Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Terry Branstad, hôm thứ Hai thông báo rằng ông sẽ từ chức vào đầu tháng 10 sau một nhiệm kỳ song song với sự suy thoái nghiêm trọng trong quan hệ giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Ông Branstad, người từng hai lần giữ chức thống đốc Iowa và là người ủng hộ quan trọng ban đầu cho cuộc tranh cử tổng thống của Donald J. Trump vào năm 2016, đă đến Bắc Kinh vào mùa hè năm 2017 với hy vọng sẽ dùng mối liên hệ cá nhân với nhà lănh đạo Trung Quốc, Tập Cận B́nh, để xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn.
Thay vào đó, ông nhận thấy ḿnh đang ở tuyến đầu của cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump và đến năm nay, một ṿng xoáy căng thẳng đi xuống mà đối với nhiều người, đă báo trước một kỷ nguyên mới của cuộc đối đầu giống như Chiến tranh Lạnh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Ông Branstad, 73 tuổi, không cho biết lư do tại sao ông từ chức ngay bây giờ, chỉ vài tháng trước cuộc bầu cử tổng thống
Trong một tuyên bố tuyên bố ra đi, ông Branstad đă trích dẫn vai tṛ của ḿnh trong hai vấn đề gây tranh căi nhất giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ của ḿnh – cuộc chiến thương mại, kết thúc bằng một hiệp định đ́nh chiến kéo dài vào tháng 1 năm ngoái và cam kết của Trung Quốc giảm hoạt động buôn bán bất hợp pháp fentanyl, loại thuốc phiện tổng hợp gây ra cái chết hàng chục ngh́n người Mỹ mỗi năm.
Ông lặp lại lập luận của Ngoại trưởng Mike Pompeo và những người khác trong chính quyền rằng
Hoa Kỳ cần “tái cân bằng” mối quan hệ với Trung Quốc nhưng cho rằng ḥa giải sẽ có lợi cho cả hai nước.
Ông viết: “Chúng tôi đang tái cân bằng mối quan hệ Mỹ-Trung để nó công bằng và có đi có lại và có thể thúc đẩy tăng trưởng tích cực ở cả hai nước.”
Ông cho biết, đă thông báo cho ông Trump về quyết định của ḿnh vào tuần trước và nói với các nhân viên đại sứ quán, vẫn c̣n hạn chế đi lại do đại dịch áp đặt, trong một cuộc họp vào thứ Hai. Hiện vẫn chưa rơ liệu chính quyền có thể tiến hành đủ nhanh để bổ nhiệm một đại sứ mới trước khi nhiệm kỳ tổng thống kết thúc hay không.
Ông Pompeo nói trên Twitter rằng ông Trump đă chọn ông Branstad “bởi v́ kinh nghiệm lâu năm của ông ấy với Trung Quốc, và là tốt nhất để đại diện cho Chính quyền và bảo vệ lợi ích và lư tưởng của Mỹ”.
Ông Branstad đă đi nhiều nơi, thăm 26 trong số 34 tỉnh và khu vực, bao gồm một chuyến đi hiếm hoi tới Tây Tạng vào năm 2019. Tuy nhiên, những nỗ lực xây dựng thiện chí của ông thường vấp phải sự phản kháng từ phía Trung Quốc khi căng thẳng gia tăng về thương mại và virus coronavirus đại dịch.
Tuần trước, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đă phàn nàn rằng Nhân dân Nhật báo, tờ báo chính của Đảng Cộng sản, đă từ chối xuất bản một bài viết của ông Branstad, người hy vọng sẽ đưa thông điệp của ông trực tiếp đến độc giả Trung Quốc
“Phản ứng của Nhân dân Nhật báo một lần nữa cho thấy sự sợ hăi của Đảng Cộng sản Trung Quốc về quyền tự do ngôn luận và tranh luận ”, bộ này cho biết trong một tuyên bố.
Nhân dân Nhật báo phản hồi bằng cách nói rằng bài báo của ông Branstad “không đúng với sự thật.”
TH