Lăng mộ cha Nam Phương hoàng hậu, nơi kiến trúc cổ kính ḥa quyện cùng thiên nhiên, là điểm đến đầy cảm xúc tại Đà Lạt.
Ẩn ḿnh giữa rừng thông xanh mát, lăng mộ của ông Nguyễn Hữu Hào - thân phụ Nam Phương hoàng hậu không chỉ là một công tŕnh kiến trúc độc đáo mà c̣n là minh chứng cho t́nh cảm gia đ́nh sâu sắc. Hăy cùng khám phá vẻ đẹp huyền bí và những câu chuyện lịch sử thú vị xoay quanh khu lăng mộ này.
Một góc nhỏ yên b́nh giữa ḷng Đà Lạt
Nằm lặng lẽ trên ngọn đồi thoai thoải thuộc ngă ba Hoàng Văn Thụ - Vạn Thành, lối dẫn về thác Cam Ly nổi tiếng, lăng mộ của ông Nguyễn Hữu Hào mang trong ḿnh sự trầm mặc hiếm có. Không phải ai cũng biết đến nơi này, nhưng với những ai yêu thích sự tĩnh lặng và muốn t́m hiểu về lịch sử, đây đích thị là một điểm đến đầy mê hoặc.
Khu lăng mộ được xây dựng từ năm 1937 theo lệnh của Nam Phương hoàng hậu để thực hiện di nguyện của cha bà. Đây không chỉ là nơi an nghỉ cuối cùng của ông Nguyễn Hữu Hào mà c̣n là biểu tượng cho sự kết hợp hài ḥa giữa văn hóa phương Đông và phương Tây. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Trần Đ́nh Sơn (ZingNews), “lăng mộ này là một ví dụ điển h́nh về sự pha trộn giữa kiến trúc cung đ́nh Huế và dấu ấn Công giáo, phản ánh rơ nét bối cảnh lịch sử và văn hóa thời kỳ đầu thế kỷ 20.”

Khu lăng mộ được xây dựng từ năm 1937 theo lệnh của Nam Phương hoàng hậu để thực hiện di nguyện của cha bà
Kiến trúc độc đáo mang đậm dấu ấn gia đ́nh hoàng hậu
Lăng mộ được xây dựng hoàn toàn bằng đá xanh nguyên khối, vật liệu đặc biệt vừa bền vững vừa trang nghiêm. Khi bước qua cổng vào, du khách sẽ bị thu hút bởi bốn trụ cao chạm khắc hoa sen tinh xảo và tượng chó ngao uy nghi, biểu tượng của sự bảo vệ thiêng liêng.
Điều đặc biệt ở đây là hai cặp câu đối do chính Nam Phương hoàng hậu đề tự, thể hiện tấm ḷng tưởng niệm sâu sắc dành cho cha mẹ. Bên trong, phần mộ của ông Nguyễn Hữu Hào và cụ bà Lê Thị Bính được đặt song song, cao hơn mặt nền khoảng 30cm, nằm trong một ṭa lăng mang dáng dấp cung đ́nh Huế.
Phía sau ngôi mộ là một nhà bia nhỏ bằng đá, khắc bài minh do chính hoàng hậu soạn năm 1939. Đây không chỉ là một di tích tưởng niệm người cha kính yêu mà c̣n là minh chứng cho t́nh cảm gia đ́nh sâu sắc của một hoàng hậu tài sắc vẹn toàn giữa bối cảnh lịch sử đầy biến động.
Nơi lịch sử và thiên nhiên ḥa quyện
Không gian xung quanh lăng mộ càng làm tăng thêm vẻ đẹp thanh tịnh và thơ mộng. Nằm giữa rừng thông xanh mát, nơi đây như tách biệt khỏi nhịp sống ồn ào của thành phố. Những tia nắng sớm xuyên qua tán lá tạo nên những bóng đổ lung linh trên mái ngói hoàng lưu ly và đỉnh thánh giá, tạo nên khung cảnh cứ ngỡ như trong các bộ phim điện ảnh.
Tuy nhiên, trải qua gần 80 năm, khu lăng mộ đă xuống cấp đáng kể. Một số chi tiết quanh phần mái, bậc thang và lan can bị sứt mẻ, cây cỏ bụi rậm mọc um tùm khiến nơi này trở nên hoang vu. Một hướng dẫn viên du lịch địa phương chia sẻ với Dân Trí rằng: “Nhiều du khách khi đến đây đều bày tỏ sự tiếc nuối v́ khu lăng mộ chưa được trùng tu và quảng bá đúng mức. Đây thực sự là một ‘viên ngọc quư’ cần được bảo tồn.”
Gợi ư cho chuyến tham quan ư nghĩa
Nếu bạn quyết định ghé thăm khu lăng mộ này, hăy chọn thời điểm buổi sáng khi nắng nhẹ chiếu qua tán thông. Không chỉ giúp bạn có những bức ảnh đẹp, đây c̣n là lúc không khí trong lành và thanh b́nh nhất. Lưu ư rằng khu vực này khá hoang vắng, nên bạn nên đi theo nhóm hoặc có sự hướng dẫn từ người dân địa phương.
Hành tŕnh khám phá lăng mộ không chỉ là cơ hội để chiêm ngưỡng một công tŕnh kiến trúc độc đáo mà c̣n là dịp để bạn lắng đọng tâm hồn, cảm nhận sự giao ḥa giữa thiên nhiên và con người.
Một lời kêu gọi bảo tồn di sản
Trong bối cảnh nhiều di tích lịch sử đang dần bị lăng quên, việc bảo tồn và phát huy giá trị của khu lăng mộ này là điều cần thiết. Không chỉ là di sản của gia đ́nh hoàng hậu cuối cùng triều Nguyễn, đây c̣n là một phần kư ức văn hóa, lịch sử của thành phố Đà Lạt.
Với vẻ đẹp cổ kính và những câu chuyện lịch sử sâu sắc, lăng mộ của ông Nguyễn Hữu Hào xứng đáng được nhiều người biết đến hơn. Hy vọng rằng trong tương lai, khu lăng mộ này sẽ được trùng tu và đưa vào khai thác du lịch một cách hợp lư, để không chỉ người dân Việt Nam mà cả du khách quốc tế có thể cảm nhận được giá trị độc đáo của nó.
VietBF@sưu tập