Rủi ro từ mâu thuẫn Nga-Ukraine sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới các ngành nông sản toàn cầu.
Theo CNN, lo ngại về một cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đang làm chao đảo thị trường nông sản như lúa ḿ vào thời điểm giá lương thực toàn cầu đă ở gần mức cao nhất trong 10 năm qua.
Nga là nước xuất khẩu lúa ḿ hàng đầu thế giới. Ukraine cũng là một nước xuất khẩu đáng kể cả lúa ḿ và ngô. Điều đó có thể khiến giá ngũ cốc tăng mạnh khi các nhà đầu tư xét tới khả năng xảy ra xung đột.
Peter Meyer, trưởng bộ phận phân tích ngũ cốc tại S&P Global Platts, cho biết: "Chắc chắn sẽ có sự biến động dựa trên những ǵ đang diễn ra".
Sự can thiệp vào các chuyến hàng lúa ḿ hoặc ngô từ Nga và Ukraine có thể làm trầm trọng thêm lạm phát lương thực, đáng chú ư nhất là ở các khu vực trên thế giới phụ thuộc vào những nguồn cung này.
Theo Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc, giá lương thực toàn cầu đă tăng tới 28% vào năm 2021 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong năm nay do các vấn đề về chuỗi cung ứng dai dẳng.
Ophelia Coutts, nhà phân tích Nga tại công ty tư vấn rủi ro toàn cầu Verisk Maplecroft cho biết: "Ukraine là nước xuất khẩu lúa ḿ và ngô lớn và bất kỳ sự gián đoạn nào đối với xuất khẩu của nước này sẽ dẫn đến giá toàn cầu tăng vọt".
"Sự kết hợp giữa giá thực phẩm và năng lượng cao sẽ làm nổi lên cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt và làm tăng khả năng xảy ra bất ổn dân sự ở nhiều nơi, đặc biệt là ở châu Phi và Trung Đông."
Các lệnh trừng phạt đối với Nga do hậu quả của một cuộc xâm lược cũng có thể làm thị trường chao đảo. Ngay cả khi các sản phẩm nông nghiệp không được nhắm mục tiêu trực tiếp, việc cắt đứt liên kết với hệ thống tài chính toàn cầu cũng sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Các t́nh huống có thể xảy ra
Lo lắng chính của các nhà đầu tư và các nhà phân tích thị trường là Nga có thể phong tỏa các cảng của Ukraine ở Biển Đen để gây áp lực lên nước này trong một cuộc tấn công quân sự.
Theo Tracey Allen, chiến lược gia hàng hóa nông nghiệp tại JPMorgan, Nga và Ukraine vẫn cần vận chuyển khoảng 15 triệu tấn lúa ḿ từ vụ thu hoạch mới nhất của họ.
Michael Magdovitz, nhà phân tích hàng hóa cấp cao của Rabobank cho biết: "Chúng tôi đang thấy Nga có những động thái về mặt hải quân và tôi nghĩ đó có thể là mối lo ngại đối với các ḍng hàng hóa".
Meyer của S&P Global Platts cho biết mối quan tâm lớn nhất của ông là nông dân Ukraine có thể không nhận được lô hàng các sản phẩm cần thiết như phân bón trước mùa gieo trồng sắp tới.
Một trong những viễn cảnh gây khó khăn nhất cho thị trường ngũ cốc là khi các nước phương Tây quyết định cấm vận đối với xuất khẩu lúa ḿ của Nga. Theo các nhà phân tích của ING, Nga chiếm khoảng 20% thương mại lúa ḿ toàn cầu. Những quốc gia mua lúa ḿ hàng đầu bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập.
Nhưng ông Magdovitz nói rằng một động thái như vậy là khó xảy ra, v́ nó cũng sẽ làm tổn thương một số quốc gia nghèo nhất thế giới.
Allen từ JPMorgan cho rằng các biện pháp trừng phạt hoặc gián đoạn ḍng hàng của lúa ḿ có thể đẩy giá lên 11 USD/giạ, cao nhất kể từ năm 2008. Lúa ḿ hiện đang giao dịch gần 7,93 USD/giạ. Ngô có thể đạt 8 USD/giạ, gần mức cao kỷ lục trong khi hiện tại đang giao dịch ở mức khoảng $ 6,47 mỗi giạ.
Ảnh hưởng tới Việt Nam
Theo báo Nhân Dân, lúa ḿ tăng giá có thể làm gia tăng gánh nặng cho ngành chăn nuôi Việt Nam. Lúa ḿ là loại nông sản quan trọng được nhập khẩu phần lớn làm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Việt Nam. Tuy nhiên, mức giá cao đồng nghĩa với chi phí đầu vào tăng lên nhưng giá lợn lại giảm mạnh so hồi đầu năm đang tạo sức ép về cả 2 phía lên ngành chăn nuôi ở nước ta.
Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, nhập khẩu lúa ḿ của cả nước trong 10 tháng năm 2021 đạt 4,1 triệu tấn, tăng mạnh 62,9% so cùng kỳ năm 2020. Riêng tháng 10/2021, khối lượng đă giảm 17% do giá tăng 21,7% so tháng 10/2020.
Australia là thị trường chủ đạo cung cấp lúa ḿ cho Việt Nam, chiếm 70% trong tổng lượng và tổng kim ngạch nhập khẩu lúa ḿ của cả nước. Ngoài ra, Việt Nam c̣n nhập khẩu lúa ḿ từ Mỹ và Brazil.
Trong 9 tháng đầu năm 2021, Australia là thị trường chủ yếu cung cấp lúa ḿ cho Việt Nam, chiếm tới 73% trong tổng khối lượng và tổng kim ngạch nhập khẩu lúa ḿ của cả nước, với trên 2,7 triệu tấn, tương đương 785,26 triệu USD.
Cùng thời gian nay, Argentina cũng là thị trường chủ đạo cung cấp ngô cho Việt Nam, nhập khẩu ngô từ thị trường này đạt 4,01 triệu tấn, tương đương 1,21 tỷ USD, chiếm 52,3% trong tổng lượng và chiếm 55,7% trong tổng kim ngạch nhập khẩu ngô của cả nước.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Việt Nam đă tăng cường nhập khẩu ngô làm nguyên liệu thức ăn chăn nuôi để phục vụ ngành sản xuất thịt, vốn đă tăng trưởng gần 30% trong thập kỷ qua. Điều này khiến cho Việt Nam trở thành nước nhập khẩu ngô lớn nhất Đông Nam Á và dự báo đến năm 2022 Việt Nam vẫn sẽ là nhà nhập khẩu ngô lớn thứ năm trên toàn cầu.
Sản lượng ngô sản xuất trong nước bắt đầu tăng lên từ những năm 1980, và xu hướng này tiếp tục tăng mạnh từ năm 2015 cho đến nay.
Sản lượng ngô bị sa sút và giảm dần do hoạt động sản xuất trong nước ngày càng sụt giảm, yếu thế về khả năng cạnh tranh so với ngô nhập khẩu cả giá thành và chất lượng, dẫn đến Việt Nam không khuyến khích mở rộng diện tích ngô.
Dự báo, nhu cầu nhập khẩu ngô và phụ phẩm ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi của Việt Nam tiếp tục tăng cao, với mức gấp ba lần trong ṿng 10 năm tới. Trong đó ngô chiếm phần lớn, c̣n lại là lúa ḿ và lúa mạch thể hiện qua xu hướng trong ngành sản xuất thịt và Việt Nam sẽ là “cường quốc nhập khẩu thức ăn chăn nuôi” trên toàn cầu.
Với tỉ trọng nhập khẩu lớn lúa ḿ và ngô từ Australia, có thể thấy nếu chuỗi cung ứng về các nông sản này từ Nga và Ukraine bị đứt găy, Việt Nam tạm thời có thể sẽ tránh bị ảnh hưởng trực tiếp. Tuy nhiên, nếu mâu thuẫn bùng phát, giá nông sản sẽ tăng vọt, ảnh hưởng xấu tới thị trường toàn cầu nói chung và làm tăng chi phí nhập khẩu cho các nước như Việt Nam nói riêng.
VietBF @ Sưu tầm
Games
