woaini1982
01-24-2012, 03:37
(ĐVO) Năm Nhâm Th́n đă tới. Chào đón năm Rồng, chúng ta thử t́m hiểu h́nh ảnh con rồng và những lư do nào mà rồng trở thành con vật thiêng trong đời sống tâm hồn người dân phương Đông như vậy.
Theo hệ lịch can chi của người phương Đông, sau năm Măo là năm Th́n với biểu tượng là con Rồng. Th́n tượng ở hướng Đông Nam, là biểu tượng vật linh của tháng 3 âm lịch (tiết cuối xuân sang hè), của giờ từ 7h sáng đến 9h sáng trong ngày (bắt đầu ngày làm việc), là h́nh ảnh của Dương khí thịnh đang lên, của biến hóa.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/thachanh/20120123/rong2.jpg
H́nh ảnh của Rồng với đầu, mắt, mũi, râu là của loài có sức mạnh trên cạn; chân, móng, thân là của loài ḅ sát (sống được cả ở đất và nước); thân, vảy của loài dưới nước, lại xuất hiện trên trời. Cùng đi với nó là h́nh ảnh của mây nước – đi mây về gió. Có thể nói Rồng là h́nh ảnh kết hợp của các loài có sức mạnh trên cạn, dưới nước, trên trời – là sức mạnh hay năng lượng tổng hợp.
Rồng thường được đại biểu cho quyền thế của Vương triều (thâu tóm mọi giềng mối chính trị trong quốc gia). Ngoài ra h́nh ảnh này c̣n xuất hiện rất nhiều trong trang trí ở những nơi linh thiêng như Đ́nh, Đền, Chùa.
Lùi lại lịch sử ta thử t́m hiểu xem cư dân Việt thuở sơ khai nghĩ ǵ mà gửi gắm vào h́nh ảnh con Rồng, thông qua phương pháp tiếp cận là phân tích nguyên âm “ông” và các phụ âm khác nhau đi với nguyên âm “ông” này.
Sự h́nh thành của việc gọi tên trong cộng đồng thuở sơ khai bắt đầu từ sự cảm nhận đồng bộ (cảm nhân chung của nhiều người) về ư nghĩa nào đấy có trong nguyên âm, phụ âm xuất hiện để cụ thể, để phân loại một ư nghĩa chung mà nguyên âm gợi ra. Những dấu sắc, huyền, hỏi, ngă, nặng thêm vào để định danh cho đối tượng được cụ thể.
Ví dụ, cộng đồng nghĩ ǵ, cảm nhận ǵ để có những từ: sống, gà trống, đàn ông, hạt giống, trồng cấy…
Thông qua việc hệ thống những ư nghĩa cơ bản của âm “ông” phần nào ta hiểu được ư nghĩa của h́nh ảnh Rồng trong tâm thức người Việt.
Sống: mầm mống, hạt giống, trồng cấy…
Biến hóa, động:
Cơn giông: nóng quá rồi cơn giống xuất hiện rồi tan
Ḍng sông
Động đậy…
Cộng đồng: đông đúc, có công, trống mái, chồng vợ…
Có – Không:
Không: không, trống rỗng, trong hang động
Có: khổng lồ, rộng răi, lồng lộng, tổng cộng, đồng ruộng
Nguồn cội, nối kết: ḍng giống, tổ tông, ḍng sông, ḍng sống, giao thông, thông đồng…
Đành rằng h́nh ảnh Rồng không thể nhuốm âm hưởng của tất cả những ngữ nghĩa có âm “ông”, nhưng ít nhiều khi dùng đến h́nh ảnh rồng là ta đă có cảm nhận về nghĩa: sự sống, biến hóa (động), có – không, nguồn cội và tính đực… trong khi một chữ cụ thể có âm “ông” nào đó khó có được sự liên tưởng rộng như chữ “rồng”.
Quả thực h́nh ảnh Rồng (Long) đă ăn sâu vào đời sống tâm hồn người Việt. Để chỉ sức sống ngầm ẩn trong đất, trong nước, có nguồn được gọi là “long mạch”. Hội tụ đủ nhân duyên để tạo ra sức sống mới gọi là “hợp long”. Đất nước chuyển ḿnh gọi là “hóa rồng”. Ḍng sông, kinh đô cũng được đặt tên “Cửu Long”, “Thăng Long”. Người Việt là con Rồng cháu Tiên. Sức sống tàng trữ bên trái gọi là “tay long”. Thi đỗ cao cũng gọi là “cá hóa rồng”. Rồng lại đứng đầu tứ linh Long – Ly (sức mạnh của loài trên cạn) – Quy (rùa, sức sống tàng ẩn ở dưới nước) – Phượng (sự sống thanh cao ở trên trời)… Đó là chưa kể những lư thuyết triết học cao siêu của văn hóa Phương Đông (như Kinh Dịch, Đạo Lăo, phong thủy…) luôn lấy Rồng – Long làm biểu tượng về sức sống vừa cụ thể vừa thần bí.
Trở lại hiện tại, năm Nhâm Th́n tới giữa thế cục kinh tế của thế giới và nước ta đang có những chuyển biến khó lường. Hy vọng chúng ta là con Rồng cháu Tiên phát huy được nội lực, thích ứng được với mọi biến hóa của thời cuộc mà vững vàng phát triển để hóa Rồng trong tương lai không xa.
Chiếu Kiến - ĐấtViệt
Theo hệ lịch can chi của người phương Đông, sau năm Măo là năm Th́n với biểu tượng là con Rồng. Th́n tượng ở hướng Đông Nam, là biểu tượng vật linh của tháng 3 âm lịch (tiết cuối xuân sang hè), của giờ từ 7h sáng đến 9h sáng trong ngày (bắt đầu ngày làm việc), là h́nh ảnh của Dương khí thịnh đang lên, của biến hóa.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/thachanh/20120123/rong2.jpg
H́nh ảnh của Rồng với đầu, mắt, mũi, râu là của loài có sức mạnh trên cạn; chân, móng, thân là của loài ḅ sát (sống được cả ở đất và nước); thân, vảy của loài dưới nước, lại xuất hiện trên trời. Cùng đi với nó là h́nh ảnh của mây nước – đi mây về gió. Có thể nói Rồng là h́nh ảnh kết hợp của các loài có sức mạnh trên cạn, dưới nước, trên trời – là sức mạnh hay năng lượng tổng hợp.
Rồng thường được đại biểu cho quyền thế của Vương triều (thâu tóm mọi giềng mối chính trị trong quốc gia). Ngoài ra h́nh ảnh này c̣n xuất hiện rất nhiều trong trang trí ở những nơi linh thiêng như Đ́nh, Đền, Chùa.
Lùi lại lịch sử ta thử t́m hiểu xem cư dân Việt thuở sơ khai nghĩ ǵ mà gửi gắm vào h́nh ảnh con Rồng, thông qua phương pháp tiếp cận là phân tích nguyên âm “ông” và các phụ âm khác nhau đi với nguyên âm “ông” này.
Sự h́nh thành của việc gọi tên trong cộng đồng thuở sơ khai bắt đầu từ sự cảm nhận đồng bộ (cảm nhân chung của nhiều người) về ư nghĩa nào đấy có trong nguyên âm, phụ âm xuất hiện để cụ thể, để phân loại một ư nghĩa chung mà nguyên âm gợi ra. Những dấu sắc, huyền, hỏi, ngă, nặng thêm vào để định danh cho đối tượng được cụ thể.
Ví dụ, cộng đồng nghĩ ǵ, cảm nhận ǵ để có những từ: sống, gà trống, đàn ông, hạt giống, trồng cấy…
Thông qua việc hệ thống những ư nghĩa cơ bản của âm “ông” phần nào ta hiểu được ư nghĩa của h́nh ảnh Rồng trong tâm thức người Việt.
Sống: mầm mống, hạt giống, trồng cấy…
Biến hóa, động:
Cơn giông: nóng quá rồi cơn giống xuất hiện rồi tan
Ḍng sông
Động đậy…
Cộng đồng: đông đúc, có công, trống mái, chồng vợ…
Có – Không:
Không: không, trống rỗng, trong hang động
Có: khổng lồ, rộng răi, lồng lộng, tổng cộng, đồng ruộng
Nguồn cội, nối kết: ḍng giống, tổ tông, ḍng sông, ḍng sống, giao thông, thông đồng…
Đành rằng h́nh ảnh Rồng không thể nhuốm âm hưởng của tất cả những ngữ nghĩa có âm “ông”, nhưng ít nhiều khi dùng đến h́nh ảnh rồng là ta đă có cảm nhận về nghĩa: sự sống, biến hóa (động), có – không, nguồn cội và tính đực… trong khi một chữ cụ thể có âm “ông” nào đó khó có được sự liên tưởng rộng như chữ “rồng”.
Quả thực h́nh ảnh Rồng (Long) đă ăn sâu vào đời sống tâm hồn người Việt. Để chỉ sức sống ngầm ẩn trong đất, trong nước, có nguồn được gọi là “long mạch”. Hội tụ đủ nhân duyên để tạo ra sức sống mới gọi là “hợp long”. Đất nước chuyển ḿnh gọi là “hóa rồng”. Ḍng sông, kinh đô cũng được đặt tên “Cửu Long”, “Thăng Long”. Người Việt là con Rồng cháu Tiên. Sức sống tàng trữ bên trái gọi là “tay long”. Thi đỗ cao cũng gọi là “cá hóa rồng”. Rồng lại đứng đầu tứ linh Long – Ly (sức mạnh của loài trên cạn) – Quy (rùa, sức sống tàng ẩn ở dưới nước) – Phượng (sự sống thanh cao ở trên trời)… Đó là chưa kể những lư thuyết triết học cao siêu của văn hóa Phương Đông (như Kinh Dịch, Đạo Lăo, phong thủy…) luôn lấy Rồng – Long làm biểu tượng về sức sống vừa cụ thể vừa thần bí.
Trở lại hiện tại, năm Nhâm Th́n tới giữa thế cục kinh tế của thế giới và nước ta đang có những chuyển biến khó lường. Hy vọng chúng ta là con Rồng cháu Tiên phát huy được nội lực, thích ứng được với mọi biến hóa của thời cuộc mà vững vàng phát triển để hóa Rồng trong tương lai không xa.
Chiếu Kiến - ĐấtViệt