Hanna
06-07-2011, 20:44
...Obama tiếp tục hành xử theo kiểu… “Cộng Ḥa nằm vùng” th́ cũng tốt thôi...
Tuần vừa qua, đă có một cuộc bầu cử địa phương mà dân tỵ nạn chúng ta rất ít người biết đến. Ngay cả dân Mỹ cũng chẳng có bao nhiêu người để ư. Đó là một cuộc bầu dân biểu liên bang đặc biệt tại Hạt 26 trong tiểu bang Nữu Ước. Đây là địa hạt từ trước đến giờ vẫn là một trong số các căn cứ địa Cộng Ḥa rất hiếm hoi trong một tiểu bang mà đảng Dân Chủ nắm đa số ở mọi cấp. Ứng viên của đảng Dân Chủ lần này bất ngờ hạ ứng viên của đảng Cộng Ḥa luôn.
Trong thời gian qua, cũng đă có nhiều cuộc bầu đặc biệt tương tự được tổ chức tại nhiều nơi khác để bầu thay thế các vị dân cử đă chết, hay từ chức, hay được bầu vào những trách vụ khác. Qua các cuộc bầu đặc biệt này, đảng Cộng Ḥa đă liên tục rớt đài, thua các đối thủ Dân Chủ, đặc biệt là tại một số tiểu bang then chốt cho cuộc chạy đua vào Ṭa Bạch Ốc năm tới.
Dĩ nhiên đây là những tin vui lớn cho TT Obama, cho đảng Dân Chủ, cũng như là cho khối truyền thông cấp tiến. Họ đă không ngần ngại thổi phồng những chuyện này lên, coi như là gió đă đổi chiều. Sau ngày bầu cử tháng Mười Một năm ngoái khi Cộng Ḥa đại thắng chiếm lại được đa số trong Hạ Viện, và cắt thế đa số của Dân Chủ tại Thượng Viện.
Phe Dân Chủ cho rằng gió đổi chiều v́ từ ngày thắng lợi tháng Mười Một, đảng Cộng Ḥa đă tung ra nhiều đ̣i hỏi quá đáng không hợp “ḷng dân” nữa. Điển h́nh là trong thời gian qua đă có hai cuộc chiến lớn giữa hai chính đảng:
- Cuộc chiến ngân sách: phe Cộng Ḥa chủ trương giảm thiểu thâm thủng ngân sách, đ̣i cắt chi tiêu mà không chịu tăng thuế.
- Vấn đề cải tổ y tế: phe Cộng Ḥa đ̣i hủy bỏ toàn bộ cái luật mới này, hay nếu không được, th́ cũng sửa đổi quy mô.
Phe Dân Chủ mau mắn diễn giải dùm cho thiên hạ hiểu: Cộng ḥa muốn cắt tiền già, cắt tiền medicare, medicaid, cắt tiền thất nghiệp, sa thải công chức, giáo viên, công nhân,… đồng thời bảo vệ nhà giàu không cho TT Obama tăng thuế họ. Cộng Ḥa cũng sẽ bỏ mặc hàng chục triệu người ốm đau ráng chịu, trong đó có những trẻ em bị khuyết tật v́ không muốn các triệu phú phải đóng thuế cao hơn, đại khái giữa trẻ em khuyết tật và triệu phú th́ Cộng Ḥa đứng về phiá triệu phú. Dĩ nhiên thiên hạ không rảnh rang hay không đủ khả năng suy nghĩ lâu dài, nghe vậy th́ biết vậy, và đương nhiên nghe vậy là tá hỏa rồi, sợ Cộng Ḥa hơn sợ ngáo ọp. Không cần biết trong tám năm Nixon, tám năm Reagan, bốn năm Bush cha, rồi tám năm Bush con, đă chẳng có trẻ em khuyết tật nào bị vứt ra đường, mà cũng chẳng có cụ nào bị cắt tiền già, cắt tiền thuốc hết.
Đă vậy, trong vấn đề đối ngoại, TT Obama giỏi hơn Bush nhiều v́ giết được Bin Laden, không cần biết chuyện t́m ra được đầu giây mối nhợ là do ai. Iraq biến khỏi mặt báo, chứng tỏ chiến lược của Obama thành công vẻ vang như PTT Biden đă khoe, bất cần biết ổn định tại Iraq là từ chiến lược đôn quân của Bush mà ra. Cuộc chiến tại Lybia chứng tỏ TT Obama là một người có ḷng nhân ái, muốn cứu rỗi dân vô tội Lybia, bất kể chuyện Mỹ khoanh tay đứng nh́n hàng ngàn dân Syria và Yemen bị giết. Ḷng nhân ái cũng tốt nhưng cần phải có tính toán lợi hại nữa chứ. Mới đây thiên hạ cũng thấy TT Obama lớn tiếng kêu gọi dân chủ hóa Trung Đông để giải quyết tận gốc những bất công đưa đến t́nh trạng bất ổn trong vùng và khủng bố toàn cầu. Nghe thật là đẹp, nhưng thiên hạ quên mất h́nh như đây là chiến lược toàn cầu của TT Bush, đă được long trọng tuyên bố trong diễn văn nhậm chức nhiệm kỳ hai, tháng Một năm 2005.
Trước các chuyển biến trên, quả bóng Cộng Hoà hiển nhiên đă x́ hơi sớm hơn dự tính rất nhiều, đưa đến chiến thắng liên tục của các ứng viên Dân Chủ.
Đương nhiên những lập luận trên chỉ là cách diễn giải của phe Dân Chủ. Sự thật có hơi khác.
Sau chiến thắng của phe Cộng Ḥa, TT Obama đă thay đổi chiến lược trị quốc. Ông đă chấp nhận ḿnh đă vung tay quá trán, chấp nhận cắt giảm cả tỷ trong các chương tŕnh vĩ đại của ông, chấp nhận sửa đổi luật cải tổ y tế. Chấp nhận luôn cả chủ thuyết của Bush, dùng dân chủ để mang lại ổn định cho Trung Đông và như vũ khí để chống khủng bố toàn cầu. Đến độ b́nh luận gia Dân Chủ cấp tiến, ông James Carville, cựu cố vấn của TT Clinton, đă phải lên tiếng than phiền Obama chính là Cộng Ḥa nằm vùng! H́nh như gió đă đổi chiều. Nhưng gió ở đây là gió Obama, đổi chiều, chuyển qua hướng Cộng Ḥa hơi xa.
Nh́n dưới khiá cạnh này, phe Cộng Hoà đang rơi vào t́nh trạng chéo cẳng ngỗng: v́ gây được áp lực đẩy TT Obama vào vị trí ôn ḥa hơn, nghe lời Cộng Ḥa hơn, làm theo ư Cộng Ḥa hơn, th́ lại tăng uy tín cho TT Obama, nhất là trong khối Cộng Hoà và khối Độc Lập không sống chết với đảng nào. Và càng tăng hy vọng tái đắc cử của tổng thống năm tới. Tuy một số các ông bà cấp tiến cực đoan như Carville sẽ bất măn, đả kích, nhưng cuối cùng khi vào pḥng phiếu th́ họ vẫn phải bỏ phiếu cho Obama thôi, chứ không lẽ lại bỏ phiếu cho một ông bà bảo thủ Cộng Ḥa? Đảng Cộng Hoà đang dọn cỗ cho TT Obama ăn trong năm 2012?
Thế th́ Cộng Ḥa phải làm ǵ bây giờ? Một bài toán chưa có đáp số?
Sự thật không phải vậy. Chưa chắc gió đă đổi chiều như phe Dân Chủ kết luận.
Lấy thí dụ cuộc bầu tại hạt 26 nêu trên phần đầu bài. Bà Kathy Hochul của Dân Chủ thắng trong t́nh trạng ngựa về ngược. Truyền thông phe ta vội vàng khua trống rầm rộ và diễn giải đây là chiến thắng vĩ đại của TT Obama v́ bà Hochul tranh cử với chiêu bài ủng hộ cải tổ y tế của TT Obama chống lại chương tŕnh mà bà gọi là “cắt giảm Medicare của Cộng Ḥa”. Điều mà truyền thông kín miệng hơn là bà Hochul thật ra chỉ thắng với hơn 41% tức là có gần 60% không bỏ phiếu cho bà. Sở dĩ bà thắng chỉ v́ phe Cộng Ḥa bị chia phiếu làm hai, cho ứng viên Cộng Ḥa, và mất 9% số phiếu cho ứng viên cực hữu từ xưng là của Phong Trào Tea Party và bỏ tiền túi ra tranh cử.
Nói cách khác, chiến thắng của bà Hochul không phải v́ hậu thuẫn của TT Obama lên cao hơn, mà là v́ có nhiều người chống Obama mạnh hơn, không vừa ḷng với bà ứng viên Cộng Ḥa bị coi như chống chưa đủ mạnh, bỏ phiếu cho ông Tea Party, khiến bên Cộng Ḥa thua. Đó có phải là tin tốt cho TT Obama như truyền thông phe ta quảng bá không?
Nhưng vấn đề vẫn là chống Obama rồi th́ bầu cho ai? C̣n một năm rưỡi nữa là đến cuộc bầu tổng thống. Giờ này trong kỳ bầu trước th́ các ứng viên cả hai đảng đă rơ ràng, thu bạc triệu để tranh cử rồi. Nhưng năm nay, bên Dân Chủ th́ dĩ nhiên khỏi phải bàn, nhưng bên Cộng Ḥa th́ h́nh ảnh vẫn rất lờ mờ.
Các tên tuổi lớn như cựu thống đốc Mitt Romney, cựu chủ tịch Hạ Viện Newt Gingrich, cựu thống đốc Sarah Palin, cựu thị trưởng Rudy Giuliani, … vẫn chân trong chân ngoài. Vài ngôi sao chưa mọc đă tắt như tỷ phú Donald Trump. Vài ứng viên mới vẫn loay hoay t́m chỗ đứng như cựu thống đốc Tim Pawlenty, dân biểu Michelle Bachmann, …
Nh́n kỹ vào hậu trường Cộng Ḥa, ta thấy cũng có chuyện đáng nói.
Trước hết, h́nh như đang có cuộc đấu vơ giữa hai bà. Đảng Cộng Ḥa nổi tiếng là đảng của đấng mày râu da trắng, bây giờ, sôi động nhất lại là màn chạy đua giữa hai bà. Hai bà này là dân biểu Michelle Bachmann và cựu thống đốc Sarah Palin. Cả hai bà đều trẻ, đẹp, hấp dẫn, ăn hay nói giỏi. Đặc biệt là cả hai bà đều có khuynh hướng bảo thủ cực đoan, chống Obama cực mạnh, được ủng hộ tối đa của Phong Trào Tea Party, nhưng đồng thời cũng là tấm bia của truyền thông ḍng chính cấp tiến. Ta có thể nói không sai lầm, cả hai bà quả là chị em sinh đôi. Cả hai bà đều muốn nhẩy ra tranh cử và đều quả quyết dư xăng đánh hạ đương kim tổng thống. Nhưng cả hai bà đều gờm nhau, chưa ai ra chiêu, chưa ai nhẩy vào cuộc. Dĩ nhiên, trong hai bà, chỉ có thể có một. Không thể nào có chuyện cả hai bà ra chung liên danh, một ứng cử tổng thống và một ứng cử phó tổng thống. Trong cuộc chạy đua không có ǵ bí hiểm, hấp dẫn lần này, đây chính là màn "múa đôi" hồi hộp nhất. Ta hăy chờ xem bà nào thắng.
Sau đó là đến chuyện ông Herman Cain.
Ông này là người da đen, cực kỳ bảo thủ, cựu Tổng Giám Đốc nhà hàng dây chuyền Godfather Pizza, giông giống như Pizza Hut, nhưng chuyên trị các khu dân da màu khắp miền nam nước Mỹ. Truyền thông thân Cộng Ḥa đă khua chiêng gơ trống quảng bá ông này tối đa. Cái thông điệp của họ cũng dễ thấy: Cộng Hoà chẳng phải chỉ có đàn ông da trắng, mà cũng có phụ nữ và dân da màu. Trước đây quảng bá ông thống đốc gốc Ấn Độ của Louisiana, bây giờ đến ông Cain. Hơn nữa chuyện đáng nói là cái ông đen này ăn nói rất bạo phổi, xỉ vả TT Obama không nương tay. Mang ông đen ra đánh ông đen th́ mới thích. Như cộng đồng tỵ nạn của ta cũng vậy, mỗi lần có một anh “phản đảng” nào lên tiếng chửi cộng sản, là được ta công kênh hoan nghênh ngay, không cần biết anh này chống cộng thiệt hay chống cuội, nói thật hay nói phét.
Dù sao, th́ ta cũng thấy hy vọng đắc cử của ông Herman Cain này coi như chỉ là con số âm khổng lồ thôi. Ông này chẳng có chương tŕnh kế hoạch ǵ ghê gớm ngoài những khẩu hiệu chửi Obama. Hiển nhiên chưa đủ để vào Bạch Cung. Chỉ đủ cho những người không ưa Obama nghe cho sướng lỗ nhĩ thôi.
Trong t́nh trạng chưa có ǵ rơ ràng hiện nay, ai có nhiều hy vọng đắc cử nhất bên Cộng Ḥa?
Theo thông lệ th́ khi tổng thống măn nhiệm không ra tranh cử nữa th́ phó tổng thống sẽ ra. Trong lịch sử cận đại, các phó tổng thống Nixon, Bush, bên Cộng Ḥa; Humphrey, Mondale, Gore bên Dân Chủ đều ra tranh cử. Từ sau Đệ Nhị Thế Chiến, chỉ có một ông phó duy nhất không ra tranh cử là Cheney của TT Bush. Hai ông phó Cộng Ḥa đều thành tổng thống. Cả ba ông phó Dân Chủ đều thất bại.
Không kể mấy ông phó TT, th́ bên Dân Chủ thường đưa ra những ứng viên thuộc hạng b́nh dân, bất ngờ nổi lên từ chỗ vô danh không ai biết đến. Từ ông thống đốc chuyên nghề trồng đậu phộng là Carter của tiểu bang ruộng Georgia, đến ông thống đốc Clinton của tiểu bang làng Arkansas, với bố đẻ và bố nuôi đều là dân tứ chiếng, rồi đến Obama là con anh sinh viên Phi Châu, sống với bố ghẻ là một anh sinh viên Indonesia, tất cả đều xuất thân khiêm nhường, là những người mới nổi chẳng ai biết đến, rơ ràng là do hạ tầng cơ sở đảng đưa lên. Bên Cộng Ḥa ngược lại, luôn đưa ra những ông đại gia tai to mặt lớn như cựu thống đốc tiểu bang lớn nhất Mỹ, Reagan của Cali, Chủ Tịch Thượng Viện Dole, hay thượng nghị sĩ người hùng McCain.
Nh́n vào quá khứ này, ta thấy trong danh sách ứng viên Cộng Ḥa hiện nay, có cựu thống đốc Romney –bố cũng là thống đốc cựu ứng viên tổng thống- có nhiều hy vọng nhất, v́ có tướng đại gia nhất theo cái nh́n của Cộng Ḥa.
Xét cho cùng, dù ứng viên Cộng Ḥa là Romney, hay Giuliani, hay Gingrich, hay Palin, hay Pawlenty, th́ tất cả đều hy vọng rất mong manh. Nhưng nhiệm kỳ hai của TT Obama, nếu có như vậy, cũng sẽ không có chuyện tiêu xài vung vít đáng sợ như trước v́ ông sẽ vẫn bị Hạ Viện trói tay. Có khi TT Obama tiếp tục hành xử theo kiểu… “Cộng Ḥa nằm vùng” th́ cũng tốt thôi. Chỉ có mấy ông cấp tiến như James Carville là sẽ nổi điên. (29-05-11)
Quư độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ư qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng mỗi Thứ Ba trên Việt Báo.
Tuần vừa qua, đă có một cuộc bầu cử địa phương mà dân tỵ nạn chúng ta rất ít người biết đến. Ngay cả dân Mỹ cũng chẳng có bao nhiêu người để ư. Đó là một cuộc bầu dân biểu liên bang đặc biệt tại Hạt 26 trong tiểu bang Nữu Ước. Đây là địa hạt từ trước đến giờ vẫn là một trong số các căn cứ địa Cộng Ḥa rất hiếm hoi trong một tiểu bang mà đảng Dân Chủ nắm đa số ở mọi cấp. Ứng viên của đảng Dân Chủ lần này bất ngờ hạ ứng viên của đảng Cộng Ḥa luôn.
Trong thời gian qua, cũng đă có nhiều cuộc bầu đặc biệt tương tự được tổ chức tại nhiều nơi khác để bầu thay thế các vị dân cử đă chết, hay từ chức, hay được bầu vào những trách vụ khác. Qua các cuộc bầu đặc biệt này, đảng Cộng Ḥa đă liên tục rớt đài, thua các đối thủ Dân Chủ, đặc biệt là tại một số tiểu bang then chốt cho cuộc chạy đua vào Ṭa Bạch Ốc năm tới.
Dĩ nhiên đây là những tin vui lớn cho TT Obama, cho đảng Dân Chủ, cũng như là cho khối truyền thông cấp tiến. Họ đă không ngần ngại thổi phồng những chuyện này lên, coi như là gió đă đổi chiều. Sau ngày bầu cử tháng Mười Một năm ngoái khi Cộng Ḥa đại thắng chiếm lại được đa số trong Hạ Viện, và cắt thế đa số của Dân Chủ tại Thượng Viện.
Phe Dân Chủ cho rằng gió đổi chiều v́ từ ngày thắng lợi tháng Mười Một, đảng Cộng Ḥa đă tung ra nhiều đ̣i hỏi quá đáng không hợp “ḷng dân” nữa. Điển h́nh là trong thời gian qua đă có hai cuộc chiến lớn giữa hai chính đảng:
- Cuộc chiến ngân sách: phe Cộng Ḥa chủ trương giảm thiểu thâm thủng ngân sách, đ̣i cắt chi tiêu mà không chịu tăng thuế.
- Vấn đề cải tổ y tế: phe Cộng Ḥa đ̣i hủy bỏ toàn bộ cái luật mới này, hay nếu không được, th́ cũng sửa đổi quy mô.
Phe Dân Chủ mau mắn diễn giải dùm cho thiên hạ hiểu: Cộng ḥa muốn cắt tiền già, cắt tiền medicare, medicaid, cắt tiền thất nghiệp, sa thải công chức, giáo viên, công nhân,… đồng thời bảo vệ nhà giàu không cho TT Obama tăng thuế họ. Cộng Ḥa cũng sẽ bỏ mặc hàng chục triệu người ốm đau ráng chịu, trong đó có những trẻ em bị khuyết tật v́ không muốn các triệu phú phải đóng thuế cao hơn, đại khái giữa trẻ em khuyết tật và triệu phú th́ Cộng Ḥa đứng về phiá triệu phú. Dĩ nhiên thiên hạ không rảnh rang hay không đủ khả năng suy nghĩ lâu dài, nghe vậy th́ biết vậy, và đương nhiên nghe vậy là tá hỏa rồi, sợ Cộng Ḥa hơn sợ ngáo ọp. Không cần biết trong tám năm Nixon, tám năm Reagan, bốn năm Bush cha, rồi tám năm Bush con, đă chẳng có trẻ em khuyết tật nào bị vứt ra đường, mà cũng chẳng có cụ nào bị cắt tiền già, cắt tiền thuốc hết.
Đă vậy, trong vấn đề đối ngoại, TT Obama giỏi hơn Bush nhiều v́ giết được Bin Laden, không cần biết chuyện t́m ra được đầu giây mối nhợ là do ai. Iraq biến khỏi mặt báo, chứng tỏ chiến lược của Obama thành công vẻ vang như PTT Biden đă khoe, bất cần biết ổn định tại Iraq là từ chiến lược đôn quân của Bush mà ra. Cuộc chiến tại Lybia chứng tỏ TT Obama là một người có ḷng nhân ái, muốn cứu rỗi dân vô tội Lybia, bất kể chuyện Mỹ khoanh tay đứng nh́n hàng ngàn dân Syria và Yemen bị giết. Ḷng nhân ái cũng tốt nhưng cần phải có tính toán lợi hại nữa chứ. Mới đây thiên hạ cũng thấy TT Obama lớn tiếng kêu gọi dân chủ hóa Trung Đông để giải quyết tận gốc những bất công đưa đến t́nh trạng bất ổn trong vùng và khủng bố toàn cầu. Nghe thật là đẹp, nhưng thiên hạ quên mất h́nh như đây là chiến lược toàn cầu của TT Bush, đă được long trọng tuyên bố trong diễn văn nhậm chức nhiệm kỳ hai, tháng Một năm 2005.
Trước các chuyển biến trên, quả bóng Cộng Hoà hiển nhiên đă x́ hơi sớm hơn dự tính rất nhiều, đưa đến chiến thắng liên tục của các ứng viên Dân Chủ.
Đương nhiên những lập luận trên chỉ là cách diễn giải của phe Dân Chủ. Sự thật có hơi khác.
Sau chiến thắng của phe Cộng Ḥa, TT Obama đă thay đổi chiến lược trị quốc. Ông đă chấp nhận ḿnh đă vung tay quá trán, chấp nhận cắt giảm cả tỷ trong các chương tŕnh vĩ đại của ông, chấp nhận sửa đổi luật cải tổ y tế. Chấp nhận luôn cả chủ thuyết của Bush, dùng dân chủ để mang lại ổn định cho Trung Đông và như vũ khí để chống khủng bố toàn cầu. Đến độ b́nh luận gia Dân Chủ cấp tiến, ông James Carville, cựu cố vấn của TT Clinton, đă phải lên tiếng than phiền Obama chính là Cộng Ḥa nằm vùng! H́nh như gió đă đổi chiều. Nhưng gió ở đây là gió Obama, đổi chiều, chuyển qua hướng Cộng Ḥa hơi xa.
Nh́n dưới khiá cạnh này, phe Cộng Hoà đang rơi vào t́nh trạng chéo cẳng ngỗng: v́ gây được áp lực đẩy TT Obama vào vị trí ôn ḥa hơn, nghe lời Cộng Ḥa hơn, làm theo ư Cộng Ḥa hơn, th́ lại tăng uy tín cho TT Obama, nhất là trong khối Cộng Hoà và khối Độc Lập không sống chết với đảng nào. Và càng tăng hy vọng tái đắc cử của tổng thống năm tới. Tuy một số các ông bà cấp tiến cực đoan như Carville sẽ bất măn, đả kích, nhưng cuối cùng khi vào pḥng phiếu th́ họ vẫn phải bỏ phiếu cho Obama thôi, chứ không lẽ lại bỏ phiếu cho một ông bà bảo thủ Cộng Ḥa? Đảng Cộng Hoà đang dọn cỗ cho TT Obama ăn trong năm 2012?
Thế th́ Cộng Ḥa phải làm ǵ bây giờ? Một bài toán chưa có đáp số?
Sự thật không phải vậy. Chưa chắc gió đă đổi chiều như phe Dân Chủ kết luận.
Lấy thí dụ cuộc bầu tại hạt 26 nêu trên phần đầu bài. Bà Kathy Hochul của Dân Chủ thắng trong t́nh trạng ngựa về ngược. Truyền thông phe ta vội vàng khua trống rầm rộ và diễn giải đây là chiến thắng vĩ đại của TT Obama v́ bà Hochul tranh cử với chiêu bài ủng hộ cải tổ y tế của TT Obama chống lại chương tŕnh mà bà gọi là “cắt giảm Medicare của Cộng Ḥa”. Điều mà truyền thông kín miệng hơn là bà Hochul thật ra chỉ thắng với hơn 41% tức là có gần 60% không bỏ phiếu cho bà. Sở dĩ bà thắng chỉ v́ phe Cộng Ḥa bị chia phiếu làm hai, cho ứng viên Cộng Ḥa, và mất 9% số phiếu cho ứng viên cực hữu từ xưng là của Phong Trào Tea Party và bỏ tiền túi ra tranh cử.
Nói cách khác, chiến thắng của bà Hochul không phải v́ hậu thuẫn của TT Obama lên cao hơn, mà là v́ có nhiều người chống Obama mạnh hơn, không vừa ḷng với bà ứng viên Cộng Ḥa bị coi như chống chưa đủ mạnh, bỏ phiếu cho ông Tea Party, khiến bên Cộng Ḥa thua. Đó có phải là tin tốt cho TT Obama như truyền thông phe ta quảng bá không?
Nhưng vấn đề vẫn là chống Obama rồi th́ bầu cho ai? C̣n một năm rưỡi nữa là đến cuộc bầu tổng thống. Giờ này trong kỳ bầu trước th́ các ứng viên cả hai đảng đă rơ ràng, thu bạc triệu để tranh cử rồi. Nhưng năm nay, bên Dân Chủ th́ dĩ nhiên khỏi phải bàn, nhưng bên Cộng Ḥa th́ h́nh ảnh vẫn rất lờ mờ.
Các tên tuổi lớn như cựu thống đốc Mitt Romney, cựu chủ tịch Hạ Viện Newt Gingrich, cựu thống đốc Sarah Palin, cựu thị trưởng Rudy Giuliani, … vẫn chân trong chân ngoài. Vài ngôi sao chưa mọc đă tắt như tỷ phú Donald Trump. Vài ứng viên mới vẫn loay hoay t́m chỗ đứng như cựu thống đốc Tim Pawlenty, dân biểu Michelle Bachmann, …
Nh́n kỹ vào hậu trường Cộng Ḥa, ta thấy cũng có chuyện đáng nói.
Trước hết, h́nh như đang có cuộc đấu vơ giữa hai bà. Đảng Cộng Ḥa nổi tiếng là đảng của đấng mày râu da trắng, bây giờ, sôi động nhất lại là màn chạy đua giữa hai bà. Hai bà này là dân biểu Michelle Bachmann và cựu thống đốc Sarah Palin. Cả hai bà đều trẻ, đẹp, hấp dẫn, ăn hay nói giỏi. Đặc biệt là cả hai bà đều có khuynh hướng bảo thủ cực đoan, chống Obama cực mạnh, được ủng hộ tối đa của Phong Trào Tea Party, nhưng đồng thời cũng là tấm bia của truyền thông ḍng chính cấp tiến. Ta có thể nói không sai lầm, cả hai bà quả là chị em sinh đôi. Cả hai bà đều muốn nhẩy ra tranh cử và đều quả quyết dư xăng đánh hạ đương kim tổng thống. Nhưng cả hai bà đều gờm nhau, chưa ai ra chiêu, chưa ai nhẩy vào cuộc. Dĩ nhiên, trong hai bà, chỉ có thể có một. Không thể nào có chuyện cả hai bà ra chung liên danh, một ứng cử tổng thống và một ứng cử phó tổng thống. Trong cuộc chạy đua không có ǵ bí hiểm, hấp dẫn lần này, đây chính là màn "múa đôi" hồi hộp nhất. Ta hăy chờ xem bà nào thắng.
Sau đó là đến chuyện ông Herman Cain.
Ông này là người da đen, cực kỳ bảo thủ, cựu Tổng Giám Đốc nhà hàng dây chuyền Godfather Pizza, giông giống như Pizza Hut, nhưng chuyên trị các khu dân da màu khắp miền nam nước Mỹ. Truyền thông thân Cộng Ḥa đă khua chiêng gơ trống quảng bá ông này tối đa. Cái thông điệp của họ cũng dễ thấy: Cộng Hoà chẳng phải chỉ có đàn ông da trắng, mà cũng có phụ nữ và dân da màu. Trước đây quảng bá ông thống đốc gốc Ấn Độ của Louisiana, bây giờ đến ông Cain. Hơn nữa chuyện đáng nói là cái ông đen này ăn nói rất bạo phổi, xỉ vả TT Obama không nương tay. Mang ông đen ra đánh ông đen th́ mới thích. Như cộng đồng tỵ nạn của ta cũng vậy, mỗi lần có một anh “phản đảng” nào lên tiếng chửi cộng sản, là được ta công kênh hoan nghênh ngay, không cần biết anh này chống cộng thiệt hay chống cuội, nói thật hay nói phét.
Dù sao, th́ ta cũng thấy hy vọng đắc cử của ông Herman Cain này coi như chỉ là con số âm khổng lồ thôi. Ông này chẳng có chương tŕnh kế hoạch ǵ ghê gớm ngoài những khẩu hiệu chửi Obama. Hiển nhiên chưa đủ để vào Bạch Cung. Chỉ đủ cho những người không ưa Obama nghe cho sướng lỗ nhĩ thôi.
Trong t́nh trạng chưa có ǵ rơ ràng hiện nay, ai có nhiều hy vọng đắc cử nhất bên Cộng Ḥa?
Theo thông lệ th́ khi tổng thống măn nhiệm không ra tranh cử nữa th́ phó tổng thống sẽ ra. Trong lịch sử cận đại, các phó tổng thống Nixon, Bush, bên Cộng Ḥa; Humphrey, Mondale, Gore bên Dân Chủ đều ra tranh cử. Từ sau Đệ Nhị Thế Chiến, chỉ có một ông phó duy nhất không ra tranh cử là Cheney của TT Bush. Hai ông phó Cộng Ḥa đều thành tổng thống. Cả ba ông phó Dân Chủ đều thất bại.
Không kể mấy ông phó TT, th́ bên Dân Chủ thường đưa ra những ứng viên thuộc hạng b́nh dân, bất ngờ nổi lên từ chỗ vô danh không ai biết đến. Từ ông thống đốc chuyên nghề trồng đậu phộng là Carter của tiểu bang ruộng Georgia, đến ông thống đốc Clinton của tiểu bang làng Arkansas, với bố đẻ và bố nuôi đều là dân tứ chiếng, rồi đến Obama là con anh sinh viên Phi Châu, sống với bố ghẻ là một anh sinh viên Indonesia, tất cả đều xuất thân khiêm nhường, là những người mới nổi chẳng ai biết đến, rơ ràng là do hạ tầng cơ sở đảng đưa lên. Bên Cộng Ḥa ngược lại, luôn đưa ra những ông đại gia tai to mặt lớn như cựu thống đốc tiểu bang lớn nhất Mỹ, Reagan của Cali, Chủ Tịch Thượng Viện Dole, hay thượng nghị sĩ người hùng McCain.
Nh́n vào quá khứ này, ta thấy trong danh sách ứng viên Cộng Ḥa hiện nay, có cựu thống đốc Romney –bố cũng là thống đốc cựu ứng viên tổng thống- có nhiều hy vọng nhất, v́ có tướng đại gia nhất theo cái nh́n của Cộng Ḥa.
Xét cho cùng, dù ứng viên Cộng Ḥa là Romney, hay Giuliani, hay Gingrich, hay Palin, hay Pawlenty, th́ tất cả đều hy vọng rất mong manh. Nhưng nhiệm kỳ hai của TT Obama, nếu có như vậy, cũng sẽ không có chuyện tiêu xài vung vít đáng sợ như trước v́ ông sẽ vẫn bị Hạ Viện trói tay. Có khi TT Obama tiếp tục hành xử theo kiểu… “Cộng Ḥa nằm vùng” th́ cũng tốt thôi. Chỉ có mấy ông cấp tiến như James Carville là sẽ nổi điên. (29-05-11)
Quư độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ư qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng mỗi Thứ Ba trên Việt Báo.