Dòng vốn 'tháo chạy' khỏi Trung Quốc đạt mức kỷ lục

[miro1510]

Các số liệu mới nhất do Chính phủ Trung Quốc công bố ngày 3-11 cho thấy, dòng vốn đầu tư chảy ra khỏi Trung Quốc trong quí 3-2023 đạt mức cao nhất trong nhiều năm qua. Theo các nhà phân tích, xu hướng này được thúc đẩy bởi các công ty nước ngoài thu hẹp quy mô hoạt động tại Trung Quốc và giới nhà giàu nước này chuyển vốn ra nước ngoài.

Đồng nhân dân tệ chịu nhiều áp lực giảm giá khi dòng vốn ngoại chảy mạnh ra khỏi Trung Quốc trong thời gian qua. Ảnh: Nikkei Asia

Nhà đầu tư ào ạt rút đi

Theo Cục Quản lý ngoại hối nhà nước Trung Quốc, cơ quan theo dõi các giao dịch tài chính quốc tế hàng tháng của các ngân hàng trong nước, doanh nghiệp và hộ gia đình, dòng vốn chảy ra ròng đạt 53,9 tỉ đô la Mỹ trong tháng 9-2023. Đây là số giảm ròng hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 1-2016, khi Trung Quốc ghi nhận dòng vốn chảy ròng 55,8 tỉ đô la do đồng nhân dân tệ mất giá đột ngột được gọi là “cú sốc đồng nhân dân tệ” cùng nhiều yếu tố khác.

Sự rút lui của các quỹ liên quan đến đầu tư trực tiếp, chẳng hạn như xây dựng nhà máy sản xuất. Dòng vốn ròng trong danh mục đó đạt 26,2 tỉ đô la, gần bằng một nửa tổng số và là số tiền lớn nhất kể từ năm 2010, kể từ khi Trung Quốc ghi nhận và theo dõi dữ liệu này.

Theo Toru Nishihama, nhà kinh tế trưởng tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life ở Tokyo, các công ty nước ngoài có thể đã đẩy nhanh tốc độ thoái vốn khỏi Trung Quốc bằng cách chấp nhận giảm giá hoặc bán tống tài sản để rút khỏi thị trường Trung Quốc.

Từ tháng 8-2023, Mỹ bắt đầu siết chặt đầu tư của Mỹ và đồng minh vào các lĩnh vực chip và công nghệ cao ở Trung Quốc. Về phía mình, Trung Quốc đã thông qua luật chống gián điệp sửa đổi từ tháng 7-2023. Đây là hai lý do chính khiến vốn nước ngoài rút nhanh khỏi đại lục.

Doanh nghiệp và giới nhà giàu Trung Quốc chuyển vốn ra nước ngoài?

Số liệu thống kê không chỉ ra liệu các công ty nước ngoài hay chính Trung Quốc là những người đóng góp chính trong việc chuyển vốn từ Trung Quốc. Vì thế, cũng có thể, tình trạng nguồn vốn tại đại lục cạn kiệt lúc này là do các công ty Trung Quốc đang chuyển vốn ra nước ngoài để thâm nhập hoặc mở rộng thị trường nước ngoài.

Theo nhiều nhà phân tích, giới nhà Trung Quốc cũng đang chuyển tài sản của họ ra nước ngoài do lo ngại về an toàn tài sản.

Ngoài sự tháo chạy của vốn đầu tư, xuất khẩu trì trệ của Trung Quốc đang đè nặng lên đồng nhân dân tệ. Trong quí 3-2023, doanh số bán nhân dân tệ để mua ngoại tệ đã vượt giao dịch bán ngoại tệ tới 38,6 tỉ đô la, mức cao trong 5 năm.

Nhà kinh tế trưởng Naoki Tsukioka tại hãng Mizuho Research & Technologies nhận định rằng, với những đánh giá chắc chắn về sự mất giá của đồng nhân dân tệ do chênh lệch lãi suất giữa Mỹ và Trung Quốc, rất có thể các doanh nghiệp và giới nhà giàu đang gia tăng nắm giữ ngoại tệ, mà không tuân thủ quy định chuyển đổi ngoại tệ sang đồng nhân dân tệ.

Chính phủ Trung Quốc đang lo lắng theo dõi tình trạng tháo chạy vốn, áp đặt các hạn chế mới đối với các nhà đầu tư khi áp lực giảm giá đối với đồng tiền Trung Quốc ngày càng tăng. Cụ thể, theo tờ Reuters, Ủy ban Điều tiết chứng khoán Trung Quốc đã cấm các công ty môi giới trong nước tiếp nhận các khách hàng mới ở đại lục muốn giao dịch ở nước ngoài. Ủy ban này cũng áp đặt các hạn chế đối với các khoản đầu tư mới ra nước ngoài của các khách hàng Trung Quốc như một cách để ngăn chặn dòng vốn ra khỏi nền kinh tế thứ 2 thế giới này.