Đoán được đây là vật không tầm thường, người đàn ông Trung Quốc sung sướng khoe với vợ. Sau khi các chuyên kiểm định, đây quả thực là bảo vật quốc gia quư giá hơn 3.000 năm tuổi.
Bất ngờ t́m được “kho báu”
Chuyện xảy ra vào năm 1999 tại Tuyên Thành, tỉnh An Huy, Trung Quốc. Một nông dân họ Trần muốn đào một khoảng đất để làm ao trong thôn. Vào một hôm, ông đào phải một vật ǵ đó khá cứng, có màu vàng.
Khi cầm được trên tay, ông vô cùng thắc mắc bởi thứ này dù không lớn nhưng sao lại nặng như vậy. Ông Trần nghi ngờ: “Liệu đây có phải vật cổ ǵ không, sao chúng lại rắn như vậy, chẳng lẽ đây là vàng?”
Để đảm bảo an toàn, ông Trần quyết định chôn lấp nó, đêm khuya sẽ đi nhặt lại. Đến tối, ông cẩn thận lấy áo khoác của ḿnh, gói chặt đồ vật rồi mang về nhà.
Về đến sân, ông mừng rỡ gọi vợ ra, cả hai cùng rửa lại lớp bùn đất và lau sạch vật lạ này. Họ bắt đầu suy nghĩ, thắc mắc vật này làm bằng chất liệu ǵ và dùng để làm ǵ.
Sau một hồi tranh căi, hai vợ chồng vẫn chưa có câu trả lời. Họ quyết định cân chúng lên, dù có h́nh dáng nhỏ nhưng nó nặng tới 27 kg. Cặp đôi giấu kỹ vật này ở trong nhà và chờ cơ hội để kiểm tra chúng.
Tuy nhiên, chẳng có bí mật nào là giấu được măi. Cặp vợ chồng đă kể cho một vài người bạn của ḿnh nghe về “kho báu”, và ngày hôm sau cả làng đă biết đến cổ vật của ông Trần.
V́ ṭ ṃ, nhà người nông dân ngày nào cũng có rất nhiều người đến xem, hỏi vô cùng náo nhiệt. Trong đó một người có sở thích sưu tầm đồ cổ ghé thăm, anh ta cho biết đây là chiếc chũm chọe bằng đồng (chũm chọe là một nhạc cụ bộ gơ phổ biến trên thế giới). Anh cũng muốn bỏ ra 80.000 NDT ( 267 triệu đồng) để mua cổ vật này.
Nghe anh ta đưa ra mức giá cao như vậy, ông biết rằng, đây thực sự là vật vô cùng giá trị. V́ vậy ông muốn xem mọi người trả giá như thế nào rồi mới quyết định bán mới mức cao nhất.
Tuy nhiên, sự việc của hai vợ chồng ông Trần đă đến tai nhân viên cục Di tích Văn hóa địa phương. Ngay hôm sau, họ đă có mặt ở nhà ông Trần.
Người nông dân liền lo sợ, đuổi họ đi, các nhân viên cục Di tích Văn hóa cũng chẳng thể bắt ép. Nhưng họ lo lắng một “cổ vật văn hóa” nào đó bị thất lạc nên đă nhờ cảnh sát cùng tới.
Sự thật về “cổ vật quư giá”
Lần này th́ buộc ông Trần phải lấy cổ vật quư ra. Khi nh́n thấy, các nhân viên đă cực sốc, họ thấy nó có màu vàng cực đẹp và được bảo quản vô cùng tốt. Họ cho biết, đây có thể là một nhạc cụ làm bằng đồng vào thời kỳ đầu.
Ngay sau đó, các nhân viên đă mang chúng về bảo tàng để các chuyên gia nhận dạng. Kết quả giám định cho thấy, đây là mảnh chũm chọe bằng đồng, là một nhạc cụ gơ đă có từ cách đây rất lâu.
Chiếc chũm chọe cao 38cm, rộng khoảng 28.5cm và nặng khoảng 27kg. Hoa văn trên chiếc chũm chọe này là những đám mây h́nh mặt động vật. Thông qua các bước nghiên cứu và kiểm định, các chuyên gia cho biết nó có nguồn gốc từ thời nhà Thương (cách hiện tại khoảng hơn 3000 năm). Nó được đặt tên là chũm chọe bằng đồng moiré (họa tiết ảo diệu) mặt thú vật thời nhà Thương.
Theo “Lễ nghi nhà Chu” ghi lại, chũm chọe vào thời nhà Thương được sử dụng trong quân sự, tế lễ, tiệc chiêu đăi và các dịp trọng đại khác nhau. Chũm chọe thường phải có một cặp, gồm hai miếng tạo thành 1 bộ, cầm trên tay để đánh. Một mảnh nặng gần 30kg, người b́nh thường gần như không thể cầm được. Tuy nhiên, ông Trần chỉ t́m thấy 1 mảnh, mảnh c̣n lại ở đâu th́ họ cũng chưa t́m được.
Chũm chọe có màu vàng là bởi đây là đồng có độ tinh khiến cao, nên chúng sẽ có màu giống vàng 18k. Chúng đă ở trong không gian lâu ngày nên không dễ bị oxy hóa thành màu xanh lục hay các màu khác. Các chuyên gia đă phát hiện thêm, chiếc chũm chọe này là do tổ tiên của người Bách Việt tạo nên.
Địa phương đă quyết định cho khai quật ao nhưng không t́m thêm được vật ǵ khác. Đối mặt với hiện vậy quan trọng và quư giá như vậy, mọi người đă thống nhất lưu giữ lại chúng trong bảo tàng. Dù tiếc nuối nhưng ông Trần vẫn buộc phải trao lại cổ vật này.
Cuối cùng, chũm chọe moiré mặt động vật, thời nhà Thương đă được đưa vào Bảo tàng Tuyên Thành và được xếp hạng là Di tích Văn hóa Hạng nhất Quốc gia.
VietBF@ Sưu tập
