Nhà sản xuất ô tô hạng sang của Anh, Rolls-Royce vừa chính thức bước sang năm hoạt động thứ 120 sau khi kết thúc 2023 bằng doanh số bán hàng đạt kỷ lục. Ra đời vào đầu thế kỷ XX, Rolls-Royce là “đứa con tinh thần” của hai người đàn ông có xuất thân hoàn toàn khác nhau tại Anh.
Sinh năm 1877 tại Quảng trường Berkeley, London, Charles Stewart Rolls (Charles Rolls) là con trai thứ ba của Lănh chúa Lord và Quư bà Llangattock. Trong quăng thời gian học đại học, ông Rolls được đào tạo tại trường nội trú Eton College và học song song ngành kỹ thuật cơ khí tại Trinity College.
Tại thời điểm c̣n là sinh viên, Rolls đă có cho ḿnh hàng loạt thành tích. Năm 1903, ông phá kỷ lục tốc độ thế giới ở Dublin khi lái chiếc Mors 30 mă lực với tốc độ gần 83 dặm/giờ. Nhưng v́ thiết bị đo thời gian không được ban tổ chức phê duyệt, nên cơ quan quản lư đă từ chối ghi nhận thành tích của ông.
Để thỏa măn đam mê của ḿnh, Rolls đă thành lập một trong những đại lư ô tô đầu tiên ở Anh cùng với người bạn Claude Johnson với tên gọi CS Rolls & Co. Họ cùng nhau nhập khẩu, bán ô tô Peugeot từ Pháp và ô tô Minerva từ Bỉ.
Khác với ông Rolls, người được thừa hưởng sự giáo dục và gia cảnh đặc biệt, ông Henry Royce sinh năm 1863 tại Peterborough, Anh có tuổi thơ cơ cực, buộc ông Royce phải đi bán báo, gửi điện tín và nhiều công việc khác từ năm 9 tuổi.
Đến năm 14 tuổi, d́ của Royce đă tài trợ cho ông đi học việc tại Công ty Đường sắt Great Northern. Làm việc dưới sự hướng dẫn của một trong những kỹ sư xuất sắc thời đó, Royce tận dụng mọi cơ hội để tự học tiếng Pháp và các kỹ thuật ngành điện. Nhờ tài năng thiên bẩm về kỹ thuật, Royce sau đó đă xin được việc tại Công ty Điện và Đèn điện.
Với đam mê mănh liệt về kỹ thuật điện, ông Royce bắt đầu làm việc ngày đêm để chế tạo các bộ phận điện như chuông cửa và máy phát điện cùng với người bạn kỹ sư của ḿnh, Ernest Claremont. Ông Royce c̣n được cấp bằng sáng chế cho những cải tiến đối với bóng đèn h́nh lưỡi lê vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.
Sau đó, cuộc đời Royce bắt đầu thay đổi khi mua được một chiếc Decauville hai xi-lanh cũ của Pháp, thứ kích thích trí ṭ ṃ và giúp ông bắt đầu quan tâm đến việc chế tạo ô tô.
Ông nhận ra chiếc Decauville tuy tốt, nhưng lại có một vài lỗi cần được khắc phục. Chính nhờ phát hiện này, cuối năm 1903, ông Royce đă thiết kế và chế tạo thành công động cơ xăng đầu tiên. Tháng 4/1904, ông đă lái chiếc ô tô Royce 10 mă lực do chính ḿnh tạo ra vào thị trấn.
Chính tại thời điểm này, ông đă gặp Charles Rolls, người đang chán nản v́ chỉ có thể bán hàng nhập khẩu nước ngoài thay v́ sản phẩm được tạo ra trong nước. Hai người đàn ông gặp nhau lần đầu tiên vào ngày 4/5/1904 tại Manchester, Anh. Ngay khi nh́n thấy động cơ xi-lanh đôi công suất 10 mă lực của Royce, Rolls biết rằng ông đă t́m thấy thứ ḿnh đang t́m kiếm.
Sau khi lái chiếc ô tô đi một ṿng, Rolls đă đồng ư nhập và bán toàn bộ số ô tô Royce có thể sản xuất, dưới thương hiệu Rolls-Royce. Từ đây, công ty của cả hai đă chính thức được thành lập.
Khẳng định vị thế theo thời gian?
Rolls-Royce sau nhiều lần nâng cấp đă nhanh chóng trở thành cơn sốt toàn cầu khi được giới thượng lưu săn lùng. Các ḍng sản phẩm ô tô của hăng theo thời gian trở thành biểu tượng của sự sang trọng, từng xuất hiện trong nhiều bộ phim đ́nh đám như Goldfinger, James Bond.
Đến năm 2013, công ty bắt đầu ra mắt chương tŕnh đào tạo tài xế mang tên “Găng tay Trắng”, cung cấp chương tŕnh đào tạo toàn diện cho những tài xế lái Rolls-Royce. Khóa học yêu cầu rất khắt khe, học viên sau khi tốt nghiệp bắt buộc phải trải qua nhiều bài kiểm tra, một trong số đó là “champagne stop”, một kỹ thuật phanh xe phải đảm bảo không làm một giọt rượu sâm panh nào bắn ra ngoài khi xe dừng lại.
Cũng chính nhờ khóa học này mà h́nh ảnh các chiếc xe Rolls-Royce thường được nhắc đến cùng sự “vương giả” mà nó đem lại.
Năm 2023, công ty con của BMW, hăng xe Rolls-Royce báo cáo doanh số đạt kỷ lục trong suốt 120 năm hoạt động trên thị trường. Nhà sản xuất Rolls-Royce đă giao 6.032 xe đến hơn 50 quốc gia trên toàn thế giới, chủ yếu là các khu vực hăng hoạt động như Trung Đông, châu Á - Thái B́nh Dương và châu Âu. Số lượng này này nhiều hơn 11 chiếc so với kỷ lục 6.021 xe vào năm 2022.
Hiện tại, Mỹ là thị trường lớn nhất của Rolls-Royce trên toàn thế giới, trong khi Trung Quốc tiếp tục bám sát ở vị trí số hai. Theo thống kê của công ty, doanh thu hàng năm 2023 đạt kỷ lục một phần đến từ mức tăng trưởng hàng năm khu vực châu Á - Thái B́nh Dương đặc biệt hiệu quả ở Hàn Quốc. Thị trường Hàn Quốc năm vừa qua được đánh giá là nơi kinh tế sôi động, các mặt hàng xa xỉ phẩm từ quần áo, ô tô, đồng hồ đều đang mở rộng nhanh chóng.
Trong năm 2024, Rolls-Royce dự kiến sẽ có một giám đốc điều hành mới. CEO sắp tới, Chris Brownridge nhận định: "2023 là một năm phi thường nữa đối với Rolls-Royce, với thành tích bán hàng mạnh mẽ ở tất cả các khu vực và trên toàn bộ danh mục sản phẩm".
Dự kiến trong tương lai, hăng xe sẽ dần chuyển hướng sang sản xuất xe điện. Trong năm 2023, Rolls-Royce đă bắt đầu sản xuất và bán Spectre, chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện đầu tiên của công ty.
Theo chia sẻ của đại diện doanh nghiệp, hăng sẽ ngừng sản xuất toàn bộ các ô tô chạy bằng khí đốt và loại bỏ dần tất cả các động cơ đốt trong để chuyển sang sử dụng công nghệ điện từ năm 2030. Ngay cả động cơ V-12 được Rolls-Royce yêu thích sử dụng ở dạng hiện tại cũng sẽ không c̣n tồn tại theo hướng đi mới của công ty.