Nếu là người dân VN th́ đa số kể cả những người trong và ngoài lănh thổ đều mơ ước và mong muốn chuyển đổi từ một xă hội độc đảng toàn trị sang một xă hội dân chủ đa đảng. Ai cũng hiểu điều đó. Bởi chỉ có xă hội dân chủ đa đảng mới thực sự đáp ứng các quyền tự do dân chủ, tôn trọng các quyền con người, đem lại b́nh đảng, công lư cho mọi người dân. Và nó là nền tảng vững trắc để xây dựng một nước Việt Nam dân chủ, giàu mạnh và văn minh.
Đồng thời c̣n một số ư kiến e ngại rằng khi chuyển sang xă hội dân chủ đa đảng sẽ tạo ra sự tranh chấp quyền lực và dẫn đến bất ổn và rối loạn xă hội.
Nhưng chúng ta cần phải hiểu rằng mọi bất ổn và rối loạn xă hội đều đă được ươm mầm, nuôi dưỡng từ trong xă hội độc đảng toàn trị trong suốt nhiều thập kỷ. Bởi các chế độ toàn trị cai trị xă hội bằng cảnh sát, an ninh, luật rừng và gây ra nỗi sợ hăi trong xă hội.
Các chế độ độc tài, độc đảng tạo hàng trăm ngàn dân oan, hàng ngàn vụ án oan, bóc lột Nhân dân bằng hàng trăm loại thuế, phí hết sức vô lư. Giáo viên bóc lột học sinh, sinh viên bằng học thêm, mua điểm. Bác sĩ bóc lột bệnh nhân bằng phong b́,…. Tham nhũng tràn lan, yếu kém trong quản lư, điều hành đất nước,… Tất cả những điều đó đang dồn nén xă hội. Khi Nhân dân không thể chịu đựng được, cách mạng xă hội sẽ bùng phát. Chế độ độc đảng toàn trị tan dă và sụp đổ. Chế độ dân chủ đa đảng được xây dựng lên. Nhưng người dân và các đảng phái chính trị mới được ra đời chưa được trải nghiệm nền văn hóa chính trị dân chủ. Bởi vậy trong giai đoạn đầu của chế độ dân chủ đa đảng sẽ có những bất ổn.
Vậy làm thế nào để Việt Nam có thể xây dựng được xă hội dân chủ đa đảng đáp ứng được mơ ước và mong muốn của Nhân dân và không gây ra những bất ổn và rối loạn xă hội?
Tôi cho rằng mọi người dân Việt Nam ở trong và ngoài nước, các tổ chức tôn giáo và đảng cộng sản cần phải hiểu và cùng thực hiện các giải pháp sau:
1/ Thành lập các tổ chức xă hội dân sự độc lập.
Trong hơn hai năm qua, đă có hơn 20 tổ chức xă hội dân sự(XHDS) ra đời. Mặc dù đă tạo được chỗ đứng và không gian hoạt động. Nhưng hầu hết c̣n nhỏ bé và chưa đáp ứng và giải quyết được các nhu cầu của xă hội. Bởi vậy các tổ chức XHDS cần phải t́m ra điểm yếu của mỗi tổ chức để khắc phục và phát triển. Các tổ chức XHDS cũng cần phải liên kết, hợp tác với nhau trong việc bảo vệ lợi ích chung cũng như cùng nhau thực hiện các sứ mệnh xă hội.
C̣n rất nhiều những khoảng trống và không gian cho các tổ chức XHDS độc lập mới ra đời để đáp ứng nhu cầu của xă hội. Như các tổ chức bảo vệ môi trường, bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ học sinh, sinh viên, các tổ chức xă hội nghề nghiệp,…..
Mỗi công dân cần phải ư thức và quyền, lương tâm, trách nhiệm và nghĩa vụ của ḿnh trong việc chuyển đổi từ xă hội phi dân chủ, lạc hậu sang một xă hội dân chủ, văn minh. Bởi vậy mỗi người cần phải tham gia hay cùng nhau xây dựng lên các tổ chức XHDS đáp ứng các nhu cầu của bản thân và cộng đồng xă hội.
Các tổ chức XHDS sẽ đóng vai tṛ quan trọng cùng với các tầng lớp Nhân dân quản lư và điều hành xă hội từ cấp cơ sở để đảm bảo một tiến tŕnh chuyển đổi từ xă hội độc đảng sang xă hội dân chủ đa đảng một cách ḥa b́nh và ổn định.
2/ Thành lập các tổ chức, đảng phái chính trị;
Việc xây dựng các tổ chức, đảng phái chính trị là vô cùng cần thiết trong tiến tŕnh thay đổi xă hội. Các tổ chức, đảng phái chính trị đóng vai tṛ tập hợp, đào tạo ra đội ngũ cán bộ có khả năng quản trị đất nước. Các tổ chức, đảng phái chính trị đưa các cán bộ của ḿnh ra tranh cử với nhau vào các cơ quan dân cử và chính quyền từ trung ương đến địa phương.
Việc thành lập lên các tổ chức, đảng phái chính trị sẽ tạo điều kiện cho mọi công dân có quyền và cơ hội tham gia hoạt động chính trị. Họ có quyền và cơ hội được phục vụ Nhân dân nếu được Nhân dân quyết định lựa chọn. Tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh giữa các tổ chức, đảng chính trị mới với đảng cộng sản. Và Nhân dân cũng có nhiều ứng cử viên, nhiều đảng để đưa ra quyết định lựa chọn thông qua bầu cử.
3/ Vai tṛ của các tổ chức tôn giáo.
Vai tṛ của các tổ chức tôn giáo là hết sức quan trong trong tiến tŕnh dân chủ hóa đất nước. Hầu hết các tổ chức tôn giáo đều có số lượng thành viên đông đảo, có hệ thống tổ chức chặt chẽ từ trung ương đến địa phương.
Các tổ chức tôn giáo, các chức sắc tôn giáo th́ không làm chính trị, nhưng các tổ chức tôn giáo, chức sắc tôn giáo cần phải động viên, khích lệ, ủng hộ các tín đồ, thành viên của ḿnh tham gia vào các tổ chức XHDS, các tổ chức, đảng phái chính trị.
Nền tảng đạo đức, luân lư của các tôn giáo là tài sản quí báu. Nó không nên chỉ được thực hiện trong cộng đồng các tôn giáo, mà cần được ảnh hưởng vào các tổ chức, đảng phái chính trị. Và khi các giá trị đạo đức, luân lư được các chính trị gia thực hiện trong đời sống phục sự quốc gia của họ. Nó sẽ giúp cho nền chính trị minh bạch, trong sáng và giữ được các chuẩn mực đạo đức.
Các tổ chức tôn giáo cùng với các tổ chức XHDS và các tổ chức, đảng phái chính trị sẽ cùng hợp tác với nhau trong tiến tŕnh thay đổi đất nước. Chắc chắn sự chuyển đổi từ độc đảng sang dân chủ đa đảng sẽ diễn ra trong trật tự và ḥa b́nh. Đem lại lợi ích chung cho cả quốc gia, dân tộc.
4/ Vai tṛ của cộng đồng người Việt ở Hải ngoại.
Trong những năm qua, cộng đồng người Việt Hải ngoại đă và đang đóng vai tṛ rất quan trọng trong việc vận động cộng quốc tế quan tâm và và gây áp lực với chính quyền Việt Nam về nhân quyền. Đồng thời cộng đồng người Việt Hải ngoại đă và đang trở thành hậu phương vững chắc cho phong trào dân chủ trong nước.
Có thể khẳng định rằng trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai, cộng đồng người Việt Hải ngoại đóng vai tṛ cực kỳ quan trọng với sự tồn tại và phát triển của phong trào dân chủ trong nước. Bởi vậy, cộng đồng người Việt cần phải nỗ lực hơn nữa hợp tác, ủng hộ, tham gia và giúp đỡ cho sự ra đời và phát triển của các tổ chức XHDS, các tổ chức, đảng phái chính trị ở trong nước.
5/ Vai tṛ của đảng cộng sản trong tiến tŕnh dân chủ hóa ḥa b́nh và trật tự.
Một lần nữa, chúng ta cần phải khẳng định lại rằng: mọi sự rối loạn, bất ổn đều được nảy sinh, ươm mầm và ấp ủ trong ḷng của chế độ độc đảng toàn trị. Khi chế độ toàn trị vững mạnh, họ sử dụng bạo lực, trấn áp để kiểm soát mọi mâu thuẫn, bất ổn. Nhưng không bao giờ giải quyết được tận gốc, hay xóa bỏ được mâu thuẫn và nguồn gốc, nguyên nhân của bất ổn. Mọi sự bất ổn, mâu thuẫn vẫn được nuôi dưỡng, ấp ủ chờ thời cơ bùng phát.
Chúng ta cũng cần khẳng định thêm rằng: Tiến tŕnh thay đổi từ xă hội độc đảng toàn trị sang xă hội dân chủ đa đảng tại Việt Nam là không thể đảo ngược. Đảng cộng sản chỉ có thể làm chậm đi chứ không thể xóa bỏ được tiến tŕnh này. Đảng cộng sản càng cố cản trở, ḱm hăm bao nhiêu th́ nguy cơ bùng phát bất ổn và rối loạn càng cao. Nhất là trong giai đoạn hiện nay đảng cộng sản đang rơi vào suy thoái và suy yếu. Nhân dân ngày càng mất niềm tin vào đảng cộng sản. Các mâu thuẫn, bất ổn xă hội đang được tích tụ và dồn nén.
Bởi vậy trong khi c̣n cơ hội và có thể đóng vai tṛ quan trọng trong việc chuyển đổi một cách ḥa từ độc đảng toàn trị sang dân chủ đa đảng. Đảng cộng sản cần phải thay đổi nhận thức, tôn trọng các quyền con người. Đảng cộng sản cần phải thực hiện những bước đi cụ thể như sau:
a/ Xây dựng luật về hội một rơ ràng, minh bạch tạo điều kiện cho các tổ chức XHDS, các tổ chức, đảng phái chính trị ra đời và hoạt động. Tạo điều kiện có các tổ chức XHDS, đảng chính trị từng bước đóng vai tṛ ngày càng lớn hơn trong đời sống xă hội và đời sống chính trị.
b/ Trả lại quyền làm báo chí tư nhân cho công dân, sửa đổi luật báo chí để cho phép các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền h́nh,… tư nhân được thành lập.
c/ Sửa đổi luật bầu cử cho phép các tổ chức, đảng phái chính trị tham gia tranh cử ở cấp địa phương, sau đó là quốc hội.
Kết luận:
Việc chuyển đổi một cách ḥa b́nh, ổn định từ chế độ độc đảng toàn trị sang chế độ dân chủ đa đảng hoàn toàn có thể thực hiện. Khi mà mỗi người dân đều có ư thức, trách nhiệm trong việc xây dựng các tổ chức XHDS, các tổ chức, đảng phái chính trị. Cùng với các tổ chức tôn giáo, cộng đồng người Việt Hải ngoại, chắc chắn phong trào dân chủ Việt Nam sẽ lớn mạnh nhanh chóng, tạo đủ áp lực để đảng cộng sản phải thực thi cải cách. Và trong đó có vai tṛ không thể phủ nhận của đảng cộng sản trong việc chuyển đổi ḥa b́nh hay bất ổn.