Các nhà khảo cổ cho hay, bên trong chiếc b́nh là tro cốt và xương của một phụ nữ cùng với thai của người này. Có thể người trong chiếc b́nh đă không qua khỏi trong quá tŕnh mang thai. Xác của cô được thiêu trong nhiều giờ nhưng vẫn c̣n một số xương cốt chưa cháy hết.
Theo CNN, trong nỗ lực t́m hiểu thêm về nền văn hóa Vatya, phát triển từ khoảng năm 2200 đến năm 1450 trước Công nguyên, các nhà nghiên cứu đă tiến hành phân tích hài cốt từ các ngôi mộ tại Szigetszentmiklós-Ürgehegy, một trong những nghĩa trang lớn nhất thời Đồ Đồng ở miền Trung Hungary.
Một trong những phát hiện đáng chú ư là hài cốt được hỏa táng của người phụ nữ trẻ (từ 25 đến 35 tuổi) và cặp song thai. Họ được cho là sống ở thời Đồ Đồng, khoảng năm 2150 - 1500 trước Công nguyên. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí PLOS One hôm 28/7.
Những trang sức được chôn cùng cho thấy người phụ nữ đến từ tầng lớp thượng lưu. Ảnh: Science Alert
"Rất hiếm khi t́m thấy hài cốt của thai phụ trong các cuộc hỏa táng v́ xương thường bị phân thành nhiều mảnh và hài cốt thai nhi dễ bị tổn thương", Claudio Cavazzuti, chuyên gia tại Khoa Lịch sử và Văn hóa thuộc Đại học Bologna cho hay.
Hài cốt của cả ba được đựng trong một chiếc b́nh chôn cùng nhiều đồ xa xỉ như ṿng cổ đồng, ṿng cài tóc vàng, kim hoặc ghim bằng xương. Chiếc b́nh không quá đặc biệt nhưng những đồ vật giá trị bên trong khiến giới khảo cổ tin rằng người phụ nữ có địa vị cao trong xă hội mà cô sinh sống.
Đến nay, các nhà khoa học đă phát hiện được 525 ngôi mộ cũng ở nghĩa địa trên. Theo chuyên gia Cavazzuti, có thể c̣n vài ngh́n ngôi mộ thời Đồ Đồng tại đây vẫn chưa được khai quật. Những ngôi mộ này thuộc nền văn hóa Vatya.
Nhóm của Cavazzuti đă phân tích chuyên sâu 29 ngôi mộ, gồm 26 được hỏa táng và 3 được chôn cất b́nh thường. Trừ người phụ nữ và cặp song thai, tất cả số mộ đều chỉ chứa hài cốt một người, phần lớn có đồ tùy táng đơn giản bằng gốm hoặc đồng. Khoảng 20% ngôi mộ Vatya trong nghĩa địa chứa đồ tùy táng bằng kim loại, nhưng những món đồ giá trị như của người phụ nữ là rất hiếm.
Hài cốt người phụ nữ (trái) và cặp song thai (phải) được hỏa thiêu nhưng một số phần xương chưa cháy hết. Ảnh: PLOS One.
Theo các nhà khảo cổ, cặp song thai chỉ khoảng 28 - 32 tuần tuổi và là những hài cốt trẻ nhất. Trong khi đó, người phụ nữ trong độ tuổi khoảng 25 - 35 tuổi.
Nhóm nghiên cứu không rơ người phụ nữ đă sinh ra cặp song thai hay chưa nhưng v́ cả ba được chôn cùng nhau nên nhiều khả năng người phụ nữ tử vong do các biến chứng liên quan tới sinh nở. Phân tích xương chỉ ra, cô được hỏa táng trên một giàn thiêu lớn, có lẽ cháy suốt vài giờ. Sau đó tro cốt được thu thập cẩn thận hơn b́nh thường, trọng lượng xương cao hơn 50% mức trung b́nh (so với các mộ hỏa táng khác). Những món đồ quư giá được đặt vào trong b́nh sau khi hỏa táng.
Một điểm đặc biệt nữa là người phụ nữ thượng lưu không phải là người bản địa. Các phân tích hóa học cho thấy, cô sinh ra ở nơi khác và chuyển đến khu vực này vào khoảng 8 - 13 tuổi. Bên cạnh đó, ṿng cổ đồng và ṿng cài tóc vàng trong mộ cũng tương tự với những món đồ giá trị được t́m thấy trong các khu chôn cất ở Trung Âu.
Nghiên cứu trước đây đă chỉ ra phụ nữ ở châu Âu, đặc biệt là những người địa vị cao, kết hôn ngoài địa phương ít nhất từ cuối thời Đồ Đá Mới hoặc thời Đồ Đồng Đá (khoảng năm 3200 - 2300 trước Công nguyên).
Thời Đồ Đồng, phụ nữ trong các cộng đồng ở châu Âu khi kết hôn đa số sẽ phải sống ở nhà chồng. Cavazzuti nhận định, có lẽ với giới thượng lưu mới nổi, những cuộc hôn nhân kiểu này rất quan trọng v́ giúp tạo dựng hoặc củng cố quyền lực chính trị và liên minh quân sự, đồng thời đảm bảo sự hợp tác kinh tế.
“Trong các nghiên cứu trước đây hài cốt được hỏa táng thường bị quên lăng v́ những mảnh xương rất rời rạc. Giờ đây, chúng ta có thể hiểu rơ hơn về cách tổ chức xă hội, cách con người di chuyển và cách hàng hóa lưu thông", vị chuyên gia cho biết thêm.
Games
