Romano
10-29-2014, 20:39
Thật không may cho anh Tấn trong buổi tối định mệnh đó. Mẹ già và con bệnh đang nằm bệnh viện. Trong tay không c̣n ǵ để nghĩ đến ngày mai, anh Tấn đă cầm dao chạy ra lề đường và chận hai người đi đường dừng lại để doạ cướp. Một người bị cướp 20.000 đồng và một người khác bị cướp 30.000 đồng. Anh Tấn muốn dùng số tiền đó để mua đồ đi thăm bệnh cho con vào sáng ngày mai. Thế nhưng chiều hôm sau, anh Tấn bị bắt và bị toà án xử bảy năm tù v́ tội “cướp tài sản”.
Đây là một câu chuyện có thật chứ không phải viết ra từ tiểu thuyết. Thậm chí đó cũng không phải là chủ đề của một cuốn tiểu thuyết về một hoàn cảnh rất xa xưa như của nhà văn Hồ Biểu Chánh. Người bị xử bảy năm tù là anh Nguyễn Văn Tấn, 25 tuổi ở huyện Lai Vung, Đồng Tháp. Sự việc này đă được báo chí đưa tin, nhưng có lẽ đă không có nhiều người biết. Đơn giản v́ giữa những câu chuyện đáng hoảng sợ hàng ngày như việc chết người do nước dâng ngập đường, công an phát tờ rơi dặn ḍ người dân từ nay hăy tự lo an nguy của ḿnh, trẻ sơ sinh chết do chích nhầm… th́ chuyện một người ăn cướp và bảy năm tù, nghe chừng như cũng c̣n quá tầm thường và may mắn.
Nhưng hăy thử dừng lại trong ít phút giây, và nghĩ xem, ở sự cùng quẫn nào trong cuộc sống hôm nay, mà khiến một thanh niên chỉ vỉ 50.000 đồng phải chịu hơn 2.000 ngày trong ngục tối, thậm chí giờ đây sẽ không biết mẹ già con bệnh rồi sẽ ra sao?
Có cái ǵ đó rất gần giữa số phận của anh Tấn, một người đàn ông Việt năm 2014 v́ muốn có chút tiền cho đứa con bệnh đang nằm viện, phải chịu mức án bảy năm tù giam với một người đàn ông tên Jean Valjean, được khai sinh trong văn học vào năm 1862, chỉ v́ ăn cắp một mẩu bánh ḿ cho người thân đang đói mà phải chịu tù khổ sai trong suốt 19 năm tù. Chỉ là một cái chớp mắt để bay qua thời gian với tốc độ ánh sáng, người ta có thể nh́n thấy những số phận của họ giống nhau.
Câu chuyện của anh Nguyễn Văn Tấn chỉ là một trong 1.001 câu chuyện về những người cùng quẫn đang diễn ra, nhưng được kể sơ sài bằng phần đáp trả của luật pháp. Rất nhiều phần khác của ư nghĩa nhân đạo và trách nhiệm vẫn bỏ ngỏ. Nếu sau bảy năm ngồi tù, quay trở ra với hoàn cảnh nghèo khổ như hiện nay, hoặc hơn, có ǵ có thể ngăn cản anh Tấn lại tiếp tục cầm dao để xuống đường ăn cướp, nếu anh lại lâm vào tuyệt vọng?
Một người bạn ở Nhật, dẫn trên Facebook câu chuyện có thật về một người Việt sang Nhật du học, bị cảnh sát bắt v́ tham gia đường dây ăn cắp những chai rượu giá 2.000 yen Nhật (400.000 đồng). Người sinh viên Việt này không bị ngồi tù, nhưng đă khóc v́ được viên cảnh sát người Nhật lớn tuổi nói chuyện về tư cách và ḷng nhân ái giữa con người với nhau. Ở một quốc gia coi hành động trộm cắp như tội ác, nhưng với trái tim nhân hậu ấm áp và nền tảng văn minh, người ta vẫn t́m ra cách ứng xử để nâng dậy người đă ngă. Khác với án bảy năm tù cho một thanh niên đă không c̣n làm chủ được hành vi v́ hoàn cảnh gia đ́nh. Kết cục của câu chuyện như một nấm mồ của số phận.
Bảy năm tù cho 50.000 đồng có đắt quá hay không? Những người đă ngồi ở pḥng xét xử trường hợp anh Nguyễn Văn Tấn đă có ai từng ngồi ở pḥng xét xử các bị cáo quan chức tham nhũng với các con số hàng trăm triệu, hàng trăm tỉ đồng… rồi sau đó chỉ là án treo v́ được coi là có dấu hiệu tâm thần, không làm chủ được hành vi của ḿnh? Chính chủ nhiệm uỷ ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Văn Hiện từng đặt câu hỏi rằng: “Tại sao tham nhũng lại bị tâm thần nhiều thế?” Các báo cáo của Quốc hội cho biết tham nhũng trong năm 2013 gây thiệt hại là 6.000 tỉ đồng, nhưng chỉ có 10% được thu hồi, c̣n 90% là mất v́ các bị cáo thường là khai tâm thần, không làm chủ được hành vi.
Nhà tranh đấu lừng danh Mahatma Gandhi có câu nói nổi tiếng: “I will not let anyone walk through my mind with their dirty feet” (tạm dịch: Tôi không để cho bất cứ ai bước qua ḿnh bằng đôi chân dơ bẩn của họ). Anh Nguyễn Văn Tấn không bước vào toà bằng đôi chân bẩn. Đó chỉ là đôi chân run rẩy của định mệnh cùng quẫn xô đẩy anh. Thế nhưng đă có biết bao đôi chân dơ bẩn như vậy đă dẫm đạp trên đất nước này, dẫm đạp lên luật pháp mà chưa bao giờ biết tù tội là ǵ?
Nói về bộ tiểu thuyết Những người khốn khổ của ḿnh, nhà văn Victor Hugo viết: “Khi pháp luật và phong hoá c̣n đày đoạ con người và đem một thứ định mệnh nhân tạo chồng thêm lên thiên mệnh th́ những quyển sách như loại này c̣n có thể có ích”. Thêm một câu chuyện khốn khổ nữa, liệu đă đủ dày cho bộ trường thiên về những số phận nhỏ nhoi chưa, hay tất cả những số phận đó chỉ thoảng qua, như gió bay đi?
Quê quán của anh Nguyễn Văn Tấn, tỉnh Đồng Tháp, đă tuyên bố rằng thành công trong tiến tŕnh xoá đói giảm nghèo từ hơn mười năm trước. Đă có báo cáo gửi lên Chính phủ Trung ương là từ năm 2004 đă xây dựng mô h́nh điểm xoá đói giảm nghèo vùng đặc thù thuộc các xă vùng sâu, vùng xa, vùng ngập lũ với mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi gắn với sắp xếp lại cụm, tuyến dân cư. Vậy mà, có lẽ, không chỉ có mỗi Đồng Tháp hiện nay là c̣n tồn tại những cảnh nghèo như anh Tấn.
Tuấn Khanh / Theo Thế Giới Tiếp Thị
Đây là một câu chuyện có thật chứ không phải viết ra từ tiểu thuyết. Thậm chí đó cũng không phải là chủ đề của một cuốn tiểu thuyết về một hoàn cảnh rất xa xưa như của nhà văn Hồ Biểu Chánh. Người bị xử bảy năm tù là anh Nguyễn Văn Tấn, 25 tuổi ở huyện Lai Vung, Đồng Tháp. Sự việc này đă được báo chí đưa tin, nhưng có lẽ đă không có nhiều người biết. Đơn giản v́ giữa những câu chuyện đáng hoảng sợ hàng ngày như việc chết người do nước dâng ngập đường, công an phát tờ rơi dặn ḍ người dân từ nay hăy tự lo an nguy của ḿnh, trẻ sơ sinh chết do chích nhầm… th́ chuyện một người ăn cướp và bảy năm tù, nghe chừng như cũng c̣n quá tầm thường và may mắn.
Nhưng hăy thử dừng lại trong ít phút giây, và nghĩ xem, ở sự cùng quẫn nào trong cuộc sống hôm nay, mà khiến một thanh niên chỉ vỉ 50.000 đồng phải chịu hơn 2.000 ngày trong ngục tối, thậm chí giờ đây sẽ không biết mẹ già con bệnh rồi sẽ ra sao?
Có cái ǵ đó rất gần giữa số phận của anh Tấn, một người đàn ông Việt năm 2014 v́ muốn có chút tiền cho đứa con bệnh đang nằm viện, phải chịu mức án bảy năm tù giam với một người đàn ông tên Jean Valjean, được khai sinh trong văn học vào năm 1862, chỉ v́ ăn cắp một mẩu bánh ḿ cho người thân đang đói mà phải chịu tù khổ sai trong suốt 19 năm tù. Chỉ là một cái chớp mắt để bay qua thời gian với tốc độ ánh sáng, người ta có thể nh́n thấy những số phận của họ giống nhau.
Câu chuyện của anh Nguyễn Văn Tấn chỉ là một trong 1.001 câu chuyện về những người cùng quẫn đang diễn ra, nhưng được kể sơ sài bằng phần đáp trả của luật pháp. Rất nhiều phần khác của ư nghĩa nhân đạo và trách nhiệm vẫn bỏ ngỏ. Nếu sau bảy năm ngồi tù, quay trở ra với hoàn cảnh nghèo khổ như hiện nay, hoặc hơn, có ǵ có thể ngăn cản anh Tấn lại tiếp tục cầm dao để xuống đường ăn cướp, nếu anh lại lâm vào tuyệt vọng?
Một người bạn ở Nhật, dẫn trên Facebook câu chuyện có thật về một người Việt sang Nhật du học, bị cảnh sát bắt v́ tham gia đường dây ăn cắp những chai rượu giá 2.000 yen Nhật (400.000 đồng). Người sinh viên Việt này không bị ngồi tù, nhưng đă khóc v́ được viên cảnh sát người Nhật lớn tuổi nói chuyện về tư cách và ḷng nhân ái giữa con người với nhau. Ở một quốc gia coi hành động trộm cắp như tội ác, nhưng với trái tim nhân hậu ấm áp và nền tảng văn minh, người ta vẫn t́m ra cách ứng xử để nâng dậy người đă ngă. Khác với án bảy năm tù cho một thanh niên đă không c̣n làm chủ được hành vi v́ hoàn cảnh gia đ́nh. Kết cục của câu chuyện như một nấm mồ của số phận.
Bảy năm tù cho 50.000 đồng có đắt quá hay không? Những người đă ngồi ở pḥng xét xử trường hợp anh Nguyễn Văn Tấn đă có ai từng ngồi ở pḥng xét xử các bị cáo quan chức tham nhũng với các con số hàng trăm triệu, hàng trăm tỉ đồng… rồi sau đó chỉ là án treo v́ được coi là có dấu hiệu tâm thần, không làm chủ được hành vi của ḿnh? Chính chủ nhiệm uỷ ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Văn Hiện từng đặt câu hỏi rằng: “Tại sao tham nhũng lại bị tâm thần nhiều thế?” Các báo cáo của Quốc hội cho biết tham nhũng trong năm 2013 gây thiệt hại là 6.000 tỉ đồng, nhưng chỉ có 10% được thu hồi, c̣n 90% là mất v́ các bị cáo thường là khai tâm thần, không làm chủ được hành vi.
Nhà tranh đấu lừng danh Mahatma Gandhi có câu nói nổi tiếng: “I will not let anyone walk through my mind with their dirty feet” (tạm dịch: Tôi không để cho bất cứ ai bước qua ḿnh bằng đôi chân dơ bẩn của họ). Anh Nguyễn Văn Tấn không bước vào toà bằng đôi chân bẩn. Đó chỉ là đôi chân run rẩy của định mệnh cùng quẫn xô đẩy anh. Thế nhưng đă có biết bao đôi chân dơ bẩn như vậy đă dẫm đạp trên đất nước này, dẫm đạp lên luật pháp mà chưa bao giờ biết tù tội là ǵ?
Nói về bộ tiểu thuyết Những người khốn khổ của ḿnh, nhà văn Victor Hugo viết: “Khi pháp luật và phong hoá c̣n đày đoạ con người và đem một thứ định mệnh nhân tạo chồng thêm lên thiên mệnh th́ những quyển sách như loại này c̣n có thể có ích”. Thêm một câu chuyện khốn khổ nữa, liệu đă đủ dày cho bộ trường thiên về những số phận nhỏ nhoi chưa, hay tất cả những số phận đó chỉ thoảng qua, như gió bay đi?
Quê quán của anh Nguyễn Văn Tấn, tỉnh Đồng Tháp, đă tuyên bố rằng thành công trong tiến tŕnh xoá đói giảm nghèo từ hơn mười năm trước. Đă có báo cáo gửi lên Chính phủ Trung ương là từ năm 2004 đă xây dựng mô h́nh điểm xoá đói giảm nghèo vùng đặc thù thuộc các xă vùng sâu, vùng xa, vùng ngập lũ với mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi gắn với sắp xếp lại cụm, tuyến dân cư. Vậy mà, có lẽ, không chỉ có mỗi Đồng Tháp hiện nay là c̣n tồn tại những cảnh nghèo như anh Tấn.
Tuấn Khanh / Theo Thế Giới Tiếp Thị