Nghiên cứu y khoa: Đường mannose cho thấy có nhiều tiềm năng trong việc điều trị ung thư

[trungthuc]

Căn bệnh ung thư ác tính có thể chữa khỏi chỉ với một muỗng đường? Mới nghe qua, quả là khó để tin được!

Một bài báo gần đây được công bố trên eLife là cuộc nghiên cứu mới nhất cho thấy mannose, hay D-mannose, một loại đường tự nhiên, chứa độc tính đối với ong mật và có nhiều trong trái cây, có thể làm chết tế bào ung thư bằng cách ngăn chặn tế bào này tạo ra DNA và phát triển.

Một phương pháp mới đầy "ngọt ngào" để chống lại ung thư

Trong những năm gần đây, đặc tính chống ung thư của mannose đã thu hút được sự chú ý của giới khoa học. Một số nghiên cứu cho thấy mannose giúp ức chế sự phát triển của nhiều căn bệnh ung thư khác nhau, bao gồm ung thư phổi, ruột già và tuyến tiền liệt. Cơ chế hoạt động này vẫn chưa được xem xét, nắm hiểu đầy đủ, được cho là liên quan đến sự gián đoạn quá trình glycosyl hóa, làm suy yếu sự phát triển và tổng hợp DNA của các tế bào ung thư. Sau đây là một số cách mà đường mannose chống lại ung thư:

1/ Ung thư phổi: Một cuộc nghiên cứu từ năm 2020 cho thấy đường mannose đã làm chậm lại sự phát triển của khối u phổi và tăng mức hiệu quả của hóa trị liệu trên mô hình động vật. Các tác giả của cuộc nghiên cứu này có viết, "Mannose có thể giải quyết vấn đề đề kháng lại thuốc trong quá trình hóa trị".

2/ Ung thư tuyến tiền liệt: Cuộc nghiên cứu từ năm 2022 cho thấy đường mannose đã làm chậm sự phát triển và kích thích giết chết tế bào của ung thư tuyến tiền liệt trên mô hình chuột nhờ tác động đến ty thể của tế bào ung thư.

3/ Ung thư đại trực tràng: Một cuộc nghiên cứu hồi năm 2022 cho thấy đường mannose ngăn chặn sự phát triển của khối u trên mô hình chuột bị ung thư ruột già.

Vai trò giúp ngăn ngừa ung thư của mannose

Trong khi cơ chế chính xác vẫn chưa được nắm hiểu rõ, một số khoa học gia đưa ra giả thuyết rằng mannose giúp ngăn ngừa ung thư bằng cách trợ giúp tế bào khỏe mạnh theo những cách như sau:

* Kích hoạt hệ miễn dịch: Mannose đã được đề xuất như là phương pháp để cải thiện hoạt động của tế bào miễn dịch, đặc biệt là đại thực bào, có vai trò xác định và loại bỏ các tế bào ung thư.
* Giảm viêm: Viêm kinh niên có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ bị ung thư. Mannose với đặc tính chống viêm có thể làm giảm chứng viêm kinh niên.
* Ức chế sự phát triển của khối u ác tính: Một nghiên cứu hồi năm 2021 cho thấy mannose cản trở sự phát triển của khối u ác tính bằng cách can thiệp vào con đường chuyển hóa cụ thể tạo ra năng lượng của các tế bào ung thư.
* Phá vỡ quá trình glycosyl hóa: Mannose tham gia vào quy trình glycosyl hóa, một quá trình trong đó các phân tử đường được thêm vào protein. Một số tế bào ung thư có biểu hiện kiểu glycosyl hóa bất thường. Giả thuyết cho rằng việc bổ sung mannose sẽ cản trở quá trình glycosyl hóa bất thường này, ức chế sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư.

Nghiên cứu mới nhất cho thấy ra điều gì hứa hẹn tốt đẹp?

Ông Hudson Freeze, người có bằng tiến sĩ sinh học và là giám đốc của Human Genetics Program tại Viện Khám phá Y tế Sanford Burnham Prebys và là đồng tác giả của cuộc nghiên cứu được công bố gần đây trên tập san eLife, cho biết trong một thông cáo báo chí: "Hơn một thế kỷ nay, người ta biết rằng mannose có thể gây ra tử vong cho ong mật do ong không thể chuyển hóa chất này như con người. Đây được gọi là 'hội chứng ong mật'"

Nhóm của ông đã cho tiến hành điều tra để xác định xem hội chứng này có liên quan đến tác dụng chống ung thư của mannose hay không.

Bằng cách dùng tế bào ung thư được biến đổi gene từ fibrosarcoma, một loại ung thư hiếm gặp ở mô liên kết, các chuyên gia nghiên cứu đã tái tạo hội chứng ong mật trong phòng thí nghiệm. Họ phát hiện tế bào ung thư sẽ gặp khó khăn trong việc xây dựng và sao chép DNA nếu không có enzyme chuyển hóa mannose, khiến cho chúng dễ bị tổn thương hơn với liệu pháp hóa trị.

Mặc dù đây là phương pháp điều trị đầy hứa hẹn, chúng ta cần phải có nhiều cuộc nghiên cứu hơn để xác định loại căn bệnh ung thư nào sẽ đáp ứng tốt với phương cách này.

Ông Freeze cho biết: "Nếu chúng ta tìm thấy các bệnh ung thư có hoạt tính enzyme chuyển hóa mannose thấp, việc điều trị bằng mannose có thể mang lại động lực vừa đủ để tăng mức hiệu quả của phương pháp hóa trị". Ông cũng lưu ý rằng, phương pháp này là một lĩnh vực chưa được khám phá và có thể là "kho báu chưa được khai thác" về các phương pháp điều trị có nhiều hứa hẹn.

Mannose đã được áp dụng để điều trị một số bệnh

Mannose là một loại đường tự nhiên đơn giản có trong nhiều loại trái cây, như trái việt quất, nam việt quất, cam, táo và đào. Về mặt hóa học, mannose tương tự như glucose nhưng ít ngọt hơn và tác động đến đường huyết theo một cơ chế khác.

Cô Emily Feivor, chuyên gia dinh dưỡng có chứng chỉ tại Northwell Long Island Jewish Forest Hills, nói với giới truyền thông rằng, mannose không dễ hấp thụ nên ít tạo phản ứng xấu với insulin, có khả năng mang lại lợi ích cho bệnh nhân tiểu đường.

Mannose cũng giúp cải thiện sức khỏe về đường ruột.
1/ Nhiễm trùng

Cô này cho biết thêm: "Mannose cũng giúp kích thích sự phát triển của vi khuẩn tốt trong ruột, không như các loại đường thông thường. Và loại đường này cũng có đặc tính phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu do được chuyển hóa qua thận và bài tiết qua nước tiểu".

Một cuộc thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng hồi năm 2013 cho thấy, mannose có thể ngăn ngừa UTI (Nhiễm trùng đường tiết niệu) tái phát. Một sự phân tích có hệ thống gồm hơn 32,000 nghiên cứu cho thấy mannose là phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh viêm bàng quang và các bệnh lý UTI khác, đặc biệt là khi mang thai.

2/ Rối loạn di truyền

Đường mannose cũng hiệu quả trong điều trị các rối loạn glycosyl hóa bẩm sinh, một nhóm các tình trạng di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến sự kết hợp của các khối xây dựng đường.

Glycosyl hóa là quá trình thêm các phân tử đường vào protein và lipid để ổn định cấu trúc và chức năng của chúng. Rối loạn quá trình này sẽ gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm chứng co giật và các triệu chứng giống như đột quỵ. Trong khi đó, người ta nhận thấy mannose có tác dụng làm bình thường hóa quá trình này.

Tác dụng phụ duy nhất liên quan đến mannose là tương đối nhỏ. Theo một nghiên cứu, phản ứng bất lợi phổ biến nhất là gây ra chứng tiêu chảy.