Trung Quốc và Đài Loan từng nổ ra đụng độ quân sự ở eo biển Đài Loan và căng thẳng giữa hai phía vẫn tiếp tục đến ngày nay, khi Bắc Kinh luôn tuyên bố Đài Loan là một tỉnh ly khai của nước này và sẵn sàng dùng vũ lực để thu hồi. Đă có những phi công Đài Loan đào tẩu sang Trung Quốc đại lục cùng với mẫu tiêm kích được xem là máy bay chiến đấu hàng đầu của Đài Loan khi đó.
Theo tạp chí MW, Đài Loan trước đây có tiềm lực tài chính rất mạnh, cho phép họ mua được các vũ khí trang bị rất cao cấp từ Mỹ, đưa Đài Loan trở nên ngang hàng với Trung Quốc đại lục về mặt quân sự.
Trung Quốc và Đài Loan từng nổ ra đụng độ quân sự ở eo biển Đài Loan và căng thẳng giữa hai phía vẫn tiếp tục đến ngày nay, khi Bắc Kinh luôn tuyên bố Đài Loan là một tỉnh ly khai của nước này và sẵn sàng dùng vũ lực để thu hồi.
Bất chấp căng thẳng cao độ, trong quá khứ, nhiều phi công chiến đấu của Đài Loan đă đào tẩu sang Trung Quốc đại lục, mang theo máy bay chiến đấu của họ. Nguyên nhân được cho là có liên quan tới sự bất măn của những phi công này đối với chính quyền Đài Bắc.
Máy bay chiến đấu thế hệ 3 F-5E Tiger II được sản xuất theo giấy phép tại Đài Loan vào những năm 1970, đă có hơn 300 chiếc loại này được chế tạo. Các phi công Đài Loan đă lái máy bay F-5 tham gia nhiều hoạt động chiến đấu chống lại chính quyền Nam Yemen trong khuôn khổ một chiến dịch can thiệp quân sự vào Trung Đông những năm 1980.
Phi công Đài Loan đào tẩu cùng chiếc F-5 năm 1981. Ảnh: Sohu
Những chiếc F-5 này từng là máy bay chiến đấu hàng đầu của Đài Loan cho tới khi chúng bị các tiêm kích bản địa Ching Kuo vượt mặt vào năm 1990. Thời kỳ hoàng kim của Ching Kuo kéo dài tới khi những chiếc F-16V đầu tiên được chuyển giao cho Đài Loan.
Vụ đào tẩu đầu tiên có liên quan tới F-5 diễn ra vào ngày 8/8/1981, đó là biến thể F-5F hai chỗ ngồi. Phi công - Thiếu tá Không quân Đài Loan Huang Zhicheng được giao nhiệm vụ thực hiện một bài kiểm tra bay với học viên của ḿnh là Trung úy Hsu Chiu-Ling.
Trong bài kiểm tra này, Trung úy Hsu cần thực hành xác định vị trí của máy bay thông qua thiết bị trên khoang. Để tránh hành vi "gian lận" là nh́n ra khung cảnh bên ngoài máy bay, rèm buồng lái đă được kéo xuống.
Tranh thủ lúc này, Huang Zhicheng đă cho máy bay hạ xuống độ cao 400 feet và băng qua eo biển Đài Loan thẳng tới Trung Quốc đại lục.
Sau khi xác định qua thiết bị và nhận ra rằng ḿnh đang bay tới Trung Quốc đại lục, Trung úy Hsu đă một mực phản đối người thầy của ḿnh. Trước sức ép của Hsu, Huang Zhicheng quyết định bay trở lại Đài Loan, cho học viên của ḿnh nhảy dù xuống rồi lại lái máy bay về phía Trung Quốc đại lục và hạ cánh xuống Phúc Châu.
Giới chức Trung Quốc sau đó đă cấp cho Thiếu tá Huang chức vụ phó chỉ huy Học viện Hàng không Trung Quốc và tặng cho ông này một phần thưởng tài chính lớn.
Vụ đào tẩu tiếp theo xảy ra vào ngày 11/2/1989 với một chiếc F-5E [phiên bản được Mỹ chế tạo để chủ yếu phục vụ xuất khẩu]. Trung tá Lin Xianshun đă lái chiếc F-5E hạ cánh xuống gần huyện Phong Thuận, tỉnh Quảng Đông.
Trường hợp của Lin là vụ đào tẩu thứ hai có liên quan đến F-5 được Đài Loan xác nhận.
Máy bay Boeing 747-200F của hăng hàng không China Airlines. Ảnh: MW
Trước đó, vào năm 1986, đă xảy ra một vụ đào tẩu khác ở Đài Loan nhưng với loại máy bay có kích cỡ lớn hơn nhiều. Theo các tài liệu mở, phi công Đài Loan Wang Xijue đă đào tẩu cùng với chiếc Boeing 747-200F của hăng China Airlines [tên chính chức của hăng hàng không Đài Loan], phá kỷ lục về loại máy bay lớn nhất từng được sử dụng cho một vụ đào tẩu ở Đài Loan.
Cuộc đào tẩu của Wang đă buộc Đài Bắc phải đảo ngược cam kết "không bao giờ liên lạc với chính quyền Bắc Kinh" của ḿnh và khởi đầu cho một bước ngoặt mới trong quan hệ giữa hai phía.
Trong bối cảnh t́nh h́nh căng thẳng ở eo biển Đài Loan leo thang mạnh mẽ kể từ khi nhà lănh đạo Thái Anh Văn lên nắm quyền ở Đài Bắc, giới chuyên gia dự đoán nguy cơ xảy ra những cuộc đào tẩu khác vẫn c̣n khá đáng kể trong tương lai.
Tư tưởng ủng hộ Trung Quốc gia tăng ở Đài Loan và nguy cơ các vụ đào tẩu tương tự diễn ra được cho là một trong những lư do khiến Mỹ từ chối khi Đài Loan đề nghị mua tiêm kích tiên tiến của Washington. Trước đó, Đài Loan đă đề nghị mua các tiêm kích tàng h́nh F-35 từ Mỹ nhưng không được thông qua, buộc họ phải tiếp tục lựa chọn mẫu thiết kế đời cũ hơn là F-16.