Tôi đă đọc đâu đó một tiểu luận nói về hưu, ở đó có nói dân Nam Kỳ như tôi cứ quen miệng phát âm là “hu”, khiến những người bạn Bắc Kỳ khó tính thường nhăn mặt.
Nói “hu” nghe như huưt gió, vui tai; nói “hưu” phải méo miệng, méo môi không dễ, nhưng đàng nào th́ cũng có một nghĩa là thôi, là nghỉ, là không c̣n vật lộn với đời ... Tôi có ông anh hay chữ Nho c̣n ở Việt Nam, nghe tôi quyết định hưu trí ... đă dạy tôi rằng: Hưu của chữ Nho bao gồm hai bộ chữ, Nhân Và Mộc ... có nghĩa là một người về hưu là có thể ngồi an nhàn dưới gốc cây.
Năm nay tôi tṛn 61 tuổi. Cách đây 2 năm tôi đă định kế hoạch về hưu ở tuổi 60. Thế nhưng, một hôm tôi đưa vợ đến vấn an một ông quan to, tuổi lớn hơn tôi, tận mắt chứng kiến cảnh huynh trưởng nhà ḿnh không lợi tức, bị vợ con đối xử không được mặn mà, ưu ái cho lắm, tôi đâm phân vân suy ngẫm câu: Chưa hưu đời đă buồn thiu. Hưu rồi đời sẽ hắt hiu thế nào?!
Sau đó huynh trưởng đă có công ăn việc làm, và phong độ cũng đă gia tăng theo túi tiền mà phục hồi hiên ngang dần, vợ con nể trọng vô cùng!
Do vậy năm rồi, đúng 60 tuổi, sợ quá, tôi không dám về hưu và cứ chần chờ, do dự. Măi đến khi con gái đầu ḷng của tôi cùng với mẹ nó nài nỉ đủ điều, tôi mới đủ can đảm quyết định chính thức về hưu ... trễ hết một năm theo dự trù.
Hưu rồi, dứt bỏ gánh nặng của đời, tôi mới thực sự hối hận là ḿnh đă về hưu muộn mất một năm. Đời sống hưu sao mà nhẹ nhàng, thanh tao quá! Chỉ có một chuyện chưa quen là mới 7 giờ sáng, chim ngoài vườn đă ca hót líu lo, không làm sao tiếp tục nằm vùi thêm được. Về hưu rồi mới thấy đời sống hết sức tự do, muốn đi đâu th́ đi, muốn làm ǵ th́ làm, không ràng buộc, không cần tuân theo giờ giấc.
Ban mai, lúc nào thích, bang ra bờ sông cạnh nhà, thiền hành dọc theo ḍng nước chảy lững lờ, hoặc ngả lưng nằm dài trên băi cỏ công viên mà ngắm mây trời vô tư trôi dạt về một phía chân trời xa xăm. Trưa thả bộ đến hồ tắm, tha hồ vùng vẫy, lặn hụp, vừa bàn chuyện khào với những người bạn già mới quen, hoặc chưa từng gặp bao giờ. Chiều xuống nhà có sẵn vườn trước, vườn sau, tưới kiểng, ngắm hoa chờ bụng đói. Muốn đi Footscray ăn phở, hay xuống China Town dạo phố phường; chỉ cần thả bộ mấy mươi bước, đón xe tram, xe bus; mua vé giảm giá ngược xuôi suốt ngày, muốn về lúc nào cũng êm, chẳng ai buồn nhắc nhỡ, chẳng ai thắc mắc mong chờ ... Tiếc một chuyện là tôi chưa mời được ông anh kính mến thông thạo Nho ngữ của tôi sang Úc đây chơi một chuyến, để cho ông tận mắt chứng kiến: Ngoài khu vườn sau không kể, cạnh nhà c̣n có một công viên mênh mông, đầy cây xanh, rợp bóng mát, mặc sức nằm ngồi dưới gốc cây .. sẽ thấy ư nghĩa chữ hưu y như tiếng Nho tượng h́nh mô tả.
Tôi nói điều này, không ngoa một chút nào cả: Cuộc sống vui thú điền viên của tôi sướng hơn Nữ Hoàng, nhẹ nhơm hơn quư thầy ở các Chùa Bát Nhă. Có đúng không quư vị?! - Nữ Ḥang lúc nào cũng nơm nớp lo sợ đủ điều, sợ cả báo chí thường xuyên ŕnh ṃ ... c̣n các Chư Tôn th́ cũng phải chờ Phật tử bẩm thầy, bạch sư phụ kính mời thọ trai.
Tôi th́ chẳng sợ, chẳng phiền, chẳng chờ, chẳng cần ǵ cả; đói th́ ăn, mệt th́ ngủ. Lười th́ có sẵn cơm trong nồi tự động giữ ấm 24/24, ḿ ăn liền dự trữ trong kho có thừa; siêng năng hăng hái hơn th́ th́ ra xe công cộng, đi xa một chút th́ là cơm Việt, cơm Tàu, Sushi Nhựt Bổn; gần kề một bên th́ Khu Shopping High Point, món ăn xứ nào mà thiếu, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Trung Đông cũng có luôn.
Những buổi trưa nắng ấm chan ḥa, tôi nằm đong đưa, kẽo kẹt chiếc vơng quê hương tha hồ mà nhớ thương về con nhạn trắng G̣ Công; dưới mái hiên nhà thủy tạ, gió hiu hiu mát rượi, tôi vưà đọc sách kim cổ, vừa nhắp chung trà Ô Long thượng hảo hạng, vừa nghe tiếng chim nhặt khoan, du dương bất tận, ḥa lẫn với tiếng róc rách từ ḥn non bộ ...
Đôi lúc giật ḿnh, tôi tự cảm thấy cuộc sống của ḿnh dạo sau này sao mà thiền tông và vô vi quá xá ... giống như bốn câu thơ của Thiền Sư Trần Nhân Tông:
Ở đời vui đạo hăy tùy duyên
Đói đến th́ ăn, mệt ngủ liền
Trong nhà có bậu, thôi t́m kiếm
Đói cảnh vô tâm khỏi phải thiền
Nói rằng cuộc sống của tôi bây giờ thiền quá, có lẽ là tôi đang múa ŕu qua mắt các vị thiền sư chuyên nghiệp, quư vị Thượng Tọa, Đại Đức khả kính; nhưng chắc chắn là tôi đang tập sống trọn vẹn theo bốn câu thơ con cóc mà tôi tự đặt ra làm mẫu mực cho tôi sau đây:
Từ độ về hưu sống rất nhàn
Không danh, không lợi, chẳng lo toan
Đươc thua, hơn thiệt, không màng tới
Chỉ giữ cho ḷng một thảnh thơi
Vơ Đại Sinh,
Melbourne, Australia
Games
