1.
Thiệt lạ lùng cho trí nhớ của con người ta, có những điều tưởng đă quên từ xa lắc xa lơ nhưng rồi một ngày kia họ lại nhớ. Nhớ mài mại. Nhớ y chang. Rồi như một lẽ tự nhiên, họ lại cất lên câu chữ đă đi về trong trí nhớ, vang vọng từ trong tiềm thức. “Nhớ điều ǵ thế?”. Câu hỏi này đă đến với tôi trong những ngày Xuân nắng ấm chói chang, lúc tôi nhớ về Đà Nẵng của năm tháng ấu thơ. Nhớ về ngày c̣n nằm nôi đă được nghe mẹ, bà ngoại, các d́ cất lên tiếng ru trải dài theo năm tháng.
Tiếng ru trong đêm hôm khuya khoắt. Tiếng ru trong trưa hè đă hằn vết dấu yêu từ thơ Huy Cận: “Một buổi trưa không biết ở thời nào/ Như buổi trưa nhè nhẹ trong ca dao/ Có cu gáy, có bướm vàng nữa chứ/ Mà đôi lứa đứng bên vườn t́nh tự”, lúc ấy tôi đă nghe. Bạn cũng đă từng nghe. Nghe lúc ấy, đă lâu lắm rồi, đă ch́m sâu theo gió bụi thời gian nhưng tại sao bây giờ lại nhớ?
Với tôi, nay nhớ lại chỉ v́ một lẽ thiêng liêng và thánh thiện: Vừa có con. Con cái ra đời là một sự tiếp nối h́nh bóng của chính ḿnh, chứ không là ǵ khác. Không có điều nào kỳ diệu hơn khi cây đă cằn cỗi mà từ đó, lại trổ ra một hạt mầm bé bỏng. Để rồi tiếp tục theo ngày tháng lại rợp xanh bóng mát. Sự sống măi măi sinh sôi, trường tồn trong cơi trời đất. Lẽ tự nhiên ấy chính là suối nguồn tạo nên mùa Xuân cho mọi người, có phải thế không?
Tôi tin là thế. Bạn tin là thế. Ai lại không tin vào điều mà Goethe - một thi hào Đức đă cả quyết: “Mọi lư thuyết đều màu xám/ Và cây đời vĩnh viễn xanh tươi”. Vâng, nước Việt non sông gấm vóc cũng cất lên tiếng tơ đồng giao ḥa qua câu thơ Truyện Kiều: “Trời c̣n để có hôm nay/ Tan sương đầu ngơ vén mây giữa trời”. Sự tiếp nối từ mầm sống bé bỏng ấy, nói cách khác chính là “cây đời vĩnh viễn xanh tươi”, chính là “tan sương đầu ngơ” để bước đến mùa Xuân bất tận…
Và trong niềm vui ấy, những người làm cha làm mẹ lại nhớ đến những câu hát ru, ḿnh đă từng nghe thời thơ bé. Để rồi bây giờ, từ tiềm thức vọng lên để hát ru con. Th́ ra, mạch nước ngầm của t́nh tự dân tộc không bao giờ mất đi. Măi măi là một sự tiếp nối.
2.
Trong ngày tháng này, tôi đă nhớ đến những ǵ?
Tôi đă nhớ đến bài đồng giao thường bắt đầu bằng những câu ngộ nghĩnh: Nu na nu nống, Bông bống bang bang, Nựng nà nựng nịu, Nựng nựng nà na, Ông giẳng ông giăng, Ông nỉnh ông ninh... Tiếng reo vui tuổi thơ đă ùa về từ những âm điệu dễ nhớ, câu chữ ngộ nghĩnh theo nhịp đưa nôi. Từ chỗ nhớ lại những bài đồng dao đó, và nay, tôi đă viết thêm. Tại sao thế? V́ từ sự trải nghiệm, không riêng ǵ tôi mà nhiều bậc phụ huynh khác cũng có thêm cách nh́n khác. Khác ở đây xin hiểu theo nghĩa là nó phù hợp với hoàn cảnh, tâm trạng của chính ḿnh. Do “hợp cảnh hợp t́nh” nên tôi đă đọc đi đọc lại và t́m thấy ở đó một niềm vui mới.
Mà cũng phải nói thật, măi đến lúc sắp bước qua dốc “ngũ thập”, tôi mới biết thế nào là “nghệ thuật làm cha mẹ”. Biết trong sự lúng túng, vụng về vậy nên những ǵ người đi trước hướng dẫn là vợ chồng tôi răm rắp làm theo. Chẳng hạn, mỗi sáng phải ẳm bồng bé ra sân phơi nắng. Nắng ban mai tốt cho da của bé, tại sao không làm theo nhỉ? Có điều, lúc ấy bé c̣n đỏ hỏn, chưa đầy tháng, c̣n bé xíu, tôi nào dám bồng v́ sợ lọt khỏi ṿng tay, chỉ ḷ ḍ đi sau lưng vợ đang ẵm để rồi trong cảm hứng tuyệt vời, mới mẻ ấy đă bật ra những câu đồng dao mới:
Bế em ra sân
Ngoài hiên nắng sớm
Ṿng tay mẹ ấm
Em nh́n trời xanh
Chim chóc hót vang:
Ối dào cô nàng
Sắp đầy tháng nhé
Khóc đ̣i mẹ bế
Háu sữa măm măm
Bống bống bang bang
Bang bang bống bống
Tâm trạng này, biết đâu các bỉm sữa cùng hoàn cảnh, sẽ thích chăng? Nghĩ thế, tôi nghĩ rằng phải có thêm những câu hát mới mà đồng dao Việt Nam chưa đề cập đến. A, chẳng hạn h́nh ảnh người cha ngồi giặt tă cho con th́ sao nhỉ? Đành rằng, thời buổi này chẳng ai c̣n sử dụng tă, đă thay thế bằng bỉm. Nhưng tôi vẫn thích sử dụng tă, bởi lẽ nó gắn liền với thế hệ của ông bà, cha mẹ đă từng lo toan chu đáo cho ḿnh từ ngày xửa ngày xưa. Làm sao có thể quên? Một buổi sáng, nhiều buổi sáng hành động đó lặp đi lặp lại nhiều lần, để rồi chín muồi cảm xúc:
Mỗi ngày mớm sữa, mẹ ôm
Có ba giặt lấy lụa thơm mỗi ngày
Nhẹ tay, ṿ nhẹ, nhẹ taY
Bao nhiêu yêu dấu đong đầy ước mơ
Ba ngồi giặt tă, đọc thơ
Có bầy chim hót vu vơ hiên nhà
Nếu không làm cha, làm sao có được giây phút diệu kỳ đó?
Rồi một trong những gian nan, khó khăn nhất vào mỗi sáng vẫn là tắm cho bé. Khi bé mới từ bệnh viện đưa về, hầu hết các bỉm sữa đều thuê các hộ lư công việc lạ lẫm này. Nhưng rồi, từ t́nh yêu thương dần dà đă khiến các bậc làm cha làm mẹ sẽ gánh lấy; và họ đă làm một cách thông thạo, đâu ra đó. Những lúc ấy, tôi chỉ ngồi xớ rớ, chầu ŕa hễ vợ nhờ cậy ǵ là thực hiện theo ngay, nào dám chễnh măng phút giây. Trong lúc quan sát, hỡi các đấng mày râu, bạn đă thấy những ǵ?
Lần đầu tập tắm cho con
Khác ǵ vượt núi trèo non nhọc nhằn
Duỗi, choài, quẫy, đạp… lằng nhằng
Làm sao giữ được thằng bằng đây ta?
Đă thế, c̣n óa ̣a oa
Ứ thèm hợp tác, mẹ ba rối bời
Sấp, ngửa, cựa, quậy… ngược xuôi
Hết bồng tới, lại ẵm lui, dỗ dành
Thế đấy, ai dám bảo là công việc dễ dàng? Lại nữa, hoàn toàn mới mẻ với các bỉm sữa c̣n là rơ lưỡi cho bé. Ối dào, dụ bé há miệng ra đă khó mà khi rơ lưỡi làm thế nào để bé không khóc lại cực kỳ khó nốt. Biết thân biết phận luôn lóng ngóng tay chân, hậu đậu, vụng về tôi đành “nhường” công việc này cho vợ. Và tất nhiên, khi quan sát tôi đă có cảm hứng để sáng tác nhịp đồng dao. Đọc cho con nghe trong lúc ấy, như một sự dỗ dành:
Há miệng ra con nhé
Ngón út rơ dịu dàng
Con hăy ngoan theo mẹ
Lưỡi sạch sữa càng ngon
Sữa ngon mau mạnh khỏe
Bông hoa đă nở hé
Nào! Bé há miệng ngay
Ba khoái chí vỗ tay
Tặng điểm 10 cho bé
Bài đồng dao, có thể dừng lại ở đây, nhưng rồi, tôi “láu cá” thêm hai câu nữa như một cách… nịnh vợ:
Bé tủm tỉm mỉm cười
Trao điểm 10 cho mẹ
Thử hỏi, cô vợ nào lại không khoái? Mà đă vợ khoái ắt… ḿnh vui. Sự t́nh đôi khi cũng chỉ đơn giản, nhẹ nhàng thế thôi.
3.
Ai cũng thừa biết rằng, một năm có bốn mùa. Nhưng rồi, khi có con, tôi lại nghĩ, từng ngày chăm sóc con th́ ngày nào cũng đều Xuân. Bởi lẽ, dù hài nhi chưa biết lật, biết nói, chỉ mới oe oe nhưng sự có mặt của thiên thần bé bỏng ấy đă tạo cho người ta một niềm vui sống. Vui với sự mới lạ từng ngày qua sự lớn dần của bé. Có đôi khi, ta nghĩ bé… siêu nịnh. Nịnh ba mẹ cực siêu. Ơ hay, sao lại biết? Th́ đây nè:
Em nịnh bằng ngước mắt lên
Mẹ ba ve vuốt gọi tên ới ời
Hít hà kẹo ngọt nằm nôi
Dậy men hạnh phúc tinh khôi diệu kỳ
Sự tinh khôi lạ lùng ấy, chỉ có thể đến từ con trẻ, từ đứa con do chính ḿnh đă tạo dựng nên h́nh hài. Rồi mỗi ngày, lúc ẵm bồng con nghe tiếng chim chóc líu lo, tôi lại nghĩ đến:
Se sẻ ríu rít gọi mời:
Bé ơi dậy ngắm nắng trời nơn xanh
Nhanh nhanh là nhanh nhanh
Tŕnh ba, thưa mẹ đồng hành du Xuân
Mùa Xuân đă đến mỗi ngày, nào phải đợi đâu xa. Với tôi, đó cũng chính là nguồn cảm hứng bất tận cho thơ và đồng dao ru con. Và ước nguyện tươi mất nhất trong mùa Xuân này vẫn là câu ru gửi gắm:
Em nay bé nhỏ
Tươi tắn búp hoa
Nu nống nu na
Tre già măng mọc
Chuyên cần học tập
Ăn vóc học hay
Mai này vươn vai
Ước mơ Thánh Gióng
Chắc hẳn, trong niềm vui ấy, mai sau con ḿnh sẽ nhớ lại để ru con. Một sự tiếp nối trong cơi nhân duyên trời đất. Và “cây đời măi măi xanh tươi”. Măi măi là mùa Xuân bất tận.
L.M.Q
|
|