therealrtz
09-14-2021, 02:58
Nhà phân tích Anchal Vohra của tạp chí Foreign Policy cho rằng dù đang "say men chiến thắng" nhưng Pakistan chớ coi thường v́ những hậu quả của việc hỗ trợ Taliban ở Afghanistan.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1868960&stc=1&d=1631588232
Ít giờ trước, tạp chí Foreign Policy đă đăng tải bài viết của nhà phân tích Anchal Vohra với tiêu đề: "Pakistan Might Soon Regret Its Win in Afghanistan" (tạm dịch: Pakistan có thể sẽ sớm hối hận v́ chiến thắng ở Afghanistan).
Nhằm đem lại cho độc giả cái nh́n đa chiều trong bối cảnh Pakistan bị cáo buộc ngấm ngầm hỗ trợ Taliban trước, trong và sau khi lực lượng Hồi giáo cực đoan này tiến chiếm toàn bộ Afghanistan, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.
Taliban tiến chiếm Afghanistan cũng là chiến thắng của Pakistan?
Cuối tuần trước, Giám đốc cơ quan t́nh báo Pakistan ISI Faiz Hameed đă nhâm nhi tách trà tại khách sạn Serena ở Kabul khi làm trung gian giữa các phe phái cầm quyền của Taliban - những người đang tranh căi về việc chia sẻ quyền lực ở Afghanistan.
"Mọi thứ sẽ ổn thôi", Hameed nói về tương lai của quốc gia Trung Á.
Vài ngày sau, Taliban đă công bố danh sách nhân sự trong cái gọi là "chính phủ lâm thời" - tất cả những người này đều đă được Pakistan che chở trong gần hai thập kỷ mặc dù Islamabad luôn phủ nhận cáo buộc này.
Khi Hameed giúp lựa chọn những kẻ bị chỉ định là khủng bố trở thành những người đứng đầu Afghanistan, ông tỏ ra không mấy lo lắng về những ǵ Phương Tây sẽ nghĩ về ḿnh. Thay vào đó, chuyến đi tới Kabul thể hiện đang sự tự tin của một kẻ chiến thắng.
Hameed và các đồng nghiệp của ḿnh đang tự vỗ vai nhau v́ đă đẩy lùi Ấn Độ - một trong những đồng minh hàng đầu của chính phủ Afghanistan đă bị lật đổ - và tạo ra đồng minh của riêng ḿnh.
Pakistan thực sự đă đảm bảo được việc mở rộng phạm vi chiến lược mà nước này vô cùng khao khát chống lại Ấn Độ và gần như chắc chắn sẽ sử dụng lănh thổ Afghanistan làm nơi trú ẩn an toàn cho các nhóm vũ trang chống Ấn Độ, giống như lần gần nhất Taliban nắm quyền.
Pakistan cũng đă thành công trong việc chứng minh giá trị của ḿnh đối với Trung Quốc với tư cách là bên trung gian và bảo đảm an ninh.
Bắc Kinh dự định khai thác khoáng sản ở quốc gia bị chiến tranh tàn phá và chi hàng tỷ USD để xây dựng một hành lang kinh tế chạy qua Pakistan và Afghanistan đến Trung Á.
Nhưng sẽ sớm hối hận?
Nhiều thập kỷ tích cực hóa Hồi giáo đă biến một số lượng lớn người Pakistan hướng tới một cái nh́n tôn giáo hơn, làm thay đổi các đặc điểm xă hội của một xă hội đa dạng về văn hóa.
Khi Taliban mở ra thương hiệu chủ nghĩa Hồi giáo đặc biệt của họ ở Afghanistan, chắc chắn Pakistan cũng sẽ trở nên cực đoan hơn.
Nhà phân tích Pakistan Amir Rana cho biết khi ngày càng có nhiều người Pakistan t́m kiếm nguồn cảm hứng từ Taliban th́ sẽ càng khó khăn hơn để chống lại những tuyên truyền về một nhà nước và xă hội tôn giáo hơn:
"Taliban sẽ trở thành nguồn cảm hứng duy nhất cho giới trẻ hoang mang của Pakistan. Các bữa tiệc tôn giáo đă và đang ăn mừng. Nó sẽ "Talibanize" (Taliban hóa) Pakistan hơn nữa.
Sự phổ biến ngày càng tăng của Taliban cũng sẽ khiến các giáo phái (không phải Hồi giáo Sunni) khác cảm thấy bất an.
Những căng thẳng này có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng giáo phái. Và về tổng thể sẽ khiến xă hội trở nên không khoan dung hơn".
Taliban cũng có thể là một thứ "tài sản" cho cơ sở chính trị của Pakistan trong các nỗ lực chống Ấn Độ, nhưng chắc chắn những lợi ích chiến lược không chỉ có vậy.
Theo một nguồn tin Pakistan giấu tên, Islamabad có thể đề nghị Washington thiết lập một căn cứ để chống lại ISIS-K (Nhà nước Hồi giáo Khorasan tự xưng), nhóm khủng bố đă tấn công sân bay Kabul và khiến 13 lính Mỹ và hàng trăm người Afghanistan thiệt mạng.
Pakistan đang cố gắng thể hiện ḿnh là người trung gian giữa Phương Tây và Taliban - người đối thoại có thể khuyến khích nhóm Hồi giáo cực đoan này cải cách. Nhưng có vẻ khá ít người Phương Tây c̣n tin vào những lời hứa của Pakistan.
Việc nước này cung cấp nơi trú ẩn cho Taliban đă hạ thấp mối quan hệ với Mỹ đến mức Tổng thống Joe Biden đă không gọi điện cho Thủ tướng Pakistan Imran Khan dù chỉ một lần kể từ khi ông thay thế người tiền nhiệm Donald Trump.
Hơn nữa, có những dấu hiệu cho thấy Taliban có thể không "ngoan ngoăn" tuân theo các mệnh lệnh mà Pakistan mong đợi. Từ Kabul, một thủ lĩnh Taliban đă b́nh luận với Foreign Policy với điều kiện giấu tên như sau:
"Chúng tôi không phải là con rối của Pakistan, chúng tôi độc lập. Vâng, chúng tôi có quan hệ rất tốt với Tehrik-i-Taliban Pakistan (TTP)".
Các thành viên của TTP đă được đào tạo tại các trường tôn giáo đă sản sinh ra Taliban Afghanistan. Nhóm này đă thực hiện một số cuộc tấn công khủng khiếp ở Pakistan trước khi bị lực lượng vũ trang nước này đẩy vào Afghanistan.
Nhưng kể từ năm 2020, khi Taliban bắt đầu chiến dịch tái chiếm Afghanistan, các cuộc tấn công của TTP một lần nữa lại tiếp tục xảy ra. Chỉ trong tháng 8/2021, TPP đă thực hiện 32 cuộc tấn công bên trong Pakistan
TTP là bằng chứng cho thấy các chính sách của Pakistan ở nước ngoài có tác động ngược trở lại trong nước, tuy nhiên các chuyên gia độc lập lo ngại rằng các tướng lĩnh coi những người Pakistan đă chết chỉ là thiệt hại tài sản thế chấp và đă miễn cưỡng thay đổi chính sách chiến tranh ủy nhiệm của họ
Theo một báo cáo gần đây được đệ tŕnh lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, Taliban Afghanistan và Taliban Pakistan vẫn tiếp tục "quan hệ như trước đây".
Các giám sát viên của LHQ nhận thấy rằng TTP đă hỗ trợ Taliban Afghanistan về mặt quân sự chống lại các lực lượng chính phủ Afghanistan trong cuộc chiến gần đây.
Một lănh đạo Pashtun Pakistan có tên Afrasiab Khattak b́nh luận:
"Nhà nước Pakistan cáo buộc các chính phủ Afghanistan đă hỗ trợ TTP trong suốt những năm qua. Nhưng trên thực tế, TTP đă chiến đấu cùng với Taliban Afghanistan. Đó là một ví dụ cho thấy chính sách mà nhà nước chúng ta đă theo đuổi sai lầm đến mức nào".
Kể từ khi Taliban trở lại nắm quyền ở Afghanistan, TTP đă tỏ ra tiết chế lập trường của ḿnh. Nhóm cho biết mong muốn tự trị ở các khu vực bộ lạc Pashtun dọc theo biên giới, nơi họ muốn quản lư theo luật Hồi giáo Sharia, giống như những người anh em của họ ở biên kia biên giới.
Taliban Afghanistan chưa làm rơ quan điểm của họ đối với TTP nhưng cho biết họ mong muốn có các cửa khẩu biên giới rộng mở với Pakistan ít nhất là trên đoạn đường dài 1.640 dặm vốn là nơi sinh sống của người Pashtun ở cả hai bên.
Ông Khattak nói thêm rằng toàn bộ ư tưởng đằng sau việc ủng hộ và duy tŕ Taliban là biến Afghanistan thành một quốc gia bảo hộ với lực lượng lănh đạo ưu tiên bản sắc tôn giáo hơn dân tộc và coi ḿnh trước tiên là người Hồi giáo sau đó mới đến là người Afghanistan.
Có thể cảm thấy tất cả đă phản ánh một tâm lư không an toàn tới mức hoang tưởng ở Pakistan trong việc đối phó với chủ nghĩa dân tộc Pashtun - kể từ sau khi Đông Pakistan trở thành Bangladesh vào năm 1971.
Khattak nói: "Chính sách của Pakistan là sử dụng Taliban để phá hủy bản sắc Afghanistan, phá hủy mọi thứ đại diện cho Afghanistan".
Những việc đầu tiên mà Taliban làm khi nắm quyền những năm 1990 là thay đổi quốc kỳ, đổi tên đài phát thanh Afghanistan thành đài phát thanh Sharia, phá hủy các tượng Phật ở Bamiyan, cấm lễ hội năm mới Navroj có từ hàng ngh́n năm trước và nói không với jirgas, theo truyền thống là nơi hội họp của các dân tộc Afghanistan để thảo luận về các vấn đề chính trị.
Trong thời gian kỳ nắm quyền đầu tiên, Taliban đă dập tắt chủ nghĩa dân tộc, công bố chủ nghĩa Hồi giáo hóa hoàn toàn và cực đoan ở Afghanistan. Trong nhiều năm, họ cũng tấn công những người theo chủ nghĩa dân tộc Pashtun ở Pakistan.
Nhưng theo thời gian, nhóm này cũng đă chứng kiến mặt trái của người Pakistan. Taliban biết rằng Pakistan có lợi ích kinh tế rất lớn đối với một Afghanistan không giáp biển.
Khi họ thiết lập quyền lực ở Afghanistan theo ư ḿnh, họ có thể sẽ muốn sử dụng TTP làm đ̣n bẩy chống lại chủ nhân của họ - những người cung cấp nơi trú ẩn nhưng cũng đối xử tệ với nhiều nhà lănh đạo của họ.
Ngay cả khi họ xa lánh bản sắc ly khai Pashtun, mối liên kết sắc tộc đó sẽ vẫn là nguồn gốc khiến các tướng lĩnh Pakistan khiếp sợ. Liệu Pakistan có sẵn sàng giữ cho biên giới mở và trên thực tế là giao quyền kiểm soát cho TTP không?
Nh́n chung, sự trở lại của Taliban có thể là một "Chiến thắng Pyrrhic" (chiến thắng của vua Hy Lạp Pyrrhic trước La Mă trong trận Asculum vào năm 279 trước Công nguyên. Một thắng lợi gây ra thiệt hại đối với phe chiến thắng được đánh giá là tương đương với thất bại) với Pakistan.
Những ư tưởng đă h́nh thành nên Taliban cũng đang dần dần gặm nhấm nền tảng của nhà nước mà họ tin rằng họ đang đảm bảo.
VietBF @ Sưu tầm
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1868960&stc=1&d=1631588232
Ít giờ trước, tạp chí Foreign Policy đă đăng tải bài viết của nhà phân tích Anchal Vohra với tiêu đề: "Pakistan Might Soon Regret Its Win in Afghanistan" (tạm dịch: Pakistan có thể sẽ sớm hối hận v́ chiến thắng ở Afghanistan).
Nhằm đem lại cho độc giả cái nh́n đa chiều trong bối cảnh Pakistan bị cáo buộc ngấm ngầm hỗ trợ Taliban trước, trong và sau khi lực lượng Hồi giáo cực đoan này tiến chiếm toàn bộ Afghanistan, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.
Taliban tiến chiếm Afghanistan cũng là chiến thắng của Pakistan?
Cuối tuần trước, Giám đốc cơ quan t́nh báo Pakistan ISI Faiz Hameed đă nhâm nhi tách trà tại khách sạn Serena ở Kabul khi làm trung gian giữa các phe phái cầm quyền của Taliban - những người đang tranh căi về việc chia sẻ quyền lực ở Afghanistan.
"Mọi thứ sẽ ổn thôi", Hameed nói về tương lai của quốc gia Trung Á.
Vài ngày sau, Taliban đă công bố danh sách nhân sự trong cái gọi là "chính phủ lâm thời" - tất cả những người này đều đă được Pakistan che chở trong gần hai thập kỷ mặc dù Islamabad luôn phủ nhận cáo buộc này.
Khi Hameed giúp lựa chọn những kẻ bị chỉ định là khủng bố trở thành những người đứng đầu Afghanistan, ông tỏ ra không mấy lo lắng về những ǵ Phương Tây sẽ nghĩ về ḿnh. Thay vào đó, chuyến đi tới Kabul thể hiện đang sự tự tin của một kẻ chiến thắng.
Hameed và các đồng nghiệp của ḿnh đang tự vỗ vai nhau v́ đă đẩy lùi Ấn Độ - một trong những đồng minh hàng đầu của chính phủ Afghanistan đă bị lật đổ - và tạo ra đồng minh của riêng ḿnh.
Pakistan thực sự đă đảm bảo được việc mở rộng phạm vi chiến lược mà nước này vô cùng khao khát chống lại Ấn Độ và gần như chắc chắn sẽ sử dụng lănh thổ Afghanistan làm nơi trú ẩn an toàn cho các nhóm vũ trang chống Ấn Độ, giống như lần gần nhất Taliban nắm quyền.
Pakistan cũng đă thành công trong việc chứng minh giá trị của ḿnh đối với Trung Quốc với tư cách là bên trung gian và bảo đảm an ninh.
Bắc Kinh dự định khai thác khoáng sản ở quốc gia bị chiến tranh tàn phá và chi hàng tỷ USD để xây dựng một hành lang kinh tế chạy qua Pakistan và Afghanistan đến Trung Á.
Nhưng sẽ sớm hối hận?
Nhiều thập kỷ tích cực hóa Hồi giáo đă biến một số lượng lớn người Pakistan hướng tới một cái nh́n tôn giáo hơn, làm thay đổi các đặc điểm xă hội của một xă hội đa dạng về văn hóa.
Khi Taliban mở ra thương hiệu chủ nghĩa Hồi giáo đặc biệt của họ ở Afghanistan, chắc chắn Pakistan cũng sẽ trở nên cực đoan hơn.
Nhà phân tích Pakistan Amir Rana cho biết khi ngày càng có nhiều người Pakistan t́m kiếm nguồn cảm hứng từ Taliban th́ sẽ càng khó khăn hơn để chống lại những tuyên truyền về một nhà nước và xă hội tôn giáo hơn:
"Taliban sẽ trở thành nguồn cảm hứng duy nhất cho giới trẻ hoang mang của Pakistan. Các bữa tiệc tôn giáo đă và đang ăn mừng. Nó sẽ "Talibanize" (Taliban hóa) Pakistan hơn nữa.
Sự phổ biến ngày càng tăng của Taliban cũng sẽ khiến các giáo phái (không phải Hồi giáo Sunni) khác cảm thấy bất an.
Những căng thẳng này có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng giáo phái. Và về tổng thể sẽ khiến xă hội trở nên không khoan dung hơn".
Taliban cũng có thể là một thứ "tài sản" cho cơ sở chính trị của Pakistan trong các nỗ lực chống Ấn Độ, nhưng chắc chắn những lợi ích chiến lược không chỉ có vậy.
Theo một nguồn tin Pakistan giấu tên, Islamabad có thể đề nghị Washington thiết lập một căn cứ để chống lại ISIS-K (Nhà nước Hồi giáo Khorasan tự xưng), nhóm khủng bố đă tấn công sân bay Kabul và khiến 13 lính Mỹ và hàng trăm người Afghanistan thiệt mạng.
Pakistan đang cố gắng thể hiện ḿnh là người trung gian giữa Phương Tây và Taliban - người đối thoại có thể khuyến khích nhóm Hồi giáo cực đoan này cải cách. Nhưng có vẻ khá ít người Phương Tây c̣n tin vào những lời hứa của Pakistan.
Việc nước này cung cấp nơi trú ẩn cho Taliban đă hạ thấp mối quan hệ với Mỹ đến mức Tổng thống Joe Biden đă không gọi điện cho Thủ tướng Pakistan Imran Khan dù chỉ một lần kể từ khi ông thay thế người tiền nhiệm Donald Trump.
Hơn nữa, có những dấu hiệu cho thấy Taliban có thể không "ngoan ngoăn" tuân theo các mệnh lệnh mà Pakistan mong đợi. Từ Kabul, một thủ lĩnh Taliban đă b́nh luận với Foreign Policy với điều kiện giấu tên như sau:
"Chúng tôi không phải là con rối của Pakistan, chúng tôi độc lập. Vâng, chúng tôi có quan hệ rất tốt với Tehrik-i-Taliban Pakistan (TTP)".
Các thành viên của TTP đă được đào tạo tại các trường tôn giáo đă sản sinh ra Taliban Afghanistan. Nhóm này đă thực hiện một số cuộc tấn công khủng khiếp ở Pakistan trước khi bị lực lượng vũ trang nước này đẩy vào Afghanistan.
Nhưng kể từ năm 2020, khi Taliban bắt đầu chiến dịch tái chiếm Afghanistan, các cuộc tấn công của TTP một lần nữa lại tiếp tục xảy ra. Chỉ trong tháng 8/2021, TPP đă thực hiện 32 cuộc tấn công bên trong Pakistan
TTP là bằng chứng cho thấy các chính sách của Pakistan ở nước ngoài có tác động ngược trở lại trong nước, tuy nhiên các chuyên gia độc lập lo ngại rằng các tướng lĩnh coi những người Pakistan đă chết chỉ là thiệt hại tài sản thế chấp và đă miễn cưỡng thay đổi chính sách chiến tranh ủy nhiệm của họ
Theo một báo cáo gần đây được đệ tŕnh lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, Taliban Afghanistan và Taliban Pakistan vẫn tiếp tục "quan hệ như trước đây".
Các giám sát viên của LHQ nhận thấy rằng TTP đă hỗ trợ Taliban Afghanistan về mặt quân sự chống lại các lực lượng chính phủ Afghanistan trong cuộc chiến gần đây.
Một lănh đạo Pashtun Pakistan có tên Afrasiab Khattak b́nh luận:
"Nhà nước Pakistan cáo buộc các chính phủ Afghanistan đă hỗ trợ TTP trong suốt những năm qua. Nhưng trên thực tế, TTP đă chiến đấu cùng với Taliban Afghanistan. Đó là một ví dụ cho thấy chính sách mà nhà nước chúng ta đă theo đuổi sai lầm đến mức nào".
Kể từ khi Taliban trở lại nắm quyền ở Afghanistan, TTP đă tỏ ra tiết chế lập trường của ḿnh. Nhóm cho biết mong muốn tự trị ở các khu vực bộ lạc Pashtun dọc theo biên giới, nơi họ muốn quản lư theo luật Hồi giáo Sharia, giống như những người anh em của họ ở biên kia biên giới.
Taliban Afghanistan chưa làm rơ quan điểm của họ đối với TTP nhưng cho biết họ mong muốn có các cửa khẩu biên giới rộng mở với Pakistan ít nhất là trên đoạn đường dài 1.640 dặm vốn là nơi sinh sống của người Pashtun ở cả hai bên.
Ông Khattak nói thêm rằng toàn bộ ư tưởng đằng sau việc ủng hộ và duy tŕ Taliban là biến Afghanistan thành một quốc gia bảo hộ với lực lượng lănh đạo ưu tiên bản sắc tôn giáo hơn dân tộc và coi ḿnh trước tiên là người Hồi giáo sau đó mới đến là người Afghanistan.
Có thể cảm thấy tất cả đă phản ánh một tâm lư không an toàn tới mức hoang tưởng ở Pakistan trong việc đối phó với chủ nghĩa dân tộc Pashtun - kể từ sau khi Đông Pakistan trở thành Bangladesh vào năm 1971.
Khattak nói: "Chính sách của Pakistan là sử dụng Taliban để phá hủy bản sắc Afghanistan, phá hủy mọi thứ đại diện cho Afghanistan".
Những việc đầu tiên mà Taliban làm khi nắm quyền những năm 1990 là thay đổi quốc kỳ, đổi tên đài phát thanh Afghanistan thành đài phát thanh Sharia, phá hủy các tượng Phật ở Bamiyan, cấm lễ hội năm mới Navroj có từ hàng ngh́n năm trước và nói không với jirgas, theo truyền thống là nơi hội họp của các dân tộc Afghanistan để thảo luận về các vấn đề chính trị.
Trong thời gian kỳ nắm quyền đầu tiên, Taliban đă dập tắt chủ nghĩa dân tộc, công bố chủ nghĩa Hồi giáo hóa hoàn toàn và cực đoan ở Afghanistan. Trong nhiều năm, họ cũng tấn công những người theo chủ nghĩa dân tộc Pashtun ở Pakistan.
Nhưng theo thời gian, nhóm này cũng đă chứng kiến mặt trái của người Pakistan. Taliban biết rằng Pakistan có lợi ích kinh tế rất lớn đối với một Afghanistan không giáp biển.
Khi họ thiết lập quyền lực ở Afghanistan theo ư ḿnh, họ có thể sẽ muốn sử dụng TTP làm đ̣n bẩy chống lại chủ nhân của họ - những người cung cấp nơi trú ẩn nhưng cũng đối xử tệ với nhiều nhà lănh đạo của họ.
Ngay cả khi họ xa lánh bản sắc ly khai Pashtun, mối liên kết sắc tộc đó sẽ vẫn là nguồn gốc khiến các tướng lĩnh Pakistan khiếp sợ. Liệu Pakistan có sẵn sàng giữ cho biên giới mở và trên thực tế là giao quyền kiểm soát cho TTP không?
Nh́n chung, sự trở lại của Taliban có thể là một "Chiến thắng Pyrrhic" (chiến thắng của vua Hy Lạp Pyrrhic trước La Mă trong trận Asculum vào năm 279 trước Công nguyên. Một thắng lợi gây ra thiệt hại đối với phe chiến thắng được đánh giá là tương đương với thất bại) với Pakistan.
Những ư tưởng đă h́nh thành nên Taliban cũng đang dần dần gặm nhấm nền tảng của nhà nước mà họ tin rằng họ đang đảm bảo.
VietBF @ Sưu tầm