thactrang
08-26-2015, 16:38
Tranh căi nổ ra ngay trong cuộc họp ban thường vụ lần thứ 40 vừa qua về việc sử dụng "quyền im lặng" đang được cho là dễ gây cản trở cho công tác điều tra và tạo ra sự chống đỡ cho nghi phạm. Qua đây có nhiều đại biểu yêu cầu thay đổi điều luật này.
Cụ thể, điều luật quy định việc này giới hạn lại phạm vi áp dụng, chỉ bắt buộc việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở cơ quan điều tra được ghi âm, ghi h́nh. C̣n tại các địa điểm khác th́ có thể ghi âm, ghi h́nh khi cơ quan, người có thẩm quyền tố tụng xét thấy cần thiết.
Việc chỉnh lư dự thảo Bộ luật được khẳng định là căn cứ trên các ư kiến, góp ư của Thường vụ sau phiên họp thứ 40 vừa diễn ra một tuần trước đó.
Không hài ḷng với hướng điều chỉnh này, đại biểu Bùi Mạnh Hùng (B́nh Phước) cho rằng ở mọi địa điểm nếu muốn th́ hoàn toàn có thể ghi âm v́ điện thoại bây giờ cũng có thể ghi âm được. Theo ông Hùng, nếu bị can có nhu cầu tự ghi âm hoặc yêu cầu phải ghi âm khi hỏi cung th́ cũng phải được đáp ứng mới đảm bảo sự minh bạch.
Đồng t́nh với đại biểu Hùng, đại biểu Trần Văn Độ (An Giang) đặt vấn đề là ngoài hai cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở cơ quan điều tra th́ có nên hỏi cung ở địa điểm khác không? Ông Độ lập luận, lấy lời khai th́ có thể ở bất cứ chỗ nào c̣n đă khỏi tố chỉ hỏi cung ở hai nơi là cơ sở giam giữ và trụ sở cơ quan điều tra và ở hai chỗ này th́ bắt buộc phải ghi âm ghi h́nh.
Đại biểu Độ cũng nhận xét, quy định như dự thảo th́ rất h́nh thức.
Theo đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên), luật hiện hành quy định có thể tiến hành hỏi cung ở nơi tiến hành điều tra hoặc nơi ở. Nhưng khái niệm nơi tiến hành điều tra rất rộng v́ thế nên quy định hỏi cung tại trụ sở cơ quan điều tra chứ không nên ghi chung chung là nơi tiến hành điều tra.
Bà Nga cũng đề nghị Bộ Công an làm rơ xem nếu giới hạn phạm vi áp dụng quy định buộc ghi âm ghi h́nh khi hỏi cung tại nơi giam giữ và trụ sở cơ quan điều tra th́ khả thi không? Theo bà Nga, ở cả hai nơi này, việc đặt thiết bị ghi âm ghi h́nh là không có ǵ khó khăn.
Ở góc nh́n khác, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) phản ánh, khi tiếp xúc với điều tra viên, “anh em nói rất nhiều lần chỉ gặp đối tượng để cảm hóa, khuyên giải để khai ra sự thật”. Nếu như vậy, ông Cương cho rằng, việc ghi âm ghi h́nh và thậm chí là ghi biên bản khi đó cũng không để làm ǵ.
Nghi phạm cứ “im lặng”, làm sao phá án?
http://intermati.com/cothu/Pictures/2015/08m/26ad/nghi-1.jpg
Đại biểu Đỗ Văn Đương cho rằng quy định về "quyền im lặng" là làm bó tay cơ quan điều tra.
Tiếp tục tranh luận xung quanh quy định về nguyên tắc “suy đoán vô tội”, với hướng kiến nghị trong trường hợp không đủ chứng cứ buộc tội nặng hơn, các cơ quan tiến hành tố tụng cần xử lư theo hướng có lợi cho bị can bị cáo, Đại biểu Đinh Xuân Thảo (Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp) không đồng t́nh.
Nhắc lại Điều 31 Hiến pháp quy định một người chưa bị coi là có tội cho đến khi có bản án kết tội của ṭa án có hiệu lực pháp luật, ông Thảo băn khoăn: “Trong quá tŕnh xét xử, thấy bản án không đủ chứng cứ cũng phải kết luận không có tội. Vậy trong giai đoạn điều tra, thấy không đủ chứng cứ cũng phải trả tự do cho người ta, c̣n trong giai đoạn truy tố thấy không đủ chứng cứ buộc tội th́ cũng phải kết luận người ta vô tội".- ông Thảo nêu rơ.
Nguyên Phó Chánh án TAND tối cao Trần Văn Độ (đại biểu An Giang) th́ nhận định, quy định về nguyên tắc tranh tụng thể hiện trong dự thảo Bộ luật không đúng tinh thần Hiến pháp. Hiến pháp quy định nguyên tắc tranh tụng phải được bảo đảm trong tất cả các khâu của hoạt động tố tụng, từ lúc khởi tố, điều tra, truy tố tới xét xử.
Trong quá tŕnh điều tra, bị can có quyền đối chất với người làm chứng. Ở giai đoạn truy tố, bị can, bị cáo có quyền tranh luận với kiểm sát viên lập cáo trạng. Tại toà th́ bị cáo được tranh luận dân chủ với cả bên gỡ tội, buộc tội…
“Quy định như dự thảo Bộ luật là ra ṭa mới tranh tụng th́ nghĩa là phạm trù nguyên tắc tranh tụng đă bị thu hẹp lại. Bên buộc tội và gỡ tội phải b́nh đẳng với nhau, do đó cần tăng cường yếu tố tranh tụng để đảm bảo quyền con người, công lư” – ông Độ phân tích.
Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Đỗ Văn Đương (TPHCM) lại “lắc đầu” với chuyện quy định về “quyền im lặng”.
Viện dẫn hàng loạt vụ thảm sát xảy ra trong thời gian qua, ông Đương thông tin: “Vụ thảm sát 6 người ở B́nh Phước, nếu có quyền ấy th́ chắc Nguyễn Hải Dương đă tuyên bố luôn lúc bị bắt là “tôi im lặng cho đến khi có luật sư”. Rồi nhiều vụ thảm sát khác ở miền Trung, Tây Nguyên đấy, nếu các đối tượng, nghi phạm cứ im lặng hết th́ xử lư làm sao, đối tượng nhất quyết không khai, không nói ǵ th́ làm sao biết hung khí gây án…?”.
Ông Đương “găng” giọng khi đề nghị “đừng đưa ra quy định làm bó tay cơ quan điều tra, như vậy là có lỗi với đất nước, với xă hội”.
***
Cụ thể, điều luật quy định việc này giới hạn lại phạm vi áp dụng, chỉ bắt buộc việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở cơ quan điều tra được ghi âm, ghi h́nh. C̣n tại các địa điểm khác th́ có thể ghi âm, ghi h́nh khi cơ quan, người có thẩm quyền tố tụng xét thấy cần thiết.
Việc chỉnh lư dự thảo Bộ luật được khẳng định là căn cứ trên các ư kiến, góp ư của Thường vụ sau phiên họp thứ 40 vừa diễn ra một tuần trước đó.
Không hài ḷng với hướng điều chỉnh này, đại biểu Bùi Mạnh Hùng (B́nh Phước) cho rằng ở mọi địa điểm nếu muốn th́ hoàn toàn có thể ghi âm v́ điện thoại bây giờ cũng có thể ghi âm được. Theo ông Hùng, nếu bị can có nhu cầu tự ghi âm hoặc yêu cầu phải ghi âm khi hỏi cung th́ cũng phải được đáp ứng mới đảm bảo sự minh bạch.
Đồng t́nh với đại biểu Hùng, đại biểu Trần Văn Độ (An Giang) đặt vấn đề là ngoài hai cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở cơ quan điều tra th́ có nên hỏi cung ở địa điểm khác không? Ông Độ lập luận, lấy lời khai th́ có thể ở bất cứ chỗ nào c̣n đă khỏi tố chỉ hỏi cung ở hai nơi là cơ sở giam giữ và trụ sở cơ quan điều tra và ở hai chỗ này th́ bắt buộc phải ghi âm ghi h́nh.
Đại biểu Độ cũng nhận xét, quy định như dự thảo th́ rất h́nh thức.
Theo đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên), luật hiện hành quy định có thể tiến hành hỏi cung ở nơi tiến hành điều tra hoặc nơi ở. Nhưng khái niệm nơi tiến hành điều tra rất rộng v́ thế nên quy định hỏi cung tại trụ sở cơ quan điều tra chứ không nên ghi chung chung là nơi tiến hành điều tra.
Bà Nga cũng đề nghị Bộ Công an làm rơ xem nếu giới hạn phạm vi áp dụng quy định buộc ghi âm ghi h́nh khi hỏi cung tại nơi giam giữ và trụ sở cơ quan điều tra th́ khả thi không? Theo bà Nga, ở cả hai nơi này, việc đặt thiết bị ghi âm ghi h́nh là không có ǵ khó khăn.
Ở góc nh́n khác, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) phản ánh, khi tiếp xúc với điều tra viên, “anh em nói rất nhiều lần chỉ gặp đối tượng để cảm hóa, khuyên giải để khai ra sự thật”. Nếu như vậy, ông Cương cho rằng, việc ghi âm ghi h́nh và thậm chí là ghi biên bản khi đó cũng không để làm ǵ.
Nghi phạm cứ “im lặng”, làm sao phá án?
http://intermati.com/cothu/Pictures/2015/08m/26ad/nghi-1.jpg
Đại biểu Đỗ Văn Đương cho rằng quy định về "quyền im lặng" là làm bó tay cơ quan điều tra.
Tiếp tục tranh luận xung quanh quy định về nguyên tắc “suy đoán vô tội”, với hướng kiến nghị trong trường hợp không đủ chứng cứ buộc tội nặng hơn, các cơ quan tiến hành tố tụng cần xử lư theo hướng có lợi cho bị can bị cáo, Đại biểu Đinh Xuân Thảo (Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp) không đồng t́nh.
Nhắc lại Điều 31 Hiến pháp quy định một người chưa bị coi là có tội cho đến khi có bản án kết tội của ṭa án có hiệu lực pháp luật, ông Thảo băn khoăn: “Trong quá tŕnh xét xử, thấy bản án không đủ chứng cứ cũng phải kết luận không có tội. Vậy trong giai đoạn điều tra, thấy không đủ chứng cứ cũng phải trả tự do cho người ta, c̣n trong giai đoạn truy tố thấy không đủ chứng cứ buộc tội th́ cũng phải kết luận người ta vô tội".- ông Thảo nêu rơ.
Nguyên Phó Chánh án TAND tối cao Trần Văn Độ (đại biểu An Giang) th́ nhận định, quy định về nguyên tắc tranh tụng thể hiện trong dự thảo Bộ luật không đúng tinh thần Hiến pháp. Hiến pháp quy định nguyên tắc tranh tụng phải được bảo đảm trong tất cả các khâu của hoạt động tố tụng, từ lúc khởi tố, điều tra, truy tố tới xét xử.
Trong quá tŕnh điều tra, bị can có quyền đối chất với người làm chứng. Ở giai đoạn truy tố, bị can, bị cáo có quyền tranh luận với kiểm sát viên lập cáo trạng. Tại toà th́ bị cáo được tranh luận dân chủ với cả bên gỡ tội, buộc tội…
“Quy định như dự thảo Bộ luật là ra ṭa mới tranh tụng th́ nghĩa là phạm trù nguyên tắc tranh tụng đă bị thu hẹp lại. Bên buộc tội và gỡ tội phải b́nh đẳng với nhau, do đó cần tăng cường yếu tố tranh tụng để đảm bảo quyền con người, công lư” – ông Độ phân tích.
Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Đỗ Văn Đương (TPHCM) lại “lắc đầu” với chuyện quy định về “quyền im lặng”.
Viện dẫn hàng loạt vụ thảm sát xảy ra trong thời gian qua, ông Đương thông tin: “Vụ thảm sát 6 người ở B́nh Phước, nếu có quyền ấy th́ chắc Nguyễn Hải Dương đă tuyên bố luôn lúc bị bắt là “tôi im lặng cho đến khi có luật sư”. Rồi nhiều vụ thảm sát khác ở miền Trung, Tây Nguyên đấy, nếu các đối tượng, nghi phạm cứ im lặng hết th́ xử lư làm sao, đối tượng nhất quyết không khai, không nói ǵ th́ làm sao biết hung khí gây án…?”.
Ông Đương “găng” giọng khi đề nghị “đừng đưa ra quy định làm bó tay cơ quan điều tra, như vậy là có lỗi với đất nước, với xă hội”.
***