johnnydan9
01-26-2012, 19:14
Giở lại chồng báo cũ năm qua, gần như không ngày nào không thấy những cái tên như Angela Merkel, Hillary Clinton, Tawakel Karman, Christine Lagarde, Julia Gillard, Yingluck Shinawatra...
Nữ giới hiện diện ngày càng đông hơn, chiếm vị trí quan trọng hơn, đôi khi là quyết định trong đời sống xă hội. Kiên tŕ và khéo léo, kiên quyết nhưng không nhất thiết phải gay gắt, họ thuyết phục và tập hợp được số đông nhờ những giải pháp chỉn chu và hữu hiệu nhằm giải quyết các vấn đề trọng đại nhất của thế giới hôm nay: ḥa b́nh, kinh tế, môi trường
Thai nghén một châu Âu mới
Rút cục, 23/27 quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đă chấp nhận đơn thuốc đắng của nữ Thủ tướng Đức Angela Merkel để cứu đồng euro: thắt lưng buộc bụng hơn nữa và kỷ luật ngân sách gắt gao hơn nữa. Sắp tới, nước nào để thâm hụt ngân sách vượt quá 0,5% GDP (quy định hiện tại của EU là 3% GDP) sẽ tự động bị trừng phạt. Lệnh trừng phạt chỉ chấm dứt khi 3/4 số nước khu vực đồng euro đồng ư bỏ. Nhưng để làm được điều này, phải “hy sinh chủ quyền” nhiều hơn. Các nước phải đưa vào hiến pháp quy định về cân bằng ngân sách, quy định về giới hạn trần mức thâm hụt ngân sách và phải tŕnh dự thảo ngân sách cho Ủy ban châu Âu xem xét. Một yêu cầu khiến lănh đạo nhiều nước bối rối, thậm chí khó chịu bởi sức ép chính trị trong nước.
http://nld.vcmedia.vn/lJPCqRSN2Ua7Gshvt3bR nY3oqk4Iw/Image/2012/01/xuantruong/Thegioi_b4d36.jpg
Từ trái qua, từ trên xuống: Angela Merkel, Hina Khar, Yingluck Shinawatra, Christine Lagarde, Connie Hedegaard và Tawakei Karman
Công sức vật lộn gần nửa năm trời của bà Angela Merkel với những chuyến đi con thoi đến chóng mặt, những cuộc thương lượng thâu đêm, kể cả trong những ngày cha bà qua đời, đă đưa Angela Merkel trở thành “cứu tinh” giúp châu Âu thoát khỏi thảm họa mà bà lo ngại: “Đồng euro thất bại, châu Âu tan ră”.
Cách đây chưa lâu, không ít kẻ chỉ trích Angela Merkel làm quá ít và quá muộn để cứu đồng euro. Nhưng Angela Merkel tự nhận rằng bà chỉ “can đảm đúng lúc”. Dạo c̣n nhỏ, cô học tṛ Angela từng lưỡng lự tới lui dọc tấm ván chênh vênh trên hồ bơi gần như suốt cả giờ tập nhảy cầu, và chỉ khi hồi chuông báo kết thúc giờ học vang lên, cô bé mới tung người lên không trước khi lao xuống nước. Angela Merkel thú nhận rằng, sự can đảm của bà không tự nhiên mà có, nó “phần nhiều được dẫn dắt bởi cái đầu”.
Có thể ai đó sẽ chỉ trích Angela Merkel là con người của giờ chót, nhưng những người ủng hộ bà tán thưởng tầm nh́n xa, sự cẩn trọng, chính xác và hành động có lớp lang - những tính cách vốn có của một khoa học gia.
Sự thận trọng và kiên tŕ rất nữ giới của Angela Merkel khiến nhiều chính trị gia Đức, kể cả cựu thủ tướng Helmut Kohl, người đă đưa bà vào chính giới và từng gọi Angela Merkel là “con gái của tôi”, đánh giá thấp bà. Họ đâu ngờ rằng tiếp nối sự thận trọng và kiên tŕ ấy là hành động dứt khoát, cương quyết và mạnh mẽ của Angela Merkel. Tạp chí Newsweek viết: “Merkel luôn dựa vào cái mà bà biết là tốt nhất: nguyên tắc, nguyên tắc và nguyên tắc”. Và Angela Merkel “rắn mặt” đă làm được việc thật không dễ dàng đối với một phụ nữ. Ngủ ít hơn, cắn móng tay và bấm tin nhắn nhiều hơn, nhưng bà đă chặn được sự xói ṃn ḷng tin đối với đồng euro đang lan ra và thai nghén một châu Âu mới gắn bó chặt chẽ hơn, hiệu quả hơn.
Kế hoạch giải cứu đồng euro của Angela Merkel không thể thiếu Christine Lagarde, nữ tổng giám đốc đầu tiên của Quỹ Tiền tệ Quốc tệ (IMF). Ngay sau ngày tiếp nhận ghế của người tiền nhiệm Dominique Strauss - Kahn vừa ngă ngựa do bị một cô hầu pḥng tố cáo hăm hiếp trong khách sạn ở New York hồi tháng 5-2011, bà Lagarde nhanh chóng ghé vai gánh vác di sản nặng nề mà ông Strauss-Kahn để lại.
Là cựu bộ trưởng Kinh tế - Tài chính Pháp, bà hiểu rơ vai tṛ quan trọng của IMF trong cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu. IMF sẽ đứng sau sân khấu, dàn xếp với Mỹ, với các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ, Nam Phi, Hàn Quốc... để góp phần hậu thuẫn tài chính cho những quốc gia châu Âu đang lâm nguy như Ư, Tây Ban Nha. Một công việc cực kỳ khó khăn và tế nhị. Hôm 8-12-2011, Tổng thống Mỹ B. Obama thẳng thừng tuyên bố: “Châu Âu đủ giàu có nên chẳng có lư do ǵ khiến họ không giải quyết được vấn đề nợ” và cho rằng yêu cầu giúp đỡ tài chính cho châu Âu nghe “cứ như chúng ta đang nói về một nước nghèo khó chẳng có tí tài nguyên nào”. Các nền kinh tế mới nổi th́ chê trách châu Âu chưa làm hết sức để tự cứu ḿnh. Trong bối cảnh đó, bà Christine Lagarde sẽ phải đôn đáo chạy vạy để kiếm tiền thêm cho quỹ cứu trợ khẩn cấp mà IMF hiện có.
Cả thế giới đang lâm vào khó khăn kinh tế, IMF như một bà mẹ túi tiền đang vơi tóp giữa một bầy con mà những đứa vốn giàu từ xưa như Mỹ hay châu Âu đều chật vật, c̣n những đứa mới phất th́ lo khư khư nắm chặt hầu bao và chê trách các “ông anh” chơi hoang. Bà Christine Lagarde sẽ phải cân nhắc để làm sao cứu được châu Âu mà không bị chỉ trích là thiên vị. Giới b́nh luận đánh giá, sau một thập niên vai tṛ IMF bị chê trách là “mờ nhạt”, Christine Lagarde sẽ đưa tổ chức này lên vị trí “người cứu nguy” trong cuộc khủng hoảng nợ.
Cứu bầu trời xanh của đất mẹ
Những năm gần đây, khi kinh tế thế giới nguội lạnh th́ bầu khí quyển quanh trái đất lại nóng lên và nhân loại bước vào trận chiến 100 năm chỉ để giữ cho nhiệt độ của trái đất tăng không quá 2oC. Những cuộc tranh căi kéo dài đă nhiều năm về nghĩa vụ cắt giảm khí thải của từng nước tưởng chừng sắp sụp đổ tan tành bỗng được bàn tay của những người con gái của đất mẹ nâng đỡ.
Sau Hội nghị Thế giới về biến đổi khí hậu tai Durban (Nam Phi) cuối tháng 11-2011, cái tên Connie Hedegaard được nhiều người biết đến, không phải v́ nữ Cao ủy châu Âu về Hành động chống biến đổi khí hậu đă nói gần như không nghỉ 12 giờ trong một ngày rưỡi nhằm khéo léo thuyết phục hội nghị chấp nhận vào giờ chót một lộ tŕnh thương thảo và kư kết hiệp ước quốc tế mới cắt giảm khí thải thay cho Nghị định thư Kyoto sắp hết han. “Chúng ta rất may mắn v́ có bà ấy. Bà kết hợp được mọi vấn đề theo cách rất ấn tượng, rất cao tay” - Bộ trưởng Năng lượng Anh Chris Huhne b́nh luận.
Sự bất đồng giữa các nước công nghiệp phát triển, các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ và các quốc gia ít phát triển hơn về trách nhiệm pháp lư cắt giảm khí thải đă diễn ra lùng nhùng nhiều năm nay. Connie Hedegaard đă thuyết phục được tất cả các nước, bất kể giàu nghèo, đều nhận trách nhiệm bảo vệ bầu khí quyển. Sau những ngập ngừng, Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ đều gật đầu. Thành công của Connie Hedegaard được một nhà ngoại giao đánh giá là quan trọng không chỉ về môi trường mà c̣n từ góc độ địa chính trị: “Bạn có thể nghe thấy các lục địa đang dịch chuyển”.
Khi mà những bất đồng dường như không thể thỏa hiệp được th́ sự uyển chuyển phát huy tác dụng. Sau cuộc tranh luận nảy lửa giữa bà Connie Hedegaard với Bộ trưởng Môi trường Ấn Độ, vị đại diện của một trong năm nước đang phát triển có tiềm lực kinh tế mạnh nhất thừa nhận: “Chúng tôi đă có cuộc thảo luận căng thẳng. Ban đầu, chúng tôi không hài ḷng với văn bản, nhưng trong tinh thần linh động và thỏa thuận được tất cả các bên thể hiện, chúng tôi đă đồng ư thông qua dự thảo”.
Nếu ở Durban, các nhà ngoại giao và môi trường t́m cách ngăn chặn quá tŕnh nóng lên của khí quyển trong tương lai kéo theo băng hà tan, nước biển dâng, th́ tại Thái Lan, một phụ nữ trẻ, mảnh mai trực tiếp “đứng mũi chịu sào” chống lại trận lụt lịch sử kéo dài năm tháng, nhấn ch́m hơn một nửa trong số 77 tỉnh, cướp đi sinh mạng của hơn 500 người. Nước lụt đă có lúc ngấp nghé cổng nhà bà, tức tư dinh của nữ Thủ tướng đầu tiên của Thái Lan, bà Yingluck Shinawatra.
Khi Yingluck Shinawatra thắng cử hồi năm 2011, người ta ví bà như “Bông hồng Thái Lan” v́ vẻ đẹp trẻ trung, tươi tắn, thanh thoát, cung cách nhẹ nhàng và lối ăn mặc hợp thời trang, thanh lịch - những nét hiếm thấy ở một chính trị gia. Đồng thời cũng không ít người nghi ngờ khả năng lănh đạo của Yingluck Shinawatra, người ta coi bà chỉ là “con rối” của ông anh tỉ phú lăo luyện Thaksin Shinawatra đang sống lưu vong sau khi bị lật khỏi chức thủ tướng hồi năm 2006.
Nhưng chính ḍng nước lụt làm thủ đô Bankok ngập có nơi đến 1 m ở phía Bắc, phía Tây và suưt nữa tràn vào trung tâm đă cuốn phăng những mối nghi ngờ đó. Nhiệt tâm, khéo léo, biết khoan nhượng đúng lúc, bà Yingluck Shinawatra đă tập hợp được ḷng người để cùng chấp nhận hy sinh, kiên nhẫn đẩy lùi ḍng nước đục. Bà chia sẻ: “Tôi không để mặc các bạn trong khủng hoảng này, song tôi không thể giải quyết nó một ḿnh. Tôi cần sự hợp tác từ tất cả các bên”. Các đối thủ chính trị dẫu chê Yingluck Shinawatra mau nước mắt hay chưa biết sử dụng người tốt nhất, nhưng không thể phủ nhận sự tận tâm với công việc của bà. Nơi làm việc thường xuyên của bà không phải là dinh thủ tướng mà là trung tâm chỉ huy chống lụt đặt tại sân bay thủ đô mà nước đă ngập đường băng và sân đậu máy bay. Yingluck Shinawatra từng ngủ lại một vùng quê khi đi thị sát lũ lụt v́ máy bay trực thăng của bà bị hỏng hóc.
Nhờ những quyết định táo bạo, đôi khi gây phản ứng của bà Yingluck, nước lụt rút dần, trung tâm thủ đô khô ráo, người dân và chính phủ chung tay hối hả phục hồi cuộc sống và hoạt động kinh tế. Giới quan sát nhận định, bà Yingluck Shinawatra đă xuất sắc vượt qua một thử thách mà những người tiền nhiệm chưa chắc đă làm tốt hơn.
Những người xây ḥa b́nh
Năm 2011 đi vào lịch sử với việc toàn bộ giải thưởng Nobel Ḥa b́nh được trao cho ba phụ nữ: Tổng thống Liberia Ellen Johnson Sirleaf, nhà hoạt động nữ quyền Leymah Gbowee (Liberia) và nhà báo Tawakel Karman (Yemen). Bằng những h́nh thức bất bạo động, họ đấu tranh giành quyền của phụ nữ tham gia vào tiến tŕnh xây dựng ḥa b́nh, dân chủ tại Liberia, Yemen, khởi đầu cho những thay đổi trong vùng. Phong trào phụ nữ Liberia cầu nguyện cuối tuần v́ ḥa b́nh, dân chủ, dân sinh do Leymah Gbowee khởi động từ một chợ cá, chỉ sau không đầy hai năm đă lớn mạnh, đủ sức để buộc nhà độc tài Charles Taylor phải chấp nhận thương lượng đem ḥa b́nh cho đất nước. Bằng tấm gương hy sinh của ḿnh, Tawakel Karman lôi kéo tới 30% trong hàng chục ngàn người biểu t́nh tại Yemen trong những ngày xuân 2011.
Suốt lịch sử 110 năm của ḿnh (từ năm 1901), giải Nobel Ḥa b́nh chỉ được trao cho 15 phụ nữ, nhưng chỉ trong thập niên đầu tiên của thế kỷ thứ hai, đă có năm phụ nữ được vinh danh. Cả năm người đều phải đối mặt với các chế độ độc tài chuyên chế để đ̣i quyền sống trong ḥa b́nh và dân chủ.
Năm 1947, thế giới mới có nữ ngoại trưởng đầu tiên (bà Ana Pauker, người Romania), măi đến năm 1969, bà Nguyễn Thị B́nh (Việt Nam) mới là nữ ngoại trưởng thứ năm của thế giới, nhưng chỉ 10 năm trở lại đây, số nữ ngoại trưởng được bổ nhiệm chiếm 2/3 tổng số phụ nữ đứng đầu ngành ngoại giao thế giới trong suốt 64 năm qua. Sự khéo léo, mềm mỏng nhưng không kém phần kiên quyết là vũ khí đắc lợi của họ.
Ở Pakistan người ta nói nửa đùa nửa thật rằng, muốn làm ngoại giao phải giỏi “nội giao” bởi tại quốc gia này, muốn xây dựng chính sách ngoại giao cần hợp tác với nhiều nhóm quyền lực. Nếu xét về gia thế, học vấn và con đường chính trị, bộ đôi nữ gồm Ngoại trưởng Hina Rabbani Khar và Đại sứ Pakistan tại Mỹ Sherry Rehman hiện thời không khác mấy với các nam đồng nghiệp tiền nhiệm Shah Mehmood Hussain Qureshi và Hussain Haqqani. Năm 2011, hai người đàn ông này phải rời nhiệm sở chỉ v́ không dàn xếp được với các thế lực trong nước sau những sự cố ngoại giao với Mỹ.
Để trong ngoài đều êm xuôi, xuất hiện nữ Ngoại trưởng Hina Khar (34 tuổi), đẹp như người mẫu và nữ Đại sứ mới tại Mỹ Sherry Rehman có quan hệ mạnh và tài dàn xếp. Tổng thống Pakistan Asif Zardari nói, việc ông đưa bà Hina Khar vào ghế bộ trưởng “sẽ gửi đi những tín hiệu tích cực về h́nh ảnh mềm mại của Pakistan. Sức trẻ và tinh thần phụ nữ của tân ngoại trưởng sẽ tạo nên sức sống mới và sự khác biệt cho Pakistan”. Mọi người không bao giờ nghĩ rằng các quốc gia Hồi giáo lại có các nữ bộ trưởng quan trọng, v́ thế bà Khar có thể là một “tài sản” lớn của Pakistan. Đất nước này đang cần cải thiện h́nh ảnh của ḿnh và ḥa dịu mối bang giao với Ấn Độ, đồng thời tỏ ra cứng rắn hơn với Mỹ nhưng lại không muốn làm nước lớn mất ḷng. Từng là Trưởng Ban Chính sách Đảng Nhân dân Pakistan của nữ cố thủ tướng Benazir Bhutto, năm 2009, bà Sherry Rehman rời ghế Bộ trưởng Thông tin, tuy nhiên bà đă quay trở lại trong sự ngạc nhiên của giới ngoại giao.
Năm 2011 chao đảo, nhiều “nam tử hét ra lửa” của chính trường thế giới dường như đang bị lu mờ và người ta nghe tiếng nói, chứng kiến hành động của nữ giới mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Một thứ quyền lực mới, một sức mạnh mới, rất mềm mại nhưng cũng rất chặt chẽ, đầy nhựa sống đang cải thiện thế giới, tạo nên sự khác biệt và biến nó trở nên hiệu quả hơn.
Theo Duy Khương (Phụ Nữ TPHCM)
Nữ giới hiện diện ngày càng đông hơn, chiếm vị trí quan trọng hơn, đôi khi là quyết định trong đời sống xă hội. Kiên tŕ và khéo léo, kiên quyết nhưng không nhất thiết phải gay gắt, họ thuyết phục và tập hợp được số đông nhờ những giải pháp chỉn chu và hữu hiệu nhằm giải quyết các vấn đề trọng đại nhất của thế giới hôm nay: ḥa b́nh, kinh tế, môi trường
Thai nghén một châu Âu mới
Rút cục, 23/27 quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đă chấp nhận đơn thuốc đắng của nữ Thủ tướng Đức Angela Merkel để cứu đồng euro: thắt lưng buộc bụng hơn nữa và kỷ luật ngân sách gắt gao hơn nữa. Sắp tới, nước nào để thâm hụt ngân sách vượt quá 0,5% GDP (quy định hiện tại của EU là 3% GDP) sẽ tự động bị trừng phạt. Lệnh trừng phạt chỉ chấm dứt khi 3/4 số nước khu vực đồng euro đồng ư bỏ. Nhưng để làm được điều này, phải “hy sinh chủ quyền” nhiều hơn. Các nước phải đưa vào hiến pháp quy định về cân bằng ngân sách, quy định về giới hạn trần mức thâm hụt ngân sách và phải tŕnh dự thảo ngân sách cho Ủy ban châu Âu xem xét. Một yêu cầu khiến lănh đạo nhiều nước bối rối, thậm chí khó chịu bởi sức ép chính trị trong nước.
http://nld.vcmedia.vn/lJPCqRSN2Ua7Gshvt3bR nY3oqk4Iw/Image/2012/01/xuantruong/Thegioi_b4d36.jpg
Từ trái qua, từ trên xuống: Angela Merkel, Hina Khar, Yingluck Shinawatra, Christine Lagarde, Connie Hedegaard và Tawakei Karman
Công sức vật lộn gần nửa năm trời của bà Angela Merkel với những chuyến đi con thoi đến chóng mặt, những cuộc thương lượng thâu đêm, kể cả trong những ngày cha bà qua đời, đă đưa Angela Merkel trở thành “cứu tinh” giúp châu Âu thoát khỏi thảm họa mà bà lo ngại: “Đồng euro thất bại, châu Âu tan ră”.
Cách đây chưa lâu, không ít kẻ chỉ trích Angela Merkel làm quá ít và quá muộn để cứu đồng euro. Nhưng Angela Merkel tự nhận rằng bà chỉ “can đảm đúng lúc”. Dạo c̣n nhỏ, cô học tṛ Angela từng lưỡng lự tới lui dọc tấm ván chênh vênh trên hồ bơi gần như suốt cả giờ tập nhảy cầu, và chỉ khi hồi chuông báo kết thúc giờ học vang lên, cô bé mới tung người lên không trước khi lao xuống nước. Angela Merkel thú nhận rằng, sự can đảm của bà không tự nhiên mà có, nó “phần nhiều được dẫn dắt bởi cái đầu”.
Có thể ai đó sẽ chỉ trích Angela Merkel là con người của giờ chót, nhưng những người ủng hộ bà tán thưởng tầm nh́n xa, sự cẩn trọng, chính xác và hành động có lớp lang - những tính cách vốn có của một khoa học gia.
Sự thận trọng và kiên tŕ rất nữ giới của Angela Merkel khiến nhiều chính trị gia Đức, kể cả cựu thủ tướng Helmut Kohl, người đă đưa bà vào chính giới và từng gọi Angela Merkel là “con gái của tôi”, đánh giá thấp bà. Họ đâu ngờ rằng tiếp nối sự thận trọng và kiên tŕ ấy là hành động dứt khoát, cương quyết và mạnh mẽ của Angela Merkel. Tạp chí Newsweek viết: “Merkel luôn dựa vào cái mà bà biết là tốt nhất: nguyên tắc, nguyên tắc và nguyên tắc”. Và Angela Merkel “rắn mặt” đă làm được việc thật không dễ dàng đối với một phụ nữ. Ngủ ít hơn, cắn móng tay và bấm tin nhắn nhiều hơn, nhưng bà đă chặn được sự xói ṃn ḷng tin đối với đồng euro đang lan ra và thai nghén một châu Âu mới gắn bó chặt chẽ hơn, hiệu quả hơn.
Kế hoạch giải cứu đồng euro của Angela Merkel không thể thiếu Christine Lagarde, nữ tổng giám đốc đầu tiên của Quỹ Tiền tệ Quốc tệ (IMF). Ngay sau ngày tiếp nhận ghế của người tiền nhiệm Dominique Strauss - Kahn vừa ngă ngựa do bị một cô hầu pḥng tố cáo hăm hiếp trong khách sạn ở New York hồi tháng 5-2011, bà Lagarde nhanh chóng ghé vai gánh vác di sản nặng nề mà ông Strauss-Kahn để lại.
Là cựu bộ trưởng Kinh tế - Tài chính Pháp, bà hiểu rơ vai tṛ quan trọng của IMF trong cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu. IMF sẽ đứng sau sân khấu, dàn xếp với Mỹ, với các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ, Nam Phi, Hàn Quốc... để góp phần hậu thuẫn tài chính cho những quốc gia châu Âu đang lâm nguy như Ư, Tây Ban Nha. Một công việc cực kỳ khó khăn và tế nhị. Hôm 8-12-2011, Tổng thống Mỹ B. Obama thẳng thừng tuyên bố: “Châu Âu đủ giàu có nên chẳng có lư do ǵ khiến họ không giải quyết được vấn đề nợ” và cho rằng yêu cầu giúp đỡ tài chính cho châu Âu nghe “cứ như chúng ta đang nói về một nước nghèo khó chẳng có tí tài nguyên nào”. Các nền kinh tế mới nổi th́ chê trách châu Âu chưa làm hết sức để tự cứu ḿnh. Trong bối cảnh đó, bà Christine Lagarde sẽ phải đôn đáo chạy vạy để kiếm tiền thêm cho quỹ cứu trợ khẩn cấp mà IMF hiện có.
Cả thế giới đang lâm vào khó khăn kinh tế, IMF như một bà mẹ túi tiền đang vơi tóp giữa một bầy con mà những đứa vốn giàu từ xưa như Mỹ hay châu Âu đều chật vật, c̣n những đứa mới phất th́ lo khư khư nắm chặt hầu bao và chê trách các “ông anh” chơi hoang. Bà Christine Lagarde sẽ phải cân nhắc để làm sao cứu được châu Âu mà không bị chỉ trích là thiên vị. Giới b́nh luận đánh giá, sau một thập niên vai tṛ IMF bị chê trách là “mờ nhạt”, Christine Lagarde sẽ đưa tổ chức này lên vị trí “người cứu nguy” trong cuộc khủng hoảng nợ.
Cứu bầu trời xanh của đất mẹ
Những năm gần đây, khi kinh tế thế giới nguội lạnh th́ bầu khí quyển quanh trái đất lại nóng lên và nhân loại bước vào trận chiến 100 năm chỉ để giữ cho nhiệt độ của trái đất tăng không quá 2oC. Những cuộc tranh căi kéo dài đă nhiều năm về nghĩa vụ cắt giảm khí thải của từng nước tưởng chừng sắp sụp đổ tan tành bỗng được bàn tay của những người con gái của đất mẹ nâng đỡ.
Sau Hội nghị Thế giới về biến đổi khí hậu tai Durban (Nam Phi) cuối tháng 11-2011, cái tên Connie Hedegaard được nhiều người biết đến, không phải v́ nữ Cao ủy châu Âu về Hành động chống biến đổi khí hậu đă nói gần như không nghỉ 12 giờ trong một ngày rưỡi nhằm khéo léo thuyết phục hội nghị chấp nhận vào giờ chót một lộ tŕnh thương thảo và kư kết hiệp ước quốc tế mới cắt giảm khí thải thay cho Nghị định thư Kyoto sắp hết han. “Chúng ta rất may mắn v́ có bà ấy. Bà kết hợp được mọi vấn đề theo cách rất ấn tượng, rất cao tay” - Bộ trưởng Năng lượng Anh Chris Huhne b́nh luận.
Sự bất đồng giữa các nước công nghiệp phát triển, các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ và các quốc gia ít phát triển hơn về trách nhiệm pháp lư cắt giảm khí thải đă diễn ra lùng nhùng nhiều năm nay. Connie Hedegaard đă thuyết phục được tất cả các nước, bất kể giàu nghèo, đều nhận trách nhiệm bảo vệ bầu khí quyển. Sau những ngập ngừng, Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ đều gật đầu. Thành công của Connie Hedegaard được một nhà ngoại giao đánh giá là quan trọng không chỉ về môi trường mà c̣n từ góc độ địa chính trị: “Bạn có thể nghe thấy các lục địa đang dịch chuyển”.
Khi mà những bất đồng dường như không thể thỏa hiệp được th́ sự uyển chuyển phát huy tác dụng. Sau cuộc tranh luận nảy lửa giữa bà Connie Hedegaard với Bộ trưởng Môi trường Ấn Độ, vị đại diện của một trong năm nước đang phát triển có tiềm lực kinh tế mạnh nhất thừa nhận: “Chúng tôi đă có cuộc thảo luận căng thẳng. Ban đầu, chúng tôi không hài ḷng với văn bản, nhưng trong tinh thần linh động và thỏa thuận được tất cả các bên thể hiện, chúng tôi đă đồng ư thông qua dự thảo”.
Nếu ở Durban, các nhà ngoại giao và môi trường t́m cách ngăn chặn quá tŕnh nóng lên của khí quyển trong tương lai kéo theo băng hà tan, nước biển dâng, th́ tại Thái Lan, một phụ nữ trẻ, mảnh mai trực tiếp “đứng mũi chịu sào” chống lại trận lụt lịch sử kéo dài năm tháng, nhấn ch́m hơn một nửa trong số 77 tỉnh, cướp đi sinh mạng của hơn 500 người. Nước lụt đă có lúc ngấp nghé cổng nhà bà, tức tư dinh của nữ Thủ tướng đầu tiên của Thái Lan, bà Yingluck Shinawatra.
Khi Yingluck Shinawatra thắng cử hồi năm 2011, người ta ví bà như “Bông hồng Thái Lan” v́ vẻ đẹp trẻ trung, tươi tắn, thanh thoát, cung cách nhẹ nhàng và lối ăn mặc hợp thời trang, thanh lịch - những nét hiếm thấy ở một chính trị gia. Đồng thời cũng không ít người nghi ngờ khả năng lănh đạo của Yingluck Shinawatra, người ta coi bà chỉ là “con rối” của ông anh tỉ phú lăo luyện Thaksin Shinawatra đang sống lưu vong sau khi bị lật khỏi chức thủ tướng hồi năm 2006.
Nhưng chính ḍng nước lụt làm thủ đô Bankok ngập có nơi đến 1 m ở phía Bắc, phía Tây và suưt nữa tràn vào trung tâm đă cuốn phăng những mối nghi ngờ đó. Nhiệt tâm, khéo léo, biết khoan nhượng đúng lúc, bà Yingluck Shinawatra đă tập hợp được ḷng người để cùng chấp nhận hy sinh, kiên nhẫn đẩy lùi ḍng nước đục. Bà chia sẻ: “Tôi không để mặc các bạn trong khủng hoảng này, song tôi không thể giải quyết nó một ḿnh. Tôi cần sự hợp tác từ tất cả các bên”. Các đối thủ chính trị dẫu chê Yingluck Shinawatra mau nước mắt hay chưa biết sử dụng người tốt nhất, nhưng không thể phủ nhận sự tận tâm với công việc của bà. Nơi làm việc thường xuyên của bà không phải là dinh thủ tướng mà là trung tâm chỉ huy chống lụt đặt tại sân bay thủ đô mà nước đă ngập đường băng và sân đậu máy bay. Yingluck Shinawatra từng ngủ lại một vùng quê khi đi thị sát lũ lụt v́ máy bay trực thăng của bà bị hỏng hóc.
Nhờ những quyết định táo bạo, đôi khi gây phản ứng của bà Yingluck, nước lụt rút dần, trung tâm thủ đô khô ráo, người dân và chính phủ chung tay hối hả phục hồi cuộc sống và hoạt động kinh tế. Giới quan sát nhận định, bà Yingluck Shinawatra đă xuất sắc vượt qua một thử thách mà những người tiền nhiệm chưa chắc đă làm tốt hơn.
Những người xây ḥa b́nh
Năm 2011 đi vào lịch sử với việc toàn bộ giải thưởng Nobel Ḥa b́nh được trao cho ba phụ nữ: Tổng thống Liberia Ellen Johnson Sirleaf, nhà hoạt động nữ quyền Leymah Gbowee (Liberia) và nhà báo Tawakel Karman (Yemen). Bằng những h́nh thức bất bạo động, họ đấu tranh giành quyền của phụ nữ tham gia vào tiến tŕnh xây dựng ḥa b́nh, dân chủ tại Liberia, Yemen, khởi đầu cho những thay đổi trong vùng. Phong trào phụ nữ Liberia cầu nguyện cuối tuần v́ ḥa b́nh, dân chủ, dân sinh do Leymah Gbowee khởi động từ một chợ cá, chỉ sau không đầy hai năm đă lớn mạnh, đủ sức để buộc nhà độc tài Charles Taylor phải chấp nhận thương lượng đem ḥa b́nh cho đất nước. Bằng tấm gương hy sinh của ḿnh, Tawakel Karman lôi kéo tới 30% trong hàng chục ngàn người biểu t́nh tại Yemen trong những ngày xuân 2011.
Suốt lịch sử 110 năm của ḿnh (từ năm 1901), giải Nobel Ḥa b́nh chỉ được trao cho 15 phụ nữ, nhưng chỉ trong thập niên đầu tiên của thế kỷ thứ hai, đă có năm phụ nữ được vinh danh. Cả năm người đều phải đối mặt với các chế độ độc tài chuyên chế để đ̣i quyền sống trong ḥa b́nh và dân chủ.
Năm 1947, thế giới mới có nữ ngoại trưởng đầu tiên (bà Ana Pauker, người Romania), măi đến năm 1969, bà Nguyễn Thị B́nh (Việt Nam) mới là nữ ngoại trưởng thứ năm của thế giới, nhưng chỉ 10 năm trở lại đây, số nữ ngoại trưởng được bổ nhiệm chiếm 2/3 tổng số phụ nữ đứng đầu ngành ngoại giao thế giới trong suốt 64 năm qua. Sự khéo léo, mềm mỏng nhưng không kém phần kiên quyết là vũ khí đắc lợi của họ.
Ở Pakistan người ta nói nửa đùa nửa thật rằng, muốn làm ngoại giao phải giỏi “nội giao” bởi tại quốc gia này, muốn xây dựng chính sách ngoại giao cần hợp tác với nhiều nhóm quyền lực. Nếu xét về gia thế, học vấn và con đường chính trị, bộ đôi nữ gồm Ngoại trưởng Hina Rabbani Khar và Đại sứ Pakistan tại Mỹ Sherry Rehman hiện thời không khác mấy với các nam đồng nghiệp tiền nhiệm Shah Mehmood Hussain Qureshi và Hussain Haqqani. Năm 2011, hai người đàn ông này phải rời nhiệm sở chỉ v́ không dàn xếp được với các thế lực trong nước sau những sự cố ngoại giao với Mỹ.
Để trong ngoài đều êm xuôi, xuất hiện nữ Ngoại trưởng Hina Khar (34 tuổi), đẹp như người mẫu và nữ Đại sứ mới tại Mỹ Sherry Rehman có quan hệ mạnh và tài dàn xếp. Tổng thống Pakistan Asif Zardari nói, việc ông đưa bà Hina Khar vào ghế bộ trưởng “sẽ gửi đi những tín hiệu tích cực về h́nh ảnh mềm mại của Pakistan. Sức trẻ và tinh thần phụ nữ của tân ngoại trưởng sẽ tạo nên sức sống mới và sự khác biệt cho Pakistan”. Mọi người không bao giờ nghĩ rằng các quốc gia Hồi giáo lại có các nữ bộ trưởng quan trọng, v́ thế bà Khar có thể là một “tài sản” lớn của Pakistan. Đất nước này đang cần cải thiện h́nh ảnh của ḿnh và ḥa dịu mối bang giao với Ấn Độ, đồng thời tỏ ra cứng rắn hơn với Mỹ nhưng lại không muốn làm nước lớn mất ḷng. Từng là Trưởng Ban Chính sách Đảng Nhân dân Pakistan của nữ cố thủ tướng Benazir Bhutto, năm 2009, bà Sherry Rehman rời ghế Bộ trưởng Thông tin, tuy nhiên bà đă quay trở lại trong sự ngạc nhiên của giới ngoại giao.
Năm 2011 chao đảo, nhiều “nam tử hét ra lửa” của chính trường thế giới dường như đang bị lu mờ và người ta nghe tiếng nói, chứng kiến hành động của nữ giới mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Một thứ quyền lực mới, một sức mạnh mới, rất mềm mại nhưng cũng rất chặt chẽ, đầy nhựa sống đang cải thiện thế giới, tạo nên sự khác biệt và biến nó trở nên hiệu quả hơn.
Theo Duy Khương (Phụ Nữ TPHCM)