Ḷng dạ con người là thứ khó đoán, khó nắm bắt. Nhưng bằng 'thuật xem tướng' của Tăng Quốc Phiên, chúng ta hoàn toàn có thể đoán định được độ thâm sâu, sự phát triển, thăng tiến của một người...Mà làm bất kỳ việc ǵ cũng phải học cách dùng người, mà muốn dùng được người phải học cách thấu ḷng người.
Người xưa có câu "tâm sinh tướng, tướng mạo của một người cũng có thể phản ánh ra tâm tính của họ. Bộ "Thuật xem tướng" của Tăng Quốc Phiên dù chỉ vỏn vẹn trong 40 chữ, nhưng lại bao hàm được rất nhiều phương diện như tướng mạo, hành động, ngôn ngữ… Những lời đúc kết này không những hữu dụng trong nhiều khía cạnh, mà c̣n trùng khớp với các lư thuyết của tâm lư học hiện đại.
"Thuật xem tướng", của Tăng Quốc Phiên được tóm trong 8 câu và 40 chữ, được người đời tôn vinh là đỉnh cao trí tuệ. Đó là:
"Tà chính khán nhăn tị, chân giả khán chủy thần. Công danh khán khí vũ, sự nghiệp khán tinh thần. Thọ yểu khán chỉ trảo, phong ba khán cước cân. Nhược yếu vấn điều lư, toàn tại ngữ ngôn trung".
Có nghĩa là: Chính tà xem mắt mũi, thật giả xem môi. Công danh xem khí khái, phú quư xem tinh thần. Chủ kiến xem tay, phong ba xem bàn chân. Muốn xem quy củ, nh́n vào lời ăn tiếng nói.
Nếu bạn có thể hiểu được 40 chữ này, th́ không khó để nh́n thấu người trong thiên hạ.
1. Chính tà nh́n mắt mũi
Trung và gian chính là hai phương chủ yếu trong cách nh́n người của cổ nhân. Nếu đến người tốt, xấu cũng không thể phân biệt, th́ nói ǵ đến dùng người, v́ thế câu đầu tiên trong khẩu quyết nh́n người của Tăng Quốc Phiên là “Tà chính khán nhăn tị” tức là muốn biết tà hay chính th́ hăy nh́n mắt và mũi. Nếu mắt lé mũi lệch, người này chắc chắn ḷng dạ không ngay thẳng.
Đôi mắt thường được ví với "cửa sổ tâm hồn. Phẩm hạnh của một người như thế nào, từ ánh mắt của người đó có thể đoán định được.
Trong các hoạt động giao tiếp hàng ngày, chúng ta đều rất chú ư quan sát đôi mắt của đối phương, đặc biệt là trong lần đầu gặp gỡ hay khi chào hỏi lẫn nhau. Ấn tượng sâu đậm nhất đọng lại trong tâm trí mọi người sau mỗi lần gặp mặt đều được quyết định bởi h́nh dạng và thần thái của đôi mắt.
Nguyên nhân là v́ đôi mắt của mỗi người không chỉ có khả năng truyền đạt những suy nghĩ nội tâm cũng như cá tính mà c̣n có thể bộc lộ hành vi cử chỉ của người đó.
Những người có thói quen liếc nh́n người khác, hoặc khi cùng người khác nói chuyện, ánh mắt lúc nào cũng láo liên, không dám nh́n thẳng vào đối phương, th́ kiểu người này có thể là người không chân thành.
2. Thật giả xem môi
Muốn biết một người có chân thành đôn hậu hay không, từ những biến đổi nho nhỏ trên môi là có thể biết được. Người ăn nói chân thành th́ miệng vuông vắn tṛn trịa, là người có chủ kiến khi gặp chuyện cấp bách, là người tạo được chỗ đứng vững chắc.
Miệng là cơ quan "ra vào" chủ yếu của cơ thể, nên những người ăn nói từ tốn, thành thật là những người có đạo đức cao quư, trung thành và đáng tin cậy. Ngược lại, người ‘mồm mép tép nhảy’, đâm bị thóc chọc bị gạo, th́ không nên kết giao.
Tương tự, những người có đôi môi dày phần lớn là người cởi mở, hướng ngoại và nhiệt t́nh; c̣n những người có đôi môi mỏng phần lớn là người hay giảo biện, kiêu căng và ngạo mạn.
3. Công danh xem khí khái
Tăng Quốc Phiên cho rằng, một người có được công danh hay không, chủ yếu là xem người đó có khí khái hay không.
Nếu một người biết tu dưỡng, th́ từ vẻ bề ngoài sẽ toát lên khí chất đặc biệt từ nội tâm, về sau nhất định sẽ công thành danh toại. Muốn biết một người có thành danh hay không th́ hăy xem trạng thái tinh thần của người đó. Nếu một người mà mỗi lời nói ra đều là lời chân thành từ đáy ḷng, nói năng gọn ghẽ, súc tích, th́ khi tư duy vấn đề cũng rất chặt chẽ logic.
4. Phú quư xem tinh thần
Trong cuộc sống, có những người luôn chán nản, buồn phiền. Một người như vậy thường được mô tả là "mặt mày ủ rũ".
Một người "mặt mày ủ rũ" rất khó có được đại phú đại quư. Ngược lại người phú quư th́ tinh thần lúc nào cũng phấn chấn sục sôi, tâm t́nh khoáng đạt, cơ thể đầy đặn.
Ngoài ra, phú quư cát tường không chỉ nằm ở tinh thần phấn chấn, mà c̣n ở sự chăm chỉ cầu tiến. Một người chăm chỉ cầu tiến, tinh thần sung măn, càng có thể lập nên đại nghiệp, giành được phú quư cát tường.
5. Chủ kiến xem tay
Ḷng bàn tay, những người có đường chỉ tay rơ ràng và có ḷng bàn tay nông th́ tâm định", trái lại, "những người có đường chỉ tay nhạt và không trật tự, th́ tâm rối rắm, không ổn định.
Cái gọi là "tâm định" chính là nói đến chủ kiến của nội tâm, khi gặp chuyện hay lúc lâm nguy th́ tâm không loạn, b́nh tĩnh vững vàng.
Cho dù bạn thuận tay trái hay tay phải th́ bàn tay và các ngón tay ở tay thuận đó có ảnh hưởng đến việc kinh doanh và phẩm chất cá nhân của bạn, trong khi đó các ngón tay ở tay c̣n lại nói về thái độ của những người thân bên cạnh bạn.
Ngón tay cái mạnh ở bàn tay thuận tiết lộ cho bạn biết rằng bạn đang phấn đấu đạt được thành công trong công việc.
Ngón tay trỏ mạnh sẽ tiết lộ về sự quan tâm của bạn về quyền lực, tính cách cá nhân và sự khôn ngoan.
Ngón tay giữa là trách nhiệm, khả năng, tự tin, trưởng thành và khôn ngoan.
Ngón tay đeo nhẫn là tính nghệ thuật và cách thể hiện bản thân.
Ngón tay út mô tả về kỹ năng giao tiếp của bạn.
Tăng Quốc Phiên cũng cho rằng, một người có chủ kiến hay không, có thể nh́n vào ngón tay của họ. Những người có ngón tay dài và ḷng bàn tay dày dặn phần lớn là người kiên định tự tin, biết liệu trước tính sau, v́ vậy họ có thể dựng nên đại nghiệp.
6. Phong ba xem bàn chân
Bàn chân không chỉ là bộ phận có tác dụng nâng đỡ cơ thể mà trong Nhân tướng học, bàn chân c̣n dự đoán về tính cách cũng như vận số.
Đời người khó tránh khỏi phong ba. Có người cả đời thuận lợi, không gặp sóng gió nhiều, nhưng cũng có người th́ đường đời muôn vàn trắc trở, gặp nhiều biến cố trở ngại.
Dưới con mắt của Tăng Quốc Phiên, muốn biết một người có gặp phong ba khó khăn hay không, chủ yếu là xem bàn chân của họ.
Người có bàn chân thô, chắc khỏe, chứng tỏ người đó có sức khỏe hơn người, nhưng người như vậy thường không chịu ngồi yên, dễ tự tạo phong ba cho ḿnh.
7. Muốn xem quy củ, nh́n lời ăn tiếng nói
Thực chất, hai câu này không được coi là "thuật xem tướng", nhưng cũng được Tăng Quốc Phiên coi là một cách quan trọng để dùng người và hiểu ḷng người.
Muốn phán đoán một người có quy củ, tư duy rơ ràng mạch lạc hay không, th́ xem cách biểu đạt ngôn ngữ của người đó.
Người nói ngắn gọn, súc tích, lại có thể nhắm đúng trọng tâm, cho thấy người này là người có đầu óc tổ chức và quy củ.
Ngược lại, nếu ngôn ngữ không mạch lạc và nói không đúng trọng tâm, đó thường là biểu hiện tư duy hỗn loạn, không có tổ chức.
