Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện đă ở trong nguy cơ pháp lư đối với các hành động của ông vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Ủy ban điều tra đặc biệt về cuộc nổi dậy của Quốc hội Hoa Kỳ vào ngày hôm đó đă đề nghị với Bộ Tư pháp rằng Trump bị truy tố các tội danh, bao gồm cả tội nổi dậy, một hành vi vi phạm cốt lơi lời tuyên thệ nhậm chức của ông. Như Brent Eastwood của 19FortyFive đă chỉ ra, loại đề nghị này là mới trong kinh nghiệm lập hiến của Hoa Kỳ.
Các tổng thống Hoa Kỳ thường có nhiều quyền hạn trong hành vi của họ và đă có sự đồng thuận chung là không truy cứu họ sau nhiệm kỳ tổng thống của họ chấm dứt. Mối quan tâm là để tránh “h́nh sự hóa” những khác biệt chính trị, trong đó chức vụ tổng thống chuyển từ đảng chính trị này sang đảng chính trị khác và nhà lănh đạo sắp tới có thể sử dụng chính quyền của ḿnh để trả thù đảng phái chống lại nhà lănh đạo tiền nhiệm của đảng kia. Các hoạt động của tổng thống tiền nhiệm được chú trọng - đặc biệt là đối với tham nhũng hoặc gia đ́nh trị - dẫn đến các bản cáo trạng có thể hợp pháp nhưng cũng mang âm hưởng chính trị không thể tránh khỏi.
Tại sao các cựu tổng thống bị bỏ tù
Nhiều nền dân chủ nước ngoài đă đấu tranh với điều này.
Ví dụ, ở Mỹ Latinh, sự phân chia xă hội và chính trị cánh tả thường rất nghiêm trọng. Điều này dẫn đến các tổng thống quyền lực khi các tổng thống cố gắng phá vỡ các bế tắc xă hội thông qua sắc lệnh hoặc sắc lệnh hành pháp. Những sắc lệnh như vậy hoạt động ngoài lề hành vi hiến pháp dân chủ, nhưng các tổng thống thường cảm thấy bắt buộc phải hành xử theo cách này khi đối mặt với t́nh trạng bế tắc về mặt lập pháp. Ngay cả cựu Tổng thống Barack Obama cũng tán tỉnh cách tiếp cận của ông trong hai năm cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống. Luận tội và điều tra thường là kết quả.
Kinh nghiệm của Nam Triều Tiên
Nam Triều Tiên có lẽ là trường hợp nổi tiếng nhất về việc truy tố ráo riết các cựu tổng thống. Tất cả các cựu chủ tịch c̣n sống của nó trừ một người đă bị điều tra sau nhiệm kỳ của họ, thường dẫn đến án tù. Nam Triều Tiên cũng là một trong số ít các nền dân chủ hoàn thành chu kỳ luận tội tổng thống. Ở nhiều nền dân chủ, các cuộc luận tội bị chệch hướng do không đủ phiếu bầu hoặc việc từ chức hoặc kết thúc nhiệm kỳ của tổng thống đang bị điều tra.
Tuy nhiên, vào năm 2016-2017, Park Geun Hye đă bị phế truất trong một quy tŕnh phức tạp, dẫn đến việc bà phải ngồi tù lâu dài. Và năm nay, khi những người bảo thủ tái đắc cử tổng thống, không thể tránh khỏi có những lời kêu gọi từ những người bảo thủ bất măn yêu cầu điều tra tổng thống cánh tả trước đây Moon Jae-In. Cho đến nay, chủ tịch đương nhiệm Yoon Seok-Yeol vẫn chưa theo đuổi điều này, có thể là trong nỗ lực cố gắng phá vỡ chu kỳ điều tra liên tục các cựu tổng thống.
Mỹ đă không bỏ tù các tổng thống của nó
Việc truy tố thường xuyên các cựu tổng thống, thường là bởi những người kế nhiệm theo đảng phái, cho thấy rơ ràng sự rối loạn chức năng dân chủ, không có khả năng chuyển giao quyền lực một cách ḥa b́nh và chín chắn cho thế hệ tiếp theo.
Cải thiện nền dân chủ Nam Triều Tiên bằng cách loại bỏ thói quen này có thể là lư do tại sao Yoon đă chống lại những lời kêu gọi điều tra Moon Jae-In của các đảng phái. Đây đă là truyền thống của Hoa Kỳ. Nhưng nếu Nam Triều Tiên thiếu tôn trọng các cựu tổng thống, th́ Mỹ có thể thể hiện quá nhiều sự tôn trọng đối với các cựu tổng thống của họ.
Trường hợp Nixon và Trump
Tất nhiên, trường hợp mang tính biểu tượng là việc Richard Nixon suưt bị luận tội và phế truất, và sau đó là sự ân xá của người kế nhiệm ông, Gerald Ford. Lư do Ford công khai tuyên bố để Nixon ra đi là để tránh chia rẽ đất nước. Điều này thật đáng ngưỡng mộ và Ford là một người đàn ông ôn ḥa. Ông ấy có lẽ thực sự có ư đó như một cử chỉ chữa lành. Nhưng cũng có chút nghi ngờ rằng Nixon đă phạm tội lạm dụng quyền lực nghiêm trọng. Trong số những người khác, ông ta đă lạm dụng IRS, FBI và CIA. Điều này là tài liệu tốt bây giờ. Howard Dean, luật sư của Nixon, người cuối cùng đă đoạn tuyệt với Nhà Trắng, đă xây dựng sự nghiệp sau này của ḿnh bằng cách vạch ra nhiều mánh khóe và vi phạm của Nixon. Ford có thể đă tránh cho đất nước một cuộc điều tra đầy thù hận, nhưng ông cũng đă tạo ra một tiền lệ giúp Ronald Reagan vượt qua vụ bê bối Iran-Contra và hiện đang nghiêng cuộc tranh luận chính trị-pháp lư theo hướng có lợi cho Trump. Vấn đề là việc Ford được ân xá đă tạo ra hào quang về quyền miễn trừ của tổng thống, rằng một tổng thống đương nhiệm có thể làm hầu hết mọi việc mà không phải đối mặt với trách nhiệm pháp lư. 'Chế độ tổng thống đế quốc' này cũng không lành mạnh cho nền dân chủ và được thể hiện trong câu châm ngôn khét tiếng của Nixon, 'nếu tổng thống làm điều đó, điều đó không phải là bất hợp pháp'.
Trump có lẽ sẽ không đi tù
Tất cả những điều này làm thay đổi sân chơi về phía Trump trong bất kỳ cuộc điều tra nào sắp tới. Có một kỳ vọng phổ biến về văn hóa và pháp lư rằng các cựu tổng thống không bị buộc tội, ít bị bỏ tù hơn nhiều. Thật vậy, nếu Trump vào tù, đó sẽ là điều chưa từng có. Và chúng ta nên kỳ vọng Trump sẽ kiên quyết khẳng định điều này: nếu các tổng thống trước đó, kể cả Nixon, đă không vào tù, th́ tại sao ông ấy phải vào tù.
Mặc dù vậy, các cáo buộc cực đoan chống lại Trump là kư tự đại diện. Trump đặc biệt không trung thành với văn pḥng. Hành vi tham nhũng của ông - chẳng hạn như sử dụng Nhà Trắng cho đại hội đảng chính trị hoặc chỉ đạo hoạt động kinh doanh của chính phủ đối với các khách sạn của ông - không phải là chưa từng có, ngay cả khi nó không phù hợp. Vấn đề thực sự là phí khởi nghĩa. Điều đó trực tiếp vi phạm lời tuyên thệ nhậm chức của tổng thống, điều mà ngay cả Nixon cũng không làm. Nếu người Mỹ thấy rằng họ đă có đủ quyền miễn trừ tổng thống giả định, th́ Trump và nhiều hành vi lạm quyền của ông ta, đỉnh điểm là nỗ lực lật đổ một cuộc bầu cử, sẽ là một nơi tốt để bắt đầu thay đổi các quy tắc đó.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
