Cách đây hơn một tháng, báo Tuổi Trẻ đă đăng chùm ảnh về người dân bản vùng cao Cu Pua, thuộc xă Đakrông, huyện Đakrông (Quảng Trị), phải đi qua suối bằng hai sợi dây cáp.
Cây cầu “Anh Tèo Sài G̣n”...
Từ ngày có cầu “Anh Tèo Sài G̣n”, dân bản Cu Pua không c̣n phải vượt suối bằng dây cáp nữa - Ảnh: Quốc Nam
Ngay sau đó, một người đàn ông ở TP.HCM đă tức tốc t́m về tận nơi đây mang theo số tiền 30 triệu đồng vào thẳng nhà trưởng bản Hồ Văn Phoi, đề nghị cùng dân bản xây một cây cầu tạm bằng bêtông để qua suối cho an toàn.
Chiếc cầu “lạ”
Không khó để t́m thấy cây cầu “Anh Tèo Sài G̣n”, dù tính cả chiều dài cây cầu này chỉ xấp xỉ chục mét, rộng hai mét. Bởi giờ đây cây cầu này đă quá “nổi tiếng” trong vùng.
Toàn bộ cây cầu này không có ǵ đặc biệt. “Điều đặc biệt nằm ở cách làm nên cây cầu ấy” - ông Phoi nói.
Bản Cu Pua chủ yếu là đồng bào dân tộc Vân Kiều, quanh năm chỉ biết cặm cụi lên nương kiếm miếng cơm qua ngày nên sự xuất hiện của người đàn ông nói giọng miền Nam ấy ngay từ đầu đă khiến tất cả ṭ ṃ.
Đó là buổi trưa 28-12-2015. Một cuộc thỏa thuận nhanh đă diễn ra ngay bên bờ suối.
“Tui không giàu có, chỉ có khoảng 30 triệu đồng. Nếu dân bản đồng ư th́ góp công, tui sẽ mua vật liệu ximăng, sắt thép. Nếu chúng ta hợp tác, ít ra cũng sẽ xây được một chiếc cầu bằng bêtông bắc qua đoạn suối này để đem lại sự an toàn hơn cho dân bản” - ông Phoi kể về lời đề nghị của người đàn ông lạ.
Trưởng bản nhận rằng đúng là ḿnh có hơi bối rối v́ quá ngạc nhiên với lời đề nghị thật bất ngờ của người đàn ông lạ. Ông Phoi quyết định dẫn người đàn ông lên gặp chủ tịch UBND xă Đakrông Trần Văn Chạy.
Ông Chạy kể ḿnh cũng không tin vào tai khi nghe chuyện. “Mấy năm rồi tui đề xuất khắp các cấp để xin làm cầu cho dân bản Cu Pua mà không có. Nay lại có người tự nguyện về làm cầu. Không ngạc nhiên sao được” - ông Chạy nói.
Nhưng ông Chạy lại chợt chột dạ v́ sợ nhiều thủ tục quá người đó sẽ không c̣n muốn xây cầu nữa.
Hít một hơi thật sâu, ông Chạy đưa người đàn ông lạ tới pḥng kinh tế hạ tầng của huyện. Tại đây, sau khi nói qua ư tưởng, cán bộ pḥng này cho biết có thể làm cầu theo cách tự phát.
Ngay tối hôm đó, người đàn ông lạ ngược trở lại Sài G̣n để chuẩn bị, c̣n trưởng bản Hồ Văn Phoi về tổ chức họp dân để lập ra đội xây cầu.
Nghe có người góp vật liệu cho xây cầu, cả bản duyệt luôn mỗi hộ cử ra hai người vào đội này. Bản có 26 hộ. Tức mỗi ngày có 52 người sẵn sàng.
Đúng trưa 5-1, người đàn ông lạ từ Sài G̣n về lại Cu Pua. Và lần này anh không đi một ḿnh mà đi cùng với hai người bạn.
Theo anh giới thiệu th́ một người là kỹ sư cơ khí phụ trách phần hàn sắt cho cầu. Người c̣n lại là kỹ sư cầu đường. Cả hai người đều là bạn của anh, được nhờ ra để cùng với dân bản làm cầu.
“Dù là cầu tạm nhưng cũng nên có chút kỹ thuật vào cho an toàn hơn” - người đàn ông lạ giải thích.
Ngay buổi chiều hôm đó, việc xây cầu được thực hiện. Cầu được xây ngay chỗ trước đây người dân buộc hai sợi dây cáp để qua suối. Cả ba người đàn ông từ Sài G̣n đều mặc áo quần công nhân cùng dân bản trộn vữa, đan rá sắt...
Khi cầu hoàn thành sau một tuần, ba người đàn ông uống với dân bản vài chén rượu rồi xin phép về lại Sài G̣n.
Cây cầu “Anh Tèo Sài G̣n”...
Chiếc “cầu” bằng hai sợi dây cáp mà dân bản Cu Pua đă dùng để vượt suối hơn 20 năm qua - Ảnh: Quốc Nam
Làm việc nghĩa không cần để tên
Trưởng bản Hồ Văn Phoi là người đầu tiên trong bản gặp người đàn ông lạ. Hỏi trưởng bản có nhớ người đàn ông đó như thế nào không? Trưởng bản gật gật nói không chỉ bây giờ mà mấy chục năm nữa cũng không thể quên.
Tuy nhiên, tất cả những ǵ trưởng bản Phoi nhớ cũng chỉ là cái tên Tèo cùng với h́nh dung về một người đàn ông ngoài bốn mươi, dáng người thấp, mập và gương mặt rất hiền. Hỏi ông có biết ǵ thêm về anh Tèo ngoài cái tên thường gọi đó không?
Trưởng bản lắc đầu: “Miềng cũng có hỏi mấy lần mà anh Tèo nhất định không nói. Anh Tèo nói dân bản cứ gọi anh là Tèo".
"Người Sài G̣n làm việc nghĩa bằng tấm ḷng chứ không phải bằng cái tên. Dù không biết tên, nhưng để ghi công người đàn ông lạ cho ḿnh chiếc cầu, dân bản đă đặt tên cây cầu đó là cầu Anh Tèo Sài G̣n”.
Có một người biết tên thật của anh Tèo, đó là ông chủ tịch xă Trần Văn Chạy. Chỉ có ông biết cụ thể về nhân thân của anh Tèo. Tuy nhiên ông kiên quyết không lộ ra v́: “Anh Tèo đă dặn kỹ lắm rồi. Anh ấy không muốn mọi người biết việc ḿnh làm”.
QUỐC NAM
Ḷng người dân miền Nam bao giờ cũng bao dung rộng lượng, những quán cơm b́nh dân cho người nghèo lao động, những tổ chức từ thiện đều do người Nam diều hành. Dù đă bị “ích kỹ CNXH hóa” hơn 40 năm, NGƯỜI MIền Nam bao giờ cũng có lối sống chan chứa t́nh người. Tất cả các hội đoàn từ thiện đều do người miền nam chủ xướng hoặc một số người Bắc di cư 1954. Những lúc trắc trở, bị chận đường, mời mọc lên phường, lên đồn làm việc, những lời nói nhiễu nhương để móc túi, hối lộ sao mà rặc cả BẮC XHCN.
Tâm tư người miền Nam bao giờ cao thượng, không thù dai, không phân biệt, kỳ thị Nam-Bắc, không cỗng cao ngă mạn như những kẻ trên rừng trên rú mới thấy được hay cướp được một chút văn minh của người khác, tự cho ḿnh là đỉnh cao trí tuệ…Người Nam Việt Nam muôn năm….