Cuộc sống là một cuộc đua marathon, có người té ngă, có người lề mề, có người dễ dàng bỏ cuộc và cũng có người thắng cuộc. Những kinh nghiệm “xương máu” của những người đi trước sẽ là bài học giúp ta có cơ hội chiến thắng trong cuộc đua trên đường đời. Điều này hoàn toàn dễ hiểu bởi lẽ “Kẻ thông minh là kẻ biết đứng trên đôi vai của những người khổng lồ”– Isaac Newton. Học hỏi từ những điều nhỏ bé và đơn giản nhất. Bạn đă bao giờ từng nghĩ ḿnh sẽ học được rất nhiều điều từ những người b.án h.àng rong?
Nghĩ đến những gánh hàng rong chắc hẳn mỗi chúng ta thường liên tưởng tới những con người tần tảo với vẻ mặt khắc khổ, dăi nắng dầm sương. Trên vai họ là gánh hàng nặng trĩu, trên miệng khắc khoải những câu rao bán mệt nhoài và nhiều khi họ c̣n là điểm tựa của cả một gia đ́nh. Có những người thương cảm, có người khinh khi, nhưng đâu phải ai cũng hiểu được ẩn sâu sau những nhọc nhằn ấy là bậc thầy kinh doanh với không ít kinh nghiệm b.án h.àng mà chắc hẳn nhiều ông chủ lớn cũng chẳng hiểu bằng họ.
BÀI HỌC 1: CHỌN ĐỊA ĐIỂM B.ÁN H.ÀNG PHÙ HỢP
Gánh hàng rong tức là không có cửa hàng cố định, bất kể chỗ nào, bất kể lúc nào, miễn là có thể đặt gánh hàng và đứng bán th́ họ đều có thể dừng lại. Trên thực tế, người b.án h.àng rong phải đối mặt với rất nhiều khó khăn mỗi khi trời mưa, trời nắng, mỗi khi ốm đau, mỏi mệt, nhưng cái mà họ có, đó là dễ dàng chọn lựa được một địa điểm b.án h.àng phù hợp.
Không phải ngẫu nhiên mà bạn thấy trước cổng công ty thường hay có hàng bán xôi, bán bánh ḿ buổi sáng và cũng chẳng bỗng dưng trước các cổng trường, bến xe bus ít nhiều cũng xuất hiện những món ăn vặt như cá viên chiên, bắp nướng, khoai nướng,… Họ thường chọn những địa điểm có nhu cầu ăn uống, có hướng gió thổi mạnh và có lượng người qua lại đông đúc. Chẳng hề lạ khi đi ngoài đường mà phải nức mũi v́ mùi thịt xiên nướng, bắp rang bơ sau mỗi chiều tan ca khiến người đi đường không thể nào kiềm chế được trước mùi vị hấp dẫn liên tục mời gọi. Tưởng chừng đơn giản nhưng đó cũng là một bí quyết khi chọn nơi đầu gió để b.án h.àng và chọn lúc sắp tới bữa, mọi người được tan ca để b.án hà.ng.
Làm tất cả mọi thứ đều có sự tính toán, không cần ai hướng dẫn nhưng các bậc thầy hàng rong họ luôn biết phân tích để lựa chọn điểm bán phù hợp nhất. Không chỉ vậy, họ c̣n dạy cho ta nên bán mặt hàng ǵ. Chẳng hạn như cạnh trường học th́ bán đồ ăn vặt, hàng kem dạo,… c̣n cạnh nơi công sở th́ thường là hàng cà phê, trà chanh, trà đá,…
BÀI HỌC 2: PHẢI BIẾT CÁCH LÀM HÀI L̉NG KHÁCH HÀNG
Joe Ades – Một huyền thoại b.án hà.ng và là nguồn cảm hứng bất tận cho những ai làm nghề b.án hà.ng khi trở thành triệu phú chỉ nhờ việc bán dao cạo khoai tây giá 5 USD trên đường phố Manhattan, New York, Mỹ. Với cách làm độc đáo và kỹ năng bá.n h.àng xuất chúng, Ades đă biến việc bán một sản phẩm đơn giản thành một “chương tŕnh” biểu diễn thực tế với sản phẩm đó đầy hấp dẫn và gây chú ư ngay trên đường phố.
Để thực hiện việc b.án h.àng có phần “lạ lùng” của ḿnh, trong mỗi ngày làm việc, Ades không chỉ “bá.n hàn.g” mà c̣n không ngừng tṛ chuyện với khách hàng. Thay v́ cố gắng t́m cách khiến khách hàng “rút ví”, ông cố gắng quan tâm và thu hút sự chú ư của họ. Đây là yếu tố cốt lơi để xây dựng mối quan hệ với khách hàng.
“Hăy tới đây nào, tôi muốn cho các bạn thấy con dao này có thể làm được ǵ. Tôi không xin tiền đâu”. Với lời mở đầu đầy hấp dẫn, nhanh chóng thu hút đám đông rồi ông bắt đầu ngồi xuống ghế và bắt đầu “màn tŕnh diễn” với con dao nạo khoai tây. Những miếng khoai tây, cà rốt được nạo thành h́nh bông hoa rất bắt mắt và đặc biệt ông không ngừng tṛ chuyện với mọi người trong quá tŕnh ấy. “Đây là những bông hoa cà rốt, hăy làm chúng cho bọn trẻ nhà bạn và chúng sẽ ăn v́ nghĩ đó là kẹo”. Màn tŕnh diễn được lặp đi lặp lại mỗi ngày từ 40-60 lần.
Một câu chuyện b́nh thường nhưng lại chứa đựng những điều phi thường. Người b.án h.àng rong luôn biết cách tṛ chuyện với mọi người, biết cách thu hút và đưa đẩy khiến người mua cảm thấy thú vị. V́ thế mà bao nhiêu người từ già đến trẻ, từ đàn ông đến đàn bà đều mua hàng, cũng không phải v́ món hàng quá đặc biệt.
Người b.án h.àng rong không phải những người có kiến thức uyên bác, thâm sâu nhưng cái họ có là trải nghiệm thực tế và một người thầy vĩ đại đó là “cuộc đời”. Nghệ thuật làm hài ḷng khách hàng của họ là cái mà chúng ta đáng khâm phục và học hỏi.
BÀI HỌC 3: LÀM MARKETING CHO SẢN PHẨM
Trong kư ức của nhiều người, tiếng rao của những người buôn gánh bán bưng chạy dọc khắp con phố như “Bánh ḿ Sài G̣n, đặc biệt thơm bơ, 2 ngàn 1 ổ”, “Kẹo kéo vừa kéo vừa dài, vừa dai vừa ngọt. Chạy tọt về nhà, xin bà 5 xu, ra mua kẹo kéo”,… hay đôi khi là tiếng kim loại leng keng, tiếng lóc cóc của chuông gơ,… tất cả luôn là điều ǵ đó kỳ lạ đến thu hút. Từng tiếng rao mộc mạc, thật thà và giản dị nhưng ăn sâu vào tiềm thức mỗi con người từ thế hệ trước đến nay. Chỉ đôi câu ngắn ngủi nhưng ẩn chứa những thông điệp từ nguồn gốc, giá cả, đặc trưng của sản phẩm,… mà liệu rằng đến những thương hiệu nổi tiếng có chắc sẽ làm được các chiến dịch Marketing như vậy không?
Hay những câu rao vui tai như “Bánh ḿ nóng gịn mới ra ḷ đây/ Bí mành nón gịng mó ra lời đây”… Lời rao dơng dạc mà hài hước là cả một nghệ thuật, khiến người đi đường phải ṭ ṃ và dừng lại xem họ rao bán ǵ, rồi hỏi giá và thấy rẻ th́ họ cũng mua. Đây cũng là một cách hiệu quả, cần sự sáng tạo và cái duyên của người bán.
BÀI HỌC 4: BIẾT CÁCH XỬ LƯ T̀NH HUỐNG KHÉO LÉO
Kinh doanh không có ǵ là bất biến, bởi t.hị tr.ường luôn luôn thay đổi và người b.án h.àng rong phải đối mặt trực tiếp với điều đó. Họ vừa là người bán, kiêm luôn cả người tiếp thị, tư vấn, chăm sóc khách hàng v́ thế cần có sự khéo léo để xử lư những t́nh huống bất ngờ. Một câu chuyện cho thấy bài học trong việc xử lư t́nh huống như sau:
Có một vị khách đi mua sữa ḅ vào một sáng cuối tuần. Khi anh ta đang đi th́ gặp người gánh hàng rong đang bán sữa ḅ ở ven đường, anh đă tiến đến và hỏi giá. Người b.án h.àng rong trả lời: “1 chai 3 đồng, 3 chai 10 đồng”. Vị khách không nói ǵ liền lấy trong túi ra 3 đồng để mua 1 chai, rồi mua thành 3 lần. Mua xong anh ta rất đắc ư cười lớn nói với người bá.n h.àng rong: “Ông có thấy không, tôi chỉ trả 9 đồng đă mua được 3 chai sữa!”. Người b.án h.àng rong không nói ǵ, chỉ mỉm cười và thầm nghĩ: “Hay thật! Từ khi áp dụng phương pháp tính giá này, chỉ một thoáng ḿnh đă bán được 3 chai sữa”.
Qua câu chuyện này bài học rút ra rằng muốn bán bất cứ thứ ǵ cũng cần có chiến lược và cái khó là làm thế nào để xử lư cho tốt. Và điều tất nhiên là phải tự tin vào sản phẩm của ḿnh, biết làm thế nào để làm hài ḷng đôi bên.
LỜI KẾT
Trên thực tế, không ít người đă thành công từ những ngày rong ruổi bá.n hàn.g trên đường phố. Không cần bằng cấp quá cao siêu nhưng từ những trải nghiệm thực tế trong đời sống là điều mà chúng ta nên học hỏi từ người bá.n hà.ng bậc thầy này.
VietBF@sưu tập
|
|