Sau khi cựu Tổng Thống Donald Trump rời chức vụ là điều hợp hiến, trái ngược với nhận định của một số đồng viện phía Cộng Ḥa ở Thượng Viện, khi Thượng Nghị Sĩ Mitt Romney (Cộng Ḥa, Utah) hôm Chủ Nhật, 24 Tháng Giêng, nói ông tin rằng việc luận tội ông Donald Trump là hợp hiến.
“Tôi dĩ nhiên sẽ lắng nghe những ǵ luật sư ở cả hai bên phát biểu. Tuy nhiên, tôi thấy rơ ràng là nỗ lực luận tội này là hợp hiến,” theo lời ông Romney trong chương tŕnh “State of the Union” của hệ thống CNN.
Thượng Nghị Sĩ Mitt Romney. (H́nh: Graeme Jennings/Pool via AP)
Vị thượng nghị sĩ đại diện Utah này nói rằng ông đă tham khảo các tài liệu về luật pháp, theo đó cho thấy là theo phần lớn các nhận định pháp lư th́ việc luận tội một tổng thống đă rời khỏi chức vụ là điều hợp hiến.”
Ông Romney nói thêm: “Tôi tin rằng điều cáo buộc, và chúng ta cũng đă nh́n thấy, đó là xúi giục nổi loạn, là một hành vi có thể bị luận tội. Nếu làm điều đó mà không bị luận tội, th́ điều ǵ mới xứng?”
Một số thượng nghị sĩ phía đảng Cộng Ḥa, gồm cả ông Tom Cotton ở Arkansas, bà Joni Ernst ở Iowa, Roger Marshall ở Kansas, đều nói họ không nghĩ rằng việc luận tội ông Trump tại Thượng Viện sau khi ông đă măn nhiệm là điều hợp hiến.
Hiến Pháp Mỹ không nói rơ về việc luận tội một cựu tổng thống, chỉ nói rằng tổng thống, phó tổng thống và tất cả các công chức phải bị đưa ra khỏi chức vụ, sau khi bị xét xử và bị kết tội như phản quốc, hối lộ, hay các hành vi tội phạm khác.
Một bản báo cáo hôm 15 Tháng Giêng của cơ quan nghiên cứu Quốc Hội Mỹ nói rằng phần lớn các học giả về hiến pháp đă kết luận là Quốc Hội có thẩm quyền xét xử và kết tội một cựu tổng thống.
Nhiều giới chức lập pháp phía Dân Chủ cũng bác bỏ lập luận cho rằng việc Thượng Viện xét xử ông Trump là vi hiến. Thượng Nghị Sĩ Richard Blumenthal (Dân Chủ, Connecticut) gọi lập luận vi hiến là “giả tạo”, nói rằng “Không có điều ǵ trong Hiến Pháp ngăn cản việc Quốc Hội xét xử các giới chức chính quyền liên bang sau khi họ rời khỏi chức vụ.”
Nhiều người bạo loạn nói tràn vào ṭa nhà Quốc Hội là do kích động của cựu TT Donald Trump. (H́nh: AP Photo/John Minchillo, File)
Tuy ông Romney có vẻ ủng hộ việc xét xử ông Trump tại Thượng Viện, ông nói trong chương tŕnh “State of the Union” hôm Chủ Nhật rằng, Thượng Viện không nên trừng phạt hai đồng viện của ông là Thượng Nghị Sĩ Josh Hawley ở Missouri và Thượng Nghị Sĩ Ted Cruz ở Texas, do họ đă có hành động chống lại kết quả bầu cử và có các phát biểu bị coi là góp phần khuyến khích bạo động ở ṭa nhà Quốc Hội.
“Tôi nghĩ lịch sử sẽ có phán xử đối với những người tiếp tục loan truyền sự dối trá đă được vị cựu tổng thống đưa ra, cũng như sẽ có sự phán xét của các cử tri. Tôi nghĩ Thượng Viện không cần phải có hành động,” theo ông Romney. (V.Giang) [kn]