Blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và gia đ́nh đến Mỹ sau gần ba tháng hít thở không khí tự do, khiến Mẹ Nấm có được cảm xúc chia sẻ tṛ chuyện cùng với độc giả, khán giả những trải nghiệm đầu tiên đến Orange County, đến Little Saigon – thủ đô của người Việt tị nạn Cộng Sản, mà sau khi từ nhà tù CSVN được đưa thẳng đến Houston, Texas, vào năm ngoái.
Blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh lần đầu đến Little Saigon. (H́nh: Ngọc Lan/NV)
Tṛ chuyện với phóng viên Người Việt, blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh cho biết “đồng hương hải ngoại quan tâm đến t́nh h́nh trong nước nhiều hơn ḿnh nghĩ.”
Ngọc Lan (NV): Sau ba tháng tới Mỹ, cảm xúc của Quỳnh ở thời điểm này như thế nào?
Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh: Sau ba tháng đặt chân tới Mỹ, niềm vui được tự do vẫn là thứ cảm xúc lớn nhất, lấn át mọi cảm xúc khác trong Quỳnh. Để bắt đầu lại cuộc sống mới trên một đất nước mới trong một hoàn cảnh không b́nh thường như thế này, là điều không hề dễ dàng. Nhưng nhờ có sự giúp đỡ của những người Việt đồng hương ở Houston và cộng đồng quốc tế, gia đ́nh Quỳnh cũng đang dần dần ổn định cuộc sống. Mặc dù thủ tục giấy tờ c̣n gặp nhiều khó khăn, nhưng mỗi lần nh́n thấy hai con là Gấu và Nấm đi học về, các con líu lo kể chuyện trên trường, nh́n thấy hai con có thể thích nghi với cuộc sống nhanh như vậy, th́ đó là sự động viên khích lệ tinh thần lớn nhất đối với Quỳnh và tất cả những người thân yêu Quỳnh.
Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (thứ ba, trái) và các thân hữu cùng Ban Biên Tập nhật báo Người Việt. (H́nh: Dân Huỳnh/Người Việt)
NV: Điều ǵ Quỳnh cảm thấy thích nhất khi ở đây?
Mẹ Nấm: Quỳnh nghĩ đó là cảm giác được là chính ḿnh, mà không phải chịu bất kỳ một áp lực nào. Quỳnh đă có vài lần chia sẻ đó là Quỳnh thấy sự tự tin của các con, đặc biệt là bé Nấm. Bé cho Quỳnh thấy được tương lai, được cơ hội mới. Nhờ nh́n vào các con mà Quỳnh mới thấy đỡ hối hận về quyết định đi Mỹ của ḿnh. Đặc biệt hơn, Quỳnh có thời gian để t́m hiểu về cộng đồng của những người đi trước, Quỳnh mới biết được rằng rất nhiều người nghĩ về Việt Nam, đây là điều tích cực nhất mà khi đấu tranh ở trong nước Quỳnh không hề nh́n thấy.
NV: Mẹ Quỳnh là người thay Quỳnh trong thời gian hơn hai năm Quỳnh ở trong tù để chăm sóc các con của Quỳnh. Hiện tại mẹ Quỳnh như thế nào?
Mẹ Nấm: Mẹ Quỳnh vẫn c̣n đang trong thời gian bị xáo trộn tâm lư, bà chưa thể quen với cuộc sống ở đây. Mỗi lần nh́n mẹ coi camera về cuộc sống ở Việt Nam, Quỳnh hiểu rằng mẹ c̣n rất nhớ nhà và muốn trở về Việt Nam. Niềm vui nhất của bà mỗi ngày là nh́n hai bé Nấm và Gấu tíu tít trở lại, hoàn toàn khác hẳn so với thời gian mà Quỳnh không có ở nhà. Trước đây gia đ́nh không cho biết là hai bé Nấm và Gấu đều bị khủng hoảng về tâm lư và phải đi chữa trị. Hy vọng là khi mẹ biết lái xe mẹ sẽ trở lại năng động như ngày xưa.
Nếu không có Nấm, Quỳnh chỉ là một công chức b́nh thường
NV: Tại sao Quỳnh lại tham gia hoạt động xă hội từ lúc có con, thay v́ nhiều người khi có con người ta thường phải dành nhiều thời gian cho con?
Mẹ Nấm: Đúng là Quỳnh tham gia hoạt động từ lúc có con. Nhưng phải nói ư thức về xă hội, trách nhiệm đối với tương lai được xây dựng là nhờ từ lúc Quỳnh có con. Nếu không có Nấm, có lẽ Quỳnh cũng chỉ là một công chức nhà nước b́nh thường, có một công việc ổn định, lương rất khá, và cũng chỉ sống như bao nhiêu người khác là muốn kiếm được nhiều tiền, du lịch, rồi trải nghiệm để thấy những mặt nổi chứ không thấy được mặt ch́m của xă hội. Cho đến khi có con, chứng kiến những bất công về bảo hiểm y tế, chứng kiến nhiều bất công khác trong xă hội, ḿnh thấy ḿnh có trách nhiệm với con ḿnh hơn. Thực ra lúc đầu Quỳnh chỉ nghĩ ḿnh làm cho con, nhưng sau này có thời gian suy nghĩ ḿnh mới thấy rơ hơn đó là trách nhiệm với tương lai, trách nhiệm với xă hội mà ḿnh nh́n qua đứa con, v́ ḿnh không muốn con ḿnh phải bị những điều như ḿnh, nên đó là lư do. Có thể nói Nấm là nguyên nhân cũng là cảm hứng, là động lực để giúp Quỳnh qua những khó khăn để thấy được tương lai cho những đứa con của ḿnh.
NV: Là một người mẹ, khi nh́n thấy hai đứa con ḿnh đều có vấn đề về tâm lư, có lúc nào thật ḷng Quỳnh nghĩ nếu Quỳnh không rơi vào ṿng tù tội, có nhiều thời gian chăm sóc con như một người mẹ b́nh thường th́ nó sẽ có thể không bị như vậy không?
Mẹ Nấm: Quỳnh không nghĩ như vậy, tại v́ xét về trách nhiệm của một người mẹ trong suốt thời gian Quỳnh đi hoạt động th́ Quỳnh vẫn chu toàn khá tốt, biết cân bằng thời gian cho con, cho gia đ́nh và các hoạt động bên ngoài, không làm ảnh hưởng ǵ đến tinh thần của hai đứa nhỏ. Nhưng nếu Quỳnh không dấn thân th́ con Quỳnh cũng chỉ sẽ sống một cuộc đời b́nh thường giống như nhiều thanh niên ích kỷ khác thôi. Trong khi chính Quỳnh đă từng đặt câu hỏi với bố mẹ là biết mà không nói hay tại sao giữ im lặng lâu quá mà không dấn thân, nên Quỳnh không muốn con Quỳnh nếu không là một đứa trẻ thu ḿnh lại v́ bị công an, bị người khác chèn ép, th́ nó cũng sẽ sống một cuộc đời mà như Quỳnh hay nói với bạn bè đồng lứa là “tụi ḿnh sống hơi thiếu muối.” Nếu Quỳnh là một người sống thiếu muối th́ sẽ cho ra những đứa con thiếu muối. Cho nên Quỳnh nghĩ không có t́nh trạng tâm lư này th́ sẽ có t́nh trạng tâm lư khác và tâm lư hiện nay là tâm lư “mackeno” (mặc kệ nó) của xă hội, mà tâm lư đó cũng nguy hiểm vô cùng.
Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và nhà báo Ngô Nhân Dụng tại nhật báo Người Việt. (H́nh: Ngọc Lan/Người Việt)
NV: Điều ǵ khó khăn nhất đối với Quỳnh trong thời gian qua là ǵ?
Mẹ Nấm: Thứ nhất là Quỳnh mong hoàn tất thủ tục giấy tờ. Thứ hai là Quỳnh trăn trở làm sao để tiếp tục những việc muốn làm, những ước mơ c̣n dang dở bên Việt Nam, làm sao để làm tốt phần việc đó là bảo vệ những người ở lại, những người đang lên tiếng. Cái khó nhất là Quỳnh không muốn bị biến thành một người tranh đấu bị bứng khỏi đất nước và trở thành kẻ viết tiếp giấc mơ trong im lặng. Để tiếp tục ước mơ, khao khát của ḿnh qua những ǵ ḿnh được học để không lăng phí thời gian, vẫn là khó khăn nhất.
NV: Để tiếp tục ước mơ đó, Quỳnh có dự tính đi học tiếp hay kiếm việc làm chưa?
Mẹ Nấm: Quỳnh sẽ tiếp tục đi học. V́ đối với những người ḿnh lên án là “thiếu kiến thức là ngu dốt,” th́ chỉ có kiến thức và văn minh mới có thể giúp ḿnh chiến thắng họ và cho ḿnh một tư thế vững vàng hơn, cũng như có thêm kiến thức để bảo vệ người khác.
Hối tiếc v́ bị bắt sớm quá…
NV: Tính từ khi tham gia vào các hoạt động đấu tranh cho đến nay, điều mà Quỳnh cảm thấy hối tiếc nhất là ǵ?
Mẹ Nấm: Nếu cho Quỳnh chọn lại th́ Quỳnh sẽ bớt những hoạt động công khai lại, trầm một chút, không để bị đẩy lên thành biểu tượng sớm quá để Quỳnh có thể giúp được nhiều người về tinh thần, về nền tảng, về kinh nghiệm đấu tranh nhiều hơn một chút rồi ḿnh bị bắt cũng không sao. Điều hối tiếc là ḿnh bị bắt sớm quá trong lúc ḿnh chưa làm được những điều ḿnh muốn.
NV: C̣n điều mà Quỳnh cảm thấy hài ḷng nhất cho đến thời điểm này?
Mẹ Nấm: Là Quỳnh đă bước qua được nỗi sợ hăi đời thường, sợ hăi cơm áo, sợ hăi xa gia đ́nh để mà khơi dậy sự dũng cảm của những người khác. Nh́n lại cũng thấy ḿnh đă tạo ra được một chút thay đổi về nhận thức xă hội ở nhiều người, là từ trường hợp của Mẹ Nấm th́ những người b́nh thường nhất trong xă hội cũng phải đặt câu hỏi một người như vậy tại sao lại bị bắt? Đó là điều, mà như Quỳnh hay nói, là hăy bắt đầu từ những việc b́nh thường để dần dần bớt sợ rồi hết sợ chứ không thể hết sợ ngay liền được. Quỳnh nghĩ cách Quỳnh đi qua sợ hăi, để có thể từ từ b́nh thản là một thành công lớn nhất mà trước giờ Quỳnh làm được.
NV: Sau ba tháng tiếp xúc với cộng đồng người Việt ở Houston nói riêng và bây giờ là cộng đồng ở California, cảm nghĩ của Quỳnh như thế nào về cộng đồng hải ngoại?
Mẹ Nấm: Quỳnh thấy các cô, bác, anh chị ở đây rất thương quư Quỳnh, mọi người rất dễ thương. Điều Quỳnh bất ngờ nhất là ngay cả khi tới một tiệm mua gà, cô chủ tiệm cũng nhận ra Quỳnh, những người xung quanh cũng nhận ra, rồi mọi người cố gắng động viên Quỳnh v́ mọi người biết những khó khăn của cuộc sống mới. Quỳnh không nghĩ rằng có rất nhiều đồng hương ở xa quan tâm tới t́nh h́nh Việt Nam đến như vậy, ai trong họ cũng đều có ước mơ được quay về hết. Quỳnh rất bất ngờ v́ điều đó, khác với cái nh́n lúc c̣n trong nước rất nhiều.
NV: Cám ơn cuộc tṛ chuyện với Mẹ Nấm. Chúc Quỳnh sớm ḥa nhập với cuộc sống và thực hiện được đầy đủ những ước mơ của ḿnh. (Ngọc Lan)
Games
