Những điều cần dạy con khi đến thăm nhà người khác

[june04]

Để con không gặp khó khăn khi tương tác với mọi người và cư xử đúng mực, bạn nên dạy cho con các quy tắc cơ bản.

Chào hỏi khi gặp người lớn tuổi

Chào hỏi là một trong những kỹ năng giao tiếp xã hội mà trẻ em cần được dạy từ sớm. Điều này thể hiện sự lễ phép, giúp trẻ có được thiện cảm, sự quý mến của mọi người, là phép giao tiếp cơ bản mà ai cũng cần học. Kể cả con bạn còn nhỏ, uốn nắn con biết chào hỏi khi gặp gỡ, tạm biệt khi ra về luôn cần thiết.

Người lớn là tấm gương cho trẻ nhỏ, vì thế, bạn nên chủ động trở thành hình mẫu cho trẻ noi theo. Khi đến nhà một người khác, đừng nên vội xộc vào nhà họ. Cần chủ động chào hỏi chủ nhà và các thành viên trong gia đình, xưng hô lịch sự và lễ phép. Trẻ thấy cha mẹ như vậy cũng chủ động bắt chước theo.

Không vào phòng riêng, trèo lên giường của gia chủ

Phòng ngủ, giường ngủ là nơi riêng tư của mỗi gia đình. Đó cũng là nơi gia chủ để đồ quan trọng như tiền bạc, nữ trang... Nhiều người lớn có suy nghĩ "không ai chấp trẻ nhỏ" nên để trẻ tùy tiện xộc vào phòng người khác, thậm chí trèo lên giường khi chưa được cho phép... Do đó, trước khi trẻ đến nhà người khác, nên dạy bé quy tắc cơ bản này.

Bạn cũng cần nhắc trẻ đừng lục ngăn kéo, tủ... của gia chủ khi chưa được sự cho phép. Nếu bé muốn chơi với đồ chơi của chủ nhân hoặc đọc sách, bạn có thể nhắc con hỏi chủ sở hữu trước. Chỉ khi được cho phép, bé mới sử dụng đồ đó.

Nói cảm ơn, xin lỗi, đón nhận đồ bằng hai tay

Cảm ơn hay xin lỗi là một trong các biểu hiện của ứng xử có văn hóa, là hành vi văn minh, lịch sự trong quan hệ xã hội. Các quy tắc giao tiếp này vốn là rất cơ bản và hữu ích. Khi trẻ biết nói lời cảm ơn, trẻ cho thấy sự tôn trọng gia chủ. Nó còn cho thấy khả năng quan tâm, biết ơn người khác. Kết quả của một nghiên cứu do đại học Harvard chỉ ra, người có lòng biết ơn là những người nhân ái, rộng lượng và nhận được nhiều sự giúp đỡ trong cuộc sống.

Dạy trẻ quy tắc trên bàn ăn

Quy tắc trên bàn ăn bao gồm mời cơm, cầm đũa bát, không xới đồ ăn lung tung hay gõ đũa vào chén... đều rất thiết thực, cần thiết trong văn hóa Á Đông. Do đó, việc rèn giũa trẻ nắm được các quy tắc này là quan trọng. Khi sang thăm nhà người khác, trẻ không quấy rối, làm ảnh hưởng đến bữa ăn tập thể và khiến mọi người bực mình.

Dạy trẻ không nói lời nhận xét thiếu tế nhị

"Nhà này bẩn", "Nhà này xấu", "Món này bác nấu chẳng ngon"... là những suy nghĩ của trẻ khi đến chơi nhà ai đó không được đẹp mắt, ưng ý như chúng nghĩ. Tuy nhiên, nên khuyên con không thốt ra những lời như vậy trước mặt gia chủ, khiến họ cảm thấy ngại ngần. Bạn nên lựa lời dạy trẻ tôn trọng cuộc sống cá nhân của người khác bằng cách không đưa ra những đánh giá quá hồn nhiên.

KHÔNG CẦN DẠY CON TỬ TẾ !
Chị kéo tay con trai nhỏ cố chạy thật nhanh đến trước cổng nhà vệ sinh nhưng không kịp. Một bãi nôn nhầy nhụa dưới sàn. Bao đôi mắt ái ngại, sợ hãi. Một số quan khách, nhanh chân bước tránh sang hai bên. Chị xấu hổ, vội trách mắng con.
- Mẹ đã bảo ăn ít thôi mà không nghe…
Có tiếng cô lao công lớn tuổi, cắt ngang.
- Không sao đâu! Để đó, cô dọn cho. Ở đây, người lớn còn ói mửa tràn lan, đừng trách gì trẻ nhỏ!
Tức thì, cô nhanh nhẹn ném mớ giấy lên bãi nôn. Một tay cô vừa đổ nước lau sàn, một tay vừa cầm bàn chải cọ rửa, một chốc sàn nhà đã sạch tinh tươm trở lại.
Nhà hàng rộng, khách khứa ra vào đông đúc. Cô lao công cũng đã quen với cảnh thực khách say xỉn, xả tràn lan ra sàn nhà, bồn rửa tay…Công việc của cô mỗi ngày là ở đây túc trực, lau dọn, giữ gìn nhà vệ sinh sạch sẽ nên chẳng bao giờ cô dám bực dọc, nhăn nhó khách.
Biết vậy nhưng chị vẫn lấy làm áy náy. Khi con trai lay tay chị, nhắc nhở đi về.
Chị lần trong túi xách, lấy ra bịch bánh, đưa cho con.
- Con mang lại biếu bà, nhớ cảm ơn bà nhé!
Cậu con trai phụng phịu, vẻ không vui. Món bánh mà cậu yêu thích, hiếm khi mới được dì mua cho.
- Hôm sau, mẹ sẽ nhờ dì mua lại gói mới cho con!
- Mẹ hứa nhé!
- Mẹ hứa…
Chị đưa ngón tay lên móc ngoéo. Thằng nhỏ cười rạng rỡ, nhanh nhẹn lấy gói bánh, chạy về phía cô lao công. Chẳng biết nó nói gì nhưng nhìn từ xa, chị thấy cô nhận gói bánh, đôi mắt tỏa ra niềm vui thích.
- Có phải vì con ói ra sàn nhà, phiền bà dọn nên mẹ biếu bánh cho bà không?
Trên đường đi trở ra quán, cậu con trai nắm tay chị hỏi dò. Chị khe khẽ gật đầu. Một làn gió nhẹ vờn tóc hai mẹ con. Thằng nhỏ đu tay mẹ, nhịp chân sáo. Khoảnh khắc ấy, lòng chị ngập tràn hạnh phúc. Một ký ức bồi hồi ngày xưa trở về.
Một buổi chiều mưa lâm thâm, có một ông ăn mày, đội nón lá rách tơi tả, đeo một cái túi lác cũ kỹ. Ông đến xin gạo nhà chị.
Đang cuốc giở luống đất trước nhà, bố chị dừng cuốc, nhắc con gái vào bếp xúc gạo cho ông.
Khi mở nắp lu gạo ra, chị hụt hẫng. Chỉ còn vỏn vẹn có 2 lon gạo. Chị xị mặt, đi ra, nói nhỏ vào tai bố. Nhưng bố chị mỉm cười, bảo con gái: “Cứ chia cho ông một lon, còn chừa lại nhà mình một lon, tối bố nấu cháo…gà cho các con ăn”.
Bố nói dối để chị vui vẻ, xúc gạo cho ông già ăn mày, chứ chị biết thừa, nhà làm gì có gà mà nấu cháo. Đó là những tháng ngày, nơi vùng quê hẻo lánh, cuộc sống của bà con nông dân như gia đình chị luôn trong cảnh đói mòn, đói mỏi, chạy ăn từng bữa.
Bao năm qua, ký ức về chiều mưa năm xưa, bố chia lại lon gạo cho ông lão ăn xin ấy vẫn hằn sâu trong tâm trí chị.
Để khi trưởng thành, chị nhận ra, không cần dạy con tử tế bằng lời nói, chỉ cần cha mẹ sống tử tế là đủ. Bởi chị tin vào câu: “Sóng trước đổ đâu, sóng sau đổ đấy”.
✍Tác giả: Nguyễn Nga