Quy mô danh mục đầu tư chứng khoán của SVB đă tăng 700% vào đúng lúc thị trường đạt đỉnh.
Cuối tuần trước, cả thế giới chấn động v́ sự kiện ngân hàng SVB của Mỹ buộc phải đóng cửa, đánh dấu vụ sụp đổ ngân hàng lớn thứ hai trong lịch sử nước Mỹ. Tuy nhiên, có 1 nhà bán khống (short seller) đă nh́n thấy vấn đề của SVB từ 2 tháng trước.
Theo William C. Martin, những vấn đề gây rắc rối cho SVB Financial Group (công ty mẹ của ngân hàng thung lũng Silicon – Silicon Valley Bank, SVB) thực chất đă được thể hiện rơ trên bảng cân đối kế toán.
Ngày 18/1, nhà bán khống này đă từng cảnh báo trên Twitter về sức khỏe của SVB. "Các nhà đầu tư đă đúng khi nh́n thấy vấn đề ở chỗ SVB chịu quá nhiều rủi ro liên quan đến giới startup vốn đang phải chịu vô số áp lực. Cổ phiếu của ngân hàng này đă giảm mạnh. Tuy nhiên, chỉ cần đào sâu thêm một chút là bạn sẽ thấy rất nhiều vấn đề lớn đằng sau".
Bài đăng của Martin, người từng quản lư 1 quỹ đầu cơ có tài sản khoảng 1 tỷ USD nhưng giờ đă đóng cửa, nêu chi tiết danh mục đầu tư chứng khoán của SVB lớn đến thế nào.
Những con số biết nói
Theo chia sẻ của ông, ban đầu Martin muốn đi sâu nghiên cứu t́nh h́nh tài chính của SVB v́ nghi ngờ những điểm yếu trong những khoản vay dành cho các startup ở thung lũng Silicon. Tuy nhiên thay vào đó ông lại nhận ra rằng các khoản đầu tư trái phiếu đă khiến ngân hàng này thua lỗ lớn.
"Họ mua ở đúng đỉnh và đang có khoản lỗ chưa thực hiện khổng lồ. Có một số ngân hàng và công ty bảo hiểm khác gặp vấn đề tương tự, nhưng tôi chưa từng thấy ngân hàng nào có rắc rối lớn như SVB", ông nói.
Khoản lỗ bên phần tài sản c̣n đáng báo động hơn sau khi nghiên cứu phần nợ của SVB. Các khoản tiền gửi có nguy cơ biến mất trong nháy mắt v́ phần lớn là đến từ thế giới startup đang gặp vô số rắc rối sau thời gian tăng trưởng nóng. Nhiều khách hàng của SVB đang đốt tiền mặt v́ không thể huy động vốn mới.
"Khi nhận ra sự thực là những khách gửi tiền hàng đầu của SVB là các startup được hậu thuẫn bởi những công ty đầu tư mạo hiểm, t́nh h́nh thực sự nghiêm trọng".
"Nạn nhân" của lăi suất thấp
Năm 2021, khi thị trường đầu tư mạo hiểm đang bùng nổ cũng là lúc SVB ở thời kỳ đỉnh cao. Ngân hàng này nằm ở ngay "trái tim" của thị trường vốn tư nhân và là nhà cung cấp vốn cho một nửa số startup ở thung lũng Silicon, chưa kể đến rất nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm, công ty vốn cổ phần tư nhân hay các công ty quản lư tài sản tên tuổi. Bản thân SVB cũng có những khoản đầu tư vào Accel hay Sequoia Capital và cả đầu tư trực tiếp vào các startup.
Tận dụng lăi suất siêu thấp, các startup có nguồn tiền rất dồi dào. SVB được hưởng lợi lớn từ điều đó v́ các họ sẽ đem tiền đến gửi tại đây và rút ra khi cần thiết. C̣n các quỹ đầu tư mạo hiểm th́ tăng vay mượn tại SVB. Năm 2021, lượng tiền gửi không lăi suất tại SVB tăng lên 126 tỷ USD, gần gấp đôi so với mức 67 tỷ USD của năm 2020.
Có nhiều tiền mặt như vậy th́ làm ǵ? Danh mục đầu tư chứng khoán dài hạn của SVB đă tăng từ 17 lên 98 tỷ USD, tức tăng 700% vào đúng lúc thị trường đạt đỉnh.
Giờ th́ lăi suất tăng mạnh. Nếu SVB muốn giao dịch số trái phiếu nói trên để giải tỏa vốn, ngân hàng sẽ phải lỗ 15 tỷ USD. Tệ hơn, lăi suất tăng c̣n đem đến 1 hệ quả khác ngoài chi phí trả lăi của SVB tăng mạnh: t́nh h́nh ảm đạm của các quỹ đầu tư mạo hiểm khiến giới startup cạn tiền, dẫn đến ḍng tiền gửi chảy vào SVB bị giảm đáng kể, xuống mức thấp hơn ḍng tiền bị rút ra.
Tính đến tháng 12/2021 chi phí trả lăi tiền gửi của SVB chỉ là 62 triệu USD th́ 1 năm sau đó con số đă lên đến 862 triệu USD. Dự báo đến cuối năm nay số tiền là gần 4 tỷ USD.
"Tôi chưa từng thấy ngân hàng nào tệ đến thế. SVB sẽ phải bán đi mọi thứ có thể, sa thải nhân viên hay làm bất cứ cách nào có thể để cải thiện t́nh h́nh", nhà bán khống Dale Wettlaufer của Bleecker Street Research nhận định. Quỹ của ông cũng bắt đầu bán khống cổ phiếu SVB từ tháng 1.
Ngay từ đầu năm SVB đă bị nhiều khách hàng rút tiền gửi, đồng thời việc bán trái phiếu cũng gây lỗ lớn, khiến bảng cân đối kế toán của SVB xuất hiện 1 lỗ hổng lớn và cuối cùng th́ ngân hàng đă sụp đổ chỉ trong 2 ngày.
Các nhà bán khống kiếm bộn tiền
Martin từng quản lư quỹ đầu cơ Raging Capital (tại New Jersey) trong 15 năm. Sau khi đóng cửa quỹ, ông mở 1 văn pḥng gia đ́nh chuyên quản lư tài sản cho giới nhà giàu và bắt đầu bán khống cổ phiếu SVB từ tháng 1. Martin cho biết đây là khoản bán khống lớn nhất của Raging Capital Ventures nhưng từ chối tiết lộ đă lăi bao nhiêu.
Không riêng ǵ Martin, theo dữ liệu của Bloomberg, khi cổ phiếu của SVB giảm 60% trong phiên 9/3, các nhà bán khống đă thu về lợi nhuận tổng cộng gần 513 triệu USD. Tuy nhiên chuyên gia phân tích Ihor Dusaniwsky của S3 Partners nhận định để lấy được số lăi này các trader sẽ phải trải qua nhiều thủ tục phức tạp v́ trader phải đóng vị thế và trả lại số cổ phiếu đă đi vay.
Trước SVB, 1 ngân hàng chuyên phục vụ giới tiền số là Silvergate Capital cũng thông báo thanh lư và tự nguyện đóng cửa mảng ngân hàng. Những ai đặt cược chống lại cổ phiếu Silvergate thu được khoản lợi nhuận lên tới 780 triệu USD.
Cổ phiếu Silvergate đă giảm gần 98% so với đỉnh lập vào tháng 11/2021.
VietBF @ Sưu tầm