Tiến sĩ Yến Khanh cho rằng, du học rất căng thẳng, du học sinh không cần phải gánh thêm ḥn đá tảng là kỳ vọng của gia đ́nh nữa.
Con trai học ngành Khoa học máy tính năm 3 ở Mỹ, chăm chỉ, GPA cao, năng động, chơi với nhiều bạn nước ngoài nhưng ba mùa hè rồi không xin được vị trí thực tập nào. Không có vị trí thực tập nào trong CV th́ ra trường khả năng cao là sẽ không xin được việc để ở lại Mỹ. Nhà lại không có đủ điều kiện tài chính để cho con học lên thạc sĩ, đă đổ hết tiền lực vào cho cháu để đi học, giờ rất sợ con sẽ phải về Việt Nam và canh bạc gia đ́nh bỏ ra sẽ tan tành mây khói. Đó là câu chuyện được một phụ huynh chia sẻ mới đây trong một diễn đàn du học, hiện đang "viral" trên mạng xă hội.
Chị cho biết, giờ đây lần nào gọi về con cũng khóc, bảo rằng khả năng quay về Việt Nam là rất cao.
"Con bảo các bạn xin được thực tập năm 2, nhất là các bạn xin vào được những công ty lớn, thường phải là người xuất chúng và đă học code từ nhỏ. C̣n các bạn b́nh thường như con th́ chỉ mong năm 3 có thực tập ở một chỗ nho nhỏ rồi mới bắt đầu mơ đến những chỗ đó được. Con bảo thực tập bên Mỹ khó lắm, ngoài tŕnh độ ra c̣n phải nắm rơ về quy tŕnh tuyển sinh, nộp đơn và đôi khi c̣n phải là quen đúng người, chỉ giỏi trong sách vở thôi là chưa đủ.
Giờ bạn bè con đă dần ổn định chỗ thực tập cho hè sau, nh́n con khóc mà em đau xót ruột. Nước Mỹ không phải màu hồng" , phụ huynh này chia sẻ.

Ảnh minh họa
"Cha mẹ và con càng không nên làm con bạc khát nước"
Đọc tâm sự của người mẹ này, Tiến sĩ (TS) Nguyễn Yến Khanh, Giảng viên Đại học Erasmus University Rotterdam (Hà Lan), đồng thời là quản trị viên của Pathfinders cho rằng, chị thấy thương cho đứa con. Con được bố mẹ đầu tư cho ăn học nhưng phải gánh trên vai ḥn đá tảng, chính là kỳ vọng của cha mẹ, rằng cha mẹ bỏ ra khoản tiền lớn đến vậy th́ con phải cố mà ở lại được nước Mỹ.
"Chẳng có ǵ tan thành mây khói cả. Nếu học xong mà không xin được việc, con có chí th́ tự trau dồi chuyên môn để quay lại Mỹ. Không quay lại được cũng vẫn có thể sống tốt. Gia đ́nh kỳ vọng quá càng gây áp lực cho con, dù bố mẹ có nói ra hay không" , chị nói.
Theo một số liệu, chỉ có 10,2% du học sinh Việt nam tại Mỹ t́m được việc làm thực tập Optional Practical Training (OPT). Tất nhiên, có OPT cũng không phải là sự đảm bảo để ở lại Mỹ. Một Giáo sư Việt tại Mỹ từng cho biết, tỷ lệ du học sinh Việt Nam ở lại được Mỹ chỉ chiếm 3% tổng số du học sinh. Con nhà ḿnh có xuất sắc ở nhóm 3% đó không th́ hăy kỳ vọng con ở lại.
Theo TS Nguyễn Yến Khanh, cha mẹ cho con đi du học th́ hăy mong con học hành nghiêm túc, có trải nghiệm văn hóa, hiểu biết xă hội để mở rộng nhăn quan, ở lại được th́ tốt, không ở lại được th́ về Việt Nam cũng nhiều cơ hội.
Một số người b́nh luận dưới bài viết của phụ huynh trên, nói rằng du học không phải một canh bạc, cha mẹ và con càng không nên làm con bạc khát nước, không t́m được việc ở Mỹ th́ t́m việc ở các nước khác, hoặc về Việt Nam cũng không có ǵ là bất ổn cả.
Nghiên cứu của Nielsen cách đây mấy năm cho biết, người Việt dành tới 35% chi tiêu gia đ́nh cho giáo dục. Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra, người Việt buộc phải thắt lưng buộc bụng đầu tư tới tận 47% chi tiêu gia đ́nh cho giáo dục. Tỷ lệ chi tiêu cho giáo dục ở nhiều gia đ́nh cho con du học có lẽ c̣n cao hơn mức trung b́nh nói trên.
Học ở Việt Nam cũng không hề thua kém
Thực ra nếu gia đ́nh không thật dư giả th́ nên cho con học đại học ở Việt Nam. Bây giờ ở Việt Nam cũng có rất nhiều lựa chọn tốt. RMIT đă chứng minh sự thích ứng và phù hợp với nhu cầu đào tạo và môi trường lao động ở Việt Nam hơn 20 năm, hai đại học quốc tế khác cũng khá tốt. Các chương tŕnh liên kết đào tạo ở các đại học lớn cũng có những chương tŕnh ổn.
Con giỏi và chịu khó t́m kiếm cơ hội thực tập th́ học Bách Khoa, Kinh tế, Ngoại thương c̣n giỏi hơn đi du học. Con học mấy ngành Marketing, Truyền thông, PR hay Kinh doanh th́ có khi học chương tŕnh tốt ở trong nước th́ c̣n phù hợp với môi trường Việt Nam hơn học ở nước ngoài v́ sẽ được học case study từ Việt Nam, trên thực tế kinh doanh, luật pháp và văn hóa Việt Nam.
"Tôi đă dạy và làm việc với đủ cả sinh viên học đại học quốc tế tại Việt Nam và du học sinh Anh, Mỹ, Canada và Úc. Có bạn du học về cũng vào làm vị trí "í ẹ" ở công ty "í ẹ", không học hỏi được ǵ từ quản lư và đồng nghiệp nhưng cũng cứ yên vị ở đó măi cho yên thân.
Nếu cha mẹ có mức tài chính trung b́nh th́ nên cân nhắc cho con học tại một số nước châu Âu như Đức, Bỉ, Pháp, Ư, Áo hay Hà Lan. Các nước này có nhiều chương tŕnh trong ngành Khoa học máy tính và Kinh doanh dạy bằng tiếng Anh, mà học phí th́ giao động từ 0 tới khoảng 15 ngàn euro/năm.
Hà Lan là nước có học phí đắt nhất trong các nước nhắc tới ở trên, nhưng học phí ngành Khoa học máy tính hay Trí tuệ Nhân tạo cũng thường dao động trong khoảng 8-17 ngàn euro/năm, các ngành khác thường có học phí thấp hơn" , TS Khanh cho biết.
Theo TS, nếu đếu đầu tư cho con du học 4 năm đại học là quá sức của gia đ́nh th́ cha mẹ nên cho con học ở Việt Nam. Đi làm 2 năm, rồi xin học bổng hoặc đầu tư cho con học thạc sĩ, ở Anh chỉ 1 năm, ở các nước khác th́ 2 năm vẫn là sự đầu tư hiệu quả hơn. Khi đă có kinh nghiệm làm việc và học thạc sĩ, du học sinh sẽ tối ưu hóa lợi ích của chương tŕnh học hơn, và khả năng xin được việc có thể cao hơn. Kinh nghiệm làm việc ở Việt Nam, nếu ở các vị trí tốt, tại các công ty lớn cũng rất có giá trị.
Du học rất căng thẳng, du học sinh không cần phải gánh thêm ḥn đá tảng là kỳ vọng của gia đ́nh nữa.
VietBF@ Sưu tập