Tượng Quán Thế Âm quen thuộc với chúng ta thường mang tạo h́nh nữ, tuy nhiên đây không thực sự là giới tính của vị Bồ tát này. Bạn hăy t́m hiểu nhé!
Mọi người khi nhắc đến Quán Thế Âm Bồ tát thường gọi là Phật bà, v́ vị Bồ tát này thường được dựng tượng, vẽ tranh theo tạo h́nh nữ. Trong tác phẩm Tây du kư mà ai cũng biết, Quán Thế Âm cũng là nữ. Bà thường được h́nh dung là một người nữ xinh đẹp hiền hậu, một tay cầm b́nh cam lộ, tay kia cầm cành dương liễu để vẩy nước trong b́nh cứu khổ chúng sinh.
Tuy nhiên, theo Ḥa thượng Thích Thanh Từ trong cuốn Phật pháp tại thế gian, kinh Phổ Môn viết rằng Bồ tát không phải nam, cũng không phải nữ. Ngài hiện thân tùy theo nhu cầu thiết yếu của chúng sinh muốn được cứu độ, nếu là đồng nam cầu cứu th́ Quán Thế Âm Bồ tát hiện thân đồng nam, nếu là đồng nữ cầu cứu th́ ngài hiện thân đồng nữ. Và ngài c̣n nhiều hiện thân khác, tùy duyên thị hiện để cứu độ tất cả.
Vậy tại sao hầu hết các chùa thờ đức Quán Thế Âm đều tạc h́nh người nữ? Ḥa thượng Thích Thanh Từ giải thích trong cuốn Phật pháp tại thế gian rằng, với người Việt Nam từ xưa, người cha thường gắn với h́nh tượng nghiêm trang, nghiêm khắc, nên cha thường được gọi là nghiêm phụ. C̣n người mẹ dịu dàng, khi dạy dỗ con thường khuyên răn con nhỏ nhẹ, không đánh mắng, nên người mẹ được gọi là từ mẫu.

Quán Thế Âm Bồ tát thường được h́nh dung là người nữ.
"Cha th́ nghiêm, mẹ th́ từ. Bồ tát Quán Thế Âm tu hạnh từ bi, thường cứu khổ chúng sinh, nên người ta thường xưng tán ngài là Đại từ Đại bi Quán Thế Âm Bồ tát. Hạnh đại từ bi của ngài là lúc nào cũng an ủi, nhắc nhở, khuyên lơn, đem lại nguồn an vui cho tất cả chúng sinh. Ở đâu có tiếng than, có nỗi khổ, ngài đều đến để cứu vớt. V́ vậy ngài tượng trưng cho tâm hạnh từ bi. Hạnh từ bi th́ gần với t́nh thương của người mẹ, nên người ta tạc tượng ngài là nữ. Đó là h́nh ảnh biểu trưng cho hạnh từ bi, chớ không phải ngài thật là người nữ", Ḥa thượng Thích Thanh Từ viết.
Về h́nh tượng Bồ tát Quán Thế Âm tay trái cầm b́nh cam lộ, tay phải cầm cành dương liễu, kinh Phổ Môn có câu: “Nam mô thanh tịnh b́nh thùy dương liễu Quan Âm Như Lai cam lộ sái tâm nguyện”. Trong đó, “thanh tịnh b́nh” là b́nh thanh tịnh, “thùy dương liễu” là cành dương liễu rủ xuống, “Quan Âm Như Lai cam lồ sái tâm” là nước cam lộ của đức Quan Âm rưới lên tâm. Ư nghĩa câu kinh này là: B́nh thanh tịnh đựng nước cam lộ, nhờ cành dương liễu rưới khắp làm cho tâm người được mát mẻ. Đó là câu nguyện của Bồ tát Quán Thế Âm. H́nh tượng Bồ tát mà chúng ta thấy biểu trưng cho hạnh nguyện của ngài.
Nước cam lộ biểu trưng cho ḷng từ bi, rưới tới đâu là đưa t́nh thương tới đó, làm mát mẻ, êm dịu mọi khổ đau của chúng sinh. B́nh thanh tịnh tượng trưng cho giới đức. Phật tử giữ 5 giới, nhờ giữ giới mà trong sạch, thanh tịnh. Con người có giới đức thanh tịnh mới chứa đựng được ḷng từ bi.
C̣n cành dương liễu yếu mềm, dẻo dai nên khó găy, biểu trưng cho đức nhẫn nhục. Muốn đem ḷng từ bi rải cho chúng sinh mà thiếu đức nhẫn nhục th́ rất khó thực hiện. Khi có những bất đồng, có những người không hợp đạo lư, cần cố gắng ẩn nhẫn bỏ qua, để ḥa thuận giúp đỡ nhau, phụng sự cuộc đời.
VietBF©sưu tập