vuitoichat
01-06-2021, 13:17
Vụ việc Á hậu Philippines tử vong trong khách sạn thương tâm đang gây rúng động dư luận. Tuy nhiên, thay v́ tập trung vào tội ác của thủ phạm, nhiều người lại chĩa mũi dùi về phía người đă khuất, v́ vậy cư dân mạng lại đổ lỗi cho cô gái xấu số này, sau khi cảnh sát nghi ngờ Christine Angelica Dacera tử vong do bị hiếp dâm tập thể.
Sáng 1/1, Christine Angelica Dacera (23 tuổi) - tiếp viên hàng không của hăng PAL Express - được t́m thấy bất tỉnh trong bồn tắm, rồi qua đời lúc 17h cùng ngày.
Theo The Philippines Daily Inquirer, ngày 4/1, Cảnh sát Makati tiến hành lập hồ sơ điều tra 11 người đàn ông, được cho là liên quan đến cái chết của Dacera. Những người này bị nghi ngờ hăm hiếp nạn nhân tới chết.
Vụ việc thương tâm đang gây rúng động dư luận. Tuy nhiên, thay v́ tập trung vào tội ác của thủ phạm, nhiều người lại chĩa mũi dùi về phía người đă khuất.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720426&stc=1&d=1609937983
Nữ tiếp viên hàng không Christine Angelica Dacera tử vong trong pḥng tắm khách sạn, nghi do bị cưỡng hiếp tập thể.
Hành vi trên được coi là victim blaming (đổ lỗi nạn nhân) - vấn nạn không hề mới trong xă hội. Theo đó, nhiều người tin rằng nạn nhân phải chịu một phần trách nhiệm khi bị quấy rối t́nh dục, thậm chí là hiếp dâm.
"Chính chúng ta đă tạo ra và dung túng nền văn hóa victim blaming", Beverly Engel - nhà trị liệu hôn nhân và gia đ́nh ở Los Osos (bang California, Mỹ) - từng nói.
“Không có lửa th́ sao có khói”
Bất chấp làn sóng #MeToo, việc đổ lỗi cho nạn nhân vẫn là vấn đề nan giải. Bên cạnh việc lên án thủ phạm, dư luận cũng đổ lỗi cho bị hại, mổ xẻ sự việc để tạo nên những “phiên bản” chủ quan.
Với trường hợp Christine Angelica Dacera, cộng đồng xôn xao bàn tán về chi tiết “tiệc tùng tại khách sạn”, “11 nghi phạm là đàn ông” thay v́ bản chất vụ việc.
Dù chưa có kết luận chính thức từ cơ quan điều tra, dân mạng đă nhanh tay để lại hàng loạt b́nh luận khiếm nhă về ngoại h́nh, trang phục cũng như đời sống t́nh cảm của cô gái xấu số.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720427&stc=1&d=1609937983
Vấn nạn đổ lỗi nạn nhân vẫn tiếp diễn bất chấp làn sóng #MeToo. Ảnh: Unsplash.
Thực tế, đây là những biểu hiện victim blaming phổ biến trong các vụ quấy rối, xâm hại và tấn công t́nh dục. Giáo sư tâm lư học Sherry Hamby, nhà sáng lập tạp chí Psychology of Violence, nhận định hành vi này bắt nguồn từ tâm lư “không có lửa th́ sao có khói”.
"Tôi nghĩ lư do lớn nhất dẫn đến hành vi đổ lỗi nạn nhân là giả thuyết tâm lư 'gieo nhân nào, gặp quả đó'. Dưới sự chi phối của ư niệm này, nhiều người tin rằng nạn nhân xứng đáng chịu hậu quả v́ hành động của ḿnh", bà nói.
Barbara Gilin, giáo sư ngành Công tác xă hội tại ĐH Widener (Mỹ), cho biết nhiều người đổ lỗi cho nạn nhân v́ suy nghĩ “chuyện xấu sẽ không bao giờ xảy đến với ḿnh”.
“Tôi cho rằng mọi người có xu hướng chỉ trích bị hại để đổi lấy cảm giác an toàn. Họ nghĩ rằng ḿnh sẽ không bao giờ rơi vào t́nh cảnh xấu số như vậy”, cô chia sẻ trên The Atlantic.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720428&stc=1&d=1609937983
Tâm lư trọng nam khinh nữ là một trong những nguyên nhân dẫn đến t́nh trạng victim blaming. Ảnh: Getty.
Mặt khác, hành vi này c̣n nảy sinh từ định kiến trọng nam khinh nữ sâu sắc trong xă hội. Theo số liệu từ tổ chức Phụ nữ Liên Hợp Quốc (UN Women), đa số nạn nhân xâm hại t́nh dục là nữ giới.
Khi xảy ra chuyện, nhiều người lại vin vào giới tính, trang phục, cách hành xử của nạn nhân để phân bua đúng - sai. "Do cô này ăn mặc mát mẻ nên mới bị trêu chọc", "Ai bảo tính đong đưa, thích sống ảo trên mạng để biến thái để mắt tới"... là những b́nh luận phổ biến dưới mọi bài viết về các vụ xâm hại, quấy rối.
Cuối tháng 7/2020, một đồn cảnh sát ở quận Quezon (Manila, Philippines) dấy lên làn sóng phẫn nộ v́ có lời lẽ hạ thấp phụ nữ, theo SCMP.
Cụ thể, trong một bài đăng trên mạng xă hội, đồn cảnh sát này viết: “Này các cô gái, đừng mặc trang phục hở hang nữa. Nếu bị người khác quấy rối, bạn sẽ lại t́m đến chúng tôi xin giúp đỡ. Hăy thử nghĩ về điều đó đi”.
Dù đă bị xóa đi ngay sau đó, bài đăng vẫn khiến cộng đồng mạng tại Philippines tức giận. Hashtag #HijaAko mang nghĩa “Tôi là một phụ nữ” tiếp tục được đông đảo phái nữ Philippines sử dụng để phản đối.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720429&stc=1&d=1609937983
Nhiều nạn nhân bị chỉ trích v́ lựa chọn trang phục và cách ứng xử. Ảnh: Safe Line.
Hay đầu tháng 8, dự thảo luật cấm đàn ông cởi trần và phụ nữ mặc váy quá ngắn hoặc đồ xuyên thấu khi ra ngoài đường của Campuchia cũng tạo ra nhiều luồng tranh căi.
"Trừng phạt phụ nữ v́ trang phục của họ sẽ củng cố quan niệm rằng phụ nữ là nguyên nhân của bạo lực xảy ra với họ, và điều đó càng làm cho văn hoá bất công tồn tại liên quan đến bạo lực giới", bà Ming Yu Hah, Phó giám đốc Tổ chức Ân xá Quốc tế ở khu vực châu Á - Thái B́nh Dương, nhận định.
Vết thương tâm lư thứ 2
Theo Tiến sĩ Anju Hurria, nhà tâm lư học tại Đại học California (Mỹ), vấn nạn victim blaming gây thêm nhiều tổn thương tâm lư cho người hứng chịu nó.
“Giống như thể nạn nhân bị tấn công hoặc chấn thương lần thứ 2 vậy. Họ đau khổ hơn, gia tăng trầm cảm và làm phức tạp thêm chứng rối loạn căng thẳng sau khi bị cưỡng hiếp. Họ cũng khép ḿnh, ngại t́m kiếm sự trợ giúp v́ sợ rằng ḿnh không được tin tưởng”, tiến sĩ cho biết.
Trong khi một số vụ lạm dụng t́nh dục được pháp luật xét xử công khai, các chuyên gia cho biết sự thật có thể bị che giấu bởi chính những người xung quanh nạn nhân - ví dụ như gia đ́nh nạn nhân cảm thấy xấu hổ, muốn giữ im lặng hoặc kẻ quấy rối, cưỡng hiếp chính là họ hàng, người thân.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720430&stc=1&d=1609937983
Vấn nạn victim blaming gây thêm nhiều tổn thương tâm lư cho người hứng chịu nó. Ảnh: Unsplash.
Tháng 7/2018, mạng xă hội Trung Quốc chấn động khi người dẫn chương tŕnh nổi tiếng Zhu Jun (sinh năm 1964) bị tố cáo sờ soạng và cưỡng hôn một nữ nhân viên. Nạn nhân là Zhou Xiaoxuan (sinh năm 1993).
Vụ việc xảy ra vào năm 2014, khi Zhou c̣n là thực tập sinh tại Đài truyền h́nh quốc gia CCTV. Sau khi tŕnh báo tại đồn cảnh sát, nạn nhân bàng hoàng khi các sĩ quan khuyên cô rằng không nên tố cáo v́ ông Zhu là “người có ích cho xă hội”.
Hơn nữa, họ cho rằng vụ việc có thể gây ảnh hưởng đến sự nghiệp của bố mẹ Zhou. Theo The New York Times, bố cô là một công chức, mẹ làm việc tại công ty nhà nước. Suốt 4 năm ṛng, Zhou đành sống trong im lặng, v́ sợ gây họa cho gia đ́nh, bất chấp bản thân chịu nhiều tủi nhục.
“Không ai xứng đáng phải chịu thương tổn”, Jen Marsh, Phó chủ tịch Mạng lưới Hỗ trợ nạn nhân hiếp dâm, lạm dụng và loạn luân Mỹ (RAINN), khẳng định.
Bà cho biết các nạn nhân thường khó nhận được sự giúp đỡ mà họ cần. Tuy nhiên, con đường phục hồi của họ sẽ phát triển tích cực hơn khi được gia đ́nh, bạn bè ủng hộ và thực sự lắng nghe những chia sẻ về tổn thương họ chịu đựng.
Sáng 1/1, Christine Angelica Dacera (23 tuổi) - tiếp viên hàng không của hăng PAL Express - được t́m thấy bất tỉnh trong bồn tắm, rồi qua đời lúc 17h cùng ngày.
Theo The Philippines Daily Inquirer, ngày 4/1, Cảnh sát Makati tiến hành lập hồ sơ điều tra 11 người đàn ông, được cho là liên quan đến cái chết của Dacera. Những người này bị nghi ngờ hăm hiếp nạn nhân tới chết.
Vụ việc thương tâm đang gây rúng động dư luận. Tuy nhiên, thay v́ tập trung vào tội ác của thủ phạm, nhiều người lại chĩa mũi dùi về phía người đă khuất.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720426&stc=1&d=1609937983
Nữ tiếp viên hàng không Christine Angelica Dacera tử vong trong pḥng tắm khách sạn, nghi do bị cưỡng hiếp tập thể.
Hành vi trên được coi là victim blaming (đổ lỗi nạn nhân) - vấn nạn không hề mới trong xă hội. Theo đó, nhiều người tin rằng nạn nhân phải chịu một phần trách nhiệm khi bị quấy rối t́nh dục, thậm chí là hiếp dâm.
"Chính chúng ta đă tạo ra và dung túng nền văn hóa victim blaming", Beverly Engel - nhà trị liệu hôn nhân và gia đ́nh ở Los Osos (bang California, Mỹ) - từng nói.
“Không có lửa th́ sao có khói”
Bất chấp làn sóng #MeToo, việc đổ lỗi cho nạn nhân vẫn là vấn đề nan giải. Bên cạnh việc lên án thủ phạm, dư luận cũng đổ lỗi cho bị hại, mổ xẻ sự việc để tạo nên những “phiên bản” chủ quan.
Với trường hợp Christine Angelica Dacera, cộng đồng xôn xao bàn tán về chi tiết “tiệc tùng tại khách sạn”, “11 nghi phạm là đàn ông” thay v́ bản chất vụ việc.
Dù chưa có kết luận chính thức từ cơ quan điều tra, dân mạng đă nhanh tay để lại hàng loạt b́nh luận khiếm nhă về ngoại h́nh, trang phục cũng như đời sống t́nh cảm của cô gái xấu số.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720427&stc=1&d=1609937983
Vấn nạn đổ lỗi nạn nhân vẫn tiếp diễn bất chấp làn sóng #MeToo. Ảnh: Unsplash.
Thực tế, đây là những biểu hiện victim blaming phổ biến trong các vụ quấy rối, xâm hại và tấn công t́nh dục. Giáo sư tâm lư học Sherry Hamby, nhà sáng lập tạp chí Psychology of Violence, nhận định hành vi này bắt nguồn từ tâm lư “không có lửa th́ sao có khói”.
"Tôi nghĩ lư do lớn nhất dẫn đến hành vi đổ lỗi nạn nhân là giả thuyết tâm lư 'gieo nhân nào, gặp quả đó'. Dưới sự chi phối của ư niệm này, nhiều người tin rằng nạn nhân xứng đáng chịu hậu quả v́ hành động của ḿnh", bà nói.
Barbara Gilin, giáo sư ngành Công tác xă hội tại ĐH Widener (Mỹ), cho biết nhiều người đổ lỗi cho nạn nhân v́ suy nghĩ “chuyện xấu sẽ không bao giờ xảy đến với ḿnh”.
“Tôi cho rằng mọi người có xu hướng chỉ trích bị hại để đổi lấy cảm giác an toàn. Họ nghĩ rằng ḿnh sẽ không bao giờ rơi vào t́nh cảnh xấu số như vậy”, cô chia sẻ trên The Atlantic.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720428&stc=1&d=1609937983
Tâm lư trọng nam khinh nữ là một trong những nguyên nhân dẫn đến t́nh trạng victim blaming. Ảnh: Getty.
Mặt khác, hành vi này c̣n nảy sinh từ định kiến trọng nam khinh nữ sâu sắc trong xă hội. Theo số liệu từ tổ chức Phụ nữ Liên Hợp Quốc (UN Women), đa số nạn nhân xâm hại t́nh dục là nữ giới.
Khi xảy ra chuyện, nhiều người lại vin vào giới tính, trang phục, cách hành xử của nạn nhân để phân bua đúng - sai. "Do cô này ăn mặc mát mẻ nên mới bị trêu chọc", "Ai bảo tính đong đưa, thích sống ảo trên mạng để biến thái để mắt tới"... là những b́nh luận phổ biến dưới mọi bài viết về các vụ xâm hại, quấy rối.
Cuối tháng 7/2020, một đồn cảnh sát ở quận Quezon (Manila, Philippines) dấy lên làn sóng phẫn nộ v́ có lời lẽ hạ thấp phụ nữ, theo SCMP.
Cụ thể, trong một bài đăng trên mạng xă hội, đồn cảnh sát này viết: “Này các cô gái, đừng mặc trang phục hở hang nữa. Nếu bị người khác quấy rối, bạn sẽ lại t́m đến chúng tôi xin giúp đỡ. Hăy thử nghĩ về điều đó đi”.
Dù đă bị xóa đi ngay sau đó, bài đăng vẫn khiến cộng đồng mạng tại Philippines tức giận. Hashtag #HijaAko mang nghĩa “Tôi là một phụ nữ” tiếp tục được đông đảo phái nữ Philippines sử dụng để phản đối.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720429&stc=1&d=1609937983
Nhiều nạn nhân bị chỉ trích v́ lựa chọn trang phục và cách ứng xử. Ảnh: Safe Line.
Hay đầu tháng 8, dự thảo luật cấm đàn ông cởi trần và phụ nữ mặc váy quá ngắn hoặc đồ xuyên thấu khi ra ngoài đường của Campuchia cũng tạo ra nhiều luồng tranh căi.
"Trừng phạt phụ nữ v́ trang phục của họ sẽ củng cố quan niệm rằng phụ nữ là nguyên nhân của bạo lực xảy ra với họ, và điều đó càng làm cho văn hoá bất công tồn tại liên quan đến bạo lực giới", bà Ming Yu Hah, Phó giám đốc Tổ chức Ân xá Quốc tế ở khu vực châu Á - Thái B́nh Dương, nhận định.
Vết thương tâm lư thứ 2
Theo Tiến sĩ Anju Hurria, nhà tâm lư học tại Đại học California (Mỹ), vấn nạn victim blaming gây thêm nhiều tổn thương tâm lư cho người hứng chịu nó.
“Giống như thể nạn nhân bị tấn công hoặc chấn thương lần thứ 2 vậy. Họ đau khổ hơn, gia tăng trầm cảm và làm phức tạp thêm chứng rối loạn căng thẳng sau khi bị cưỡng hiếp. Họ cũng khép ḿnh, ngại t́m kiếm sự trợ giúp v́ sợ rằng ḿnh không được tin tưởng”, tiến sĩ cho biết.
Trong khi một số vụ lạm dụng t́nh dục được pháp luật xét xử công khai, các chuyên gia cho biết sự thật có thể bị che giấu bởi chính những người xung quanh nạn nhân - ví dụ như gia đ́nh nạn nhân cảm thấy xấu hổ, muốn giữ im lặng hoặc kẻ quấy rối, cưỡng hiếp chính là họ hàng, người thân.
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1720430&stc=1&d=1609937983
Vấn nạn victim blaming gây thêm nhiều tổn thương tâm lư cho người hứng chịu nó. Ảnh: Unsplash.
Tháng 7/2018, mạng xă hội Trung Quốc chấn động khi người dẫn chương tŕnh nổi tiếng Zhu Jun (sinh năm 1964) bị tố cáo sờ soạng và cưỡng hôn một nữ nhân viên. Nạn nhân là Zhou Xiaoxuan (sinh năm 1993).
Vụ việc xảy ra vào năm 2014, khi Zhou c̣n là thực tập sinh tại Đài truyền h́nh quốc gia CCTV. Sau khi tŕnh báo tại đồn cảnh sát, nạn nhân bàng hoàng khi các sĩ quan khuyên cô rằng không nên tố cáo v́ ông Zhu là “người có ích cho xă hội”.
Hơn nữa, họ cho rằng vụ việc có thể gây ảnh hưởng đến sự nghiệp của bố mẹ Zhou. Theo The New York Times, bố cô là một công chức, mẹ làm việc tại công ty nhà nước. Suốt 4 năm ṛng, Zhou đành sống trong im lặng, v́ sợ gây họa cho gia đ́nh, bất chấp bản thân chịu nhiều tủi nhục.
“Không ai xứng đáng phải chịu thương tổn”, Jen Marsh, Phó chủ tịch Mạng lưới Hỗ trợ nạn nhân hiếp dâm, lạm dụng và loạn luân Mỹ (RAINN), khẳng định.
Bà cho biết các nạn nhân thường khó nhận được sự giúp đỡ mà họ cần. Tuy nhiên, con đường phục hồi của họ sẽ phát triển tích cực hơn khi được gia đ́nh, bạn bè ủng hộ và thực sự lắng nghe những chia sẻ về tổn thương họ chịu đựng.