17. Bạn bè dù tốt, dù xưng huynh gọi đệ, nhưng chỉ vì một vài thứ quý giá mà rất nhiều người ngấm ngầm thủ dao bên hông, cần phải đề phòng.

18. Cha mẹ dù nghèo, nhưng đã sinh ra bạn, nuôi dưỡng bạn, luôn luôn chờ cửa đợi bạn trở về, cần phải tận hiếu.

19. Cuộc đời thường coi thường tuổi trẻ, nhưng tuổi xuân chẳng mấy chốc mà qua đi.

20. Tình cảm dù vững chắc, trải qua nhiều thương tổn cũng sẽ xuất hiện vết nứt.

21. Người đưa tay ra nắm tay bạn không nhất định thật tâm muốn cứu bạn, có lúc đó là muốn đẩy bạn xuống tiếp mà thôi, cần phải học cách tự cứu lấy mình.

22. Phụ nữ cố gắng là vì muốn cho cuộc sống của mình tốt hơn. Đàn ông cố gắng là vì để bảo vệ sự kiêu ngạo, tự tôn của mình.

23. Tình yêu tuy đẹp, nhưng nó lại gây tổn thương rất nặng, tốt nhất phải xem nhẹ nó, nếu không nó sẽ gây đau đớn thống khổ đến cả đời.

24. Người dù có ngốc, nhưng thế giới này thật rộng lớn, người ngốc nhất chưa hẳn đã phải là bạn, không cần buồn lòng, lần sau không như thế nữa là được.

25. Bạn dù có tiền nhưng lại không biết hiếu thuận cha mẹ thì khiến người khác cũng xem thường bạn.

Đức Hạnh, theo L99
at 3:09 PM

An Lạc Sau Khi Bứng Gốc Khổ Đau.


Khi nói đến an lạc, trước phải nói đến đau khổ. Nếu nói an lạc suông, quí vị lại tưởng là mình thảnh thơi lắm, rồi không cố gắng tu hành.

Vì vậy khi chúc quí Phật tử một năm mới hoàn toàn an lạc, chúng tôi sẽ nói rõ nguồn gốc đau khổ của con người hiện tại và vị lai. Nếu biết được nguồn gốc đau khổ, mình nhổ phăng bứt gốc bứt rễ nó lên thì an lạc sẽ đến, an lạc thật sự.

Tất cả Phật tử chúng ta là con Phật phải nhìn thấy đúng như cái nhìn cái thấy của đức Phật. Sau khi giác ngộ rồi, đức Phật thấy rõ được bản chất của con người như thế nào, Ngài đem ra chỉ dạy để chúng ta thức tỉnh biết rõ được con người mình. Khi biết rõ được con người mình thì chúng ta mới biết làm sao để hết khổ và làm sao để đến an lạc thật sự, đó là gốc của sự tu. Nếu chúng ta không biết bản chất của mình là vui hay khổ cứ sống lây lất qua ngày, đua đòi theo những hình thức vật chất, chúng ta phải tạo nghiệp thọ khổ, chẳng những đời này mà còn kéo dài không biết bao nhiêu kiếp nữa. Vì lòng từ bi, đức Phật muốn cho mọi người hết khổ, nên trước tiên Ngài chỉ rõ nguồn gốc đau khổ. Thấy được nó, chúng ta mới có thể đào bới nó lên được. Nếu không thấy nó, chúng ta muốn cầu vui mà cái vui không bao giờ đến, vì chúng ta có biết cái khổ đâu mà bới lên. Thành ra muốn vui mà con người cứ khổ, cái khổ cứ tràn tới mãi mãi. Chính con người ở thế gian đang là như vậy, lúc nào cũng chúc mừng nhau năm mới được an vui hạnh phúc, nhưng đến cuối năm quí vị thấy có an vui hạnh phúc không? Luôn luôn chúc nhau an vui hạnh phúc mà kết quả lại không có an vui hạnh phúc chi hết, mà trái lại nhiều khổ đau, nhiều bực bội. Chúc như vậy chỉ là chúc suông thôi. Ở đây chúng tôi muốn quí Phật tử thật sự sang năm này là một năm quí Phật tử tạo nên một cội nguồn của sự an lạc. Muốn tạo nên cội nguồn an lạc đó trước tiên quí Phật tử phải biết nguồn gốc đau khổ là cái gì? Biết được nó rồi chúng ta mới có thể bứng gốc bứng rễ nó để thành an lạc.

Nguồn gốc đau khổ là cái gì? Trong đạo Phật, lúc nào đức Phật cũng muốn chỉ cho mọi người thấy được lẽ thật của kiếp sống con người. Chúng ta cứ tìm những điều quanh quẩn bên ngoài mà những điều đó dù chúng ta thấy được lẽ thật của chúng, cũng là lẽ thật bên ngoài thôi; còn bản thân chúng ta chưa biết chưa thấy đó là một khuyết điểm lớn lao. Vì vậy đức Phật nói rõ bản chất của con người là khổ hay vui? - Khổ! Vừa nghe thoáng qua chúng ta cảm thấy bi quan, nhưng đó là sự thật.

Vì sao bản chất con người là đau khổ? Đức Phật dạy đau khổ chia ra hai phần:

1. Đau khổ do sự cảm thọ.

2. Đau khổ do lòng tham ái. Như vậy chúng ta cần xác định lại kiếp sống con người là đau khổ, chớ không phải là an vui. Đức Phật dạy những đau khổ của con người là do:

- Sanh, già, bệnh, chết.
- Ái biệt ly khổ.
- Oán tắng hội khổ.
- Cầu bất đắc khổ.
- Ngũ ấm xí thạnh khổ.

Chúng ta ở trên thế gian này thật là khổ. Trong cuộc sống quí vị muốn một trăm điều, kết quả được bao nhiêu? Nhiều lắm là hai chục điều thôi tức là có hai chục phần trăm được như ý. Đó là tôi nói ưu đó, có khi còn chưa được như vậy nữa! Còn tám chục phần trăm là bất như ý, tức là không toại nguyện, mà không toại nguyện là đau khổ. Nhìn tổng quát, đức Phật nói cuộc đời con người là đau khổ, sanh là khổ. Đó là cái khổ thứ nhất. Già có khổ không? Có ai nói già mà vui đâu! Già thì thân thể yếu gầy bệnh hoạn, rồi răng rụng da nhăn, chân mỏi gối dùn, đi đứng lụm cụm, đủ chuyện phiền hà, nên nói già là khổ. Bệnh có vui không? Bệnh là khổ rồi, không ai chối được.

Còn chết thì sao? Là đại khổ! Như vậy thử kiểm lại ở trần gian này, có người nào thoát khỏi sanh lão bệnh tử hay không? Ai cũng sanh ra rồi già đi, ai cũng phải bệnh hoạn rồi cuối cùng là chết. Không một ai thoát khỏi bốn điều này, cho nên nói kiếp người đau khổ là như vậy.


Đến ái biệt ly: thương mà xa lìa. Những người mình thương rất là thương mà xa lìa, có gì khổ cho bằng! Có người nào khỏi xa lìa thân nhân mình đâu, thân nhất là cha mẹ, vợ chồng, anh em, bạn bè, có lúc cũng phải xa lìa. Như vậy gọi là ái biệt ly khổ. Oán tắng hội khổ: ghét mà gặp mặt nhau cũng khổ. Những người mình không thích, không muốn thấy mặt mà cứ ở ngay trước mắt mình hoài thì làm sao vui được! Cầu bất đắc khổ: mong cầu mà không được như ý cho nên khổ. Cái khổ thứ tám là ngũ ấm xí thạnh khổ. Năm ấm sắc, thọ, tưởng, hành, thức cấu hợp thành thân này, luôn luôn chống đối, bất an cho nên đau khổ. Tám điều khổ vừa kể trên, chúng ta đều phải đa mang suốt cuộc đời, không thiếu sót một điều nào. Có ai khỏi sanh già bệnh chết? Có ai không xa lìa người thương, không gặp gỡ người mình ghét? Có ai cầu điều gì được điều nấy đâu? Tám điều khổ của con người là sự thật, không chối cãi được. Đau khổ là một lẽ thật không làm sao tránh được, nó luôn luôn theo dõi ép ngặt khiến chúng ta bất an. Nếu có gượng cười gượng vui, chỉ trong giây lát rồi cũng khổ. Ví dụ như khi gặp bạn bè vui tươi chốc lát, đến lúc về nhà đau chân, mỏi lưng… cảm thấy khổ thân. Như gặp người thân thì mừng rỡ, nhắc lại người xa cách thì than khóc. Gặp người mình thích thì tươi cười, gặp người mình ghét thì bực bội. Cả ngày vui buồn thay đổi luôn luôn, điều vui thì ít, đau khổ thì nhiều. Bản chất con người là đau khổ. Đức Phật gọi đó là Khổ đế: Khổ là một lẽ thật không chối cãi được. Tám điều khổ do đâu mà ra? Gốc từ cảm thọ mà ra. Cảm thọ chia ra làm hai phần:

1. Cảm thọ sai biệt của sáu căn rồi chấp nê sanh đau khổ.
2. Cảm thọ do đuổi theo thú vui rồi giành giật sanh đau khổ.

Vì sao cảm thọ sai biệt của sáu căn gây nên đau khổ? Chúng ta ai cũng có sáu căn: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý. Sáu căn này có những cảm thọ ngoại cảnh không giống nhau.

Thí dụ như mắt chúng ta nhìn thấy sự vật, nếu vị nào có con mắt nghệ thuật, khi nhìn bình hoa đặt trên bàn thì trầm trồ khen hoa trưng đẹp mắt. Nhưng một người khác không có mắt nghệ thuật nhìn mấy nhánh hoa lưa thưa ngả nghiêng không có gì đẹp cả. Người bảo đẹp, người cho là xấu, hai người không đồng ý nhau rồi sanh bực tức tranh cãi. Con mắt xúc chạm với sắc trần, người thấy đẹp, người thấy xấu là do cảm thọ sai biệt mà ra. Như vậy ai đúng? Nếu không ai đúng thì sao lại tranh cãi? Thật là vô lý. Mỗi người có cái thấy không giống nhau. Do cái thấy khác nhau, rồi không đồng ý với nhau nên sanh cãi rầy. Nguyên do là vì chúng ta không có nhận xét đúng đắn.

Đến cảm thọ sai biệt của lỗ tai. Thí dụ hai ba người bạn ngồi chơi, một người kể chuyện phải quấy trong xóm, rồi nói: Những người nghèo thật đáng thương. Người bạn khá giả nghe nói như vậy thì vẫn bình tĩnh, trong khi người bạn nghèo cho rằng mình bị khinh khi. Cùng nghe một câu chuyện, mà một người thì không bị xúc phạm, còn một người thì bị tự ái, bị mặc cảm. Lời nói có giá trị bằng nhau, nhưng khi nghe rồi sự cảm thọ khác nhau, nên sanh vui buồn khác nhau. Một người cho rằng không có chỉ trích người nghèo, một người cho rằng mình nghèo nên bị khinh khi, hai người không đồng ý nhau nên sanh cãi vã. Đó là do sự cảm thọ sai biệt của lỗ tai.

Sự cảm thọ của mũi có giống nhau không? Như người miền Nam nghe mùi sầu riêng nói: thơm quá! Nhưng người miền Trung bảo: hôi quá! Cùng một mùi sầu riêng người nói thơm, người nói hôi. Như vậy ai đúng? Người nói mùi sầu riêng là thơm sẽ cãi với người kia. Người nói mùi sầu riêng là hôi sẽ cãi lại. Hai người sẽ đi đến ẩu đả nhau. Ai đúng? Ai sai? Người bàng quan ngoại cuộc nếu ở miền Nam thì cho rằng người ngửi thơm là đúng, nếu ở miền Trung thì cho người ngửi hôi là đúng. Do sự huân tập khác nhau nên sự cảm thọ có sai biệt. Sự tranh cãi đúng sai thật là vô ích, không khôn chút nào hết, lại làm buồn lòng nhau, chẳng phải nguồn gốc của đau khổ sao? Buồn giận nhau, không ngó mặt nhau, gọi là oán tắng hội, đau khổ từ đó mà sanh.

Sự cảm thọ của lưỡi cũng khác nhau! Thí dụ cô đầu bếp làm thức ăn. Cô nấu canh nêm nếm đàng hoàng rất là vừa ý. Nhưng vì cô quen ăn mặn nên những người quen ăn lạt chê là nêm canh quá mặn. Cô đầu bếp tức giận nghĩ mình nấu nướng kỹ lưỡng, nêm nếm vừa ăn lắm mà còn bị chê trách! Chung qui chỉ vì thói quen của cái lưỡi người quen ăn mặn, người quen ăn lạt mà thôi. Người quen ăn mặn cảm thấy vừa miệng thì người quen ăn lạt cho là mặn và ngược lại, người quen ăn lạt cảm thấy vừa ăn thì người quen ăn mặn cho là lạt. Như vậy lấy đâu làm tiêu chuẩn? Vì sao lại cãi nhau cho sự cảm thọ của mình là đúng? Mỗi người có khẩu vị khác nhau. Cùng một thức ăn, người khen ngon, người chê dở. Người thích món ăn này, người thích món ăn kia, vì mỗi người có cảm thọ riêng biệt theo thói quen của mình. Chẳng những chúng ta có thói quen đời này mà còn cả thói quen của đời trước nữa.

Thí dụ có người khi cha mẹ sanh ra chỉ ăn chay lạt, không ăn thịt cá được. Vì lý do gì? Có phải là cảm thọ quá khứ còn lại, nên không thích mùi thịt cá. Lại có người cha mẹ bảo ăn chay, thì thích dùng thức ăn mặn. Như vậy là do thói quen của mọi người, hoặc ở hiện tại, hoặc đã huân tập trong quá khứ. Chúng ta không nên chủ quan bắt buộc người khác phải giống mình. Nhưng ở trên thế gian này phần đông chúng ta đều chủ quan muốn ai cũng giống mình, nhất là con cái trong nhà. Nếu con trong nhà làm khác ý cha mẹ, cha mẹ sẽ bực tức giận trách rầy la, tạo bao điều đau khổ trong gia đình. Tất cả cũng do sự cảm thọ sai biệt mà ra. Cảm thọ của thân như thế nào? Cũng riêng biệt tùy theo mỗi người.

Thí dụ hai người ở chung một căn phòng, một người mập béo, một người gầy ốm. Căn phòng có một cửa sổ, khi trời vừa mát người gầy ốm cảm thấy lạnh vội đi đóng cửa sổ… Người mập béo nghĩ thế nào? Cảm thấy bực bội, khí trời nóng bức vừa dịu mát lại đóng cửa sổ, không giận sao được! Rồi hai người cãi vã nhau, có khi đi đến ẩu đả. Như vậy lẽ thật ở đâu? Đó là do cảm thọ sai biệt của thân nên người ta bất đồng ý với nhau rồi sanh bất hòa, đó là nguồn gốc đau khổ.

Thứ sáu là cảm thọ của ý. Điều này là quan trọng hơn hết. Cảm thọ của ý là gồm nghiệp của quá khứ và thói quen của hiện tại. Mỗi người chúng ta sống trong hoàn cảnh gia đình và xã hội khác nhau nên được sự giáo dục và hiểu biết khác nhau. Người thấy thế này là phải, người thấy thế kia là phải.

Thí dụ: Một người sanh trong gia đình theo đạo Phật từ thuở bé, một người sanh trong gia đình theo đạo Chúa từ thuở bé. Hai người ngồi nói chuyện với nhau, do sự huân tập khác nhau nên có những cảm nghĩ khác nhau. Người tin Chúa cho đạo Chúa là đúng, không chấp nhận đạo Phật. Người tin Phật cho đạo Phật là hay, không chấp nhận đạo Chúa. Hai người tranh luận với nhau, có những quan điểm bất đồng, bực bội cãi vã lẫn nhau. Đó là nguồn gốc của đau khổ.

Đến đời sống của vợ chồng trong gia đình cũng vậy. Người chồng có sự huân tập của người nam, lo việc rộng lớn ngoài xã hội, người vợ có sự huân tập của người nữ, lo việc tỉ mỉ trong nhà. Hai vợ chồng có hai huân tập khác nhau, nên thường không đồng ý kiến với nhau. Ai cũng thấy mình là đúng, người kia là sai, nên không ai chịu thua ai, cuối cùng đi đến ly dị, hậu quả là con phải chịu đau khổ! Nguyên do từ đâu? Chỉ do sự cảm thọ sai biệt, rồi chấp chặt cho quan niệm của mình là đúng, bắt người khác phải nghe phải thấy như mình, phải có những cảm nghĩ những hiểu biết như mình. Nếu không đồng ý nhau thì lắc đầu than thở: Sao không có ai là bạn tri kỷ với mình! Thử hỏi trên thế gian này có mấy người tri kỷ giống mình như một? Chắc là không rồi, vậy mà buộc lòng phải sống chung nhau thật là quá đau khổ! Thế thì phải làm sao cho hết đau khổ! Chỉ đừng chấp nê là hết đau khổ! Cùng một mùi trái cây tôi ngửi cho là thơm cũng đúng, chị cho là hôi cũng đúng theo thói quen của mỗi người, như vậy hòa nhau, tránh được sự tranh cãi.


Cùng một thức ăn chị nếm nghe mặn, tôi nghe lạt, cả hai đều đúng theo thói quen của cả hai, tất nhiên hòa nhau không có tranh cãi v.v… Nếu còn chủ trương sai biệt cho mình là đúng, người là sai, là còn tranh cãi, còn đau khổ. Nhận chịu sự đau khổ là khôn hay không khôn? Quả thật không khôn. Nhưng nếu ai bảo là mình ngu thì mình lại nổi giận lên, có phải là mâu thuẫn không? Nếu còn chấp nê là còn đau khổ. Hiểu như vậy rồi, chúng ta phải thông cảm với nhau, bỏ qua tất cả những sự sai biệt để sống hòa thuận với nhau từ trong gia đình đến ngoài xã hội. Nếu biết chấp nê là sai quấy thì phải mạnh dạn dẹp tự ái đến xin lỗi người, làm hòa với nhau thì cuộc đời sẽ bớt được nhiều đau khổ. Những người đến tôi để thưa kiện, đều than không ai thông cảm với mình hết. Vì chấp sự cảm thọ của mình là đúng thì làm sao có người thông cảm với mình được! Nếu buông tất cả chấp nê thì mọi người đều thông cảm với mình. Chúng ta tu phải biết rõ lẽ thật đó, bỏ tất cả sự chấp nê do cảm thọ sai biệt, thì đau khổ tự dứt. Không phải cầu Phật ban cho điều gì, không phải cầu xin nơi miếu này lăng kia, mà phải biết rõ nguồn gốc của đau khổ là do sự cảm thọ sai biệt của sáu căn, rồi chấp chặt vào đó, rồi tranh đấu, giành giật, hơn thua với nhau, cuối cùng là đau khổ. Biết như vậy chúng ta buông xả tất cả sự chấp nê là chúng ta hết đau khổ.

Nguyên nhân thứ hai của đau khổ là đuổi theo thọ lạc. Hiện giờ chúng ta đang sống, ai cũng muốn cuộc đời được hạnh phúc. Thử hỏi quí vị cái gì là hạnh phúc? Chúng ta chỉ nói đến hạnh phúc mà không biết cái gì là hạnh phúc? Được ăn ngon, mặc đẹp là hạnh phúc chăng? Được nhiều tiền của, ở nhà to rộng là hạnh phúc chăng? Được những gì mình mong muốn là hạnh phúc chăng? Quí vị thử kiểm lại những điều đó có phải là hạnh phúc thật hay không? Con người ai cũng mơ ước hạnh phúc, mơ ước mãi mà không bao giờ toại nguyện. Vì sao?


Thí dụ: Khi đang đói chúng ta nghĩ có một bữa cơm ngon, hạnh phúc biết mấy! Nhưng khi được bữa cơm ngon, ăn đầy đủ rồi, hạnh phúc còn không? Hạnh phúc qua mất rồi! Như vậy hạnh phúc chỉ có trong chốc lát thôi, rồi qua mất không còn. Đang đi bộ, chúng ta nghĩ được một chiếc xe đạp đi, chắc là hạnh phúc lắm. Nhưng khi được chiếc xe đạp đi lọc cọc ba bốn hôm rồi nó hư, lúc đó có hạnh phúc không? Như vậy hạnh phúc không bền, không thật, mà thế gian cứ đuổi theo cho nó là bền là thật! Hạnh phúc qua rồi mất, đuổi theo cái qua rồi mất thì hạnh phúc ấy quả là không thật. Biết hạnh phúc không thật mà chúng ta mơ ước nó hoài, thì mơ ước đó trở thành hão huyền.

Khi chúng ta mơ ước một điều gì, nghĩ rằng khi được nó hạnh phúc biết bao! Nhưng khi được rồi, còn hạnh phúc nữa không? Có gì hạnh phúc hơn, khi làm mệt nhọc được nằm nghỉ một chốc lát, hạnh phúc biết mấy? Nhưng nếu bị bắt buộc nằm một ngày, còn hạnh phúc hay không? Nếu nằm một ngày không được đi đâu, lúc ấy cũng bực bội. Thành thử hạnh phúc không có thật, nó chỉ có trong một giai đoạn nào thôi. Thí dụ chúng ta đang gánh gồng hết sức là nặng, nếu có ai đỡ gánh giùm mình, lúc ấy chúng ta cảm thấy nhẹ bổng lên, hạnh phúc biết mấy! Nhưng nếu hết gánh rồi đi một lúc, chúng ta không còn thấy hạnh phúc nữa. Như vậy hạnh phúc chỉ có trong chốc lát. Trong lúc khổ đau, qua được cơn khổ đau tạm gọi là hạnh phúc. Hạnh phúc là do qua cơn khổ đau, chớ nó không có thật. Cái không thật mà chúng ta tưởng chừng cả đời hưởng hoài thì làm sao có được.

Chúng ta hiện giờ mong mỏi ước mơ là mong mỏi ước mơ cái gì? Ước mơ hạnh phúc. Ước mơ hạnh phúc là ước mơ được: một là ăn ngon, hai là mặc đẹp, ba là được những nhu cầu sung túc, bốn là được tiền bạc dồi dào, năm là được gia đình sung sướng vui vẻ v.v… Những điều ước mơ đó được rồi mất, không còn nguyên vẹn mãi. Như vậy hạnh phúc có hay không? Chúng ta mong muốn những điều đó phải lâu bền mãi mãi, nhưng trên thế gian này đâu có điều gì lâu bền mãi mãi. Như vậy suốt cuộc đời mình bị chúng chỉ huy sai sử. Như mỗi sáng thức dậy, chúng ta chuẩn bị lo cho bữa ăn sáng, rồi đến bữa trưa và bữa chiều. Chúng ta chạy loanh quanh tìm kiếm những thức ăn cho vừa miệng, tức là suốt ngày chạy theo cái thọ lạc của lưỡi. Những thức ăn vừa miệng khi để vào lưỡi có cảm giác ngon, nhưng khi nuốt qua rồi cảm giác ấy không còn nữa. Như vậy mà chúng ta cứ chạy theo cái thọ lạc, chạy mãi không có ngày cùng, cho đến ngày nhắm mắt cũng chưa vừa ý.

Đến cảm thọ của lỗ mũi, lỗ tai, con mắt cũng vậy. Cái nhà nhìn thấy phải đẹp, chậu hoa, chậu kiểng phải vừa mắt v.v… Như vậy con người chạy tìm cái thọ lạc suốt cuộc đời không có ngày cùng. Thọ lạc là tạm bợ giả dối không thật. Đuổi theo thọ lạc tức là gởi gắm, hiến dâng đời mình cho cái giả dối. Vậy mà chúng ta thấy hài lòng chạy theo nó từ năm này sang năm khác, rồi cả một cuộc đời bị thọ lạc của sáu căn sai sử. Cả một cuộc đời chạy theo thọ lạc, nếu có ai ngăn chận thì nổi giận ngay.

Thí dụ: Đi chợ thấy bó rau ngon, chúng ta vừa ngồi xuống lựa, chợt có người đến mua trước, thì cãi vã nhau liền. Có chậu kiểng đẹp chưa kịp hỏi giá, chợt có người khuân đi, chúng ta bực bội ngay. Chỉ vì thọ lạc của sáu căn mà chúng ta giành giật, hơn thua, tranh đấu với nhau cả đời không dứt. Có phải thọ lạc đã chỉ huy lôi cuốn cả cuộc đời mình không? Cũng vì thọ lạc mà chúng ta phải hận thù oán ghét lẫn nhau. Cảm thọ lạc nguyên là vô thường. Vì cái vô thường đó chúng ta lại gây chuyện hơn thua, phải quấy, tranh giành với nhau, có phải là việc làm đúng chân lý hay không? Vậy mà chúng ta bị nó chi phối hoàn toàn không còn giây phút nào rảnh rỗi. Quí vị thường nói: cả ngày tôi không rảnh, là tại sao? Chỉ vì đuổi theo thọ lạc: muốn ăn mặc vừa ý, muốn thấy nghe vừa ý v.v… rồi chúng ta xoay quanh hết ngày này đến tháng kia không rảnh phút nào. Cảm thọ đã chỉ huy cả một cuộc đời chúng ta, lại gây ra bao nhiêu hận thù đau khổ! Ái cũng là nguồn gốc của khổ đau. Trong nhà Phật, ái chia làm ba thứ:

1. Ái ngã. 2. Ái thân thuộc. 3. Ái sự nghiệp tiền của.

Ái ngã là khổ. Có ai không tự thương mình đâu, dù mình có xấu đi nữa, con mắt lệch một bên hay lỗ mũi xẹp một chút, mình cũng thương mình. Nếu biết mình đẹp, thì mình càng thương mình hơn nữa, ái ngã chặt hơn nữa. Vì thương mình nên những gì mình muốn mà không được thì khổ. Như mình muốn trẻ nghe nói già là rầu, mình muốn khỏe mạnh mà bị bệnh hoạn là khổ, mình muốn sống lâu nghe nói sắp chết lại càng đau đớn. Vì quá thương mình cho nên bị bốn cái sanh già bệnh chết làm khổ. Ái ngã là gốc của bốn khổ vậy. Ái thân thuộc có hai cái khổ. Một là ái biệt ly khổ. Vì quá thương người thân thuộc mà phải chia lìa nên chúng ta đau khổ. Có ái thì có tắng, tức là có yêu thì có ghét theo sau. Nên người nào yêu nhiều thì ghét cũng nhiều. Vì yêu nhiều nên người mình yêu mình thương tha thiết, người mình ghét mình cũng ghét đắng cay không muốn nhìn mặt.

Vì vậy mình khổ với người mình thương bao nhiêu, mình cũng khổ với người mình ghét bấy nhiêu. Cho nên ái biệt ly khổ đi đôi với oán tắng hội khổ. Đó là hai cái khổ do ái thân thuộc. Ái tài sản sự nghiệp cũng là nguồn gốc của đau khổ. Có ai muốn gia sản của mình càng ngày càng kiệt quệ đâu! Ai cũng muốn gia sản của mình càng ngày càng to lớn. Muốn mà không được như ý thì đau khổ, tức là cầu bất đắc khổ. Như vậy quí vị thử kiểm điểm lại có phải tám cái khổ của chúng ta đều nằm trong ái mà ra: ái ngã, ái thân thuộc và ái sự nghiệp tiền của. Ái của mình cạn thì tám cái khổ theo đó mà chết.

Thấy rõ gốc của đau khổ, chúng ta phải làm cách nào nhổ cái gốc đó lên. Trong nhà Phật dạy muốn nhổ gốc của đau khổ, nghĩa là muốn dứt khổ, chúng ta phải thấy rõ bản chất của thọ và ái cho tường tận. Thử hỏi quí vị cảm thọ khổ và cảm thọ vui có thật hay không? Cảm thọ của sáu căn qua rồi mất, đâu có thật! Thí dụ một bài hát thật là hay, khi nghe qua lỗ tai rất là thích thú, nhưng nghe hát qua rồi mất, đâu còn mãi bên tai. Một thức ăn ngon ăn rất vừa miệng, nhưng khi qua lưỡi rồi cũng mất, có còn mãi đâu v.v… Bản chất của tất cả cảm thọ là vô thường, tức là tạm bợ giả dối. Biết rõ cảm thọ là vô thường giả dối, chúng ta ưng làm tớ đuổi theo nó, hay muốn làm chủ không lệ thuộc vào cảm thọ? Nếu giành được quyền làm chủ cảm thọ thì vui, nếu bị cảm thọ làm chủ thì khổ.

Quí vị nên can đảm chọn quyền làm chủ cảm thọ thì trọn một năm nay nhất định quí vị hết khổ, hoàn toàn an lạc. Bản chất của ái có thật hay không? Ái là thương, thương yêu là nghĩ tới thân này nó lâu dài bền bỉ, nhưng bản chất của thân là vô thường. Thương yêu nó chỉ là thương yêu cái tạm bợ mà thôi. Thương yêu sự nghiệp cũng vậy, sự nghiệp là vô thường, thương yêu thân thuộc, thân thuộc cũng là vô thường. Những điều mình thương yêu đó đều vô thường, không có bền lâu. Chúng ta lại thương yêu những cái vô thường hay sao? Hay là chúng ta thương yêu cái gì lâu dài vĩnh cửu? Thí dụ khi đi chợ mua những vật cần dùng quí vị chọn những thứ bền tốt hay những thứ tạm tạm xài vài ba hôm rồi lại hư? Dĩ nhiên chúng ta lựa những vật dùng bền tốt, những gì tạm tạm chúng ta không mua.

Cũng như vậy, biết thân là vô thường, sự nghiệp là vô thường, những người thân thuộc là vô thường, chúng ta ôm ấp thương yêu chúng nó để làm gì? Khi những giọt mưa từ mái nhà rơi xuống nổi lên những bong bóng lóng lánh, quí vị thương chúng nó hay không? Nếu thương, chúng nó bể thì sao? Bong bóng nước cũng lóng lánh, hạt kim cương cũng lóng lánh, cả hai đều lóng lánh, quí vị thương cái nào hơn? - Thương hạt kim cương hơn, tại sao? Vì nó lâu bền. Chúng ta thương cái gì lâu bền. Như vậy thân này vô thường, sự nghiệp vô thường, những người thân thuộc của mình cũng vô thường thì mình phải thương hay không? Mình thương cái nào không vô thường, cái giải thoát không sanh tử, đó mới là cái mình thương. Những cái vô thường chúng ta thương hoài cũng không được gì, vì chúng nó sẽ hoại và sẽ mất. Chúng ta đeo đuổi cưu mang cái vô thường, hay đeo đuổi cưu mang cái thoát khỏi vô thường? Có một cái thoát khỏi vô thường chúng ta không thương, lại thương cái vô thường làm gì?

Chúng ta học đạo phải dùng trí nhận xét thấy cái gì bản chất là vô thường là tạm bợ thì cái đó không có giá trị, qua rồi mất mà có giá trị gì! Đã không giá trị, chúng ta đeo đuổi, cưu mang nó làm gì? Cái làm cho mình được mãi mãi an vui tự tại giải thoát, cái đó mới là chân thật. Biết cái vô thường rồi, chúng ta phải xoay lại cái chân thật vĩnh cửu.

Khi trước, chúng tôi hay kể câu chuyện “Cô Công chúa nũng nịu”. Thuở xưa có cô Công chúa rất được vua cha yêu quí. Một hôm nhân buổi trời mưa, Công chúa ngồi nhìn những giọt nước từ mái nhà rơi xuống, làm nổi lên những bong bóng rất đẹp, Công chúa thích quá nhưng không nói, vì bản chất hay làm nũng Công chúa vào phòng nằm, mặt mày ủ dột. Nhà vua có Công chúa là con duy nhất, thương con vô cùng. Đến giờ cơm, thấy con không ra dùng bữa, nhà vua nóng ruột vào phòng thăm hỏi: Con ốm hay sao, không ra dùng cơm? Công chúa không trả lời. Đến lượt Hoàng hậu vào năn nỉ, Công chúa cũng không đáp lại. Hỏi han nài nỉ mãi, sau cùng Công chúa nũng nịu thưa: “Con muốn có xâu chuỗi bong bóng nước đeo vào cổ, con mới hết bệnh.” Vua cha chiều con rất mực. Nghĩ mình là vua muốn gì lại chẳng được, nhà vua bèn ra lệnh cho tất cả quần thần: “Ai kết được xâu chuỗi bằng bong bóng nước cho Công chúa đeo thì sẽ được phong quan tước, chia đất đai cho.”

Đăng bảng lâu ngày mà không ai dám lãnh. Sau cùng có một ông lão đến gỡ bảng, nhận xâu một chuỗi bong bóng nước cho Công chúa đeo. Ông lão được giới thiệu với Công chúa. Nàng rất đỗi vui mừng nói: “Nếu lão xâu cho tôi chuỗi bong bóng nước để đeo, tôi sẽ hết bệnh ngay.” Ông lão nói: “Thưa thật với Công chúa, tôi già, con mắt lờ, nên lựa không được những hạt bong bóng đẹp. Vậy ngày mai, khi trời mưa, tôi mời Công chúa ra mái hiên chọn những hạt bong bóng nào đẹp nhất, Công chúa lượm đưa tôi xâu cho.”

Sáng hôm sau, trời mưa, ông lão và nàng Công chúa ra mái nhà, những giọt mưa từ trên rơi xuống nổi bong bóng, Công chúa đưa tay vớt lấy…, vớt mãi đến trưa mà không được hạt nào! Ông lão đứng chờ, chờ mãi không có hạt bong bóng nào để xâu! Cuối cùng, quá mệt mỏi Công chúa nói: “Thôi, tôi không thích bong bóng này nữa.” Nhà vua mừng quá bảo: “Để ta cho con xâu chuỗi bằng kim cương con đeo.”

Ý nghĩa câu chuyện vừa kể như thế nào? Tất cả chúng ta có phải là Công chúa đó không? Chúng ta cứ nắm bắt những ảo ảnh vô thường, nắm bắt mãi cả đời mệt nhoài mà chẳng được gì. Rồi chúng ta vào chùa cầu xin Phật cứu con. Đức Phật sẵn lòng từ bi cứu độ, cho chuỗi kim cương thứ thật. Chúng ta chỉ chịu nhận thứ thật khi nào chúng ta đã mệt nhoài với những thứ tạm bợ hư dối. Đức Phật tuy lấy ví dụ một câu chuyện rất trẻ nhỏ nhưng đúng với bệnh của chúng sanh. Chúng ta giống y nàng Công chúa đó. Khi chúng ta thức tỉnh biết trở về với Phật, Phật sẽ chỉ cho chúng ta cái chân thật.

Nếu chúng ta sống được với nó, cái chân thật ấy còn mãi, không bao giờ mất. Người Phật tử muốn hết khổ phải thấy rõ bản chất của đau khổ không có thật. Bản chất của đau khổ là ái và thọ, cả hai đều không thật. Càng đuổi theo chúng càng đau khổ thôi. Nếu biết dừng lại, đau khổ sẽ bớt từ từ cho đến một ngày nào chúng ta lìa hẳn nó, không còn đau khổ nữa. Nhân nghe câu nào trong kinh Kim Cang mà Lục Tổ ngộ đạo? Trong kinh Kim Cang, Phật dạy phương pháp an trụ tâm: “Bất ưng trụ sắc sanh tâm, bất ưng trụ thanh, hương, vị, xúc, pháp sanh tâm, ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm.” Ngay đây Lục Tổ ngộ, rồi từ đó về sau Ngài hết khổ luôn.

Muốn sanh tâm cầu Vô thượng Bồ-đề thì đừng dính với sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp. Sáu trần không dính là an trụ tâm. Đó là hạnh phúc tuyệt vời. Nếu còn dính với sáu trần là còn bất an, còn đau khổ. Nếu chúng ta không kẹt không chấp vào cảm thọ của sáu căn, tức là chúng ta được giải thoát. Cũng chính trong kinh Kim Cang đức Phật có dạy: “Phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng, nhược kiến chư tướng phi tướng tức kiến Như Lai.” Những gì có tướng đều là vô thường, vô thường là tạm bợ, hư dối. Nếu thấy các tướng không phải tướng là thấy Phật. Tại sao? Tỉ dụ hiện giờ thấy một món vật đẹp, chúng ta biết rõ nó là duyên hợp hư dối; một vật gì quí, nó là duyên hợp hư dối, một thức ăn ngon, nó là duyên hợp hư dối. Biết rõ được như vậy, đó là có trí tuệ giác ngộ.

Trí tuệ giác ngộ tức là Phật. Thấy tất cả tướng không phải tướng tức là thấy tất cả vật đều không thật, tất cả đều là duyên hợp hư dối. Thấy rõ như thế là thấy Phật, không phải tìm Phật ở đâu xa. Nếu thấy Phật thì hết khổ. Nếu muốn hết khổ chúng ta phải biết rõ bản chất của thọ và ái là vô thường, hư dối. Chúng ta phải diệt hết, nhổ sạch gốc của thọ và ái, thì ngang đó chúng ta được an lạc.

Niềm vui không phải từ bên ngoài đem đến, không phải do sự giàu sang sung sướng lắm tiền nhiều của, mà vui vì biết phá bỏ những mê chấp sai lầm. Buông bỏ những sai lầm, đó là trí tuệ tỉnh giác, đó tức là Phật. Tu theo Phật cốt để giác ngộ. Giác ngộ cho nên không lầm không mê, tức nhiên không khổ. Hết ngu mê là sáng suốt, sáng suốt tức là hết khổ.

(lythuyết Phật học)

Mẹo Vặt Y Khoa



Bị Ong Ðốt: hãy chà 1 viên Aspirin lên vết bị ong chích.

Cao Máu: ăn nhiều rau cần (Celery, Sellerie).

Cao Cholesterol: uống sinh tố E.

Hay Quên: hãy uống nhân sâm (gingsen) hay ginko biloba.

Hôi Nách: hãy ăn nhiều rau ngò (Parsley, Persil, Petersilie).

Khó Ngủ: uống sinh tố B6 sẽ dễ ngủ hơn.

Muốn Hết Ngáy: Hãy ôm gối khi ngủ, hoặc nằm nghiêng hẳn về phía tay trái.

Muốn Không Bị Muỗi Chích: uống sinh tố B1.

Mỏi Lưng: hãy uống sinh tố B5 và B-complex.

Mụn: hãy ăn nhiều đậu.

Mụt Cóc: dùng sinh tố A sẽ hết.

Mắt Cườm: dùng sinh tố B2.

Nấc Cục: Bịt kín hai lỗ tai lại sẽ hết ngay lập tức.

Nhức Răng: (như khi đi nhổ răng khôn): Để một cục nước đá trên huyệt hợp cóc giữa ngón trỏ & ngón cái sẽ bớt 80%.

Nổi Mụt Trong Miệng: lành trong 1-2 ngày với chất kẽm (Zinc, Zink).

Nôn Mửa: Uống trà gừng hoặc nhai sống vài lát gừng sẽ hết.

Ói Mửa Khi Mang Thai: uống sinh tố B6.

Rách Khóe Môi: lành trong 1-2 ngày với sinh tố B6.

Sạn Thận: tự chữa khỏi với sinh tố A và B6.

Say Sóng: bấm mạnh vào cổ tay sẽ hết.

Sổ Mũi: Súc miệng bằng nước muối sẽ hết.

Vọp Bẻ: (như khi đứng quá lâu trong nhà bếp) Hãy bấm mạnh vào môi trên sẽ hết.


Sưu tầm
at 4:30 PM
No comments:

Coi Thức Ăn Là Thuốc, Bác Sĩ Việt Tại Mỹ Chỉ Cách Ăn Uống Ngừa Ung Thư

BS Wynn Huynh Tran

Thức ăn được coi là thuốc, đã là thuốc sẽ có tác dụng phụ. Đồ ăn ngon thì thường có hại. 35% ung thư do ăn uống.

Ung thư đang có xu hướng tăng trên toàn thế giới chứ không riêng tại Việt Nam. Năm 2000, số ca mắc mới ung thư tại Việt Nam là 69.000. Hiện tại, con số này tăng lên 126.000, trong đó có khoảng 94.000 trường hợp tử vong, gấp 9 lần tai nạn giao thông và dự kiến sẽ tăng lên 190.000 ca mắc mỗi mỗi năm vào năm 2020.
Tỉ lệ mắc ung thư ở cả 2 giới là 140/100.000 dân, đứng thứ 78/172 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Đáng tiếc, hầu hết các bệnh nhân ung thư ở Việt Nam thường phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn (giai đoạn 3-4), phổ biến từ 70-90%, đặc biệt ung thư phổi (84,3%), ung thư gan (87,8%)...

Theo nhiều nghiên cứu, 80% ung thư do yếu tố môi trường, trong đó chế độ ăn uống không hợp lý và ô nhiễm thực phẩm chiếm tới 35%.

Theo BS Wynn Huynh Tran, đang làm việc tại Mỹ, là người sáng lập tổ chức y khoa VietMD, sở dĩ ăn uống làm tăng nguy cơ ung thư do thức ăn chính là thuốc, tác dụng chính là cung cấp năng lượng cho cơ thể nhưng tác dụng phụ có thể làm tăng đường huyết, tăng mỡ máu... nếu ăn không đúng cách.
“Thức ăn là thuốc, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ hàng ngày nên ăn cái gì hôm nay sẽ ảnh hưởng đến ngày mai. Đồ ăn ngon thì thường có hại”, BS Tran nhấn mạnh.

BS Tran cho biết, ung thư chỉ phát sinh từ 1 tế bào. Bình thường mỗi ngày tế bào sinh ra và chết đi nhưng nếu 1 tế bào ác tính sinh ra, chúng sẽ không mất đi mà nhân lên không kiểm soát được, phát triển thành khối u, gọi đó là ung thư.
“Các loại ung thư khác nhau là khác nhau nên khẳng định đến thời điểm này chưa có loại thuốc nào chữa được tất cả các loại ung thư. Chưa kể cơ địa mỗi người là khác nhau nên việc chữa ung thư khó khăn là vì vậy”, BS Tran chia sẻ.

Ông cũng nhấn mạnh, ung thư không phải 1 bệnh mà là nhiều bệnh tổng hợp lại. Không ai chết vì ung thư nhưng chết vì nhiều bệnh liên quan tới ung thư.
“Khối u không giết chúng ta nhưng khối u khiến ta bị đau, khối u cũng di căn tới gan khiến gan bị hư, di căn đến phổi, di căn đến xương... Bệnh nhân chết vì di căn ung thư chứ không phải vì ung thư”, BS Tran giải thích.

Trái với suy nghĩ của nhiều người, BS Tran cho biết, ung thư phát triển chậm. Ung thư chỉ được phát hiện khi tế bào ác tính nhân lên gấp 1 tỷ lần, tương đương với kích cỡ hạt đậu.
“Chính vì ung thư phát triển chậm nên những gì ăn hôm nay có thể giúp ngăn ngừa được bệnh”, BS Tran nói.
Để ngừa ung thư, BS Tran khuyên mọi người dân nên áp dụng 6 nguyên tắc ăn uống đơn giản sau:
6 nguyên tắc ăn uống ngừa ung thư, tổng hợp từ nhiều nghiên cứu khác nhau. Làm đúng 6 điều này bác sĩ thất nghiệp phân nửa.

1. Uống nhiều nước
Uống ít nhất 2 lít nước/ngày, uống nhiều lần trong ngày, không đợi khát mới nước, uống kèm nước với trái cây, rau củ. Nếu không uống nước cũng giống như chúng ta chạy xe không đổ dầu.
Chúng ta có thể nhịn ăn 30 ngày nhưng nếu không uống nước 2 ngày thì có thể nguy hiểm tới tính mạng nên mới có chuyện tuyệt thực nhưng không ai tuyệt đối không uống nước.
2 lít nước chỉ tính riêng nước lọc, nước canh, không tính các loại nước có đường, có ga như Cocacola, Starbucks, 7Up, Pepsi, thậm chí cả trà.

2. Ăn nhiều rau quả
Hầu hết rau quả tươi đều có chất chống ung thư do đó bữa cơm càng ăn nhiều các loại rau càng tốt như cà rốt, su hào, rau dền, cải tím...


Bữa ăn nên ăn nhiều loại rau củ

Gia đình nào có tiền có thể dùng rau quả hữu cơ, không có tiền thì ăn rau quả tươi thường. Tuy nhiên đừng bao giờ ăn đồ hộp do rau củ trong đồ hộp có chất bảo quản.

3. Bớt ăn thịt đỏ
Trong thịt đỏ (bò, heo...) chứa chất kích viêm, những chất này theo thời gian khiến tế bào dễ bị ác tính. Thịt đỏ được chế biến sẵn càng nguy hiểm.
Nếu thịt đỏ chế biến với dầu ăn, tạo ra các phản ứng sinh ra Acrylamide, một hoá chất có thể gây ung thư.

4. Ăn uống đa dạng
Ăn uống thiếu đa dạng là một sai lầm. Nên ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau để có nhiều chất kháng ung thư khác nhau trong đó ăn nhiều rau, trái cây, củ, hạt đậu, gạo lứt, mè, ngũ cốc... và ăn thức ăn từ nhiều nền văn hoá khác như Trung Đông, Địa Trung Hải, Thái Lan, Ấn Độ... để tế bào ung thư ít có khả năng phát triển.

5. Giảm chiên xào, áp chảo
Thức ăn chế biến nhiệt độ cao với dầu tăng rủi ro ung thư (nghiên cứu từ Nhật Bản và Hàn Quốc về ung thư dạ dày và tiêu hoá).
Nhật Bản, Hàn Quốc là 2 nước có tỉ lệ ung thư dạ dày rất cao do ăn nhiều thịt chiên, xào.

6. Ăn cho ngon, không ăn cho no
Ăn vừa đủ sẽ giúp hệ tiêu hoá, dạ dày khoẻ mạnh.
Ngoài ra BS Tran lưu ý cần phải chăm sóc bữa ăn tinh thần như nghe nhạc, đi chùa, xem phim... thậm chí đi ngắm cảnh để nghe tiếng nước chảy, chim hót. Người Việt ít để ý đến việc này.
Hiện nay có một số bệnh nhân ung thư dùng thêm thực phẩm chức năng, tuy nhiên BS Tran lưu ý, người bệnh cần tham khảo kĩ ý kiến của bác sĩ do thực phẩm chức năng cũng có một số tác dụng phụ, như fucoidan thường gây xuất huyết.

Và cuối cùng, để ngừa và điều trị ung thư hiệu quả, mọi bác sĩ đều nhấn mạnh đến việc tầm soát, dò tìm ung thư trước khi có triệu chứng như người trên 50 tuổi khuyên nội soi đại tràng, nữ trên 40 tuổi chụp nhũ ảnh hàng năm.
Hiện nay cũng bắt đầu có công nghệ phân tích gene để phát hiện những tế bào có nguy cơ phát triển thành tế bào ác tính để có thể can thiệp sớm.

9 Sự Thật Kỳ Quặc Chứng Minh Cơ Thể Người Là Một Hệ Thống Đầy Bí Ẩn
Cơ thể con người vô cùng đặc biệt. Nó là một cơ chế phức tạp và có nhiều bí ẩn mà các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu hàng thế kỷ.
Dưới đây mà một số sự thật về khả năng kỳ diệu của cơ thể bạn mà chính bạn còn chưa biết.

1. Bộ não của chúng ta là bộ nhớ có dung lượng lớn nhất thế giới



Bộ não có thể ghi nhớ đén 2,5 triệu GB thông tin, tức là khoảng 300 năm video. Đỉnh cao của khả năng ghi nhớ xảy ra ở tuổi 25 và bắt đầu giảm ở tuổi 50, trừ khi bạn huấn luyện lại bộ não của mình.

2. Cơ thể sẽ làm chậm mọi quá trình để bảo vệ bạn khi đuối nước



Hiệu ứng này được gọi là "phản xạ lặn". Khi não bộ nhận ra cơ thể bạn đang bị chìm trong nước, nó sẽ làm chậm nhịp tim để máu từ các chi về lại những bộ phận quan trọng và duy trì oxy. bạn lặn càng sâu hay ở dưới nước càng sâu thì nhịp tim sẽ càng chậm đi.

3. Bạn có sức mạnh siêu phàm khi mới đẻ



Trẻ sơ sinh rất khỏe so với kích thước và trong lượng cơ thể. Nếu cho một đứa trẻ nắm thanh ngang, nó có thể đu trên đó một thời gian dài mà không thấy mệt.
Phản xạ nắm bắt lòng bàn tay này được thừa hưởng từ tổ tiên của chúng ta khi những con khỉ mới sinh phải ôm lấy mẹ của chúng, nắm lấy tóc của mẹ. Từ 3 tháng tuổi, trẻ sơ sinh thường mất khả năng này.

4. Chiều dài của tất cả các mạch máu bên trong cơ thể của chúng ta là đủ để quấn quanh Trái đất 2,5 lần vòng theo đường xích đạo



Nếu bạn rút tất cả các mạch máu ra khỏi một người trưởng thành và trải chúng ra, nó có thể dài hơn 160.934 km, đủ để quấn 2,5 vòng quanh Trái đất.
Ngoài ra, trái tim của con người bơm trung bình 5,7 triệu lít máu trong suốt cuộc đời. Thể tích này đủ để lấp đầy 3 bể bơi kích thước Olympic.

5. Màu sắc của những giấc mơ của bạn có thể phụ thuộc vào loại tivi bạn xem



Loại TV bạn xem khi còn nhỏ có thể ảnh hưởng đến màu sắc trong những giấc mơ của bạn. Nghiên cứu này cho thấy phần lớn những người khi bé xem phim đen trắng sẽ nhìn thấy những giấc mơ màu đen trắng.
Trong khi đó, những người được sinh ra ở thời đại TV màu lại có những giấc mơ đầy màu sắc.

6. Cơ bắp của bạn được thiết kế để nâng hàng tấn



Năm 1982, tại Georgia, Mỹ, anh chàng Tony Cavallo đã bị chiếc xe Chevolet Impala 1964 đè lên người trong khi sửa chữa nó. Tưởng chừng Tony sẽ chết vì sức nặng hơn 1,5 tấn của chiếc xe, nhưng may mắn thay mẹ của anh là Angela Cavallo đã xuất hiện kịp thời và làm một việc phi thường: nâng chiếc xe lên với hai bàn tay không, cứu thoát con trai mình.
Đây không phải là trường hợp duy nhất mà ai đó đã làm được điều tưởng như không thể. Chúng ta có 640 cơ bên trong cơ thể chúng ta, và không ai biết đâu là giới hạn của chúng.

7. Cơ thể bạn là một cỗ máy sản xuất dịch nhầy



Trung bình, cơ thể 1 người lớn sản xuất 1,5 lít dịch nhầy mỗi ngày. Chúng ta đã nuốt hết phần lớn số đó mà không chú ý đến nó. Ngoài ra, một cơ thể cũng sản xuất một lít nước bọt, 3 lít dịch dạ dày, 3,5 lít dịch đường ruột và một lít mật.
8. Nước mũi có thể là dịch từ não



Chất lỏng chảy ra từ mũi bạn có thể là dịch ở não. Dịch này phân bổ quanh não và được giữ bởi một màng đặc biệt. Đôi khi nó có thể rò rỉ qua mũi của bạn với số lượng nhỏ, chỉ trông như chất lỏng trong suốt.
9. Cơ thể của bạn là cấu trúc được bảo vệ mạnh nhất trên thế giới



Chất lỏng chảy ra từ mũi bạn có thể là dịch ở não. Dịch này phân bổ quanh não và được giữ bởi một màng đặc biệt. Đôi khi nó có thể rò rỉ qua mũi của bạn với số lượng nhỏ, chỉ trông như chất lỏng trong suốt.
Trong hình này, bạn có thể thấy tế bào bạch cầu đang đuổi theo một con vi khuẩn và nuốt nó. Bạch cầu được gọi là những "vệ sĩ" của cơ thể, bảo vệ khỏi những kẻ xâm lược xấu xa.
Đồng thời, cơ thể chúng ta cũng loại bỏ các tế bào đã chết. Ví dụ, trong khi bạn đang đọc câu này 22 triệu tế bào của bạn đã chết. Trong 30 giây sau, cơ thể bạn sẽ sản xuất 72 triệu tế bào hồng cầu mới và sẽ loại bỏ 174 nghìn tế bào da chết.

(Theo Bright Side)
Nguồ̀n: ***********

9 Sự Thật Kỳ Quặc Chứng Minh Cơ Thể Người Là Một Hệ Thống Đầy Bí Ẩn
Cơ thể con người vô cùng đặc biệt. Nó là một cơ chế phức tạp và có nhiều bí ẩn mà các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu hàng thế kỷ.
Dưới đây mà một số sự thật về khả năng kỳ diệu của cơ thể bạn mà chính bạn còn chưa biết.

1. Bộ não của chúng ta là bộ nhớ có dung lượng lớn nhất thế giới



Bộ não có thể ghi nhớ đén 2,5 triệu GB thông tin, tức là khoảng 300 năm video. Đỉnh cao của khả năng ghi nhớ xảy ra ở tuổi 25 và bắt đầu giảm ở tuổi 50, trừ khi bạn huấn luyện lại bộ não của mình.

2. Cơ thể sẽ làm chậm mọi quá trình để bảo vệ bạn khi đuối nước



Hiệu ứng này được gọi là "phản xạ lặn". Khi não bộ nhận ra cơ thể bạn đang bị chìm trong nước, nó sẽ làm chậm nhịp tim để máu từ các chi về lại những bộ phận quan trọng và duy trì oxy. bạn lặn càng sâu hay ở dưới nước càng sâu thì nhịp tim sẽ càng chậm đi.

3. Bạn có sức mạnh siêu phàm khi mới đẻ



Trẻ sơ sinh rất khỏe so với kích thước và trong lượng cơ thể. Nếu cho một đứa trẻ nắm thanh ngang, nó có thể đu trên đó một thời gian dài mà không thấy mệt.
Phản xạ nắm bắt lòng bàn tay này được thừa hưởng từ tổ tiên của chúng ta khi những con khỉ mới sinh phải ôm lấy mẹ của chúng, nắm lấy tóc của mẹ. Từ 3 tháng tuổi, trẻ sơ sinh thường mất khả năng này.

4. Chiều dài của tất cả các mạch máu bên trong cơ thể của chúng ta là đủ để quấn quanh Trái đất 2,5 lần vòng theo đường xích đạo



Nếu bạn rút tất cả các mạch máu ra khỏi một người trưởng thành và trải chúng ra, nó có thể dài hơn 160.934 km, đủ để quấn 2,5 vòng quanh Trái đất.
Ngoài ra, trái tim của con người bơm trung bình 5,7 triệu lít máu trong suốt cuộc đời. Thể tích này đủ để lấp đầy 3 bể bơi kích thước Olympic.

5. Màu sắc của những giấc mơ của bạn có thể phụ thuộc vào loại tivi bạn xem



Loại TV bạn xem khi còn nhỏ có thể ảnh hưởng đến màu sắc trong những giấc mơ của bạn. Nghiên cứu này cho thấy phần lớn những người khi bé xem phim đen trắng sẽ nhìn thấy những giấc mơ màu đen trắng.
Trong khi đó, những người được sinh ra ở thời đại TV màu lại có những giấc mơ đầy màu sắc.

6. Cơ bắp của bạn được thiết kế để nâng hàng tấn



Năm 1982, tại Georgia, Mỹ, anh chàng Tony Cavallo đã bị chiếc xe Chevolet Impala 1964 đè lên người trong khi sửa chữa nó. Tưởng chừng Tony sẽ chết vì sức nặng hơn 1,5 tấn của chiếc xe, nhưng may mắn thay mẹ của anh là Angela Cavallo đã xuất hiện kịp thời và làm một việc phi thường: nâng chiếc xe lên với hai bàn tay không, cứu thoát con trai mình.
Đây không phải là trường hợp duy nhất mà ai đó đã làm được điều tưởng như không thể. Chúng ta có 640 cơ bên trong cơ thể chúng ta, và không ai biết đâu là giới hạn của chúng.

7. Cơ thể bạn là một cỗ máy sản xuất dịch nhầy



Trung bình, cơ thể 1 người lớn sản xuất 1,5 lít dịch nhầy mỗi ngày. Chúng ta đã nuốt hết phần lớn số đó mà không chú ý đến nó. Ngoài ra, một cơ thể cũng sản xuất một lít nước bọt, 3 lít dịch dạ dày, 3,5 lít dịch đường ruột và một lít mật.
8. Nước mũi có thể là dịch từ não



Chất lỏng chảy ra từ mũi bạn có thể là dịch ở não. Dịch này phân bổ quanh não và được giữ bởi một màng đặc biệt. Đôi khi nó có thể rò rỉ qua mũi của bạn với số lượng nhỏ, chỉ trông như chất lỏng trong suốt.
9. Cơ thể của bạn là cấu trúc được bảo vệ mạnh nhất trên thế giới



Chất lỏng chảy ra từ mũi bạn có thể là dịch ở não. Dịch này phân bổ quanh não và được giữ bởi một màng đặc biệt. Đôi khi nó có thể rò rỉ qua mũi của bạn với số lượng nhỏ, chỉ trông như chất lỏng trong suốt.
Trong hình này, bạn có thể thấy tế bào bạch cầu đang đuổi theo một con vi khuẩn và nuốt nó. Bạch cầu được gọi là những "vệ sĩ" của cơ thể, bảo vệ khỏi những kẻ xâm lược xấu xa.
Đồng thời, cơ thể chúng ta cũng loại bỏ các tế bào đã chết. Ví dụ, trong khi bạn đang đọc câu này 22 triệu tế bào của bạn đã chết. Trong 30 giây sau, cơ thể bạn sẽ sản xuất 72 triệu tế bào hồng cầu mới và sẽ loại bỏ 174 nghìn tế bào da chết.

(Theo Bright Side)
Nguồ̀n: ***********

Những dấu hiệu và triệu chứng đột quỵ ở người cao tuổi

Tác giả Nguyễn Trần Tố Trân

Ngày cập nhật 15/11/2019 . 4 phút đọc
những dấu hiệu và triệu chứng đột quỵ ở người cao tuổi
Đột quỵ ở người cao tuổi là tình trạng khá phổ biến hiện nay. Đột quỵ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, dẫn đến tử vong. Bằng cách nhận biết được những dấu hiệu và triệu chứng của đột quỵ sẽ giúp bạn kịp thời điều trị và hạn chế được những rủi ro.

Theo Hiệp hội Đột quỵ Mỹ (ASA), đột quỵ là nguyên nhân thứ tư gây tử vong ở Mỹ. Tỷ lệ tử vong do đột quỵ ở phụ nữ cao hơn nam giới. Mặc dù đột quỵ thường là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, nhưng tỷ lệ tử vong do đột quỵ đã giảm từ 60/100.000 trường hợp (năm 2000) xuống 40/100.000 trường hợp (năm 2010).

Ngoài ra, nghiên cứu còn chỉ ra rằng hơn 75% người bị đột quỵ lần đầu sống sót trong năm đầu tiên. Đột quỵ ở người cao tuổi là tình trạng phổ biến, có đến 66% trường hợp là những người trên 65 tuổi. Phần lớn những người sống sót sau cơn đột quy có thể phục hồi các chức năng theo thời gian. Tuy nhiên, có đến 25% người bị khuyết tật nhẹ và 40% người bị khuyết tật từ vừa đến nặng.

Mặc dù đột quỵ có những dấu hiệu riêng để nhận biết, nhưng những dấu hiệu này thường biểu hiện trong vài phút trước khi đột quỵ.

Những dấu hiệu đột quỵ ở người cao tuổi
Tê ở mặt và chân tay, thường xảy ra ở một bên cơ thể
Thị lực bất thường ở một hoặc hai mắt
Nhức đầu dữ dội
Giao tiếp khó khăn
Giảm sự phối hợp động tác
Những triệu chứng đột quỵ ở người cao tuổi có thể là hồi chuông báo động. Nếu bạn bị hay gặp người có các triệu chứng như trên, hãy gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115. Vì nếu được cấp cứu kịp thời, người bệnh sẽ giảm được những tổn thương não và có được những kết quả tích cực hơn.

Các triệu chứng đột quỵ ở nam giới và nữ giới
Phụ nữ có những triệu chứng đột quỵ hơi khác và tỷ lệ tử vong cao hơn nam giới. Có khoảng 60% phụ nữ sẽ tử vong do đột quỵ, còn nam giới là 40%. Dưới đây là những triệu chứng mà phụ nữ nên lưu ý:

Đột ngột nấc cục
Đột ngột buồn nôn
Toàn bộ cơ thể yếu đột ngột
Đột ngột đau ngực
Đột ngột khó thở
Đột ngột hồi hộp (đánh trống ngực)
Các loại đột quỵ ở người cao tuổi
Có nhiều loại đột quỵ khác nhau gây hậu quả khác nhau. Một số loại đột quỵ như:

Đột quỵ thiếu máu cục bộ
Quá trình thiếu máu cục bộ liên quan đến việc đông máu, máu đông sẽ chặn các động mạch và dòng chảy của máu đến não. Những đột quỵ này có thể do sự tích tụ mỡ và cholesterol trong các mạch máu. Theo thời gian, sự tích tụ này là chấn thương đối với mạch máu và cơ thể hình thành cục máu đông. Có 2 loại đột quỵ thiếu máu cục bộ là tắc nghẽn mạch máu não và huyết khối.

Tắc nghẽn mạch máu não. Tình trạng này bắt đầu từ cục máu đông hình thành ở một nơi khác trong cơ thể (thường là ở tim), đi qua máu và đến não. Từ đó, cục máu đông có thể bị mắc kẹt trong mạch máu và gây đột quỵ.
Huyết khối. Cục máu đông hình thành ở mạch máu não được gọi là huyết khối. Giống với tắc nghẽn mạch máu não, đột quỵ do huyết khối cũng liên quan đến cục máu đông, nhưng trong trường hợp này, cục máu đông hình thành tại chỗ.
Đột quỵ xuất huyết
Đột quỵ xuất huyết do vỡ mạch máu trong não đột ngột. Huyết áp cao và chứng phình động mạch là một trong những nguyên nhân gây ra loại đột quỵ này. Chứng phình động mạch có thể phát triển trong vài năm, bạn có thể không phát hiện ra đến khi nó bị vỡ. Đột quỵ xuất huyết gây đau đầu do tăng áp lực trong não.

Tiên lượng cho đột quỵ ở người cao tuổi
Thông thường, đột quỵ thiếu máu cục bộ có tỷ lệ sống cao hơn nhiều so với đột quỵ xuất huyết. Tuy nhiên, bệnh nhân cao tuổi bị đột quỵ xuất huyết, nếu còn sống thì tỷ lệ hồi phục cao hơn.

Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đánh giá mức độ nghiêm trọng của đột quỵ và khả năng phục hồi/tiên lượng dựa trên 10 yếu tố sau:

Ý thức
Ánh mắt
Thị trường của mắt
Cử động mặt
Chức năng vận động của các chi
Sự phối hợp vận động
Mất cảm giác
Vấn đề về ngôn ngữ
Khả năng nói (nói rõ ràng, tìm đúng từ để diễn đạt suy nghĩ)
Sự chú ý
Lời khuyên cho bệnh nhân bị đột quỵ
Sau khi bị đột quỵ, chúng ta phải có những kiến thức nhất định để vượt qua thời gian khó khăn này. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn cải thiện được sức khỏe sau đột quỵ:

Bạn nên ăn uống lành mạnh và tập thể dục, vì đây là một cách tuyệt vời giúp bạn tăng cường sức khỏe.
Bạn nên tránh rượu, thuốc lá vì những chất này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến não và thần kinh.
Đối với những người bệnh gặp khó khăn trong vận động, bạn có thể đến các nhà trị liệu vật lý để giúp tăng cường chứng năng cân bằng, phối hợp và vận động.
Bạn có thể đến các nhà trị liệu ngôn ngữ để giúp khôi phục giọng nói bình thường.
Các vật lý trị liệu nghề nghiệp có thể giúp bạn học lại các kỹ năng sống cơ bản mà bạn đã mất.
Việc chăm sóc và điều trị tại nhà sau cơn đột quỵ có thể giúp bạn hoặc người thân phục hồi và sống một cuộc sống trọn vẹn hơn.

6 triệu chứng đau lưng cấp bạn đừng làm ngơ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh | Tác giả: Phương Quỳnh

Ngày cập nhật 07/12/2020 . 5 phút đọc

6 triệu chứng đau lưng cấp bạn đừng làm ngơ
Đau lưng là một tình trạng rất phổ biến, không chỉ người lớn mà ngay cả trẻ em trong độ tuổi đi học cũng có thể gặp phải [1]. Nhiều người thường bỏ qua các triệu chứng đau lưng cấp, từ đó có thể khiến tình trạng đau trở nên trầm trọng hơn.

Đau lưng có thể ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số thế giới tại bất kỳ thời điểm nào [2]. Vì vậy, việc hiểu về đau lưng cấp có thể giúp bạn tìm được cách hạn chế tình trạng này. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu 6 triệu chứng đau lưng cấp mà bạn không nên làm ngơ.

Đau lưng cấp tính là gì?
Các triệu chứng đau lưng có thể có cường độ từ nhẹ đến nặng, từ những cơn đau âm ỉ liên tục đến những cơn đau buốt hoặc đau nhói nhanh và thoáng qua. Cơn đau có thể xuất hiện bất chợt do nâng vật nặng hoặc do tai nạn, cũng có thể phát triển theo thời gian khi chúng ta già đi. Tình trạng quá ít luyện tập thể thao nhưng sau đó luyện tập quá sức cũng có thể gây đau lưng [1].

Khác với đau lưng mãn tính, đau lưng cấp tính hay đau lưng ngắn hạn là tình trạng đau ở vùng lưng kéo dài trong khoảng vài ngày đến vài tuần. Tình trạng này thường có xu hướng biến mất trong vài ngày khi được chăm sóc và không gây ảnh hưởng đến các chức năng khác trong cơ thể. Trong một số trường hợp, tình trạng đau lưng cấp có thể kéo dài lâu hơn, cần mất khoảng vài tháng thì các triệu chứng mới biến mất hoàn toàn [1].

Nhấn vào và xem sơ đồ giải phẫu bệnh Đau lưng để hiểu rõ hơn
6 triệu chứng đau lưng cấp bạn không nên làm ngơ
Cảm giác đau âm ỉ ở phần thắt lưng
Vì phải chống đỡ phần lớn trọng lượng của phần trên cơ thể nên thắt lưng là vị trí có thể bị đau thường xuyên nhất trên lưng [1, 3]. Những cơn đau thắt lưng thường gây cảm giác khó chịu, căng hoặc cứng cơ tại khu vực xung quanh cột sống thắt lưng [4], kéo dài từ phần phía sau ngực cho đến mông [5].

Đau âm ỉ dưới thắt lưng có thể là triệu chứng đau lưng cấp
https://www.shutterstock.com/ – 720045277
Bạn thường sẽ cảm thấy đau thắt lưng ngay sau khi nhấc một vật nặng, di chuyển đột ngột, ngồi ở một tư thế trong thời gian dài và khi gặp chấn thương hoặc tai nạn. Tình trạng đau thắt lưng cấp tính thường là kết quả của các chấn thương đột ngột xảy ra ở cơ và dây chằng hỗ trợ lưng như căng cơ, rách cơ, giãn hoặc rách dây chằng [3].

Các nhà nghiên cứu cơ sinh học đã đưa ra giả thuyết rằng nguy cơ đau thắt lưng có thể cao hơn vào buổi sáng vì đĩa đệm lúc này thường khá nhạy cảm do hấp thụ dịch trong một đêm dài. Đồng thời, 40% tình trạng bong gân và căng cơ (một trong những nguyên nhân gây đau lưng) thường xảy ra từ 8 – 11 giờ sáng [2].

Cảm giác tê, đau lan xuống vùng mông và chân
Các cơn đau ở lưng có thể lan xuống háng, mông hoặc thậm chí là chân của bạn. Đau thần kinh tọa có thể là nguyên nhân gây nên tình trạng này [1, 4].

Đau thần kinh tọa thường xảy ra khi dây thần kinh tọa chạy từ hông đến chân của bạn bị kích thích hoặc chèn ép, có thể do viêm khớp, thoát vị đĩa đệm, chèn ép cột sống, chấn thương hoặc gãy xương ở lưng [6, 7]. Ngoài cảm giác đau nhói hoặc bỏng rát chạy dọc thắt lưng xuống mặt trước hoặc mặt sau đùi và mông và/hoặc chân, đau thần kinh tọa còn biểu hiện bởi cảm giác tê bì mặt sau chân. Đôi khi bạn còn có thể cảm thấy ngứa ran hoặc/và yếu cơ ở các khu vực này [8].

Cảm giác tê và đau có thể lan rộng xuống đùi và chân
https://www.shutterstock.com/ – 1040421694
Các triệu chứng đau lưng và chân có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn ngồi, cố gắng đứng dậy, cúi người, vặn mình hoặc ho. May mắn thay, triệu chứng này thường chỉ ảnh hưởng đến một bên chân và có thể thuyên giảm khi đi bộ hoặc chườm nóng [8].

Căng cứng/co cơ ở phần thắt lưng, xương chậu và hông
Bong gân và căng cơ là hai nguyên nhân có thể gây nên cơn đau ở lưng, đồng thời cũng có thể gây nên tình trạng căng cứng hoặc co cơ kèm theo [6]. Tình trạng này có thể gặp phải ở cả đau lưng trên và đau thắt lưng [4, 9]. Trong một số trường hợp, bạn còn có thể cảm thấy căng cứng ở các vị trí như thắt lưng, xương chậu và vùng hông của mình [10].

Đau phần trên và giữa lưng lan rộng lên cổ, vai, ngực và cánh tay
Các triệu chứng đau phần trên và giữa lưng thường không phổ biến như đau thắt lưng hoặc đau cổ vì xương ở những khu vực này ít linh hoạt và không di chuyển nhiều như các vị trí khác. Thay vào đó, chúng liên kết cùng xương sườn để giữ cho lưng ổn định và giúp bảo vệ các cơ quan quan trọng như tim và phổi [11].

Các cơn đau phần lưng trên thường được mô tả giống cảm giác dao cắt, bỏng rát và dữ đội. Ngoài cảm giác đau, bạn còn có thể cảm thấy ngứa ran, tê hoặc yếu cơ. Các triệu chứng này có thể lan sang các vùng lân cận như cổ, vai hoặc phần thắt lưng và có thể gây ảnh hưởng đến một số chuyển động của cánh tay [9].

Cơn đau có thể lan rộng lên phần trên cơ thể
https://www.shutterstock.com/ – 1117729052
Giảm phạm vi và khả năng vận động
Tình trạng đau lưng cấp thường không quá trầm trọng nhưng có thể ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống. Khi bị đau lưng cấp, phạm vi chuyển động cột sống và khả năng vận động có thể bị hạn chế đáng kể [12, 13].

Theo một nghiên cứu cho thấy, những người bị đau lưng (cụ thể là đau thắt lưng) thường gặp khó khăn trong việc cử động thân mình, thắt lưng, khung chậu và giảm phản ứng giãn cơ sau khi gập người. Thêm vào đó, họ cũng mất nhiều thời gian hơn để chuyển động thân mình cũng như chuyển động khung chậu để đạt được góc nghiêng 20° [13].

Đau trầm trọng hơn khi cúi người, nâng vật nặng, đứng hoặc đi bộ
Tình trạng đau lưng cấp có thể liên quan đến các chấn thương ở cơ và dây chằng hỗ trợ trên lưng, trong đó thường gặp nhất là căng cơ và bong gân [1, 3]. Vì vậy, nó có thể trở nên trầm trọng hơn khi bạn cúi người, vặn người, nâng vật nặng, đứng thẳng hoặc đi bộ vì tất cả các việc này đều có thể gây tác động lớn đến cơ và dây chằng [14].

Cơn đau lưng cấp trầm trọng hơn khi cúi người
https://www.shutterstock.com/ – 169894874
Thông thường, các triệu chứng đau lưng cấp sẽ tự thuyên giảm theo thời gian [1]. Tuy nhiên, nếu các cơn đau này diễn ra liên tục và không được kiểm soát có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều khía cạnh của cuộc sống, bao gồm cả tâm trạng và khả năng hoạt động [15]. Thêm vào đó, một số nguyên nhân gây đau lưng liên quan đến dây thần kinh và tủy sống, ví dụ như hội chứng chùm đuôi ngựa, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây tổn thương dây thần kinh vĩnh viễn [1]. Vì vậy, bạn tốt hơn nên kiểm soát và điều trị sớm tình trạng đau lưng cấp. Để giảm các triệu chứng đau lưng cấp, bạn có thể [1]:

Sử dụng thuốc: Các loại thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ hoặc thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể giúp giảm đau và/hoặc giảm viêm.
Bạn cũng có thể thực hiện thêm các phương pháp kiểm soát cơn đau đơn giản như chườm đá/chườm nóng và thực hiện một số bài tập tăng cường cơ bụng.
Nếu cơn đau trở nên dữ đội hoặc kéo dài, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Đau lưng cấp là một tình trạng rất thường gặp và do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra [1]. Triệu chứng đau lưng cấp không chỉ khu trú ở lưng mà có thể lan rộng sang các bộ phận khác trên cơ thể [1, 4, 9]. Các triệu chứng này thường sẽ thuyên giảm đáng kể theo thời gian nếu bạn sử dụng thuốc (thuốc giảm đau hoặc thuốc nhóm NSAIDs) và thực hiện các phương pháp kiểm soát cơn đau đơn giản khác [1]. Tuy nhiên, nếu cơn đau trở nên dữ dội hoặc kéo dài, bạn hãy đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Pfizer đồng hành nâng cao kiến thức bệnh học cộng đồng.

HelloBacsi.com cung cấp đường dẫn trong mục các chủ đề liên quan, bài cùng chuyên mục và bài có nhiều người đọc vì mục đích thuận tiện tra cứu. Pfizer không kiểm duyệt các đường dẫn trong trang này và cũng không chịu trách nhiệm về nội dung hay hoạt động của các trang liên kết này.

Làm sao để ngăn ngừa tổn thương đường tiêu hóa do thuốc điều trị khớp?
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh | Tác giả: Ngọc Anh

Ngày đăng 13/11/2020 . 4 phút đọc

Làm sao để ngăn ngừa tổn thương đường tiêu hóa do thuốc điều trị khớp?
Ông N. (66 tuổi) đã bị thoái hóa khớp từ khoảng 2 năm trước. Căn bệnh này khiến cho xương khớp ông thường xuyên đau nhức, sưng viêm nên phải sử dụng các thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs liên tục. Thế nhưng, ông không tìm hiểu kỹ về các thuốc NSAIDs đang dùng, chỉ mua lại các thuốc theo đơn thuốc cũ. Sau một thời gian ông nhận thấy mình có các triệu chứng bệnh ở đường tiêu hóa như ợ nóng, đau dạ dày… Trao đổi với bác sĩ, ông mới biết thuốc NSAIDs có khả năng gây ra các biến cố đường tiêu hóa, nhất là trên đối tượng có nguy cơ như ông. Đây chắc hẳn cũng là vấn đề mà nhiều người dùng thuốc điều trị khớp gặp phải. Vậy làm sao để ngăn ngừa các tổn thương đường tiêu hóa khi dùng nhóm thuốc này?

Bệnh khớp được biết đến nhiều nhất là viêm khớp. Các triệu chứng bệnh khớp có thể xảy ra trong thời gian ngắn hoặc kéo dài thành mạn tính, gây đau dữ dội hoặc chỉ âm ỉ, khó chịu. Vấn đề này có thể chỉ giới hạn tại một khớp hoặc ảnh hưởng đến nhiều phần khác trong hệ cơ xương khớp. (1)

Một số bệnh viêm khớp phổ biến là thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, gút. Các bệnh lý này có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào nhưng thường bắt đầu từ tuổi trung niên. Trong đó, triệu chứng thường gặp ở người bệnh là đau nhức, sưng khớp. (2)

Các thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAIDs) thường được dùng trong viêm khớp và cũng là thuốc giảm đau được khuyến cáo dùng cho cơn đau nhẹ theo bậc thang giảm đau của WHO. (3, 4) Tuy nhiên, nhóm thuốc điều trị khớp này có thể gây ra biến cố trên đường tiêu hóa, từ đường tiêu hóa trên như đầy bụng, ợ nóng, loét dạ dày, đến đường tiêu hóa dưới như chảy máu hay thủng ruột. (5)

Nếu từng có vấn đề ở đường tiêu hóa thì có thể dùng thuốc NSAIDs để điều trị bệnh khớp không?
thuốc điều khớp nsaids tổn thương đường tiêu hóa
Không chỉ có câu chuyện của ông N., rất nhiều người bệnh khi dùng NSAIDs đã gặp phải hoặc khiến vấn đề ở đường tiêu hóa trở nên nghiêm trọng hơn. Đúng là thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs thường dùng trong điều trị các bệnh khớp như viêm khớp, thấp khớp có thể gây tổn thương trên toàn bộ đường tiêu hóa. (5) Thế nhưng, bạn đã tìm hiểu kỹ càng về nhóm thuốc này chưa hay vì lo sợ tác dụng phụ mà vội vàng “tẩy chay” chúng.

Thật ra, nhóm thuốc NSAIDs được chia thành hai loại: NSAIDs cổ điển và NSAIDs thế hệ mới. Sự ra đời của các NSAIDs thế hệ mới giúp giảm nguy cơ gặp phải biến cố trên đường tiêu hóa. Lý do là các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra men COX-1 tham gia vào quá trình tạo ra prostaglandin có vai trò bảo vệ niêm mạc dạ dày, khác với prostaglandin gây viêm được tạo ra dưới tác động của men COX-2. Nhóm NSAIDs cổ điển ức chế cả hai men COX-1 và COX-2 trong khi nhóm NSAIDs thế hệ mới chỉ ức chế chọn lọc trên COX-2 để giảm tác dụng phụ trên tiêu hóa do ức chế men COX-1. (6)

Ngoài ra, tính axit của từng NSAIDs không hề giống nhau và tính axit có liên quan đến tổn thương tiêu hóa dưới. Tính axit càng cao sẽ khiến cho tính thấm qua niêm mạc ruột và khả năng gây tổn thương đường tiêu hóa càng lớn. Thuốc NSAIDs thế hệ mới gồm những hoạt chất với tính axit yếu để giảm bớt tác động lên đường tiêu hóa. (7)

Các thuốc ức chế chọn lọc COX-2 cho thấy có lợi hơn các NSAIDs cổ điển đặc biệt ở các bệnh nhân có nguy cơ cao gặp biến cố đường tiêu hóa (8). Hãy trao đổi với bác sĩ những lo ngại về ảnh hưởng của thuốc trên đường tiêu hóa, bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn loại thuốc phù hợp và an toàn.

Vậy việc dùng thuốc NSAIDs chung với thuốc bảo vệ dạ dày thì sao?
Tác dụng phụ của NSAIDs trên đường tiêu hóa trên (từ miệng đến dạ dày, tá tràng) đã được mô tả trong nhiều nghiên cứu lâm sàng trong khi tổn thương ở đường tiêu hóa dưới (từ dưới dạ dày đến hậu môn) ít được đề cập hơn. (10)

thuốc điều trị khớp nsaids tổn thương đường tiêu hóa
Khoảng 13–40% người dùng NSAIDs không chọn lọc gặp phải biến cố đường tiêu hóa dưới, tùy theo loại NSAIDs sử dụng. (10) Thêm vào đó, mặc dù các thuốc ức chế bơm proton (PPIs) đã cho thấy hiệu quả trong việc giảm biến cố tiêu hóa trên nhưng một số nghiên cứu cho thấy tổn thương ruột non vẫn xuất hiện nhiều ở các bệnh nhân đã sử dụng PPIs. (7) Các vấn đề xảy ra ở đường tiêu hóa dưới dẫn đến thời gian nằm viện và tỷ lệ tử vong tăng lên. (7)

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy các thuốc PPIs không giúp bảo vệ đường tiêu hóa dưới. Do đó, biện pháp hữu hiệu giúp giảm nguy cơ gặp biến cố đường tiêu hóa ở người dùng NSAIDs không phải là sử dụng kèm với thuốc bảo vệ dạ dày như PPIs, mà là lựa chọn loại NSAIDs an toàn trên toàn bộ đường tiêu hóa, bao gồm cả trên và dưới. (7, 12)

Bạn nên trao đổi gì với bác sĩ để ngăn ngừa tổn thương đường tiêu hóa do thuốc điều trị khớp NSAIDs?
Việc quyết định có cần sử dụng NSAIDs hay lựa chọn loại NSAIDs nào đều do bác sĩ quyết định sau khi đã đánh giá, so sánh giữa nguy cơ và lợi ích điều trị. Một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng gặp phải biến cố đường tiêu hóa liên quan đến thuốc NSAIDs là: (5)

Cao tuổi (≥ 65 tuổi)
Có tiền sử viêm loét dạ dày
Sử dụng cùng lúc hai hoặc nhiều loại NSAIDs
Sử dụng đồng thời với thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc chống đông máu, corticoid và thuốc ức chế hấp thu chọn lọc serotonin
Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori
Người đang có bệnh nặng, sức khỏe yếu
Nếu bạn có những yếu tố nguy cơ trên, hãy nói chuyện với bác sĩ để được chỉ định thuốc NSAIDs an toàn trên toàn bộ đường tiêu hóa.

Để giảm kích ứng dạ dày và ngăn ngừa loét, bác sĩ có thể khuyến cáo bạn nên: (13)

Uống thuốc sau khi ăn no
Hạn chế uống rượu, bia, các thức uống có cồn
Ngoài nguy cơ tiêu hóa, nguy cơ tim mạch cũng cần được đánh giá cẩn thận trước khi sử dụng NSAIDs. Nếu cần sử dụng NSAIDs, bạn vẫn có thể dùng và nhờ bác sĩ lựa chọn thuốc được chứng minh an toàn trên đường tiêu hóa và tim mạch. (12)

Pfizer đồng hành nâng cao kiến thức bệnh học cộng đồng.

HelloBacsi.com cung cấp đường dẫn trong mục các chủ đề liên quan, bài cùng chuyên mục và bài có nhiều người đọc vì mục đích thuận tiện tra cứu. Pfizer không kiểm duyệt các đường dẫn trong trang này và cũng không chịu trách nhiệm về nội dung hay hoạt động của các trang liên kết này.

Nhóm thuốc NSAIDs: Sử dụng sao cho an toàn?
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh | Tác giả: Huệ Trang

Ngày cập nhật 12/11/2020 . 3 phút đọc
nhom-thuoc-nsaids-su-dung-sao-cho-an-toan
NSAIDs được xem là nhóm thuốc rất phổ biến với nhiều bệnh nhân trong điều trị các bệnh lý như cơ xương khớp, đau đầu, đau bụng hay hạ sốt… Hiểu rõ về nhóm thuốc NSAIDs giúp bạn sử dụng an toàn và hiệu quả hơn.

NSAIDs là nhóm thuốc gì?
NSAIDs là nhóm thuốc kháng viêm không chứa steroid, thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng, bệnh lý liên quan đến cơ xương khớp. Nhìn chung, nhóm thuốc NSAIDs có công dụng sau đây:

Giảm đau: Những cơn đau do căng cơ, bong gân, đau đầu, đau nửa đầu, đau bụng kinh, đau răng…
Hạ sốt: NSAIDs có tác dụng hạ nhiệt cho cơ thể
Kháng viêm: Nhóm thuốc NSAIDs giúp làm giảm hiện tượng viêm cho bệnh nhân.
Một số hoạt chất trong nhóm thuốc NSAIDs được sử dụng phổ biến nhất có thể kể đến như aspirin, ibuprofen hay meloxicam. Điều quan trọng là trước khi dùng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về các hoạt chất trong nhóm thuốc NSAIDs xem có phù hợp với cơ địa và tình trạng của bạn không.

NSAIDs hoạt động như thế nào?
Nhóm thuốc NSAIDs có tác dụng giảm đau, kháng viêm và hạ sốt hiệu quả. Thông thường, cơ thể bạn sản xuất ra một chất hóa học gọi là prostaglandin để bảo vệ dạ dày khỏi tác động của axit. Prostaglandin được tạo ra bởi enzyme cyclooxygenase (COX), enzyme này gồm hai loại: COX I và COX II.

Enzyme COX II có khả năng tạo các prostaglandin gây ra tình trạng viêm và sốt trong khi COX I tham gia vào quá trình tạo ra các prostaglandin bảo vệ niêm mạc dạ dày và hỗ trợ đông máu.

Một số hoạt chất phổ biến như:

√ Aspirin: Ngăn chặn enzyme COX I và COX II, nên ngoài tác dụng giảm đau, hạ sốt, kháng viêm, aspirin còn có thêm tác dụng ngăn cản kết tập tiểu cầu. Vì aspirin ngăn chặn cả COX I và COX II nên bệnh nhân có thể gặp một số tác dụng phụ như đau, loét dạ dày, xuất huyết… Vì vậy hiện nay, aspirin ít được sử dụng để giảm đau và thường được dùng để chống đông máu ở các bệnh nhân có nguy cơ tim mạch với liều thấp.

√ Diclofenac: Có tác dụng giảm đau mạnh hơn aspirin, nhưng đồng thời tác dụng phụ đường tiêu hóa trên bệnh nhân cũng nặng hơn như loét dạ dày, xuất huyết dạ dày, thiếu máu…

√ Ibuprofen: Có tác dụng giảm đau mạnh hơn aspirin. Khi bệnh nhân sử dụng ibuprofen có thể bị kích ứng tiêu hóa, rối loạn tạo máu…

Một số hoạt chất khác như naproxen, ketoprofen… cũng có các đặc tính giảm đau và tác dụng phụ tương tự như các hoạt chất trên.

Ngoài ra, các hoạt chất ngăn chặn chủ yếu COX II trong nhóm thuốc NSAIDs có thể giúp giảm đau, kháng viêm hiệu quả nhưng giảm tác dụng phụ trên đường tiêu hóa

√ Meloxicam: Là hoạt chất trong nhóm thuốc NSAIDs có tác dụng ngăn chặn chọn lọc, chuyên biệt enzyme COX II. Các nghiên cứu đã chứng minh meloxicam giúp giảm đau khi di chuyển và giảm tình trạng cứng khớp trên bệnh nhân thoái hóa khớp, cải thiện các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp và viêm cột sống dính khớp. Do chỉ ngăn chặn chọn lọc COX II, meloxicam ít gây tác dụng phụ trên đường tiêu hóa, tim mạch so với diclofenac, piroxicam và celecoxib.

Các hoạt chất coxib như celecoxib, rofecoxib, valdecoxib… cũng có tác dụng ngăn chặn chuyên biệt COX II, nên cũng giảm các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa so với aspirin hay diclofenac. Tuy nhiên, những ảnh hưởng của các hoạt chất này trên tim mạch, thận vẫn còn đang được nghiên cứu. Và một thông tin từ năm 2004 có đề cập đến 2 hoạt chất rofecoxib và valdecoxib đã rút khỏi thị trường do nhiều nghiên cứu cho thấy có liên quan đến tai biến về tim mạch và valdecoxib còn gây các phản ứng da nghiêm trọng.

Thuốc NSAID nào tốt nhất?
Cơ địa và thể trạng của mỗi người đều khác nhau nên bệnh nhân thường có những phản ứng khác nhau khi điều trị với các loại thuốc thuộc nhóm NSAIDs. Một số thuốc giúp giảm các triệu chứng trong khi những thuốc khác lại không mang đến hiệu quả và có nhiều tác dụng ngoại ý. Vì vậy, rất khó để xác định loại thuốc nào tốt hơn cả đối với sức khỏe của bạn.

Khi chọn thuốc NSAIDs, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ, đồng thời thông báo cho bác sĩ tiền sử bệnh án cũng như các loại thuốc khác đang dùng để hạn chế tối thiểu các tác dụng phụ xảy ra. Bác sĩ sẽ giúp bạn xem xét loại thuốc an toàn và phù hợp nhất với tình trạng bệnh của mình.

Wednesday, December 12, 2018
Nếu Sống Chỉ Để Rồi Chết…!


Cách đây hơn nửa thế kỷ, nhạc phẩm “60 Năm” của cố nhạc sĩ Y Vân ra đời đã thu hút sự quan tâm và mến mộ của rất nhiều người yêu âm nhạc. Với những ngôn từ đơn giản và dòng nhạc Twist mới mẻ khá sôi động và lôi cuốn lúc bấy giờ, tác giả đã đưa vào lòng người những suy ngẫm đậm chất triết lý về sự mong manh, ngắn ngủi của kiếp người. Ca khúc “60 Năm” phần nào diễn tả một sự thật trần trụi về sự sống – cái chết, cũng như thốt lên nỗi niềm nuối tiếc của kiếp nhân sinh: “Em ơi có bao nhiêu – 60 năm cuộc đời. 20 năm đầu – sung sướng không bao lâu. 20 năm sau – sầu thương cao vời vợi. 20 năm cuối – là bao.”

Sống để rồi chết – đó là quy luật có phần nghiệt ngã, nhưng là quy luật bất di bất dịch không ai không phải ngang qua. Chính tác giả Thánh vịnh cũng thốt lên mấy lời vừa như có tính khẳng định, lại vừa có chút nuối tiếc, thêm chút thắc mắc, nhưng cũng đầy ý khuyên răn: “Đời chúng con tàn tạ, kiếp sống thoảng qua, một tiếng thở dài. Tính tuổi thọ, trong ngoài bảy chục, mạnh giỏi chăng là được tám mươi, mà phần lớn chỉ là gian lao khốn khó, cuộc đời thấm thoát, chúng con đã khuất rồi.” (Tv 90,9-10).

Như vậy, việc sinh ra của bất kỳ con người nào trên trái đất này đều đã sẵn mang một “bản án tử hình”. Bản án ấy luôn treo lơ lửng trên đầu và không ai biết trước được thời điểm thi hành án. Kẻ trẻ – người già, kẻ bệnh – người đang khỏe, kẻ đạo đức – người tội lỗi, kẻ quyền cao chức trọng – người thấp cổ bé họng, kẻ vui – người buồn… tất cả đều có thể ra đi bất cứ thời điểm nào dù muốn dù không.

Như thế, phải chăng cuộc sống quá ư vô nghĩa và hết sức phi lý như chủ nghĩa hư vô phương Tây trong thời đại của triết gia Nietzsche rao giảng mà chính triết gia đã mạnh mẽ tố cáo: Hư vô chủ nghĩa dạy người đời rằng: “Đời không đáng sống. Tất cả mọi sự đều vô ích. Thôi, cứ sống cho qua ngày. Sống chờ đợi. Chờ chết.”[1]

Buông trôi. Có thể gọi những người sống mà không quan tâm đến ý nghĩa cuộc đời, không tìm hiểu tại sao mình lại sống để rồi phải chết là những kẻ buông trôi. Họ bước vào cuộc đời không lý do vì họ chẳng để ý gì đến lý do; và rồi họ kết thúc cuộc sống cũng chẳng cần hỏi tại sao. Ấy vậy mà khi đang sống, họ vẫn lo “chạy”, thậm chí là cật lực chạy từ ngày này qua ngày khác để tích lũy, để thỏa mãn nhu cầu, để nở mày nở mặt với thiên hạ,… và rồi họ chết.
Một số khác khá hơn thì cũng có suy nghĩ, có cật vấn bản thân, cũng tìm hiểu… nhưng rồi cũng chỉ biết “sống để rồi chết”. Họ thấy đời sống thật sự vô nghĩa. Bởi họ tin rằng chết là dấu chấm hết của cuộc sống, nên họ tìm cách đạt cho kỳ được tất cả mọi sự khi đang sống. Tuy nhiên, chắc hẳn rằng chẳng ai – dù đạt được hay nếm hưởng được tất cả mọi sự trên đời có thể có hạnh phúc – khi biết rằng rồi đây mình sẽ chết và tin rằng thế là chấm hết. Đó quả là điều hết sức phi lý. Chết đối với họ là sự phi lý nhất, đau đớn nhất và đáng nguyền rủa nhất. Cho nên, họ nếm hưởng mọi thứ luôn với một cảm giác nuối tiếc và đau khổ kèm theo. Đó là cả một sự dày vò lớn lao cho đến tận cuối cuộc đời.

Thậm chí ngay cả những người cố gắng tìm ý nghĩa sống bằng tu tập nhân đức, bằng việc sống tốt, sống yêu thương, sống vui vẻ… để rồi cũng chỉ để chết thì đời sống vẫn hết sức phi lý, vô nghĩa. Cứ cho là sống tốt sẽ chết đẹp; sống tốt sẽ lưu danh muôn thuở đi nữa, thì những người sống tốt cũng sẽ đi vào cõi hư vô chẳng khác chi bất cứ ai, kể cả những kẻ tàn ác, những bạo chúa,… Bởi vì, nếu sống chỉ để mà chết và chết là dấu chấm hết của con người ấy thì đời tưởng nhớ có được chi, đời tán tụng có thêm gì, hay đời thù ghét nguyền rủa cũng có mất mát chi. Họ đâu bị ảnh hưởng gì từ đời nữa.

Những người vô thần lên tiếng phủ nhận các tôn giáo và cho rằng tôn giáo chỉ như thuốc phiện ru ngủ con người. Họ chủ trương hay nói đúng hơn, họ tuyên truyền việc xây dựng một cuộc sống tươi đẹp ngay tại thế và chỉ trong khi tại thế chứ chết là chấm hết. Tuy nhiên, nếu chết là chấm hết thì hạnh phúc tại thế, sự thụ hưởng tất cả nào còn có lợi ích gì đâu. Rồi cũng đi vào cõi tiêu diệt. Rồi cũng vào chốn hư vô. Còn như tôn giáo: Nếu xét theo một nghĩa thế tục như những người vô thần gán ghép đi nữa, thì dẫu nó là liều thuốc phiện mê hoặc, xoa dịu cơn đau cho con người thì nó vẫn là loại thuốc tốt hơn loại thuốc mà ông tổ vô thần Karl Marx đã kê đơn. Bởi lẽ, nếu tính toán lợi ích theo kiểu thế tục đi nữa thì như triết lý đặt cược của Blaise Pascal[2] cuối cùng vẫn chọn tôn giáo là phần mang lại lợi ích hơn, thực tiễn hơn và đảm bảo hơn.

Sống để mà chết. Nhưng, chọn chết như thế nào để sống ra làm sao mới là chuyện đáng bàn. Socrates, triết gia Hy Lạp vĩ đại từng phát biểu: “Suy cho cùng, triết lý đích thực chỉ là một sự tập luyện, một sự đón trước cái chết.”[3] Nghe một cách thoáng qua có vẻ như triết gia cũng đồng ý với bao người rằng “sống chỉ để mà chết”. Tuy nhiên, xét câu nói đó trong toàn bộ triết lý của ông, cũng như nhìn vào cái cách mà ông đã sống và chết cho triết lý sống của mình, ta lại thấy việc hướng đến cái chết của Socrates mang một ý nghĩa khác. Cái ý hướng của ông không giống như quan niệm của những người theo chủ nghĩa vô thần hay nhiều người khác nhắm tới.

Socrates đã không ngừng tìm kiếm sự thật của chính mình. Triết gia đã cố công suốt cả cuộc đời tìm lời giải đáp cho cuộc sống của chính ông và của con người nói chung. Chính việc đi tìm kiếm ý nghĩa sống chính là cách duy nhất mang lại ý nghĩa cho cuộc sống và sự tồn tại. Để rồi, triết gia dám đối diện với cuộc sống, đối diện với cái chết hầu khám phá ra sự thật trần trụi của kiếp nhân sinh. Từ đó, ông hướng đến cái chết và coi nó như là một cánh cửa mở ra một cuộc sống khác trọn vẹn, viên mãn và bất diệt. Do đó, sống và chết trong thế giới phải làm sao là sự chuẩn bị tốt nhất cho cuộc sống sau cánh cửa sự chết. Hay nói cách khác, việc sống và chết mà Socrates hướng tới mang một niềm hy vọng của sự sống lại, sự sống dồi dào, vĩnh cửu.

Với đức tin Kitô giáo, niềm hy vọng hay khát vọng mà những người như Socrates theo đuổi được giải thích trọn vẹn và thành toàn nơi Đức Kitô Phục sinh. Quả thế, nói như thánh Phaolô khi rao giảng về Đấng Phục sinh thì “nếu Đức Kitô đã không trỗi dậy, thì lời rao giảng của chúng tôi trống rỗng, và cả đức tin của anh em cũng trống rỗng.” (1Cr 15,14). Chính sự kiện Phục sinh là câu trả lời đầy đủ nhất cho câu hỏi về ý nghĩa cuộc sống con người.

Chúa Kitô từ thượng giới đã hạ mình xuống làm người. Ngài đã đi đến tận cùng của kiếp người để chạm đến nỗi đau đớn lớn nhất và khiến con người kinh sợ nhất là cái chết. Qua đó, Ngài khơi dậy ngọn lửa của niềm hy vọng qua việc đánh bại tử thần và Phục sinh khải hoàn. Ngài đã sống và cũng đã chết như một con người, nhưng Ngài đã Phục sinh để tiêu diệt hoàn toàn quyền thống trị của tử thần. Nhờ sự chết và Phục sinh của Chúa Kitô mà chúng ta có thể hy vọng vào sự phục sinh của chính mình trong Ngài. Với niềm hy vọng đó và với sự tin tưởng vào sự trợ giúp của Chúa, chúng ta có thể đối diện với cái sự thật trần trụi của kiếp người: Sống để mà chết. Từ đó, chúng ta thực sự sống một cuộc sống ý nghĩa, hạnh phúc, hầu không dừng lại ở cái quy luật nghiệt ngã kia nhưng đi xa hơn trong niềm hy vọng: Sống để mà chết và chết để được Phục sinh trong Chúa Kitô.

Băng Tâm

Wednesday, September 5, 2018
Lợi Ích Của Thuốc Aspirin - BS Hồ Ngọc Minh


Thuốc Aspirin, một loại thuốc chống đau nhức và viêm sưng rất thông dụng, còn có lợi ích giảm nguy cơ bị tai biến về hệ thống mạch máu, ví dụ như đột quỵ tim và tai biến não. Thuốc có thể dùng để ngăn ngừa phòng chống bệnh tim mạch, nhưng chỉ khi nào lợi ích của thuốc đứng trên những hiểm nguy của việc dùng thuốc, vì thế phải cân nhắc với sự thỏa thuận của bác sĩ trước khi dùng.

Đột quỵ tim và tai biến não thường xảy ra khi mà những cục máu đông thành hình làm nghẽn nguồn dưỡng khí oxygen cung cấp cho trái tim hay não bộ. Những cục máu đông này thường xảy ra khi mà một chỗ đóng vảy trên vách của động mạch bị vỡ ra. Cục máu đông này sẽ làm nghẽn sự lưu thông của mạch máu, đưa đến những hư hại cho trái tim và cho bộ não.

Thuốc Aspirin có thể chống lại sự thành hình của các cục máu đông này bằng cách cản trở phận sự của tiểu cầu platelets, do đó giúp ngăn ngừa đột quỵ tim và tai biến não.
Thêm vào đó, trong những năm gần đây, nhiều bằng chứng thu thập được cho thấy thuốc Aspirin còn có thể giảm nguy cơ tử vong vì ung thư.

Tuy nhiên những ích lợi của thuốc cũng cần phải cân nhắc so với những hiểm nguy của thuốc. Phản ứng phụ chính của thuốc là dễ bị chảy máu mũi, chảy máu đường ruột, và kể cả chảy máu trong não. Cho dù những trường hợp xuất huyết này ít khi nghiêm trọng, nhưng đã xảy ra. Do đó, những ai đã có nguy cơ dễ bị xuất huyết thí dụ như bị loét bao tử, hay đã bị xuất huyết não thì không nên dùng thuốc Aspirin.

Một số ứng dụng của thuốc để giảm nguy cơ bệnh tim mạch gồm có:
1. Thuốc Aspirin có thể cứu mạng trong những trường hợp bị đột quỵ tim cấp kỳ. Những ai nghi ngờ đang bị đột quỵ tim nên nhai trong miệng từ hai đến bốn viên thuốc Asprin liều lượng thấp (85mg mỗi viên) tức là từ nửa viên đến một viên thuốc Aspirin người lớn, trước khi gọi 9-1-1.

2. Thuốc còn được khuyên nên dùng cho người đã từng bị đột quỵ tim, từng được thông tim hoặc được nối ghép mạch máu tim (coronary artery bypass surgery). Đối với những bệnh nhân này, chỉ cần từ 75 đến 100mg thuốc mỗi ngày là đủ để phòng chống nguy cơ bị tái phát.

3. Aspirin được khuyên nên dùng cho một số bệnh nhân (không phải mọi người) đã từng bị tai biến não nhỏ còn gọi là transient ischemic attack (TIA, or “mini-strokes”). Trong trường hợp tai biến não xảy ra do xuất huyết não thì Aspirin không nên sử dụng. Bạn cần hỏi thăm bác sĩ trước khi dùng.

4. Dùng thuốc Aspirin mỗi ngày còn giúp ngăn ngừa đột quỵ tim cho những người có nguy cơ bị tai biến tim mạnh. Ví dụ như người hút thuốc lá, béo phì, cao máu, tiểu đường, nhiễm trùng kinh niên, hay trong gia đình đã có tiền sử bệnh tim mạch. Một số bệnh nhân có bệnh tim đập bất thường, hay bị hư van tim cũng cần dùng thuốc. Ngoài ra, đàn ông Á Châu trên 65 tuổi cũng có nguy cơ bị tai biến mạch máu tăng cao.

Năm 2018, một nghiên cứu đăng trên tờ báo y khoa The Lancet cho biết, dùng thuốc Aspirin liều lượng thấp 85mg để phòng chống bệnh tim có thể chỉ phù hợp cho người nặng dưới 70 kg (khoảng 154 pounds). Điều nầy cũng có lý vì nồng độ thuốc trong người còn tùy vào sức nặng và kích thước của cơ thể. Do đó, người trên 70 kg có thể cần đến nguyên liều thuốc Aspiri người lớn mỗi ngày mới đủ công hiệu.
Một nghiên cứu nhỏ khác cũng cho thấy, có khi chỉ cần uống một viên thuốc Aspirin người lớn 3, hay 4 ngày mỗi tuần là đủ công hiệu, miễn sao thường xuyên có thuốc luân lưu trong cơ thể.
Tuy nhiên những nghiên cứu nầy cần phải được khai triển thêm. Vì thế, hầu hết các bác sĩ khuyên, những ai chưa từng bị bệnh tai biến tim mạch, quyết định dùng thuốc để phòng chống bệnh tùy thuộc vào mỗi cá nhân. Có nghĩa là nên tham khảo với bác sĩ trước, cho dù thuốc có thể mua không cần có toa.
Ngoài ra, bệnh nhân bị bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ bị tai biến mạch máu tăng cao, vì thế gần đây các bệnh nhân có bệnh tiểu đường, trên 50 tuổi cho đàn ông và trên 60 nếu là phụ nữ, nếu có thêm những nguy cơ bị bệnh tim mạch, thì nên uống thuốc Aspirin để phòng ngừa.
Thuốc Aspirin còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống các bệnh ung thư.
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu cho thấy uống thuốc Asprin liều lượng thấp trong thời gian từ 5 năm trở lên sẽ giảm nguy cơ bị tử vong vì ung thư, cụ thể là ung thư ruột già và ung thư bạch huyết lymphoma. Cũng vì lợi ích cả về bệnh tim mạch lẫn ung thư, nhiều bác sĩ có lời khuyên tất cả mọi người trên 50 tuổi, nếu không bị bệnh xuất huyết, thì nên uống thuốc Aspirin mỗi ngày.

Một lần nữa, nếu sử dụng đúng chỗ, thuốc Aspirin có lợi ích rất lớn trong việc phòng chống các bệnh tai biến mạch máu như đột quỵ tim, đột quỵ não, và có thể giảm nguy cơ tử vong vì ung thư. Tuy nhiên, vì thuốc Aspirin có phản ứng phụ gây ra chảy máu đường ruột, ta cần phải cân nhắc giữa lợi và hại. Đây là vấn đề quan tâm cần phải nêu ra với bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.

BS Hồ Ngọc Minh
www.nguoi-viet.com

Kiểm Soát Huyết Áp, Giảm Mất Trí, Và Thuốc Metformin - BS. Hồ Ngọc Minh

(Hình minh họa: Pierre -Philippe Marcou/Getty Images)

1. Kiểm soát áp huyết, giảm nguy cơ bị mất trí nhớ
Bệnh mất trí nhớ Alzheimer là nguyên nhân gây ra tử vong đứng hàng thứ sáu ở nước Mỹ. Trên 5 triệu người Mỹ có bệnh Alzheimer, trong đó có khoảng 200,000 người tương đối còn trẻ, dưới 65 tuổi.

Cho đến nay, không có thuốc chữa dứt hẳn bệnh, thuốc chỉ làm chậm đà phát triển của bệnh mà thôi. Tuy có nhiều dấu hiệu cho thấy một nề nếp sống tốt có thể làm giảm nguy cơ bị bệnh, nhưng chưa có một nghiên cứu nào xác nhận điều nầy cả.

Gần đây có một nghiên cứu gọi là SPRINT (Systolic Blood Pressure Intervention Trial), tuy chưa kết thúc nhưng cho thấy nếu áp suất máu giảm xuống dưới 120, ngoài lợi ích có thể ngăn ngừa bệnh tai biến não, đột quỵ tim, suy thận, và nhiều bệnh khác, nguy cơ bị bệnh mất trí nhớ cũng giảm đi 19%.
Áp suất máu cao làm hư hại não tương tự như những hư hao cho các cơ quan nội tạng khác bằng cách ảnh hưởng đến hệ thống mạch máu. Khoảng 70% bệnh nhân bị Alzheimer đều có những hư hao về hệ thống mạch máu não.

Trên lý thuyết, bệnh Alzheimer xảy ra khi một chất protein đóng vảy gọi là amyloid (Tau protein tangle) làm cản trở sự truyền tín hiệu trong đường dây thần kinh. Nhiều thuốc trị bệnh hiện nay nhắm vào mạng lưới protein này. Tuy nhiên, khi mạch máu tiếp liệu đến tế bào não bị hư hao cũng gây ra bệnh. Rất có thể, “mạng lưới tơ nhện” (Tau protein tangle) chỉ là một hệ quả chứ không phải là thủ phạm, đại loại như cholesterol bị nghi oan là gây ra bệnh tim mạch. Vì thế các loại thuốc chữa bệnh Alzheimer đặt trọng tâm không đúng chỗ.

Bớt ăn mặn, ít muối, nhiều trái cây và rau cải, cũng như tăng cường vận động thể dục thể thao giúp giảm áp suất máu. Ngoài ra, còn có rất nhiều loại thuốc chống cao huyết áp. Nếu bị cao huyết áp, nên theo lời chỉ dẫn của bác sĩ, uống thuốc trị cao huyết áp và thay đổi nề nếp sống càng sớm càng tốt.

2. Thuốc trị bệnh tiểu đường Metformin có thể làm tăng tuổi thọ
Từ thời xưa, Tần Thủy Hoàng tin tưởng là uống thủy ngân và nhân sâm có thể làm tăng tuổi thọ. Gần đây có rất nhiều tỉ phú thung lũng Silicon Valley như chủ tịch công ty Google Sergey Brin, Jeff Bezos của Amazon, đồng sáng lập công ty PayPal Peter Thiel, và đồng sáng lập công ty Oracle Larry Ellison đã bỏ tiền đài thọ cho các nghiên cứu nhằm kéo dài tuổi thọ.

Hiện nay có nhiều hướng đi nhằm mục đích kéo dài tuổi thọ bao gồm: truyền máu cũng như tế bào gốc từ người trẻ tuổi sang qua cho người già, phát triển và chế tạo cơ quan nội tạng trong phòng thí nghiệm, và kể cả chuyện tải và chứa kho trí nhớ của não bộ vào computer. Đây là chuyện có thật, không phải là khoa học viễn tưởng, tuy không biết khi nào sẽ đạt được nguyện vọng hay chỉ là ảo tưởng.

Tuy nhiên theo khoa học gia Barzilai, giám đốc viện nghiên cứu về tuổi thọ Institute for Aging Research thuộc trường Đại Học Y Khoa Albert Einstein College of Medicine, thì hiện đang có một loại thuốc rất rẻ tiền, tốn khoảng 5 xu một viên, nhưng có thể kéo dài tuổi thọ, giảm nguy cơ bị ung thư: đó chính là thuốc trị bệnh tiểu đường Metformin.

Thuốc Metformin có nguồn gốc từ loại cây Galega officinalis, tức là loại hoa lilac của Pháp, mọc dại, lá được dùng cho dê ăn. Từ nhiều thế kỷ xưa, hoa và lá của cây Tử Đinh Hương nầy đã được dùng để trị nhiều bệnh, trong đó có cả bệnh đi tiểu thường xuyên, là triệu chứng của bệnh tiểu đường.
Những quan sát và nghiên cứu của ông Barzilai cho thấy, thuốc Metformin giảm nguy cơ bị ung thư xuống khoảng từ 25 đến 40%. Không những thế, người uống thuốc Metformin thường sống lâu hơn.

Hiện nay thuốc Metformin còn được dùng để chữa trị bệnh hiếm muộn vì hội chứng Buồng Trứng Đa Nang (polycystic ovarian syndrome), và bệnh béo phì.
Nguyên tắc của thuốc là cân bằng sự tương quan giữa lượng đường glucose trong máu và hormone insulin. Tuy nhiên chính sự mất cân bằng của mối liên hệ giữa insulin và đường glucose lại sanh ra bá bệnh. Và hầu hết các bệnh thuộc diện “mỡ, đường máu” nầy là nguyên nhân chính làm giảm tuổi thọ. Uống thuốc Metformin tạo ra những hiệu ứng tương tự như cắt giảm calories và nhịn đói. Trong khi đó, giảm calories và nhịn đói lại được chứng minh là kéo dài tuổi thọ bằng cách giảm bệnh tật.

Quanh quẩn, ai cũng chết vì một số bệnh về tim mạch và ung thư, nhưng nếu làm cho các chứng bệnh nầy chậm phát triển thì hy vọng sống lâu hơn một chút. Dựa trên những quan sát khả quan nhưng còn sơ khởi, thuốc Metformin có những tác dụng làm chậm đà phát triển của các loại bệnh dẫn đến tử vong này.

Metformin có thể là một loại thuốc thuộc loại “hảo vọng”, khó có thật, và có thể bị phóng đại. Nhưng cũng không ai thèm phóng đại hay thổi phồng, cũng vì thuốc quá rẻ, khó sanh ra lợi nhuận, cho nên bị chê bai và không có hãng thuốc nào đài thọ tài chánh để nghiên cứu thêm.

Bài học rút ra từ nghiên cứu này cho thấy, muốn sống lâu sống khỏe, trước hết cần phải ngăn ngừa nguy cơ bị bệnh tiểu đường, và lỡ có dấu hiệu bị bệnh tiểu đường thì uống thuốc Metformin, có thể có những phản ứng phụ tốt. Trong trường hợp ai đó muốn uống thuốc Metformin để sống lâu thì chưa có câu trả lời thỏa đáng.

BS. Hồ Ngọc Minh
https://www.nguoi-viet.com

3 bí quyết ngăn ngừa stress cuối năm để phòng tránh đột quỵ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh | Tác giả: Hoàng Trí

Ngày cập nhật 17/03/2020 . 4 phút đọc
phòng tránh đột quỵ
Kiểm soát stress luôn là mục tiêu hàng đầu trong việc phòng tránh đột quỵ, đặc biệt là trong khoảng thời gian cuối năm. Thời điểm này là một trong những giai đoạn căng thẳng nhất khi bạn phải đối diện với áp lực công việc, tài chính và việc nhà để chuẩn bị Tết.

Đột quỵ là tình trạng tổn thương não xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc suy giảm, gây thiếu oxy, chất dinh dưỡng và các tế bào não sẽ chết dần trong vòng vài phút. Đây là một tình trạng cấp cứu y tế và cần điều trị kịp thời. Stress cuối năm có thể là nguyên nhân tiềm ẩn làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Vì thế, bạn nên trao đổi với bác sĩ về cách kiểm soát stress nhằm giúp ngăn ngừa tình trạng nguy hiểm này. Đừng ngại hỏi bác sĩ, vì ngại hỏi là ngại khỏe và làm cho sức khỏe giảm sút do tình trạng stress của bạn ngày càng nặng hơn. Dưới đây, bạn hãy cùng tìm hiểu 3 bí quyết ngăn ngừa stress cuối năm để phòng tránh đột quỵ nhé!

1. Giảm tải công việc cuối năm
Khối lượng công việc vào thời điểm cuối năm thường khá dày đặc, không phải ai cũng có thể kiểm soát được tốt. Vì lẽ đó, bạn thường dễ bị stress khi áp lực công việc gây kích thích sản sinh các gốc tự do có hại cho não và cơ thể.

Để có thể giảm tải công việc cuối năm, bạn cần lưu ý một số điều sau:

• Thực hiện công việc theo thứ tự: Thay vì nóng vội đụng đâu làm đó, bạn hãy tự hệ thống lại công việc theo thứ tự về tính quan trọng và cấp bách. Bạn nên cân nhắc phân loại những công việc nào có thể để qua Tết để giảm tải áp lực cuối năm.

• Kiểm soát thời gian cho công việc: Trong một ngày, bạn nên tự định trước thời gian dành cho công việc cụ thể đó là bao nhiêu và cố gắng hoàn thành đúng giờ để tránh phá vỡ kế hoạch đặt ra. Sự sai lệch thời gian sẽ khiến bạn bị dồn công việc nặng nề hơn vào thời điểm cuối.

• Không quá cầu toàn: Nếu bạn là người luôn đề cao chất lượng công việc, thì thời điểm cuối năm sẽ là lúc bạn nên giảm bớt điều này. Sự cầu toàn sẽ khiến bạn mất nhiều thời gian, công sức và dễ bị hụt hơi khi thời điểm gần về đích.

Căng thẳng công việc là một trong những yếu tố nguy cơ lớn có thể gây đột quỵ. Thế nhưng, nếu bạn biết cách sắp xếp hợp lý thì sẽ giảm tải được stress và đạt được những bước thăng tiến cao hơn trong sự nghiệp.

2. Quản lý chi tiêu khoa học
Bài toán chi tiêu luôn là chủ đề gây đau đầu cho hầu hết bất cứ ai, đặc biệt là những người đã có gia đình. Một trong những hệ lụy của điều này chính là tình trạng stress gây ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, thể chất và các mối quan hệ trong gia đình.

Một vài bí quyết nho nhỏ dưới đây có thể giúp bạn quản lý chi tiêu tốt hơn bao gồm:

• Dùng sổ quản lý chi tiêu: Bạn có thể tự hệ thống lại ngân sách chi tiêu trong một tháng, sau đó tính trung bình một ngày được sử dụng khoảng bao nhiêu, chi phí cố định và không cố định. Điều này sẽ giúp bạn không phải căng thẳng trong giai đoạn cuối tháng chờ lương.

• Cân nhắc trước khi tiêu tiền: Chúng ta đang sống trong một thời đại marketing phát triển mạnh mẽ, do đó đôi lúc sẽ không thoát khỏi những cám dỗ từ những lời chào hấp dẫn trên mạng xã hội. Trước khi mua một món đồ, bạn hãy suy nghĩ về mức độ cần thiết và tính hữu dụng lâu dài.

• Thay đổi tư duy tài chính: Điều này cần sự kết hợp của 2 yếu tố bao gồm sự tiết kiệm và sự đầu tư. Tiết kiệm để giúp bạn giải quyết vấn đề đột xuất về mặt tài chính, tránh gây mất cân bằng ngân sách đã định. Đồng thời, bạn hãy bỏ thời gian nghiên cứu học hỏi để đầu tư một lĩnh vực tiềm năng nhằm mang lại nguồn thu nhập cao hơn.

Áp lực tiền bạc luôn là kẻ thù tiềm ẩn trong công cuộc phòng tránh đột quỵ. Tình trạng stress kéo dài này có thể gây ảnh hưởng mạch máu não, tạo mảng xơ vữa, về sau sẽ làm tắc mạch, đột quỵ.

3. Chia sẻ việc nhà với người thân
Chia sẻ việc nhà phòng tránh đột quỵ

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC), đột quỵ có khả năng đe dọa tính mạng gấp đôi so với ung thư vú ở phụ nữ. Nguy cơ này khiến đột quỵ trở thành nguyên nhân gây tử vong thứ tư cho phụ nữ.

Tại Việt Nam, công việc nhà thường được gán cho là việc của phụ nữ. Phụ nữ ngày xưa khi lấy chồng, thường chỉ ở nhà làm việc và không đi làm. Thế nhưng, phụ nữ hiện đại ngày nay đa phần đều phải lo hết từ công việc nhà đến công việc trên công ty. Điều này sẽ khiến họ dễ bị stress, gây nguy hiểm đến sức khỏe, đặc biệt là nguy cơ gây đột quỵ trong thời điểm bận rộn cuối năm.

Do đó, bạn nên chia sẻ công việc nhà với người thân trong gia đình để khi về đến nhà tâm lý sẽ thoải mái hơn sau một ngày làm việc căng thẳng. Khi sống chung một mái nhà, mọi người lại càng nên thu xếp thời gian để san sẻ công việc nhà với nhau để bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Bạn có thể phân chia công việc, ví dụ như vợ đi chợ và nấu nướng thì chồng đưa đón, tắm rửa và dạy học cho con cái. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tập cho con làm những công việc nhà nhẹ nhàng. Nhờ đó, bạn sẽ giảm đi gánh nặng mỗi ngày đáng kể, có thêm thời gian cho bản thân và tăng sự gắn kết trong gia đình.

Đột quỵ là tình trạng sức khỏe diễn tiến đột ngột, nhưng đây đồng thời là kết quả của quá trình không kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Do vậy, việc kiểm soát stress cuối năm là một phần quan trọng giúp bạn tránh khỏi tình trạng này.

Ai cũng đều bận rộn trong những ngày cuối năm, tuy nhiên bạn cũng đừng nên quên tìm đến bác sĩ nếu cảm thấy sức khỏe có vấn đề không ổn. Khi đến thăm khám, bạn hãy chủ động hỏi bác sĩ nhiều hơn về tình trạng của mình và yêu cầu loại thuốc tốt phù hợp với điều kiện tài chính. Tinh thần không ngại hỏi này sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe và tận hưởng một năm mới an lành!

Người Mỹ Với Xu Hướng Y Học Tự Nhiên - Việt Hà, Phóng Viên RFA


Với sự xuất hiện ngày một nhiều các ca bệnh của thế giới hiện đại như béo phì, tiểu đường, tim mạch và ung thư, nhiều người Mỹ giờ đây đang tìm đến y học tự nhiên để điều trị bệnh, thay vì sử dụng các cách điều trị của y học hiện đại. Vậy cách điều trị tự nhiên mà các bác sĩ người Mỹ áp dụng là gì? Mời quý vị tìm hiểu chủ đề này trong trang tạp chí sức khỏe đời sống do Việt Hà phụ trách.

Quá lệ thuộc vào thuốc
Ngày nay, thật không có gì lạ khi chúng ta thấy một bệnh nhân tiểu đường hàng ngày phải uống nhiều thứ thuốc. Tùy vào tình trạng bệnh mà số lượng và liều khác nhau, nhưng thường đa số người bệnh phải dùng cùng một lúc thuốc chống tiểu đường, thuốc cao huyết áp và thuốc chống mỡ máu. Với những người đã từng bị bệnh ung thư thì phải uống thuốc chống di căn. Đa số người bệnh phải dùng các loại thuốc này suốt cuộc đời mình. Điều này dẫn đến tình trạng lệ thuộc hoàn toàn vào thuốc mà theo những bác sĩ y học tự nhiên tại Mỹ thì hoàn toàn không tốt.
Bác sĩ Andrew Iverson, người đứng đầu cơ sở chữa bệnh theo phương pháp tự nhiên Triliumhealth ở Tacoma, tiểu bang Washinton, nhận xét:

BS. Andrew Iverson: Bây giờ khi chúng ta muốn hồi phục sức khỏe chúng ta thường chỉ nhìn vào một loại thuốc đơn lẻ, một loại chất hóa học nào đó để điều trị triệu chứng. ví dụ chúng ta đau đầu thì chúng ta uống Tylenol để hết đau đầu. Thuốc có thể làm hết đau đầu nhưng chúng ta phải biết đâu là nguồn gốc của đau đầu. nếu nhìn vào tự nhiên thì có nhiều lời giải thích cho chứng đau đầu. Có thể là do co dãn mạch máu, có thể do thiếu nước, có thể do sự mất cân bằng dinh dưỡng trong cơ thể, cũng có thể là do dị ứng mà cũng có thể là do hormone trong cơ thể không cân đối. Chỉ uống thuốc thì không giải quyết tận gốc vấn đề và rất hiếm khi thực sự có hiệu quả tận gốc.

Quyền năng chữa lành của thiên nhiên


Quyền năng chữa lành của thiên nhiên , the healing power of Nature/web
Bác sĩ Andrew Iverson là một trong số hơn 4,000 bác sĩ điều trị bệnh tự nhiên được cấp phép ở Mỹ. Theo bác sĩ Iverson, các thuốc tây y mà người bệnh sử dụng chỉ để điều trị các triệu chứng bệnh mà che dấu đi những dấu hiệu mệt mỏi tự nhiên của cơ thể. Vì vậy tạm thời bệnh có thể ổn định nhưng thuốc không giúp cơ thể tăng sức đề kháng từ nhiên. Tại cơ sở khám chữa bệnh của mình, bác sĩ Iverson thường gặp những bệnh nhân đang sử dụng 2 cho đến 6 loại thuốc một lúc. Có những người mới đầu có thể chỉ uống một loại thuốc cao huyết áp nhưng nếu không có điều chỉnh về cơ thể kịp thời thì có thể sẽ phải uống tiếp các loại thuốc khác. Theo ông, nếu họ tiếp tục sử dụng các loại thuốc này về lâu về dài, tác hại sẽ rất lớn:

BS. Andrew Iverson: Nếu họ tiếp tục như vậy và dùng thuốc để che đậy nguyên nhân bệnh tật chỉ làm tình hình thêm trầm trọng. Họ có thể giảm được huyết áp bây giờ nhưng họ vẫn tiếp tục sống như vậy và sau này thì họ sẽ phải uống thêm thuốc và cứ như thế cho đến khi họ uống thêm thuốc hạ cholesterol rồi tiếp tục sống như thế cho đến khi uống thêm thuốc tiểu đường. và cũng có thể, sau đó sẽ là các bệnh về khả năng miễn dịch hay tệ hơn nữa là ung thư.

Phải thừa nhận, với sự phát triển của khoa học ngày nay, y học hiện đại với các loại thuốc mới thường xuyên được các hãng dược phẩm chế tạo đã giúp kéo dài tuổi thọ của những người bệnh, từ bệnh tiểu đường, cao huyết áp, đến thậm chí cả ung thư. Nhưng thực tế cũng cho thấy đây là một ngành công nghiệp mang lại lợi nhuận hàng tỷ đô la cho các công ty dược.

Theo thống kê của kênh truyền hình Discovery Fit & Health của Mỹ, những thuốc đứng đầu bảng trong việc tiêu thụ và lợi nhuận hiện nay trên thế giới chính là các thuốc hạ huyết áp, mỡ máu, tránh nhồi máu cơ tim, chống axit dạ dày và thuốc về thần kinh. Điển hình là thuốc Lipitor hạ mỡ máu với doanh thu vào năm 2005 là xấp xỉ 13 tỷ đô la, hơn gấp đôi so với các thuốc trong danh sách sau nó. Sự sẵn có của thuốc và những hứa hẹn về sự hiệu nghiệm kết hợp với cách sống tiện nghi trong xã hội hiện đại đã khiến nhiều người thích dùng thuốc để uống thay vì tìm một cách điều trị bệnh khác. Bác sĩ Iverson nói:

BS. Andrew Iverson: y học hiện đại đã không nhớ những gì mà cha ông, tổ tiên của chúng ta đã làm hàng ngàn năm trước. Tôi đã đến nhiều nơi ở Nam Mỹ để làm việc và người dân ở đó vẫn dùng đến cách điều trị bệnh theo phương thức cổ truyền. Nhưng hiện nay với sự phát triển của y học và thuốc, người dân ở Mỹ, châu Âu và các vùng châu Á đã quá lệ thuộc vào thuốc mà quên mất vai trò của dinh dưỡng.

Tác dụng phụ của thuốc



Không ít các nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy nhiều loại thuốc tây y mà con người đang sử dụng để chữa các bệnh kinh niên như tiểu đường, tim mạch có thể gây ra các tác dụng phụ đáng lo ngại. Bác sĩ David Bailey, chuyên gia nghiên cứu tại Viện y tế Lawson, Canada, người đã từng có nhiều các nghiên cứu về tác dụng phụ của thuốc cho chúng tôi biết vào năm 2012 như sau:

BS. David Bailey: vào năm 2008 chúng tôi đã liệt kê 17 loại thuốc có khả năng gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng. Bây giờ chúng tôi có danh sách 44 loại thuốc. Như vậy là trong vòng 4 năm qua, số loại thuốc đã tăng lên nhanh chóng. Khi tôi nói tác dụng phụ nghiêm trọng, tôi muốn nói đến đột tử do tim ngừng đập, hư thận cấp, suy hô hấp, chảy máu dạ dày,.. chúng tôi có danh sách khoảng 27 loại thuốc mới trên thị tròng vòng 4 năm qua có thể gây ra các hậu quả này. Đây là một lo ngại thực sự mà mọi người không biết.

Hồi đầu năm nay, nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc trường đại học Johns Hopkins, Mỹ cho thấy những người bị tiểu đường dạng 2 và đang uống các thuốc tiểu đường loại mới có nguy cơ bị viêm tuyến tụy cao gấp hai lần so với những người không uống các loại thuốc này. Bác sĩ Sonal Singh, người dẫn đầu nghiên cứu cho biết:

BS. Sonal Singh: chúng tôi thấy các dấu hiệu bệnh rất sớm, có khi chỉ trong vòng 2 tháng sau khi uống thuốc mới. Đôi khi lâu hơn. Các trường hợp này rất nghiêm trọng vì viêm tụy là bệnh không thể coi thường và họ đều phải nhập viện.
Theo Bác sĩ Singh, các loại thuốc mới trên thị trường thường có hiệu quả sớm trong điều trị bệnh tiểu đường, nhưng có những cơ chế hoạt động bên trong thuốc mà con người chưa nắm bắt rõ, có thể gây ra viêm tụy.

Y học tự nhiên là gì?
Với những lo ngại về tác dụng phụ của thuốc, người Mỹ ngày nay đang tìm đến y học tự nhiên để có câu trả lời cho các bệnh kinh niên mà mình mắc phải, từ tiểu đường, tim mạch cho đến cả ung thư.

Nhu cầu về hướng điều trị mới phổ biến đến mức hôm 11 tháng 9 vừa qua, Thượng viện Mỹ đã chấp thuận thông qua một nghị quyết chọn tuần từ ngày 7 đến 13 tháng 10 hàng năm là tuần của y học tự nhiên. Theo Hiệp hội các bác sĩ y học tự nhiên Hoa Kỳ, việc thông qua nghị quyết này là một thành tựu lịch sử cho ngành y học tự nhiên. Quốc hội giờ đây đã chính thức thừa nhận tầm quan trọng của y học tự nhiên trong các nhu cầu về y tế của quốc gia. Cũng theo Hiệp hội này, hiện có đến hơn 4000 bác sĩ y học tự nhiên có giấy phép hành nghề trên khắp nước Mỹ. Người bệnh có thể tìm tên các bác sĩ này ở hầu hết mọi tiểu bang trên trang web của hiệp hội.

Hiệp hội các bác sĩ y học tự nhiên Mỹ định nghĩa y học tự nhiên là cách chữa trị tập trung vào phòng chống, điều trị và sức khỏe tuyệt đối qua các phương thức và chất giúp cơ thể con người tự hồi phục. Cách điều trị này là kết hợp cả hiện đại, và truyền thống. Nguyên tắc của điều trị là tập trung vào sức mạnh tự hồi phục của cơ thể, điều trị căn nguyên của bệnh và không gây tác dụng phụ hoặc hạn chế một cách tối đa.
Nói về hướng điều trị của y học tự nhiên, bác sĩ Iverson cho biết cách mà ông áp dụng tại cở sở của mình như sau:

BS. Andrew Iverson: chúng tôi có sử dụng thuốc, nhưng nó chỉ có tác dụng ngắn để đưa chúng ta khỏi khủng hoảng ngay lúc đó. Ví dụ phần đông những người đến với chúng tôi là những người đang dùng 2 3 hay 6 loại thuốc khác nhau. Họ đến với chúng tôi vì họ nhận ra rằng họ không muốn tiếp tục dùng các hóa chất cho cơ thể, và họ biết đó là không tự nhiên. Nhưng tôi nói với họ là không thể bỏ thuốc ngay lập tức mà phải làm cho cơ thể khỏe mạnh trước đã. Chúng tôi cho bệnh nhân dùng cách ăn mà cha ông ta đã dùng, xây dựng lại dưỡng chất cho họ, giảm các chất gây dị ứng, giảm các tiếp xúc với chất độc không chỉ từ thực phẩm mà còn từ các hóa chất mà chúng ta dùng hàng ngày như xà phòng, nước gội đầu, lăn nách, hay tại nơi làm việc. Chúng tôi phải kiểm tra những viêm nhiễm nhỏ có thể là tác nhân gây bệnh. Chúng tôi cũng phải xem xét điều hết sức quan trọng là bạn có niềm vui trong cuộc sống không hay bạn rất căng thẳng. Nếu bạn không có đủ các yếu tố này thì đừng ngừng thuốc.

Tại cơ sở của mình, bác sĩ Iverson vẫn sử dụng các xét nghiệm máu như trong các cơ sở khám chữa bệnh khác, nhưng cách chẩn đoán và điều trị khác hẳn.

BS. Andrew Iverson: ở đây chúng tôi dựa vào khoa học để chẩn đoán, tôi không đoán mò với dinh dưỡng. Tôi kiểm tra máu của từng bệnh nhân, và tôi nhìn vào kết quả thử máu khác với các bác sĩ khác…Cái mà chúng tôi làm hơi khác là chúng tôi sử dụng các số liệu để xác định thực phẩm mà người bệnh cần, họ cần thêm chất đạm hay thêm chất béo, hay nhiều rau hơn, liệu họ có cần thêm các loại khoáng chất nào, loại kiềm hay acid, thiên về âm tính hay dương tính. Chúng tôi sử dụng cách này kết hợp với từ trường điều trị (biomagnatic therapy) như châm cứu điện, hay liệu pháp laser.

Với cách tiếp cận hướng vào giải quyết căn nguyên của căn bệnh, và phòng ngừa bệnh, cách điều trị bệnh của các bác sĩ y học tự nhiên có thể có lúc làm người bệnh ngạc nhiên. Bác sĩ Iverson đưa ví dụ có người bị bệnh khớp nhưng sau các xét nghiệm thì được điều trị gan trước vì gan là nơi lọc các độc tố vốn làm khớp bị đau. Hoặc ví dụ như với bệnh về tuyến giáp trạng, kết quả thử máu với chỉ số TSH của tuyến giáp được các bác sĩ y học tự nhiên quy định ở mức thấp hơn rất nhiều so với mức thông thường. Tại cơ sở của bác sĩ Iverson, ông quyết định điều trị ngăn ngừa bệnh của tuyến giáp trạng ngay khi TSH vượt quá 2.5, trong khi con số này được quy định ở tây y là quá 5.0.

Với hướng tiếp cận dựa vào thực phẩm tự nhiên để điều trị và tạo cơ hội cho cơ thể tự điều chỉnh và hồi phục, người bệnh thường không thấy những kết quả ngay tức khắc như với thuốc tây y thông thường nhưng các bác sĩ y học tự nhiên đảm bảo đó sẽ là kết quả lâu dài nếu người bệnh tuân thủ một cách sống khỏe mạnh. Điều quan trọng trong y học tự nhiên chính là ý chí của người bệnh, bởi vì trong y học tự nhiên bác sĩ như một người thầy giúp bệnh nhân hiểu về bệnh và khuyến khích tính tự kỷ luật của họ trong khi điều trị.

Xin quý vị chia sẻ các thông tin và câu hỏi về các vấn đề y tế, sức khỏe đến trang tạp chí sức khỏe đời sống tại email vietha@rfa.org hoặc www.facebook.com/vietharfa

Việt Hà, phóng viên RFA

Người Nhật Sống Lâu Nhất Thế Giới Chỉ Nhờ… Ngón Tay!!!


Không phải bỗng nhiên người Nhật sống thọ đến vậy…

Bí kíp giúp người Nhật sống khỏe, sống thọ nhất thế giới!

Tất cả bạn cần chỉ là 1 bàn tay!!!

Nếu bạn bị căng thẳng, chỉ cần giữ ngón tay cái thật chặt và đếm 20 giây; muốn ngăn chặn sỏi và suy thận, giữ ngón tay trỏ một thời gian ngắn để cân bằng nước trong cơ thể.

Tại Nhật Bản tồn tại một nghệ thuật chữa bệnh đã 5.000 năm tuổi. Đó là cách chữa lành cơ thể bên trong hoàn toàn bằng cách nắm giữ các ngón tay trên bàn tay. Khi nắm chặt ngón tay cái, cơ thể giải phóng những căng thẳng trong não bộ, giúp bạn thoát khỏi căng thẳng về thần kinh. Tương tự như vậy, các ngón tay còn lại cũng có khả năng chữa bệnh khác nhau.*
Dưới đây là cách giữ ngón tay để thoát khỏi bệnh tật của người Nhật, theo*Boldsky.

Ngón tay cái
Nếu bị căng thẳng, bạn chỉ cần giữ ngón tay cái thật chặt và đếm đến 20 giây. Việc đơn giản này lại có tác dụng giúp giảm căng thẳng cũng như làm dịu hệ thống thần kinh của bạn. Bạn đang bị rối loạn tiêu hóa cũng nên thực hiện theo bài tập này bởi ngón tay cái được kết nối với lá lách và dạ dày.

Ngón tay trỏ
Ngón tay trỏ được kết nối đến thận. Có thể ngăn chặn sỏi thận và suy thận bằng cách giữ ngón tay trỏ trong một thời gian ngắn để cân bằng nước trong cơ thể, ngăn ngừa sỏi hình thành.

Ngón tay giữa
Tức giận, thất vọng và mệt mỏi đều được kết nối với ngón tay giữa. Nếu bạn đang trải qua một cơn đau đầu nhẹ, hãy nắm chặt ngón tay giữa, nỗi đau của bạn sẽ biến mất. Mặt khác, các ngón tay giữa được kết nối với gan, túi mật và bàng quang, vì vậy bạn có thể điều trị bệnh liên quan đến các bộ phận kia một cách tự nhiên bằng cách giữ ngón tay ba lần trong ngày.

Ngón tay đeo nhẫn
Ngón tay này được kết nối với trung tâm, đến phổi. Khi nắm chặt, massage ngón tay đeo nhẫn giúp bạn thở tốt hơn. Bài tập này có lợi cho những người đang bị khó thở hay các vấn đề về hô hấp.

Ngón tay út
Nắm chặt và ấn nhẹ ngón tay út giúp làm dịu dây thần kinh trong cơ thể. Đồng thời, những ngón tay nhỏ được kết nối với trung tâm còn giúp ngăn ngừa cơn đau tim và bệnh về tim mạch.*

Lòng bàn tay
Lòng bàn tay được kết nối với cơ hoành và rốn. Áp sát hai lòng bàn tay của bạn với nhau có lợi cho chăm sóc sức khỏe tổng thể.*

Theo*Boldsky