florida80
12-18-2021, 03:18
Đời người không ai muốn đắng cay. Nhưng vị đắng và cay của ḷng cá, của nước cá đối, cá ṣng th́ ai cũng muốn.
Sau mấy tháng ở Sài G̣n trong con hẻm bị giăng dây v́ Covid-19, con gái về nhà, tuân thủ “chế độ 3 riêng”: pḥng riêng, ăn riêng, ngủ riêng. Kết thúc thời gian “tuy gần mà xa”, con gái vỡ ̣a hạnh phúc với bữa cơm đoàn tụ đầu tiên sau gần nửa năm chia cách.
Con bé nói, bữa cơm như xưa, món ăn như cũ mà có lúc cho cảm xúc như mới. Cá đối chiên, cá ṣng nấu ngọt, đậu bắp luộc mà “buộc” con gái phải rưng rưng. Tôi biết những ngày ở phố, trong nỗi nhớ nhà, nhớ quê, một cái làng ven biển cực nam tỉnh Quảng Ngăi, cô bé nhớ cả mâm cơm với những món quê thân thuộc.
Nghề chính của làng là đánh cá. Đang mùa gió nên biển ít cá lắm. Ra ngoài cửa biển chừng vài hải lư bủa lưới kiếm con cá thật không đơn giản chút nào. Sóng và gió làm con thuyền rung lắc liên tục. Nhưng biển càng làm khó ngư phủ bao nhiêu th́ con cá càng được giá bấy nhiêu. Đặc biệt, mùa này sông trôi về biển khá nhiều phiêu sinh vật làm mồi cho cá. Bởi vậy cá mùa này ngon, thơm, rất đậm đà.
Làm cá đối và cá ṣng chỉ cần chặt vi, đuôi và móc bỏ mang thôi. Bộ ḷng để nguyên v́ nó có hương vị khá đặc biệt: hơi nhân nhẩn, bùi và béo. Trong mâm, người lớn thường được con cháu mời bộ ḷng cá. Vẩy cá đối khi chiên lên ăn rất gịn và thơm. Riêng với cá ṣng nấu ngọt, ăn trúng vẩy là “tai họa” v́ vẩy rất cứng và nhọn.
Bởi vậy nên khi dọn cá ṣng lên người ta không ăn ngay mà dùng đũa cạo đi lớp vẩy. Thịt cá ṣng và cá đối thuộc loại lành tính, dinh dưỡng cao. Nước chấm chỉ nên là mắm ớt tỏi nguyên chất. Đây là thứ nước chấm gọi hết cái ngon ngọt của miếng cá ra, làm cho miếng cá càng thêm mặn mà. Người ăn lạt có thể thêm vào chén mắm “rin” tí nước lọc, ít đường và vài giọt chanh. Tuy nhiên, loại nước chấm pha trộn này phải chấm hơi ngập miếng cá th́ ăn mới đă.
Với cá ṣng và cá đối th́ cái câu “khôn ăn cái dại húp nước” không hẳn đúng. Câu đó chỉ “minh triết” đối với ốc luộc thôi. C̣n với hai loại cá nói trên, nếu là nấu ngọt, gia vị b́nh thường, thêm chút hành đập dập và vài lát ớt th́ thơm ngon phải biết. Khi đó, thịt cá là điểm nhấn. C̣n nước cá là suối nguồn ngon ngọt. Nước cá cay cay dường như chưa đủ đô, phải vớt miếng ớt đă chín trong tô lên, cắn một phát để “cay cay” nâng cấp lên “rất cay” th́ mới đă.
Đời người không ai muốn đắng cay. Nhưng vị đắng và cay của ḷng cá, của nước cá đối, cá ṣng th́ ai cũng muốn. Nước cá húp suông cũng ngon, chan cơm ăn cũng trơn tru, chan với bún tươi lại càng vào.
Chợt con bé nói, nước cá ngon quá, lại c̣n nhiều, con đi mua bún nghen, mỗi người ăn thêm chén bún cho vui. Con cũng muốn ăn bún chan nước cá để “nhớ ơi, chào mi, ta về nhà rồi”. Chắc là “phân khúc” nước cá chan bún luôn trong vùng tiềm thức của nó.
Lâu lắm rồi nhà tôi mới có một bữa cơm “sạch mâm”, trừ xương cá. Con một thân một ḿnh trong pḥng trọ giữa dịch bệnh, ḿnh ở nhà lo thắt ruột, ăn không thấy ngon nên bữa nào cũng c̣n thừa.
Cái món đậu bắp chấm x́ dầu khiêm lặng vậy mà cũng không có… lư do tồn tại. Con bé cũng thích món màu xanh vườn nhà. Nó nói, cá thịt mang dinh dưỡng vào cơ thể là để kiến tạo; c̣n rau quả để thanh lọc, cân bằng, hài ḥa. “Tốt nghiệp cấp 4 rồi mà. Ăn nói có vẻ luận lư đó chứ”, tôi khen.
Bữa cơm cá ṣng, cá đối, đậu bắp trưa nay chắc sẽ là một bữa cơm quây quần không thể nào quên cho cả gia đ́nh nhỏ của tôi. Vừa dọn mâm, con bé nói, chiều nay lại cá đối, cá ṣng nữa đi. Ngon quá mà. C̣n chuyện đổi món để mai tính nghen má.
Sau mấy tháng ở Sài G̣n trong con hẻm bị giăng dây v́ Covid-19, con gái về nhà, tuân thủ “chế độ 3 riêng”: pḥng riêng, ăn riêng, ngủ riêng. Kết thúc thời gian “tuy gần mà xa”, con gái vỡ ̣a hạnh phúc với bữa cơm đoàn tụ đầu tiên sau gần nửa năm chia cách.
Con bé nói, bữa cơm như xưa, món ăn như cũ mà có lúc cho cảm xúc như mới. Cá đối chiên, cá ṣng nấu ngọt, đậu bắp luộc mà “buộc” con gái phải rưng rưng. Tôi biết những ngày ở phố, trong nỗi nhớ nhà, nhớ quê, một cái làng ven biển cực nam tỉnh Quảng Ngăi, cô bé nhớ cả mâm cơm với những món quê thân thuộc.
Nghề chính của làng là đánh cá. Đang mùa gió nên biển ít cá lắm. Ra ngoài cửa biển chừng vài hải lư bủa lưới kiếm con cá thật không đơn giản chút nào. Sóng và gió làm con thuyền rung lắc liên tục. Nhưng biển càng làm khó ngư phủ bao nhiêu th́ con cá càng được giá bấy nhiêu. Đặc biệt, mùa này sông trôi về biển khá nhiều phiêu sinh vật làm mồi cho cá. Bởi vậy cá mùa này ngon, thơm, rất đậm đà.
Làm cá đối và cá ṣng chỉ cần chặt vi, đuôi và móc bỏ mang thôi. Bộ ḷng để nguyên v́ nó có hương vị khá đặc biệt: hơi nhân nhẩn, bùi và béo. Trong mâm, người lớn thường được con cháu mời bộ ḷng cá. Vẩy cá đối khi chiên lên ăn rất gịn và thơm. Riêng với cá ṣng nấu ngọt, ăn trúng vẩy là “tai họa” v́ vẩy rất cứng và nhọn.
Bởi vậy nên khi dọn cá ṣng lên người ta không ăn ngay mà dùng đũa cạo đi lớp vẩy. Thịt cá ṣng và cá đối thuộc loại lành tính, dinh dưỡng cao. Nước chấm chỉ nên là mắm ớt tỏi nguyên chất. Đây là thứ nước chấm gọi hết cái ngon ngọt của miếng cá ra, làm cho miếng cá càng thêm mặn mà. Người ăn lạt có thể thêm vào chén mắm “rin” tí nước lọc, ít đường và vài giọt chanh. Tuy nhiên, loại nước chấm pha trộn này phải chấm hơi ngập miếng cá th́ ăn mới đă.
Với cá ṣng và cá đối th́ cái câu “khôn ăn cái dại húp nước” không hẳn đúng. Câu đó chỉ “minh triết” đối với ốc luộc thôi. C̣n với hai loại cá nói trên, nếu là nấu ngọt, gia vị b́nh thường, thêm chút hành đập dập và vài lát ớt th́ thơm ngon phải biết. Khi đó, thịt cá là điểm nhấn. C̣n nước cá là suối nguồn ngon ngọt. Nước cá cay cay dường như chưa đủ đô, phải vớt miếng ớt đă chín trong tô lên, cắn một phát để “cay cay” nâng cấp lên “rất cay” th́ mới đă.
Đời người không ai muốn đắng cay. Nhưng vị đắng và cay của ḷng cá, của nước cá đối, cá ṣng th́ ai cũng muốn. Nước cá húp suông cũng ngon, chan cơm ăn cũng trơn tru, chan với bún tươi lại càng vào.
Chợt con bé nói, nước cá ngon quá, lại c̣n nhiều, con đi mua bún nghen, mỗi người ăn thêm chén bún cho vui. Con cũng muốn ăn bún chan nước cá để “nhớ ơi, chào mi, ta về nhà rồi”. Chắc là “phân khúc” nước cá chan bún luôn trong vùng tiềm thức của nó.
Lâu lắm rồi nhà tôi mới có một bữa cơm “sạch mâm”, trừ xương cá. Con một thân một ḿnh trong pḥng trọ giữa dịch bệnh, ḿnh ở nhà lo thắt ruột, ăn không thấy ngon nên bữa nào cũng c̣n thừa.
Cái món đậu bắp chấm x́ dầu khiêm lặng vậy mà cũng không có… lư do tồn tại. Con bé cũng thích món màu xanh vườn nhà. Nó nói, cá thịt mang dinh dưỡng vào cơ thể là để kiến tạo; c̣n rau quả để thanh lọc, cân bằng, hài ḥa. “Tốt nghiệp cấp 4 rồi mà. Ăn nói có vẻ luận lư đó chứ”, tôi khen.
Bữa cơm cá ṣng, cá đối, đậu bắp trưa nay chắc sẽ là một bữa cơm quây quần không thể nào quên cho cả gia đ́nh nhỏ của tôi. Vừa dọn mâm, con bé nói, chiều nay lại cá đối, cá ṣng nữa đi. Ngon quá mà. C̣n chuyện đổi món để mai tính nghen má.