sunshine1104
03-04-2017, 09:06
Vụ tai nạn với cầu thủ của Atletico Madrid - Fernando Torres xảy ra thật bất ngờ. Cầu thủ lên cơn co giật và đồng đội lo ngại anh có thể tự nuốt lưỡi. Cứu người là cấp thiết nhưng nếu không đúng cách th́ hậu quả c̣n nặng nề hơn.
Mới đây, người hâm mộ làng túc cầu thế giới đă trải qua giây phút kinh hoàng, khi chứng kiến vụ tai nạn xảy ra với cầu thủ của Atletico Madrid - Fernando Torres.
Cụ thể vào cuối trận đấu Depotivo - Atletico Madrid, cầu thủ người Tây Ban Nha đă bị ngă đập đầu, bất tỉnh nhân sự sau một pha tranh bóng với tiền vệ đội chủ nhà.
7TwKDuj1GiI
Đáng chú ư là ngay lúc đó, thủ quân Atletico là Gabi đă có một hành động được nhiều người khen là "kịp thời". Anh lập tức chạy đến, cạy miệng Torres để kéo lưỡi ra v́ lo sợ anh tự "nuốt lưỡi", trước khi các bác sĩ chuyển anh lên cáng và đưa vào bệnh viện.
Điều đáng mừng là sau đó, Torres đă hồi tỉnh dù phải theo dơi thêm. Tuy nhiên, câu hỏi của chúng ta là: liệu con người có thể tự nuốt lưỡi?
Không ai có thể tự nuốt lưỡi, kể cả khi đang co giật
Nhiều người vẫn cho rằng khi co giật, cơ thể tự h́nh thành phản xạ nuốt (swallow) luôn chiếc lưỡi của ḿnh, gây nghẹt thở và nguy hiểm cho tính mạng.
Tuy nhiên, đó là chuyện không tưởng, và điều này có căn cứ khoa học hẳn hoi. Nguyên do là v́ trong miệng người có một bộ phận h́nh chữ thập, được gọi là thắng lưỡi (hay hăm lưỡi - frenulum linguae).
http://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1005905&stc=1&d=1488618340
Thắng lưỡi liên kết đáy lưỡi với sàn miệng, với chức năng cố định lưỡi tại đó. Với nó, dù bạn có trồng cây chuối hay bay ḷng ṿng nhào lộn trên không trung, lưỡi của bạn vẫn chỉ ở đáy miệng mà thôi.
Nói cách khác, trừ phi... tự cắt lưỡi, không th́ chắc chắn bạn không bao giờ tự nuốt được lưỡi của chính ḿnh.
Vậy cụm từ "nuốt lưỡi" từ đâu ra?
Sau khi kết thúc giai đoạn co giật, người bệnh sẽ bước vào thời gian ngủ sâu, mất toàn bộ ư thức. Trong giai đoạn này, toàn bộ các cơ trong người (bao gồm cả lưỡi) đều được thả lỏng.
Cụm từ "nuốt lưỡi" (tongue swallowing) khi bị co giật cũng từ đây mà ra. Nh́n chung, lưỡi sẽ không thể bị nuốt (swallowed), nhưng do toàn bộ cơ lưỡi bị thả lỏng, những người cơ địa lưỡi dài có khả năng bị nghẹn đường thở v́ lưỡi tụt vào trong.
Chính trong lúc này nếu người bệnh nằm ở một tư thế xấu, gây cản trở sự hô hấp, họ sẽ gặp nguy hiểm v́ không c̣n khả năng tự thay đổi tư thế.
Cách xử trí nên làm khi gặp người lên cơn co giật
Không giống như những ǵ người ta vẫn quan niệm, hành vi cứu người của chàng cầu thủ kia thực ra... không thực sự chuẩn xác.
Trên trang chủ CDC - Trung tâm Kiểm soát và pḥng ngừa dịch bệnh của chính phủ Mỹ - th́ thậm chí đó c̣n là hành vi tối kị đối với người không có chuyên môn. Việc đưa một vật thể vào trong miệng người đang lên cơn co giật có thể vô t́nh gây ra tổn thương cho hàm hoặc lưỡi.
Hành vi của Gabi có lẽ chỉ được đánh giá cao về t́nh đồng đội mà thôi
Theo Ryan Brett, giám đốc giáo dục tại học viện Khoa học thần kinh New York, ông đă từng chứng kiến rất nhiều trường hợp người ta t́m cách nhét các vật thể - như đồng xu, th́a..., hoặc thậm chí là ngón tay vào trong miệng người lên cơn co giật để cố định lưỡi. Và hầu hết đều để lại hậu quả không mong muốn, cho cả người cứu lẫn người được cứu.
Đầu tiên, hành vi "cạy miệng" trong thời gian co giật có thể khiến bản thân bị cắn rất mạnh, có người thậm chí c̣n bị nghiến đứt gân ngón tay. C̣n trải nghiệm của người được cứu cũng không khá hơn. "Điều duy nhất xảy ra khi nhét thứ ǵ đó vào miệng người động kinh, là khiến lợi và răng người đó bị tổn thương. Chúng tôi gặp rất nhiều trường hợp như vậy rồi" - Brett cho biết.
Trong khi đó lúc cơn co giật kết thúc, người bệnh bắt đầu thở trở lại. Lúc này, họ có nhiều nguy cơ sặc, nghẹn bởi chính dịch cơ thể - gồm nước bọt hoặc nước dịch vị dạ dày (từ phản ứng nôn). Và điều này c̣n nguy hiểm hơn khả năng bị tụt lưỡi vào trong.
Lúc này, việc cần kíp nhất là thay đổi tư thế bệnh nhân sang nằm nghiêng, nhằm giúp họ hô hấp dễ hơn. Hơn nữa trong trường hợp bị tụt lưỡi, tư thế này cũng giúp lưỡi tự rơi ra một cách tự nhiên (v́ lúc này lưỡi đă thả lỏng rồi).
http://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1005906&stc=1&d=1488618340
Nh́n chung, những điều cần nhớ khi cứu người bị co giật có thể xem trong bảng sau:
Nên
- Đặt người bệnh xuống sàn, nhẹ nhàng đổi tư thế sang nằm nghiêng.
- Thu dọn các vật thể sắc nhọn xung quanh, tránh gây tổn thương cho người bệnh.
- Kê đầu người bệnh bằng gối mềm hoặc áo khoác.
- Bỏ kính mắt (nếu đeo).
- Nới lỏng carvat hoặc nơ, khuy cổ... - tất cả những thứ có nguy cơ cản trở việc hô hấp.
- Gọi cấp cứu nếu cơn co giật kéo dài hơn 5 phút.
Những điều tuyệt đối không làm
- Không giữ chặt người bệnh.
- Không cho bất kỳ thứ ǵ vào trong miệng người bệnh. Điều này có thể làm tổn thương răng và hàm. Yên tâm đi, người bị co giật không thể nuốt lưỡi đâu.
- Không thực hiện hô hấp nhân tạo. Người bệnh sẽ tự thở lại sau khi cơn co giật kết thúc. Hô hấp nhân tạo khiến người bệnh dễ sặc hơn.
- Không đưa đồ ăn, thức uống cho người bệnh cho đến khi họ hoàn toàn tỉnh táo.
Mới đây, người hâm mộ làng túc cầu thế giới đă trải qua giây phút kinh hoàng, khi chứng kiến vụ tai nạn xảy ra với cầu thủ của Atletico Madrid - Fernando Torres.
Cụ thể vào cuối trận đấu Depotivo - Atletico Madrid, cầu thủ người Tây Ban Nha đă bị ngă đập đầu, bất tỉnh nhân sự sau một pha tranh bóng với tiền vệ đội chủ nhà.
7TwKDuj1GiI
Đáng chú ư là ngay lúc đó, thủ quân Atletico là Gabi đă có một hành động được nhiều người khen là "kịp thời". Anh lập tức chạy đến, cạy miệng Torres để kéo lưỡi ra v́ lo sợ anh tự "nuốt lưỡi", trước khi các bác sĩ chuyển anh lên cáng và đưa vào bệnh viện.
Điều đáng mừng là sau đó, Torres đă hồi tỉnh dù phải theo dơi thêm. Tuy nhiên, câu hỏi của chúng ta là: liệu con người có thể tự nuốt lưỡi?
Không ai có thể tự nuốt lưỡi, kể cả khi đang co giật
Nhiều người vẫn cho rằng khi co giật, cơ thể tự h́nh thành phản xạ nuốt (swallow) luôn chiếc lưỡi của ḿnh, gây nghẹt thở và nguy hiểm cho tính mạng.
Tuy nhiên, đó là chuyện không tưởng, và điều này có căn cứ khoa học hẳn hoi. Nguyên do là v́ trong miệng người có một bộ phận h́nh chữ thập, được gọi là thắng lưỡi (hay hăm lưỡi - frenulum linguae).
http://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1005905&stc=1&d=1488618340
Thắng lưỡi liên kết đáy lưỡi với sàn miệng, với chức năng cố định lưỡi tại đó. Với nó, dù bạn có trồng cây chuối hay bay ḷng ṿng nhào lộn trên không trung, lưỡi của bạn vẫn chỉ ở đáy miệng mà thôi.
Nói cách khác, trừ phi... tự cắt lưỡi, không th́ chắc chắn bạn không bao giờ tự nuốt được lưỡi của chính ḿnh.
Vậy cụm từ "nuốt lưỡi" từ đâu ra?
Sau khi kết thúc giai đoạn co giật, người bệnh sẽ bước vào thời gian ngủ sâu, mất toàn bộ ư thức. Trong giai đoạn này, toàn bộ các cơ trong người (bao gồm cả lưỡi) đều được thả lỏng.
Cụm từ "nuốt lưỡi" (tongue swallowing) khi bị co giật cũng từ đây mà ra. Nh́n chung, lưỡi sẽ không thể bị nuốt (swallowed), nhưng do toàn bộ cơ lưỡi bị thả lỏng, những người cơ địa lưỡi dài có khả năng bị nghẹn đường thở v́ lưỡi tụt vào trong.
Chính trong lúc này nếu người bệnh nằm ở một tư thế xấu, gây cản trở sự hô hấp, họ sẽ gặp nguy hiểm v́ không c̣n khả năng tự thay đổi tư thế.
Cách xử trí nên làm khi gặp người lên cơn co giật
Không giống như những ǵ người ta vẫn quan niệm, hành vi cứu người của chàng cầu thủ kia thực ra... không thực sự chuẩn xác.
Trên trang chủ CDC - Trung tâm Kiểm soát và pḥng ngừa dịch bệnh của chính phủ Mỹ - th́ thậm chí đó c̣n là hành vi tối kị đối với người không có chuyên môn. Việc đưa một vật thể vào trong miệng người đang lên cơn co giật có thể vô t́nh gây ra tổn thương cho hàm hoặc lưỡi.
Hành vi của Gabi có lẽ chỉ được đánh giá cao về t́nh đồng đội mà thôi
Theo Ryan Brett, giám đốc giáo dục tại học viện Khoa học thần kinh New York, ông đă từng chứng kiến rất nhiều trường hợp người ta t́m cách nhét các vật thể - như đồng xu, th́a..., hoặc thậm chí là ngón tay vào trong miệng người lên cơn co giật để cố định lưỡi. Và hầu hết đều để lại hậu quả không mong muốn, cho cả người cứu lẫn người được cứu.
Đầu tiên, hành vi "cạy miệng" trong thời gian co giật có thể khiến bản thân bị cắn rất mạnh, có người thậm chí c̣n bị nghiến đứt gân ngón tay. C̣n trải nghiệm của người được cứu cũng không khá hơn. "Điều duy nhất xảy ra khi nhét thứ ǵ đó vào miệng người động kinh, là khiến lợi và răng người đó bị tổn thương. Chúng tôi gặp rất nhiều trường hợp như vậy rồi" - Brett cho biết.
Trong khi đó lúc cơn co giật kết thúc, người bệnh bắt đầu thở trở lại. Lúc này, họ có nhiều nguy cơ sặc, nghẹn bởi chính dịch cơ thể - gồm nước bọt hoặc nước dịch vị dạ dày (từ phản ứng nôn). Và điều này c̣n nguy hiểm hơn khả năng bị tụt lưỡi vào trong.
Lúc này, việc cần kíp nhất là thay đổi tư thế bệnh nhân sang nằm nghiêng, nhằm giúp họ hô hấp dễ hơn. Hơn nữa trong trường hợp bị tụt lưỡi, tư thế này cũng giúp lưỡi tự rơi ra một cách tự nhiên (v́ lúc này lưỡi đă thả lỏng rồi).
http://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1005906&stc=1&d=1488618340
Nh́n chung, những điều cần nhớ khi cứu người bị co giật có thể xem trong bảng sau:
Nên
- Đặt người bệnh xuống sàn, nhẹ nhàng đổi tư thế sang nằm nghiêng.
- Thu dọn các vật thể sắc nhọn xung quanh, tránh gây tổn thương cho người bệnh.
- Kê đầu người bệnh bằng gối mềm hoặc áo khoác.
- Bỏ kính mắt (nếu đeo).
- Nới lỏng carvat hoặc nơ, khuy cổ... - tất cả những thứ có nguy cơ cản trở việc hô hấp.
- Gọi cấp cứu nếu cơn co giật kéo dài hơn 5 phút.
Những điều tuyệt đối không làm
- Không giữ chặt người bệnh.
- Không cho bất kỳ thứ ǵ vào trong miệng người bệnh. Điều này có thể làm tổn thương răng và hàm. Yên tâm đi, người bị co giật không thể nuốt lưỡi đâu.
- Không thực hiện hô hấp nhân tạo. Người bệnh sẽ tự thở lại sau khi cơn co giật kết thúc. Hô hấp nhân tạo khiến người bệnh dễ sặc hơn.
- Không đưa đồ ăn, thức uống cho người bệnh cho đến khi họ hoàn toàn tỉnh táo.